Analyses/Partijen

Giri legt het op het nippertje af tegen Nakamura

Vandaag vonden weer twee korte tweekampen over vier partijen plaats in het Carlsen Invitational.

Opnieuw mocht onze landgenoot Anish Giri aan de bak, ditmaal tegen de Amerikaan Hikaru Nakamura. De andere partij was tussen wereldkampioen Magnus Carlsen, de man die het toernooi zelf georganiseerd heeft en zijn toekomstige uitdager, de 16-jarige Alizera Firouzja uit Iran. Het werden allebei spannende tweekwampen die in een krappe beslissing eindigden.

 

Om te beginnen natuurlijk de match tussen de Amerikaan Nakamaru en Giri. Onze landgenoot had nog de gevoelige nederlaag tegen Vachier Lagrave in de benen en hij kwam nu ook niet goed uit de startblokken. De opening ging niet eens zo slecht, maar Giri wist zich eigenlijk geen raad met de Benoni waarin hij min of meer gelokt was. Er ontvielen hem een paar mindere zetten en naarmate de partij vorderde kreeg hij steeds minder grip op de stelling. Belangrijkste oorzaak leek mij de positie van het zwarte paard op c7 tegenover de witte reus op c4.

Lees meer >

Slecht begin Giri in Carlsen Invitational

De komende twee weken hoeven liefhebbers van schaken op topniveau zich niet te vervelen. Op zijn eigen Chess24 organiseert de wereldkampioen namelijk de Magnus Carlsen Invitational. Acht topspelers (waaronder Anish Giri) nemen het in een achtkamp tegen elkaar op in minimatches van vier rapidpartijen (en eventueel een armageddonpartij). De top vier speelt vervolgens knockout om de eerste prijs van 70.000 dollar. Dit alles is op Chess24 te volgen met commentaar van o.a. Svidler, Gustafsson en soms Carlsen zelf.

Schaken is niet de enige topsport die online uitgezonden wordt, maar het werkt veel beter dan andere sporten. Het darten heb ik niet gezien, maar er schenen verbindingsproblemen te zijn en ongetwijfeld missen de kijkers de sfeer die bij een echte wedstrijd is. Een wedstrijd wielrennen op rollen heb ik wel gekeken, maar het was een surrogaat dat ik alleen keek bij gebrek aan beter. Dat geldt niet voor schaken: er is (om te kijken) nauwelijks verschil met bordschaak. In theorie is er een gevaar van valsspelen, maar niemand van de acht deelnemers zal ook maar overwogen hebben zijn reputatie te grabbel te gooien. Het verschil zal er wel zijn voor de spelers (muisfouten, mogelijke technische problemen, misschien moeilijker om te concentreren) maar over het algemeen zul je daar als kijker weinig van merken. Mooi dus dat dit toernooi gehouden wordt!

Voor Nederlandse schaakfans is het wel zaak om niet al te hoge verwachtingen te hebben, want rapidschaak is niet het sterkste punt van Anish Giri. Vachier-Lagrave is wel een specialist en het is dus geen verrassing dat de onderlinge strijd in de eerste ronde overtuigend door de Fransman gewonnen werd. Al in de eerste partij sloeg hij toe. Na een opening die als onschuldig geldt speelde hij het eindspel met torens en ongelijke lopers beter.

Lees meer >

Het offer in de schaakpartij – Deel 2

Deel 2: Michail Tal op weg naar het wereldkampioenschap

In 1958 was er het interzonale toernooi van Bad Portoroz, waar Tal als de kampioen van de Sovjet Unie van 1957 aan meedeed en waar Larsen zich in 1957 via het zonetoernooi in Wageningen voor plaatste. Dit toernooi werd overtuigend gewonnen door Tal, waardoor hij zich plaatste voor het kandidatentoernooi in Bled van 1959. Larsen speelde aanvankelijk een goed interzonaal toernooi,

Lees meer >

Het offer in de schaakpartij – deel 1

Deel 1: Michail Tal en Bent Larsen: Rijzende sterren

Vorig jaar kocht ik op de boekenmarkt bij het Max Euwe Centrum het boekje Het offer in de schaakpartij van GM Leonid Shamkovitsj, die in 1923 geboren werd in Rostov [Sovjet Unie], maar in 1975 emigreerde naar de Verenigde Staten. Hij deelt offers in onder bepaalde kenmerken, waardoor beter naar de motieven in een bepaalde stelling gekeken kan worden.

