Analyses/Partijen

Mamedyarov alleen aan de leiding

Anish Giri staat na de zesde ronde van het Tata Steel Schaaktoernooi niet meer bovenaan. Hij speelde zelf een consoliderende remise tegen een van zijn medekoplopers, Anand. Een andere medekoploper, Mamedyarov, wist echter zijn partij tegen Adhiban te winnen en staat nu alleen bovenaan. In de challengersgroep speelden alle Nederlanders remise. De enige speler in deze groep die won, was Korobov die daardoor zijn voorsprong uitbreidt.

Masters
In de Mastersgroep waren er diverse partijen die niet een logische uitslag kregen. Kramnik liet een goede stelling tegen Jones in remise liggen, Wei Yi wist een gewonnen stelling tegen So zelfs nog te verliezen. Het leek er even op dat So zo dus de koplopers achterhaald had, omdat Mamedyarov al een tijdje slecht tot verloren stond tegen Adhiban. De Indiër, vorig jaar nog de sensatie van de Masters, kreeg twee verbonden vrijpionnen ondersteund door twee lopers, maar hij had met 45.Te3! torenruil moeten aanbieden in plaats van Td3-a3xa7 toe te laten. Daarna stond hij nog wel een kwaliteit tegen een pion voor, maar zwart had erg goede compensatie. 60.Kf2? gaf ook de remise weg; de witte koning werd het bord overgejaagd, zwart pakte wat pionnen mee en uiteindelijk gaf de vrije f-pion de beslissing.

De partij Giri-Anand kreeg wel een logische uitslag, al heel snel zelfs. De eerste vijftien zetten snel spelen en dan erachter komen dat je snel remise moet gaan maken suggereert dat de voorbereiding niet optimaal was; laten we het erop houden dat het in de trant was van ‘Als hij het goed speelt heb ik remise, anders kan ik op winst spelen’. Anand speelde het goed.

Lees meer >

Remise Giri tegen ‘schuiver’

Kent u het probleem, zwart te hebben tegen iemand die duidelijk op remise speelt? Dat probleem had Anish Giri vandaag. De witspeler (Gawain Jones) kreeg het gewenste resultaat, remise in 25 zetten. De Nederlanders in de B-groep wisten ook niet te winnen: Bok, L’Ami en Lucas van Foreest speelden remise, terwijl Jorden van Foreest met wit verloor.

Masters

Vandaag hadden de elitegrootmeesters een van de twee jaarlijke uitstapjes, dit keer in het Museum van Beeld en Geluid in Hilversum. Het is een formule die succesvol is gebleken en vandaag ook weer was: niet alleen trekt het veel publiek (en media) dat niet zo snel naar Wijk aan Zee zou komen, maar ook worden er diverse extra activiteiten georganiseerd. Zo was er onder andere een jeugdtoernooi met ongeveer honderd deelnemers dat zelfs het jeugdjournaal haalde! Met muziek van Portugal. The Man. Er valt nog wel een wereld te winnen, want volgens de poll bij het bericht kan meer dan de helft van de stemmers nog niet schaken…

In de stand veranderde ook het een en ander. Drie spelers hebben vooralsnog een matig toernooi en vandaag verloren ze ook alledrie. Hou Yifan van Svidler, Adhiban van So en Caruana van Mamedjarov, die een sterk 2017 dit jaar dus een vervolg lijkt te geven en nu met Giri en Anand gedeeld bovenaan. Het geheim van zijn succes? Niet meer zoveel drinken…. Gawain Jones is ook een mogelijke kop van Jut maar hij is met 2.5 uit 5 goed gestart. Met zwart speelt hij moedig Koningsindisch en met wit speelt hij tegen iedereen met 2700+ keihard op remise. Ook vandaag probeerde hij zo snel mogelijk de muziek uit de stelling te halen en dat lukte. Valt Giri hier ook iets in te verwijten? Hij had de Najdorf kunnen spelen, of een andere variant van de Panov, hij wilde ook op zich wel proberen te winnen, maar als koploper ga je ook niet al te veel risico nemen. Hier geeft hij zelf uitleg.

