Schaaksite

Canon (29): Groningen 1946

De Tweede Wereldoorlog was voorbij, de wereld likte zijn wonden. De schaakwereld verloor bijna een jaar later zijn kampioen Aljechin, maar dat kun je niet het ergste noemen. Internationale verhoudingen waren onduidelijk. In die tijd van grote onzekerheid bracht Groningen de wereldtop weer bij elkaar.

Het AVRO-toernooi in 1938 had acht kandidaten voor de wereldtitel bijeen gebracht. Daarbij één Sovjet-burger: Botwinnik. Later vluchtte Flohr naar de Sovjet-Unie, werd het Estland van Keres bij de unie gevoegd en werd duidelijk dat met Smyslov, Bronstein, Boleslavski en Kotov zo veel nieuwe reuzen opstonden, dat bijna de hele wereldtop uit Sovjets bestond.

Canon (27): Het Interpolistoernooi

Een twaalfkamp met de sterkste schakers ter wereld, dat was de simpele formule van het Interpolis-toernooi. Geen immense zaal vol groepen met promotie- en degradatieregelingen, zoals Hoogovens en IBM. Ook geen ruimte voor de nummer vier of vijf van Nederland. Alleen wereldtoppers.

In 1976 won wereldkampioen Anatoli Karpov een vierkamp in Amsterdam, ter ere van de 75e verjaardag van Max Euwe. De Friese organisator en mecenas Waling Dijkstra vroeg hem bij die gelegenheid naar zijn financiële voorwaarden. Nadat Karpov zijn wensen had neergelegd, benaderde Dijkstra verzekeringsmaatschappij Interpolis, die al enkele denksportevenementen had gesponsord. Het bedrijf ging voor niet minder dan een twaalfkamp met alleen grootmeesters en liefst de wereldkampioen. Het eerste toernooi, in 1977, haalde de FIDE-categorie 14. Dat was op dat moment de op één na hoogste categorie die mogelijk was en de hoogste die ooit was bereikt met een toernooi met zo veel deelnemers.

Canon (26): Hein Donner als schrijver

Als schaker behoorde Hein Donner in Nederland tot de grootsten. De grootste hoeveel? Daarover had hij een eigen mening en die verkondigde hij luid. Dat kon hij doen, omdat hij al tijdens zijn actieve wedstrijdperiode tevens actief was als schaakjournalist. In de jaren vijftig en zestig schreef hij in Elseviers Weekblad en De Tijd. In 1965, toen Lodewijk Prins Nederlands kampioen werd, legde Donner in beide bladen uit hoe slecht Prins wel was, hij kon nog geen paard van een loper onderscheiden.

Canon (24): Olympiades in Nederland

De Olympiade is tegenwoordig het grootste schaakevenement ter wereld, met meer dan honderd deelnemende landenteams. De eerste twee waren individuele toernooien, waarin de scores van landgenoten werden opgeteld om een rangschikking per land te krijgen. Zij worden onofficiële Olympiades genoemd. De eerste officiële, waarin landenteams (viertallen) tegen elkaar speelden, was Londen 1927. De tweede werd in 1928 in Den Haag gespeeld, gelijktijdig met de Olympische Spelen in Amsterdam.

Canon (22): Schaaktijdschriften

Het eerste Nederlandse schaaktijdschrift heette Sissa en werd vanaf 1848 samengesteld door de heer W.J.L. Verbeek te Wijk bij Duurstede. Het was niet meer dan een puzzelblaadje. (Zie het commentaar onder dit artikel.) Toen in 1873 de Nederlandse Schaakbond werd opgericht, riep die Sissa uit tot officieel bondsorgaan. Een jaar later stopte Verbeek, waarna de bond bijna twintig jaar zonder orgaan bleef. In 1893 werd het Tijdschrift van de Nederlandse Schaakbond (later KNSB) opgericht. Die naam veranderde in 1960 in Schakend Nederland en in 1996 in Schaakmagazine. Tot 1996 deed het blad uitgebreid verslag van wat er in het Nederlandse schaakleven gebeurde. Omdat tegenwoordig alles direct via internet te vinden is, belicht het blad nu vooral achtergronden en bondsnieuws.

Canon (21): Timman-Karpov 1993

In 1990 had Jan Timman in de WK-kandidatenmatches de finale bereikt, die hij verloor van Anatoli Karpov. Zie het venster ‘Jan Timmans smalle pad’. In de cyclus 1991-93 kwam hij aanvankelijk net zo ver, maar wel overtuigender. Timman versloeg Hübner, Kortchnoi en Joesoepov elk met twee punten verschil. De finale verloor hij met 5-3 en vijf remises van Nigel Short.