Gestorven in het harnas achter het schaakbord

In de vorige aflevering ging het over het eerste landskampioenschap van Rotterdam (NRSV) in het seizoen 1930/1931. Rotterdam had hiermee de hegemonie doorbroken van Amsterdam (VAS/ASC). NRSV had goede moed voor het nieuwe schaakseizoen en wilde met dezelfde sterke opstelling het huzarenstukje nog een keer uithalen. Het liep allemaal anders, binnen korte tijd verloor de landscompetitie vier toonaangevende spelers. Euwe verzuchtte in de Haagsche Courant: ‘De dood zoekt zijn slachtoffers in den laatsten tijd wel speciaal onder de schakers.’ Waaronder de twee eerste officiële landskampioenen.

Noteboom speelt niet meer voor NRSV (Rotterdam)

In november 1931 moest NRSV het opnemen tegen het ASC van Euwe. Vorig jaar met 6-4 gewonnen, nu werd met 6-4 verloren en de afwezigheid van Noteboom deed zich gevoelen. Noteboom speelde een groot toernooi in Berlijn en volgens de kranten had hij het er zo naar zijn zin dat hij overwoog zich te vestigen in Berlijn als schaak- en bridgetrainer. NRSV bleek hierdoor ernstig verzwakt te zijn en zou voorlopig geen landskampioen meer worden.

Henri Weenink overleden (VAS, Amsterdam)

Op 5 december 1931 moest er afscheid worden genomen van de 39-jarige schaker, journalist en probleemcomponist Henri Weenink, die plots was overleden aan de gevolgen van tuberculose. Weenink was een prominent topspeler van het meesterklasseteam van het VAS en promotor van het componeren en oplossen van schaakproblemen.

Er was een warme belangstelling op de Oosterbegraafplaats te Amsterdam. Sprekers waren de heer Trotsenburg (voorzitter VAS), mr. Oskam (voorzitter NSB), dr. Niemeyer (Bond van Probleemvrienden), De Haas (NRSV). Max Euwe herdacht Weenink vooral als goede vriend. Namens mr. Przeviórka, werden bloemen op het graf gelegd. Weenink was juist bezig met het samenstellen van een boek met de schaakproblemen van Przeviórka.

Het overlijden van Weenink was een grote slag voor het meesterklasseteam van het VAS. Zij zouden hem node missen. (op de foto Euwe tegen Weenink in de twintiger jaren)

Lees meer >

Schaken bij je ouders thuis

Dit artikel gaat niet over de kinderen die (nog) niet naar de basisschool kunnen en thuis onderwijs krijgen van hun ouders. Als vermaak kunnen ze dan bij voorbeeld online schaken met hun ‘Schaakmatties’. Het aantal kinderen dat online schaakt steeg exponentieel de afgelopen weken. Digitaal leren is nu het modewoord en er zijn voor kinderen veel manieren om online te leren schaken, soms ondersteund met leuke video’s.

Nee, dit artikel gaat over Anish Giri die met de wereldtop online een aantrekkelijk toernooi afwerkt met een goed gevulde prijzenpot die er niet om liegt. Het is een nieuw initiatief van wereldkampioen schaken Magnus Carlsen, die zich anders ook maar verveelt. Hij nodigde zelf zijn tegenstanders uit.
Anish Giri temperde de verwachtingen in een telefonisch interview met Jan-Cees Butter afgelopen zaterdag in dagblad Trouw. Jammer dat Trouw al heel lang geen wekelijkse schaakrubriek meer heeft. Herman Grooten verzorgde vroeger deze rubriek.

Lees meer >

Strijden als een dame

Afgelopen zaterdag was de column van Hans Ree in de NRC niet de enige column die over schaken ging. Ree schreef over ‘Carlsens kwelduivel’ en zijn column ging weer over mannen. De column van schrijfster Carolina Trujillo ‘Strijden als een dame ‘ ging over vrouwenvoetbal en schaken. Aan de orde kwam het gevecht van vrouwen in het voetbal voor gelijk loon en gelijke rechten.

Lees meer >

Dichter bij schaken (5) – Chess, de musical

Internationale haikudag

Gisteren, vrijdag 17 april, was de internationale haikudag. Mooie aanleiding voor een nieuwe aflevering met schaiku’s.