In een museum voor Beeld en Geluid ontkom je er niet aan te poseren met bekende televisiefiguren…

Lees meer >

Giri houdt Carlsen op remise

In de vierde ronde van het Tata Steel schaaktoernooi heeft Anish Giri met een remise tegen Magnus Carlsen zijn koppositie gehandhaafd. Ook Anand speelde remise en beide spelers delen met 3 uit 4 nog steeds de leiding. In de tweede groep wist Lucas van Foreest als enige Nederlander te winnen; broer Jorden speelde remise, net als Bok en L’Ami (tegen elkaar).

Masters

Na zijn tweede overwinning in twee ronden zei Giri grappend dat hij de rest van het toernooi wel ‘gewoon’ remises wilde maken, maar er één uitzondering was: “In de vierde ronde wil ik winnen!” De interviewer vroeg naief “Tegen wie speel je dan?” “Zoek maar op!” Het was niet moeilijk te raden op wie hij doelde en vandaag was het dan zo ver: Giri tegen Carlsen. De plussscore die onze landgenoot lang had in de onderlinge is er niet meer, toch denk ik dat ook voor Carlsen geldt dat hij tegen Giri net iets liever wint dan tegen andere spelers, zeker gezien de thrashtalk op Twitter soms tussen beide spelers. En het werd een scherp gevecht! Carlsen probeerde Giri te verrassen met Frans, maar die had daar rekening mee gehouden. Echter niet met de variant van de Winawer waar zwart de pionnen op g7 en h7 opgeeft. Giri kwam dus een pion voor, zwart had compensatie, wit kreeg vervolgens de mogelijkheid voor een eindspel te gaan waarin hij misschien wat winstkansen zou krijgen, maar koos ervoor (met nog steeds een pion meer) lichte stukken te ruilen met dames nog op het bord. Probleem was echter dat de witte koning onveilig stond en er bleek daarom voor wit niet meer in te zitten dan eeuwig schaak toelaten.

Voordat ik de partij laat zien eerst nog de thrashtalk over de partij van vandaag:

Lees meer >

Benjamin Bok wint in Groningen

Het Schaakfestival Groningen is gewonnen door Benjamin Bok. Weliswaar scoorde de Israëlier Evgeny Postny ook 7 punten uit 9 partijen, maar Bok had meer Bucholz, SB, overscore  en een hogere TPR. In de top van de ranglijs vinden we verder o.a.  de Nederlanders Kuipers, Tiviakov, Pruijssers en Beerdsen. Kijkt u zelf:

Rk. SNo Naam FED Rtg Pts.  TB1  TB2  TB3
1 2 GM Bok Benjamin NED 2601 7,0 51,5 40,5 39,25
2 4 GM Postny Evgeny ISR 2581 7,0 49,5 39,0 37,50
3 1 GM Turov Maxim RUS 2618 6,5 52,0 41,0 36,00
4 9 GM Kislinsky Alexey CZE 2513 6,5 47,5 36,5 33,50
5 14 IM Kuipers Stefan NED 2440 6,5 47,0 36,0 32,00
6 3 GM Tiviakov Sergei NED 2583 6,0 53,0 41,5 34,25
7 6 GM Plat Vojtech CZE 2567 6,0 52,5 41,0 32,75
8 7 GM Pruijssers Roeland NED 2543 6,0 47,0 36,5 28,25
9 15 IM Beerdsen Thomas NED 2419 6,0 44,0 34,0 28,50
10 21 Rahul Srivatshav P IND 2331 5,5 52,0 40,5 31,25

Ik verliet u na de zevende ronde toen er vijf koplopers waren, waaronder Benjamin Bok, met Stefan Kuipers op een halve punt achterstand. In de achtste ronde waren er op de vier topborden twee resultaten: punten voor onze landgenoten! Zo pakte Stefan Kuipers weer een punt met het Italiaans, dit keer tegen de Indiase grootmeester Anurag.

