Schaaksite

Soepele remise voor Carlsen

Wereldkampioen Carlsen is weer iets dichter bij prolongatie van zijn titel gekomen. De achtste partij hield hij met zwart zonder al te veel problemen remise. De stand in de match is nu 4.5-3.5 in zijn voordeel.

De partij was niet erg opwindend. In een damegambiet koos Carlsen dit keer niet voor een lange theoretische variant: op zet tien was al een (op een amateurpartij na) nooit eerder gespeelde stelling ontstaan. De c- en d-pionnen werden geruild, wit kreeg een licht plusje maar kon niet voorkomen dat ook dames en beide torens werden geruild. Het kostte Carlsen vervolgens weinig moeite om het eindspel met paard en loper remise te houden. Dat bleek ook uit de kloktijden: Carlsen had na het einde van de partij (zet 41) nog 2:13 op zijn klok staan, tegen 1:14 uur bij Anand.

Meer opwinding dan over de partij was er over het gedrag van Carlsen achter het bord.

Het leek wel alsof hij zat te slapen achter het bord! Carlsen verklaarde op de persconferentie dat hij aan het begin van de partij zich inderdaad niet optimaal voelde, maar dat het in de loop van de partij beter werd. Hij gaf ook toe dat de variant voorbereid was. Een Noorse verslaggever suggereerde op Twitter dat hij speciaal voor de voorbereiding vroeg opgestaan was en daarom moe. Vroeg voor zijn doen dan: vaak staat Carlsen pas na het middaguur op, vlak voor een partij begint…

Vishy Anand – Magnus Carlsen

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5

Carlsen kiest weer voor het solide Damegambiet, maar dit keer wel goed voorbereid.

4. Pc3 Le7 5. Lf4 O-O 6. e3 c5

In de derde partij speelde de Noor 6…Pbd7, maar hij bleek minder goed op de hoogte dan zijn tegenstander en mede daardoor verloor hij de partij.

7. dxc5 Lxc5 8. a3 Pc6 9. Dc2 Te8

 [FEN "r1bqr1k1/pp3ppp/2n1pn2/2bp4/2P2B2/P1N1PN2/1PQ2PPP/R3KB1R w KQ - 0 10,normaal,centrum,"] 

Anand weerstaat druk Carlsen in marathonpartij

De zevende partij is remise geworden na 122 zetten. Carlsen stond de hele partij beter maar niet genoeg om te winnen. Daardoor behoudt de wereldkampioen een punt voorsprong: de stand is nu 4-3 in zijn voordeel.

Vooraf was de vraag of Anand zich zou weten te herstellen van de dreun die hij in de vorige partij had gekregen. Verliezen is sowieso vervelend, maar als je dan ook nog in één zet had kunnen winnen, kan dat gaan rondmalen, ten koste gaan van de nachtrust, motivatie, etc. Mocht dat inderdaad het geval zijn geweest, dan was er in de partij weinig van te merken, want de uitdager weerde zich kranig.

Een van de populairste openingen van het moment (onder topspelers) kwam op het bord, het Berlijns (ook een van de meest gehate openingen overigens). Het Berlijns is het Russisch van nu en de reden dat sommige spelers naar 1.d4 uitwijken. In de tweede partij had Carlsen nog met 4.d3 het eindspel ontweken, dit keer probeerde hij wel de muur te kraken. De Noor was goed voorbereid: na 25 zetten een partij van Anish Giri gevolgd te hebben, bleef hij snel en goed spelen nadat Anand een verbetering op het spel van Radjabov had gebracht. En hoewel de remisemarge in die variant (of het hele Berlijnse eindspel) hoog is, wist Sven Magnus Øen met een pion minder zijn tegenstander toch vervelende problemen voor te schotelen, en in de commentaarsessies en op Twitter kwamen al diverse vervelende eindspelen voor zwart op het bord. Anand wist echter een manier te vinden om de grootste problemen op te lossen: hij offerde een stuk! Zo wikkelde hij af naar een eindspel toren, paard en twee pionnen tegen toren en vier pionnen (op één vleugel). Hij wist dat dat eindspel remise zou zijn.

Evengoed heb je tegen Carlsen dan nog steeds een probleem, want hij gaat dat proberen te winnen, en lang ook. Het was ook zeker mogelijk voor zwart om in de fout te gaan, maar Anand gaf geen krimp. De eerste pogingen werden weerstaan, nadat wit met het echte winstplan begon reageerde hij ook goed en uiteindelijk wist hij alle pionnen van wit eraf te slaan. Remise dus? Natuurlijk niet, ook met toren en paard tegen toren en twee pionnen bleef de wereldkampioen op winst spelen. Het eindspel toren en paard tegen toren probeerde hij echter niet eindeloos uit te melken waardoor met 122 zetten het record langste partij in een wk-match niet verbroken werd (Karpov-Kortchnoi, 1978, 124 zetten).