Lees meer >

Vachier Lagrave brengt spanning terug, Giri bereikt niets tegen Grischuk

De zevende ronde van het Kandidatentoernooi stond vandaag vooral in het teken van het topduel tussen Vachier Lagrave en Nepomniatchi. De Fransman won in een spannende en enerverende partij van de koploper en brengt daarmee de spanning terug in het toernooi. Onze landgenoot Anish Giri speelde vandaag tegen de Rus Alexander Grischuk.

Er kwam een stukje huisvlijt op het bord waarin ‘Team Giri’ een nieuwtje had voorbereid. Dat kwam op de tiende zet tevoorschijn en was speciaal voor deze gelegenheid bedacht. Want wat was de achtergrond hiervan? Een blik in de database leert ons namelijk dat Grischuk in deze variant bepaald geen goede score had opgebouwd. Kijk maar eens naar zijn resultaten in deze variant:

Waarschijnlijk ingegeven door deze statistieken zijn de Nederlanders op zoek gegaan hoe ze dit varkentje zouden gaan wassen. Een nieuwe zet bedenken in een stelling waar de tegenstander geen goede ervaringen mee heeft; als dat lukt en de opponent gaat dan ook nog eens flink de denktank (zoals we van de Rus weten) dan mag je de opening als geslaagd beschouwen. In deze stelling speelde Giri de nieuwe zet 10.Pc2-e3.

En inderdaad: de zwartspeler trok flink wat tijd uit om te bekijken wat hij het best kon doen. In de livestream van Chess24, waar ik voornamelijk op kijk, brulde de enige IM in het gezelschap van grootmeesters: 10…h5!!. Laurence Trent begrijpt heel goed waarom hij ingehuurd is: hij stelt zetten voor die het grote publiek graag wil zien. h5, h5, h5… galmde het door studio. Met hem hebben ze ook een soort Bosboom die doet wat we allemaal graag willen zien.

Lees meer >

Giri op het tandvlees voorbij Alekseenko

Eindelijk, eindelijk is het gelukt! Zoals Anish Giri zich zichtbaar opgelucht liet ontvallen bij het gebruikelijke interview na afloop van de partij: “Mijn eerste overwinning ooit in het Kandidatentoernooi!” In het vorige toernooi had hij alle partijen in remise zien verzanden en in dit toernooi was hij in de eerste ronde op een nul getrakteerd. In een marathonpartij die meer dan zes uur duurde, slaagde hij erin om de uiterst taaie Rus Kirill Alekseenko op de knieën te krijgen. Maar wat moest de Nederlander diep gaan! Daarover dadelijk meer, want er gebeurde nog meer in deze bijzondere zesde ronde. Een andere Rus, Nepomniatchi won namelijk weer! Hij versloeg in een fraaie partij de Chinese topfavoriet Liren Ding en Nepomniatchi nestelde zich hiermee fier aan kop met 4½ uit 6. In vaktermen: hij staat op plus drie en dat werd op voorhand gezien als mogelijk voldoende om zich na afloop van het toernooi tot uitdager te kunnen kronen. Na de opening, waarin hij een belangwekkend nieuwtje had gebracht, kwam hij al vrij snel heel goed te staan. Ik zat de livestream op Chess24 te volgen en net als ik verbaasde men zich er ook een beetje over hoe de Rus zich gedroeg. Een snapshot van deze livestream laat zien wat ik bedoel:

‘Nepo’ gaat achter zijn stoel staan en kijkt zo naar de denkende tegenstander. Zou hij dat bewust hebben gedaan? Vind u ook niet dat dat enigszins riekt naar psychologische oorlogsvoering? Is dit geoorloofd? Zou Ding, doorgaans erg stoïcijns, er last van gehad hebben? Wat zou er gebeuren als er een protest ingediend zou worden? Allemaal vragen die niet beantwoord konden worden. In elk geval kwam na afloop een krankzinnige variant op het bord waarin zwart een toren moest offeren voor een aanval tegen de witte koning en daarmee zou de Chinees zich misschien hebben kunnen redden. Hij vond de zet niet en verloor daarna redelijk geruisloos.

Lees meer >

Giri mist winst tegen Caruana (update: video toegevoegd)

In de vijfde ronde van het kandidatentoernooi leek er even een sensatie aan te komen: Giri stond gewonnen tegen Caruana! Een aantal zetten langs zelfs, en ook nog meer tijd. Helaas liet onze landgenoot de Amerikaan na een rekenfout ontsnappen en zo staat hij nog steeds op -1 en zijn tegenstander op 50%. Koploper is Nepomniachtchi: hij wist vandaag als enige een vol punt te scoren door Wang Hao met wit te verslaan en staat met 3.5 punten een half punt voor op Vachier-Lagrave.

Giri zei vooraf dat zijn tegenstanders bang zijn voor zijn voorbereiding en de partij van vandaag zal dat niet minder maken. Met een ongebruikelijke zet in een populaire variant van het Slavisch wist hij de toernooifavoriet op relatief onbekend terrein te lokken en na vijftien zetten had wit duidelijk voordeel, o.a. dankzij een veiligere koningsstelling. Het voordeel werd groter en na 32 zetten stond het zo. Waar moet de toren heen, e2 of f2?

Giri had iets gemist in zijn berekening en koos daarom het verkeerde veld. Wat hij speelde zou winnen, ware het niet dat zwart een aantal zetten later een terugzet met zijn paard had waarmee de partij gered werd. In het interview na afloop (dat nog niet op Youtube staat, maar daar zal het vast nog wel komen) zei hij dat hij wel wist gewonnen te staan, maar niet hoe. Het ging (misschien nog wel belangrijker) ook over de terugtocht. Komen de spelers wel thuis na het toernooi? Volgens Caruana zijn alle Amerikanen opgeroepen zo snel mogelijk naar huis terug te keren. Goeie kans dat over twee weken (als het toernooi is afgelopen) de Amerikaanse grenzen dicht zijn, maar hij concentreert zich op het toernooi en maakt zich er voorlopig niet druk om.
Lees meer >

Giri houdt Ding in bedwang

Na een rustdag mochten de acht schakers uit het Kandidatentoernooi vandaag weer achter het bord plaatsnemen. Nu de lente is begonnen, is in Rusland de zomertijd ingevoerd (een week voordat die bij ons ingaat) en dat betekende dat de partijen vandaag niet om 11 uur onze tijd begonnen, maar om 12 uur. De grote vraag was natuurlijk of onze landgenoot Anish Giri met zwart op de been zou kunnen blijven tegen een ontketende Liren Ding, die in de derde ronde, zo fraai met wit de nummer twee van de wereld, Fabiano Caruana, regelrecht in de soep had weten te spelen.