Lees meer >

Bok bij koplopers in Groningen

De strijd om de toernooioverwinning in de open groep van het schaakfestival Groningen lijkt een Russisch-Israëlisch-Tsjechisch onderonsje te worden. Eén Nederlander weet dit echter voorlopig te weerstaan: Benjamin Bok staat samen met Turov, Postny, Plat en Kislinsky bovenaan met 5.5 uit 7. Spelen de andere Nederlanders dan helemaal geen rol? Dat is overdreven, want Roeland Pruijssers (winnaar Hoogeveen open) en Stefan Kuipers (winnaar Leiden open) hebben met een half punt achterstand nog zeker een kans. Lastiger wordt het voor de Groninger grootmeesters onder de deelnemers, zowel Tiviakov als Ernst staan met 4.5 uit 7 een punt achter.

Benjamin Bok, foto door Harry Gielen

Benjamin Bok speelde de eerste zes ronden een degelijk toernooi: 2 uit 3 tegen de collega-grootmeesters, 2.5 uit 3 tegen de lagere titelhouders. In de zevende ronde mocht hij tegen de Russische grootmeester Kryakvin. Die heeft niet veel lager dan Benji qua rating, maar met wit zal hij het toch als een ‘kans’ gezien hebben. En die werd benut! Er onstond een spannend middenspel waarin beide spelers problemen met de koning hadden. Uiteindelijk bleek de matig beschermde witte koning geen probleem; die van zwart wel, in dat het hem noopte een afwikkeling te maken naar een eindspel dat verloren bleek.

Lees meer >

Gespot 89: Partij van het jaar 2017?

 

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

Het is de tijd van het jaar dat de lijstjes verschijnen. Het beste, het mooiste, het grootste van het hele jaar enzovoort. Binnen het schaken kunnen we dat soort lijstje natuurlijk ook produceren, maar om een of andere reden, zie ik ze toch niet zoveel. Waarschijnlijk zijn schakers die zich vooral druk maken over hun eigen ratinggetallen, het een beetje zat om zich te moeten bekommeren om al dit soort nostalgische ‘flauwekul’.

Wel gonst er al een tijdje het gerucht dat op 4 november van dit jaar de beste, of beter misschien, de meest spectaculaire partij van het jaar gespeeld is. Terwijl in Europa het Europese Landenkampioenschap bezig was, werd in de Chinese clubcompetitie die de laatste jaren bijzonder sterk bezet is. We weten inmiddels hoe serieus we in Europa de Chinezen moeten nemen.

Liren Ding: partij van het jaar 2017? (foto Frans Peeters)

Dat was pakweg zo’n 40 jaar geleden heel anders. Toen hadden we in Europa het idee dat heel Azië een ondergeschoven kindje was ten opzichte van het schaken in ons werelddeel. De schok was dan ook groot toen onze landgenoot Jan Hein Donner in de Olympiade van 1978 plotseling in slechts 20 zetten van het bord werd gecombineerd door de hier totaal onbekende Chinees Whenze Liu. Na de partij sprak Donner de hilarische woorden: “Volgens mij ben ik na deze partij de Kieseritzky van de 20e eeuw geworden” (daarmee verwijzend naar de onsterfelijke partij Anderssen-Kieseritzky, 1851). Beide partijen heb ik in de viewer bijgesloten.

Tijden zijn veranderd want diverse Aziatische landen timmeren aan de weg. China boekt het meest progressie, maar ook India en Vietnam mogen bepaald niet onderschat worden. Terug naar de Chinese clubcompetitie. Twaalf teams komen (tussen april en december) bij elkaar om een dubbelrondige competitie af te werken. Spelers als Vassily Ivanchuk, Ernesto Inarkiev, Dmitry Jakovenko and Dmitry Andreikin, geven daar ook acte de présence. De ronden 16, 17 en 18 werden deze keer gespeeld in Tianjin in het noordoosten van China.

In de confrontatie tussen de steden Shaoxing en Hangzhou, werd de partij Bai – Ding gespeeld, die daarna de hele wereld over ging. Zo had ik hem al bijvoorbeeld al gespot op chess.com en chessbase.com. Inmiddels is bij mij ook de laatste aflevering van het fameuze New in Chess magazine op de mat gevallen.

De redactie heeft gelukkig niet stil gezeten en de winnaar van deze partij, Liren Ding, gevraagd om de partij te becommentariëren. Dat heeft de Chinese topspeler van dit moment meer dan voortreffelijk gedaan. Hij beschrijft niet alleen hoe het schaaktechnisch in elkaar stak, maar ook welk gevoel van opwinding hij voelde tijdens de partij.

