Imago

Het brein en professor Scherder. Onafscheidelijk zijn ze. Laatst was hij niet te beroerd om de heilzame werking van schaken op de ontwikkeling van het brein onder de aandacht te brengen.

Sterker nog: een schakersleven belooft volgens hem een vijf jaar langer leven zonder enge hersenziektes.

Zie Spelletjes spelen voor je brein.

Ik wil van zijn claims onmiddellijk aannemen dat ze waar zijn. Maar natuurlijk is het wel zo – en Scherder beaamt dat ook – dat andere breinbrekers net zo’n positief effect hebben op het zachte, kneedbare, zich ontwikkelende kinderbrein waar de witte stof in de hersenen zich nog helemaal moet ontplooien. En ongetwijfeld zal de beoefening op latere leeftijd van heel veel andere spelletjes dan schaken de staat van de bovenkamer net zo goed langer op orde houden. Zo bijzonder is schaken dus nu ook weer niet als het erom gaat de hersenen lenig te maken en te houden. Maar schaken heeft wel iets waar andere spelvormen niet aan kunnen tippen.

Lees meer >

Bobby’s muziek

De slotwoorden van het meesterlijke ‘Bobby Fischer and His World’ schenkt auteur John Donaldson aan Patti Smith, grootmoeder van de punk.

Ze schreef:

Lees meer >

The Hustler

Walter S. Tevis schreef behalve The Queen’s Gambit nog drie andere boeken waar een filmbewerking uit voortkwam. En één daarvan ook met een spel dat zich er niet voor leek te lenen om het spannend en verhalend in beeld te brengen: poolbiljart.

De film The Hustler uit 1961 met Paul Newman in de hoofdrol was een succes. Ik zag de film lang geleden en pas recent kwam ik erachter dat de auctor intellectualis van The Queen’s Gambit ook die van The Hustler is.

Er lijkt verschil te zitten tussen de moraal van het ene en het andere verhaal, maar bij nadere beschouwing is dat toch niet het geval. In The Queen’s Gambit weet Beth Harmon met haar talent door oefening en doorzetten het hoogste te bereiken. De hoofdpersoon van The Hustler, poolspeler Eddie Felson, gebruikt daarentegen zijn talent om er op goedkope en bedrieglijke manier beter van te worden. Maar in tegenstelling tot Beth loopt het met Eddie niet onverdeeld goed af. En zo brengt de schrijver in beide boeken tot uitdrukking dat je je talent goed moet gebruiken, alhoewel hij die boodschap er niet dik bovenop legt.

In de laatste gedrukte aflevering van Schaakmagazine is op de cover Eline Roebers te zien in een Beth Harmon-pose. Niet zo’n gekke verwijzing als je net wereldkampioen bent geworden.

Maar Eline is niet de enige Nederlandse schaker die een zekere gelijkenis met een Walter S. Tevis personage vertoont. Een ‘Eddie’ hebben we namelijk ook.

Nee, ik ga geen naam noemen, maar ik zal hem wel beschrijven en als iemand de schoen past zullen we dat ongetwijfeld merken.

Lees meer >

Babyboomer

Het was stil in huis die ochtend. Zelfs zijn anders zo matineuze hospita liet niet van zich horen.

Vermoedelijk had zij zich in het weekend tegoed gedaan aan de drankvoorraad van de afwezige studenten en sliep ze nu haar roes uit.

Hij liep de trap af en trok de voordeur behoedzaam achter zich dicht.

Lees meer >

Winnen is een genade, verliezen is ondraaglijk

Een mailtje van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond. Die krijg ik zelden of nooit en het was alsof er een witte raaf was neergestreken in mijn mailbox. Nieuwsgierig opende ik het mailtje en even later deed de aanhef me stuiteren op mijn stoel. Nu ben ik in het geheel niet immuun voor strijkages, maar het ‘Beste topschaker van Nederland’ was dermate over de top dat ik geen moment verleid werd me zacht te spiegelen aan die aanspreektitel.

Onmiddellijk begreep ik dat het mailtje niet opgesteld kon zijn door een echte schaker, want die weet maar al te goed dat een gebrek aan objectiviteit bijna altijd wordt afgestraft. Het zal wel de eigentijdse manier van communiceren geweest zijn, zo wars van feiten maar tuk op het goede gevoel.

Om de een of andere reden vond de Koninklijke Nederlandse Schaakbond het nodig me op de hoogte te stellen van het feit dat Nederland weer een grootmeester rijker was geworden, genaamd Max Warmerdam. Enthousiast werd me verteld dat hij deel uitmaakt van het TalentteamNL en traint op Papendal. Ja, ja, dacht ik, succes heeft vele vaders en falen is een wees.

Maar het euforische gevoel dat je deel uitmaakt van een gemeenschap die reuzen voortbrengt, een schaakgemeenschap in dit geval, ken ik natuurlijk ook en het verhaal van Max Warmerdam spreekt tot de verbeelding.

Lees meer >

Geschiedschrijving in Wijk aan Zee

Een fantastische foto, genomen aan de vooravond van het Hoogovenschaaktoernooi in 1964.

Bent Larsen (28) lijkt de grote Paul Keres (48) voor het eerst te ontmoeten. Jan Hein Donner (36) ziet er uit als een soort bemiddelaar tussen de oude en nieuwe generatie.

Let ook op kleding en expressie.

Lees meer >

Verschil maken

Onder dirigenten staat Carlos Kleiber (1930-2004) te boek als hun meest inspirerende voorbeeld. Hij trad maar weinig op en slechts éénmaal in Nederland. Dat was in 1983 met het Concertgebouw Orkest. Wie de Philips opname ziet en beluistert, begrijpt waarom hij zo hogelijk gewaardeerd wordt. (Grappig detail: de concertmeester van het Concertgebouw Orkest was toentertijd Theo Olof, de vader van schaker Erik Olof)

Lees meer >

Herman

 

Toen ik prof. dr. ir. van Bekkum vertelde dat ik met mijn studie scheikunde was gestopt keek hij me vriendelijk als altijd, maar onbegrijpend aan. Hoe kon ik, het mooiste vak dat er bestond ?

Gelukkig deelde ik een andere passie van hem: schaken.

Samen met Corrie Vreeken en Justus de Hooge stond hij aan de basis van de successen van Volmac Rotterdam.

Lees meer >

www.sv-erasmus.nl/2020/11/houdini/

Balansen

Als kind las ik eens aan het begin van het nieuwe jaar een vreemde tekst op de deur van een gesloten winkel. ‘Tijdelijk gesloten wegens inventarisatie’. Mysterieus als de boodschap was, dacht ik dat het iets met de voorbije feestdagen te maken had. Nu weet ik dat het een soort lockdown was waarin de middenstand … Meer lezen over Balansen