Daarmee had hij zichzelf verlost van de verrassende twee nederlagen in de eerste twee ronden en er en passant ook voor gezorgd dat het hele veld erg dicht op elkaar staat. Giri was ook bepaald niet goed aan het toernooi begonnen. Een nul in de eerste ronde tegen Nepomniatchi en bijna verloren van Wang Hao in de tweede ronde. Dat hij die partij nog binnen de remisemarge had weten te houden, zorgde ervoor dat hij zich in de derde ronde mooi herstelde en daar zelfs een kans op (groot) voordeel had gehad tegen Vachier Lagrave. Ding had in ronde vier voor de tweede maal wit achter elkaar en dus moest Giri op voorhand flink aan de bak. Hij probeerde zijn tegenstander te verrassen met een mix van het Bogo-Indisch en het Catalaans, maar Ding kwam opnieuw zeer goed voorbereid aan het bord. De hele variant was al diverse malen eerder gespeeld en op de 13de zet was het Giri met een nieuwtje. Dat resulteerde in de volgende stelling:

Lees meer >

Ronde 3: plusremise voor Giri

Goed en slecht nieuws voor de fans van Anish Giri vandaag. Het goede nieuws is dat hij tegen Maxime Vachier-Lagrave een goede stelling kreeg. Het slechte nieuws dat hij daar niets mee wist te doen. Daarmee is hij met 1 uit 3 matig gestart, maar op zich is nog alles mogelijk omdat Ding vandaag Caruana versloeg. Iedereen staat daarom nog binnen een punt van elkaar.

Gisteren uitte ik mijn bedenkingen over dat Giri over twee zetten een uur nadacht. Ook vandaag was het tempo waarin hij op een gegeven moment zetten voor mij onbegrijpelijk, al was dat op een andere manier.

Wit heeft een fijn plusje hier. Geen rommelige stelling waarin nog van alles kan gebeuren, maar een technisch eindspe dat in principe Giri moet liggen met genoeg tijd op de klok. Maar wat doet hij: hij doet a tempo een paar zetten en laat vervolgens de partij eindigen in remise door zetherhaling. Waarom? Misschien komt de verklaring nog (op het moment van schrijven was er nog geen postpartijinterview online verschenen zover ik kan nagaan), ik vermoed dat hij in de haast iets gemist had. Wel erg zonde om een kans op een punt zo weg te gooien. Enfin, hier de partijen van vandaag.

Lees meer >

Giri komt goed weg in ronde 2

Anish Giri heeft met veel moeite remise gemaakt tegen Wang Hao. In een matige partij kwam hij in een verloren eindspel met een pion minder terecht, maar zijn Chinese tegenstander liet onnodig het zwarte paard actief worden waarna de partij in een zetherhaling eindigde. Winst was er deze ronde voor Caruana tegen Alekseenko en voor MVL  tegen Ding.

Eerst even over het Corona-virus. Er is best wel discussie geweest over of het kandidatentoernooi uitgesteld moet worden of niet. Voor beide standpunten valt wat te zeggen. Het zou kunnen gebeuren dat een van de spelers ziek raakt en in dat geval wordt het toernooi gestaakt en later uitgespeeld. In Rusland zijn op dit moment relatief weinig gevallen van Covid-19 (maar dat is vast een kwestie van tijd). Men heeft dus gekozen voor niet uitstellen en de Fide heeft verklaard dat ze de veiligheid van de spelers zeer serieus nemen. Maar is dat zo? Ze nemen vaak testen af, dat is goed,  maar een openingsceremonie met tweeduizend genodigden, dat is toch niet nodig? En expliciet zeggen ‘Geen handen schudden’ in plaats van ‘Moet je zelf weten? is toch veel beter? Zo heeft Giri al diverse malen handen geschud, onder andere met Karpov (tegenstander Nepo vermeed overigens de handdruk van de ex-wereldkampioen). Dat hij de partij verloor was wellicht karma.

Nu is het wel lastig om zo’n gewoonte te veranderen, wat te doen bij begin en einde van de partij? Hier had de Fide leidend kunnen optreden in plaats van aan het aan de spelers over te laten. Die hebben wel creatieve oplossingen bedacht: Nepo en Grischuk deden een elleboogtik, Caruana en Alekseenko een droge handdruk (wel het gebaar, niet het contact).

Lees meer >