Lees meer >

Caruana wint London Chess Classic na tiebreak

In mijn vorige verslag deed ik de weinig gewaagde voorspelling dat Fabiano Caruana de London Chess Classic zou gaan winnen. Zo geschiedde. De uitgangspositie na zes ronden was ook bijzonder gunstig, een punt voor op het peloton, een half punt op de speler met de één na laagste rating (Nepomniachtchi), in de laatste ronde wit tegen de speler met de laatste rating (Adams). En Nepo moest nog met zwart tegen Carlsen. Wat niet verwacht werd: de Rus won die partij! Omdat hij een ronde eerder ook al van Anand had gewonnen stond hij en niet Caruana een half punt voor. Uiteindelijk kwam het toch nog goed voor de Italiaanse Amerikaan: hij won eerst in een lange partij van Adams en versloeg toen in een spannende tiebreak Nepomniachtchi. Voordat ik hiervan uitgebreider verslag doe, eerst de eindstand van het toernooi en van de Grand Chess Tour:

 

Dat Nepomniachtchi (of Nepomnjasjtsji zoals teletekst hem noemt, laten we het op Nepo houden) met zwart van Carlsen won was achteraf niet eens zo heel verrassend. Nepo had namelijk al drie keer eerder van hem gewonnen en nooit verloren in klassieke partijen. Goed, twee van die partijen waren uit 2002 en 2003, maar toch. Er was nog een factor waardoor de onderlinge stand 4-0 werd: Carlsen was snipverkouden. De wereldkampioen speelde ook erg slecht: eerst miste hij een een kans op groot voordeel, daarna een kans op klein voordeel, daarna blunderde hij een pion en tot slot ook nog een stuk. “Ik zag geen enkele zet van mijn tegenstander aankomen”,  klaagde hij na afloop.

Lees meer >

Nakamura laat Carlsen ontsnappen

Zoals u misschien weet is Carlsen een lastige tegenstander voor Nakamura in partijen met normale bedenktijd. Voor u en mij natuurlijk ook, maar  bij Carlsen-Nakamura stond het op een gegeven moment (exlusief remises) iets van 12-0 (de huidige tussenstand weet ik eerlijk gezegd niet) en dat is niet wat professor Elo voorspeld zou hebben. De gedachten bij het begin van de partij gisteren zullen dus iets geweest zijn van “Een goede kans om eindelijk een partij te winnen!” (Carlsen) en “Vandaag moet het toch eens een keer kunnen lukken!” (Nakamura). Het lukte bijna. Beide spelers gingen voor de winst. Er onstond een ongelijke materiaalverhouding van twee stukken tegen toren en drie pionnen. Vervolgens won wit een kwaliteit en in het eindspel had zwart dus drie pionnen voor het stuk. Carlsen speelde het echter onhandig, raakte een paar pionnen kwijt en het eindspel van toren, paard en pion tegen toren en twee pionnen moet gewonnen geweest zijn voor wit. Toen was het echter de beurt aan Nakamura om onhandig te spelen. Hij liet een zwarte vrijpion toe op c2 en vervolgens ook nog een zwarte koning op d2. Ja, dan zit er niet meer dan remise in.

Natuurlijk gebeurde er meer in het toernooi. Caruana won zijn tweede partij in ronde vijf, Nepo zijn eerste in ronde zes. En er werden veel remises gespeeld. Dat levert de volgende stand op:

Dan eerst de hierboven besproken partij.

Lees meer >

Eindelijk een beslissing!

Het blijft remises regenen in het negende Londen Classic. Nadat in de eerste twee ronden alles in een puntendeling was geëindigd, kwamen daar in de derde ronde opnieuw vijf remises bij. Dat had zomaar anders kunnen zijn als de Rus Karjakin het remise-aanbod van Aronian niet aangenomen had maar in plaats daarvan had weten te profiteren van de enorme blunder die de Armeniër had begaan.

Dat gebeurde niet maar ook de vierde ronde slaagden de spelers er – ondanks hun goede wil – niet in om het evenwicht te verbreken. Tenminste in vier van de vijf partijen.