Chess

De succesvolle musical Chess gaat niet alleen over de bloedstollende match om het wereldkampioenschap schaken tussen de Rus Boris Spasski en de excentrieke Bobby Fischer, maar vooral over de koude oorlog in de tachtiger jaren tussen Oost en West, Rusland en Amerika. Time Rice, de lyricus, liep al langer met het idee iets te doen met het thema koude oorlog. Het begon al na de Cubacrisis toen hij hierover met zijn vriend ‘Mister Musical’ Andrew Lloyd Webber filosofeerde. Tim Rice was onder de indruk van de politieke machinaties rond de match tussen Spasski en Fischer in Reykjavik. Samen met de twee mannen van de succesvolle popgroep ABBA , Benny Andersson en Björn Ulvaeus kon hij aan een nieuwe uitdaging beginnen. Als decor voor hun musical Chess namen ze de tweestrijd tussen een Amerikaanse grootmeester (losjes gebaseerd op Bobby Fischer) en een Russische grootmeester, met karaktertrekken van Victor Korchnoi en Anatoly Karpov. Tijdens de tweestrijd ontstaat er een vurige maar onmogelijke liefde tussen de Rus en Florence. Florence is assistent, agent, secondant en liefje van de Amerikaan. Florence laat zich schaken door de Rus wat leidt tot talloze verwikkelingen. Als de Rus overweegt over te lopen naar het Westen beseft hij dat hij zijn familie nooit meer terug zal zien.

Het album werd uitgebracht in 1984 en in 1986 opende de musical haar deuren in London’s West End. De marketingstrategie was: eerst een album, daarna videoclips met losse songs en dan de musical. Een Amerikaanse versie startte op Broadway in 1988. De musical is verschillende malen aangepast. Vorig jaar waren er  uitvoeringen in de Stadsschouwburg van Groningen en dit jaar stond de musical op de agenda in Tokio. Hits werden: ‘I Know Him So Well’ en ‘One Night in Bangkok’.

Lees meer >

Schaken en bridgen gaan gewoon door – maar nu achter de laptop

Een aardig artikel op de NRC-site over schaken in coronatijd. Enkele citaten:

“De populariteit van de denksporten is eenvoudig te verklaren: voor schaken, dammen en bridgen volstaan een speelbord of een pak kaarten en een tegenstander – condities die online makkelijk zijn na te bootsen. „Online dammen, trainen en vergaderen is moeiteloos ingevoerd”, zegt KNDB-voorzitter Frans de Jonge. „De crisis heeft bijgedragen aan vele vernieuwingen.”

”Elke dag, als zijn schoolwerk af is, duikt Jean Arnoult (10) de kelder in. Daar staat de computer in de opslagkamer. Niet om spelletjes op te spelen, maar om op te schaken. Een paar weken terug ging Jean nog elke week naar de schaakclub om met zijn vriendjes te oefenen, maar dat kan niet meer. Daarom kreeg hij van zijn club een andere mogelijkheid om te blijven spelen: online via Schaakmatties.nl, een website van schaakbond KNSB voor kinderen tussen de 6 en 12 jaar.”

”Voor topschakers is er eigenlijk weinig veranderd, zegt Jeroen Bosch, technisch directeur van de schaakbond. „Anish Giri traint altijd met sterke schaaksoftware en kunstmatige intelligentie. Topspelers gebruiken dat als assistenten. Dus hij kan nog steeds heel veel trainen.” De grote verandering, zegt Bosch, is dat er geen toernooien meer gespeeld kunnen worden, een belangrijke bron van inkomsten voor de topspelers. „Al kreeg ik laatst bericht van Giri dat hij was uitgenodigd voor een online toernooi met goede spelers en een goedgevulde prijzenpot.”

Klik hier voor het NRC-artikel

Schaaklessen volgen op de Schaaksite-academie ook!

Lees meer >

Dichter bij schaken (4) – ook bridgers maken haiku’s

Het gaat goed met de schaiku’s. Binnenkort hebben we er al meer dan honderd. Op naar een eerste boekje met mooie schaiku’s!

Gisteren kreeg ik een tip van een bridgester over een actie bij de landelijke bridgebond. Bijzonder leuk om te zien dat ons initiatief door hen is overgenomen. Hieronder hun bericht van 8 april.