Zo blijft de match spannend, want Anand heeft nog drie witpartijen voor de boeg! En het is zeker niet uitgesloten dat hij daar eentje van gaat winnen…

Magnus Carlsen – Vishy Anand

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. O-O Pxe4 5. d4!?

De hoofdvariant, maar pas de eerste keer dat Carlsen dit tegen Anand probeert! Hij heeft het natuurlijk wel tegen andere mensen gespeeld (en het alternatief 5.Te1 heeft hem alleen maar remises opgeleverd).

5… Pd6 6. Lxc6 dxc6 7. dxe5 Pf5 8. Dxd8+ Kxd8 9. h3 Ke8 10. Pc3 h5 11. Lf4

De eerste nieuwe zet in de partijen van Carlsen met wit. 11. Pe2 Le7 12. Lg5 Le6 13. Pf4 Ld5 14. Lxe7 Kxe7 15. Pg5 Pd4 16. Tad1 Pe6 17. Pgxe6 Lxe6 18. h4 was Carlsen-Jakovenko, Dortmund 2009, iets prettiger voor wit (wit won in 49 zetten).) 11… Le7 12. Tad1 Le6 13. Pg5 Th6 14. g3 Lxg5 15. Lxg5 Tg6 16. h4 f6 17. exf6 gxf6 18. Lf4 Pxh4 19. f3 Td8 20. Kf2 Txd1 21. Pxd1 Pf5 22. Th1 Lxa2 23. Txh5 Le6 24. g4

 [FEN "4k3/ppp5/2p1bpr1/5n1R/5BP1/5P2/1PP2K2/3N4 b - - 0 24,normaal,centrum,"] 

Deze zetten zijn allemaal bekend uit Giri-Radjabov van de laatste Grand Prix.

Aan mijn eerdere analyse heb ik weinig toe te voegen. Er zijn hier twee tegengestelde meningen mogelijk:

• Carlsen kiest een variant met een hoog remisegehalte. Niemand heeft dit met wit weten te winnen, dom van hem om hierop in te gaan.
• Anand kiest een variant waarin hij een iets minder eindspel moet verdedigen en bevindt zich dus op het terrein van Carlsen. Dom van hem om hierop in te gaan.

De waarheid zal wel in het midden liggen.

Carlsen neemt de leiding

In de 6e partij van de WK Match heeft Carlsen met de witte stukken van Anand gewonnen. De dames verdwenen snel van het bord maar Carlsen kreeg wel een klein plusje. Na een fout van Carlsen later in het eindspel kreeg Anand een grote kans om zelfs te winnen, maar die miste hij. Hierna stond Carlsen weer wat beter en met nauwkeurig spel wist hij het punt binnen te halen.

Magnus Carlsen – Vishy Anand

1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4

Na in partij 4 remise te hebben gespeeld met 3. g3 besluit Carlsen het open Siciliaans te proberen.

3…cxd4 4.Pxd4 a6 5.c4

Hiermee probeert wit de zwarte zetten d6-d5 en b7-b5 tegen te houden.

5…Pf6 6.Pc3 Lb4 7.Dd3

 [FEN " rnbqk2r/1p1p1ppp/p3pn2/8/1bPNP3/2NQ4/PP3PPP/R1B1KB1R b KQkq - 0 0 , normaal, centrum, "] 

Carlsen maakt comfortabel remise

Na weer een rustdag was het woord ditmaal weer aan Anand om de vijfde partij van de WK-match te proberen op voorsprong te komen. Daar hij in zijn tweede witpartij het Damegambiet van titelverdediger Carlsen had weten te kraken, lag het voor de hand dat de Noor voor een andere opening zou kiezen. En dat bleek al op zet drie. Carlsen koos voor zijn oude liefde, het Dame-Indisch.

Daarbij ging hij na 4. g3 niet voor de populaire, zogenaamde ‘uitgegleden lopervariant’ met 4… La6 maar opteerde hij voor 4… Lb4+. Dit systeem komt de laatste jaren weer in de mode, gezien het feit dat wit in de ‘uitgegleden lopervariant’ zijn tegenstander een paar lastige problemen kan voorschotelen. Anand speelde bedachtzaam, Carlsen in het begin snel en zelfverzekerd.

Totdat de Indiër in een stelling, die volgens de theorie niet zoveel voor wit belooft, met een aardig idee tevoorschijn kwam. Middenin een afwikkeling had hij op de dertiende zet de gemene tussenzet 13. d6!? Dit was pas het eerste moment dat Carlsen tot nadenken werd gedwongen, hoewel zijn antwoord volkomen gedwongen was. Na een grootscheepse ruil kwam Anand met een doorbraak in het centrum en hoewel de pionnenstructuur volkomen symmetrisch was, kreeg hij uiteindelijk een middenspel met zware stukken en een sterke loper op d5 tegen een kreupel paard van zwart op a5. Maar Carlsen had goed gezien dat hij weinig verliesgevaar liep. Hij schnabbelde met zijn dame een pionnetje op b2 mee en verzoende zich er toen mee dat zijn pionnenstructuur op de koningsvleugel versplinterd raakte toen hij de dame – voor de derde maal deze partij – op f6 liet landen.