Naar verluidt heeft men het in het perscentrum in Londen over de ‘remisedood’ van ons schaakspel. Als de spelers zo sterk zijn als hier het geval is, wordt het evenwicht niet of nauwelijks verbroken. Men heeft daar ook van gesproken in de tijd van Capablanca. Het was de Cubaanse wereldkampioen zelf die suggesties deed om iets aan de spelregels te veranderen, omdat volgens hem het spel een langzame remisedood zou sterven. Gelukkig bleek ons eeuwenoude spel tegen dit alles bestand. Zelfs Bobby Fischer, die de perfectie zelve nastreefde, deed aanbevelingen om bijvoorbeeld de beginstelling aan te passen. Maar ook in onze tijd, waarin Magnus Carlsen zo succesvol is, zien we bij de meeste toptoernooien relatief veel partijen in een beslissing eindigen. Dat het in Londen even anders is, daar zouden deze criticasters zich geen zorgen over hoeven te maken. Het schaakspel leeft meer dan ooit tevoren, we worden verwend met livestreams, interviews, uitvoerige analyses.

En gelukkig kwam daar in de vierde ronde eindelijk een partij tot een beslissing. In een scherpe Siciliaan slaagde de Amerikaan Caruana erin om met zwart zijn Russische tegenstander Karjakin te overmeesteren. Karjakin verkeek zich op een scherpe afwikkeling in het centrum waarin Caruana aan het eind een fraaie tussenzet had gepland. Ineens was alle muziek uit de stelling bij wit en stond zwart niet alleen materiaal voor maar ook het centrum. Daar wist de zwartspeler wel raad mee. Op een kleine aarzeling na, speelde hij vrijwel allemaal krachtzetten en daarmee kwam dan toch eindelijk de eerste partij tot een zege. Heel zuur voor de man, die na de derde ronde zomaar op plus één had kunnen staan. Die staat nu na vier ronden op min één.

Ondanks het feit dat alle partijen in de derde ronde in remise eindigden, viel er toch het nodige te genieten. Ik heb een aantal partijen, waarin wat aardigs te zien was, van wat licht commentaar voorzien.

De uitslagen uit de ronden drie en vier:

Het is duidelijk dat Caruana nu alleen aan kop gaat en dat Karjakin alleen onderaan staat.

Lees meer >

Veel zetherhalingen in Londen Classic

Het negende Londen Classic is vrijdag van start gegaan. De eerste ronde werd gespeeld in het hoofdkwartier van Google in “Pancras Square”. Zaterdag werd er niet gespeeld omdat het hele circus verhuisd werd naar het meer vertrouwde “Olympia Conference Centre” in Kensington.

 

De eerste zet aan het bord van Carlsen en Caruana werd verricht door Demis Hassabis, de medeoprichter “DeepMind”, een dochteronderneming van Google. Hassabis behoort tot de vleugel van de Kunstmatige Intelligentie binnen Google. Hij koos overigens voor 1.c4, een zet die door Carlsen werd teruggenomen en vervangen door 1.d4. Belangrijke gast, ook aanwezig in Londen, was oud-wereldkampioen Gary Kasparov. Hij assisteerde later grootmeester Daniel King en IM Laurence Trent bij de commentaarsessies in de livestream (zie foto Lennart Ootes rechts).

De eerste twee ronden vielen zwaar tegen. Alle partijen eindigden in remise en dat komt tegenwoordig toch minder vaak voor. Je zou kunnen zeggen dat de spelers, die al zoveel partijen tegen elkaar spelen in een jaar tijd, elkaars huiswerk gingen testen. En als dan bleek dat als men vond dat de tegenstander inderdaad goed gestudeerd had er zo snel mogelijk naar remise mocht worden afgestevend. De eerste de beste gelegenheid dat zich dan een zetherhaling voordeed, werd door alle combattanten aangegrepen om het halve punt veilig te stellen. Omdat de spelers zich in deze moderne tijd moeten verantwoorden in een interview na afloop, kan zo’n zetherhaling natuurlijk een mooi excuus zijn. Stel je voor: grootmeester Maurice Ashley, die de meeste interviews doet, vraagt aan jou:

Lees meer >