 

Bericht op site van de Nederlandse Bridge Bond op 8 april

 

Lees meer >

Dichter bij schaken (3) – schaakrubrieken

(Schaakrubrieken in dagbladen van zaterdag 4 april 2020. Zoals altijd worden de schaakrubrieken op de woensdag na het weekend op Schaaksite gepubliceerd)

 

 

 

 

Iedereen gaat online

NRC Handelsblad, Hans Ree

met whisky online

in nachtelijke uren

dooft hij zijn peuken

 

de patriot droomt

buiten schijnt het zonnetje

het is opruiming

 

Carlsen tovert lucratief onlinetoernooi uit zijn mouw

Lees meer >

Dichter bij schaken (2) – reacties en nieuwe schaiku’s

Leuke reacties ontvangen met veel waardering voor dit initiatief in deze moeilijke tijden. Iemand meldde: Het is op zich al een leuke uit de hand gelopen actie geworden.’ En een ander: ‘Met haiku’s heb ik geen enkele ervaring. Ik ben niet zo’n poëet. Maar ik kan het natuurlijk wel proberen!’

  1. Commentaar op de haiku van Herman van Rompuy

In de eerste aflevering was er aandacht voor Herman Van Rompuy, oud-voorzitter van de Europese Raad en oud-premier van België. Tom Terhorst: ‘In de haiku van Van Rompuy waren er zes lettergrepen in plaats van zeven.’ Het ging om de tweede regel: ‘in de spiegel gezien’.

Dit een juiste constatering. Interessant was dat zo’n functionaris met een zeer drukke baan ontspanning vindt in het maken van haiku’s. Van Rompuy hanteerde waarschijnlijk eigen regels. Wel weinig lettergrepen maar geen al te strenge beperking. De genoemde haiku voor zijn opvolger in de Europese Raad, Jean Claude Juncker, luidde als volgt:

Ook hier een vrije stijl en geen 5-7-5.

In onze serie willen we graag vasthouden aan een vaste regel, de 5-7-5 regel. Schakers moeten zich ook aan spelregels houden!

Lees meer >

Dichter bij Schaken (1) – zelf schaiku’s maken

De coronatijd is een zorgelijke en onzekere tijd. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is het belangrijk om in zo’n situatie ook te kunnen ontspannen en vermaken. De spelletjeswinkels hebben het drukker dan ooit. Ganzenborden is weer in, maar pen en papier kunnen al voldoende zijn.

Sinds het ontstaan van het schaakspel heeft men zich bezig gehouden met het maken van verzen, gedichten en poëzie geïnspireerd door ons koninklijke spel.

In de tweede helft van de vorige eeuw kwamen er regelmatig bundels uit met schaakgedichten. Denk bijvoorbeeld aan de bundels van oud-KNSB-bestuurder ir. P.J. Torbijn.

In onze nieuwe eeuw is hiervoor relatief weinig aandacht meer. Op onze site hebben we aandacht besteed aan schaakgedichten bij de kroning van onze nieuwe koning en bij het NK Schaken van 2017. Ter gelegenheid van dit NK werden acht bekende dichters uitgenodigd om een poëtisch portret te maken van de acht deelnemers. Onder deze dichters Tsead Bruijnja (nu Dichter des Vaderland) en Saskia Stehouwer (winnaar C. Buddingh’ prijs). In Matten werd in iedere editie een schaakgedicht opgenomen en in 2006 kwam in opdracht van de organisatie van het Essent Schaaktoernooi Hoogeveen een tweetalig schaak/poëzieboekje tot stand.

In onze nieuwe serie ‘Dichter bij Schaken’ willen we aandacht besteden aan verschillende vormen van schaakgedichten. Naast het publiceren van bestaande en nieuwe gedichten ook nadruk op het zelf maken van gedichten We beginnen in deze eerste aflevering met de haiku, een creatieve en leuke uitdaging voor iedereen!

Wat is een haiku?

Lees meer >

Bijna 50 zelfgemaakte haiku’s

Direct na de aankondiging in het Jekaterinen Journaal (7) werd ik verrast door het ruim ‘posten’ van zelf gemaakte haiku’s door onze bezoekers. Bijna 50 en hier in onze Hall of Fame (proefbestand) te lezen.

In het eerste artikel van onze nieuwe serie ‘Dichter bij Schaken’ geven we de officiële aftrap van onze actie zelf schaakhaiku’s maken en we noemen ze ‘schaiku’s’.

Gezamenlijk moeten we, zoveel als mogelijk is, trachten tot enkele afspraken te komen. Er zijn zoveel manieren waarmee haiku’s worden. Hieronder een voorzet.

Lees meer >