Carlsen wint de tweede partij

Magnus Carlsen heeft de tweede partij in de match om het wereldkampioenschap gewonnen. In een voor wit gunstige stelling blunderde uitdager Vishy Anand. Hij miste een witte damezet en kon vervolgens meteen opgeven. Titelverdediger Carlsen leidt nu met 1.5-0.5.

Carlsen koos in zijn eerste witpartij voor 1.e4. Op zich geen opmerkelijke keuze, maar in de vorige match koos hij in zijn eerste witpartij voor een rustige Réti om een theoretische discussie te vermijden. Dat bleek toen geen goed idee, want vlak na de opening moest hij remise door zetherhaling toestaan. Maar heel theoretisch werd het dit keer ook niet, ondanks dat Anand zich met het populaire Berlijns verdedigde: op zet 6 speelde de Noor al een nieuwe zet, in een overbekende stelling nog wel! Voordeel bereikte hij er niet mee, maar dat hoeft ook niet per se voor hem. Hij koos vervolgens voor een interessant plan waarin de dametoren via a3 naar g3 ging en het koningspaard naar f5. Dat klinkt gevaarlijk, maar bij de beste verdediging voor zwart had het niet veel opgeleverd. Een paar onnauwkeurigheden van zwart leverden een stelling op waarin wit de e-lijn domineerde en zwart zwaar in de verdediging gedrongen werd. Dat was sowieso lastig en waarschijnlijk had wit ook zonder Anands blunder wel gewonnen.

Overigens is het pas de eerste keer dat Carlsen het Berlijns van Anand weet te kraken, en dat op de dag dat herdacht wordt dat 25 jaar geleden de Berlijnse muur viel!

Magnus Carlsen – Vishy Anand

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3

Carlsen gaat vrijwel nooit in op het Berlijnse eindspel met wit. Meestal kiest hij of 4.d3 of 4.0-0 Pxe4 5.Te1 Pd6 6.Pxe5. Tegen Anand heeft hij beide varianten een aantal malen geprobeerd, maar nooit wist hij te winnen.

4… Lc5 5. O-O

Ook 5.Pc3 en 5.Pbd2 heeft Carlsen tegen Anand geprobeerd.

5… d6

5… Pd4 6. La4 Pxf3+ 7. Dxf3 O-O 8. Dg3 d6 9. Lg5 c6 10. Lb3 Ph5 11. Dh4 Pf6 was een rapidpartij tussen beide kemphanen in Moskou 2011. Anand won die partij (al had dat niet met de opening te maken).

6. Te1

Eerste partij bepaald geen niemendalletje

In het Russische Sochi is vandaag de tweede WK-match tussen Magnus Carlsen en Viswanathan Anand begonnen. Gisteren werden in een nogal bombastische openingsceremonie de kleuren bepaald van de eerste partijen.

Anand trok wit en het kan – net als in het tennis – een voordeel zijn om als eerste te mogen ‘serveren’. Zo wist Topalov in zijn eerste WK-match tegen Anand in 2010 met een daverende overwinning uit de startblokken te schieten. Hij verpletterde de toenmalige wereldkampioen in slechts 30 zetjes met een furieuze koningsaanval.

Toch behield Anand zijn wereldtitel en in het schaken wordt er toch iets anders over gedacht dat te mogen beginnen een voordeel is.

In veel tweekampen om de wereldtitel beginnen de eerste partijen doorgaans met een voorzichtig aftasten welke openingen de tegenstander voor deze speciale gelegenheid heeft voorbereid.

Er worden geen ongehoorde risico’s genomen; zwart is tevreden met remise en wit wil – zeker in dit stadium van de match – niet op buigen en barsten gaan spelen. Daarbij zullen de spelers ook moeten wennen aan de nieuwe speelomstandigheden en hoewel ze ongetwijfeld geacclimatiseerd zullen zijn, is het altijd hectisch om een dag voor zo’n partij in de spotlights te moeten staan. Het flitsen van de fototoestellen, het zoemen van de camera’s zijn ze dan wel gewend, het spelen van een schaakpartij moet in uiterste concentratie plaatsvinden.

Nederlands jeugd telt mee op EK

De Europese jeugdkampioenschappen 2014 in Batumi (Georgië) zitten er weer op. Het Nederlandse elftal (nee, het is geen voetballen) heeft zich heel behoorlijk geweerd bij dit kampioenschap. Vorig jaar werden we nog erg verwend met de Europese titel in de categorie t/m 14 jaar van Jorden van Foreest, ditmaal kwam er helaas geen podiumplaats uitrollen. Bij het ingaan van de laatste ronde waren er wel twee spelers, die nog kans hierop maakten. Dat waren Rosa Ratsma (meisjes t/m 18 jaar) en Eelke de Boer (jeugd t/m 12 jaar).

Rosa Ratsma	Eelke de Boer