Rubrieken

Twee presentaties rondom het Siciliaans!

Er zijn nog plaatsen beschikbaar bij de twee presentaties die gegeven worden rondom het nieuwe boek van Herman Grooten, getiteld: ‘Begrijp wat je doet deel 3, Siciliaanse structuren Najdorf&Scheveningen’.

5…a6 is de Najdorf-, 5…e6 is de Scheveninger-variant.

Het boek (ongeveer 400 pagina’s) is een uitgebreide aanvulling op de artikelen ‘Begrijp wat u doet’ die de auteur voor het blad van de KNSB, Schaakmagazine, verzorgt. Dit boek, het derde in een reeks, geeft een overzicht van stel­lingen, hun bij­behorende plan­nen en concepten die ontstaan uit bovengenoemde varianten. Het boek is in het Nederlands ge­schre­ven en bij de Belgische Uit­geverij Thinkers Publi­shing uitge­ge­­ven.

 

Het Siciliaans is één van de mooiste en belangrijkste openingen die het schaakspel rijk is. Als antwoord op 1.e2-e4 valt het in de categorie waarin vechtschaak garant staat. Vooral de varianten die in dit boek aan de orde komen, worden door wereldtoppers omarmd omdat zij ook met zwart graag de strijd aangaan.

Lees meer >

Brief van een schakersvrouw

Beste mijnheer Schaaksite,

Omdat ik wanhopig ben richt ik mij tot u. Mijn man Jaap is bezeten van de duivel of beter gezegd van 32 duiveltjes die hem dagelijks kwellen, hem in bezit nemen en hem in de war brengen. De vorm waarin die duiveltjes zich dag en nacht aan hem openbaren zijn kleine houten stukjes op een groot houten bord en op het internet. Deze vorm van verslaving, zoals ik het zie, moet gekomen zijn door de beoefening van uw sport, de schaaksport. U zou hiervoor net zoals bij tabak, alcohol en drugs moeten waarschuwen op uw site. Maar nee, u moedigt het juist aan! Maar eerst wil ik u meer achtergrondinformatie geven.

Toen ik Jaap voor het eerst leerde kennen via een datingprogramma, dat heette vroeger nog niet zo, vertelde hij mij enthousiast over zijn hobby: het schaakspel. En als het iets zou worden tussen ons wilde hij zijn hobby beslist niet opgeven. Ik was daar mee akkoord gegaan daar ik dacht dat het een soort ‘scrabble’ was, daar hebben de houtjes ook een waarde.

Lees meer >

Bent Larsen en de Nimzowitsch-Larsen aanval

Nimzowitsch introduceerde de openingszet 1. b3 in het begin van de 20e eeuw in de toernooipraktijk, met als doel de loper te fianchetteren en zo druk op te bouwen op het centrale veld e5. De opening was eerst weinig populair, maar door de positieve resultaten, die de Deen Larsen later boekte met deze zet, won de opening aan belangstelling. Larsen speelde deze opening volgens de database die ik geraadpleegd heb in 44 klassieke partijen, won 34 keer, maakte 6 keer remise en verloor 4 partijen, o.a. tegen Spasski en Portisch. Een resultaat van 84%. Die partijen vallen vooral in de periode 1960-1980, toen Larsen op zijn best was.

Larsen deed drie keer achter elkaar aan de kandidatenmatches mee, maar werd telkens in de halve finale uitgeschakeld, in 1965 door Tal, in 1968 door Spasski en in 1971 door Fischer. Omdat hij die laatste match met 6-0 verloor, is het niet zo duidelijk meer dat hij in die tijd een geweldig sterke grootmeester was, die in interzonale toernooien bovenaan eindigde en veel toptoernooien won. In het interzonale toernooi van Palma de Mallorca in 1970 versloeg hij Fischer nog met zwart in diens geliefde Sicilaans met de Sozin-Fischer aanval. In 1966 in Santa Monica wist hij met zwart van Fischer te winnen in het Open Spaans. En daar versloeg hij wereldkampioen Petrosian twee keer, zowel met wit als met zwart.

Lees meer >

Recensie: Begrijp wat je doet 3: Siciliaanse structuren deel 1, Najdorf&Scheveningen

In deze recensie bespreek ik het boek Begrijp wat je doet 3: Siciliaanse structuren deel 1, Najdorf & Scheveningen van Herman Grooten. Het boek is aanzienlijk dikker dan zijn voorgangers, maar dat kan ook niet anders als je de bekendste variant van de meest gespeelde schaakopening behandelt. Een recensie van het eerste deel uit deze serie, geschreven door Johan Hut, is hier te lezen.

 

 

Opbouw

De structuur van het boek is zeer helder. Grooten begint groot en bespreekt hoe we openingen in het algemeen zouden moeten bestuderen. Het belang van vooral verbale uitleg is iets wat we niet mogen onderschatten.

Het hoofdstuk erna begint met algemene strategische en tactische thema’s uit het Siciliaans. Op deze manier kan de lezer al gevoel ontwikkelen voor bepaalde stellingen, zonder te weten hoe deze precies op het bord zijn gekomen. Pas daarna wordt toegespitst op de eerste paar zetten: hoe erg is het dat de opmars …e7-e5 een gat op d5 achterlaat? Hoezo eerst voorbereiden met …a7-a6? Of waarom zou zwart de pion niet op e6 laten staan en rustig verder ontwikkelen?

Hierna begint het echte werk. De Najdorf en Scheveningen krijgen elk een groot hoofdstuk, dat onderverdeeld is naar de systemen die wit kan kiezen. Omdat de structuren van deze varianten op elkaar lijken, blijven die systemen dan ook bijna hetzelfde: 6. f4, 6. Lc4, 6. Lg5, Engelse aanval, 6. Le2. Elk hiervan wordt kort ingeleid met een partijfragment, gevolgd door modelpartijen voor beide kleuren.

Lees meer >

“Schaakleken” door Manuel Nepveu

Pardon? Schaakleken? Mijn tekstverwerker begint niet te kniezen als ik dit woord intyp. Maar wat is dan een schaakleek? Mijn definitie: iedereen die niet minimaal van meestersterkte is op schaakgebied. Verreweg de meesten van u en mijn persoontje zijn schaakleken. Mijn beste prestatie was dat ik ooit in een open toernooi een IM op remise hield, maar dat niveau van handigheid – want dat was het – haal ik doorgaans voor geen meter.

Lees meer >

Schaakrubrieken weekend 1 februari 2020

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.

Lees meer >

Tata in de media (5) : Slotbeschouwingen

Fabiano Caruana heeft het Tata Steel Chess Tournament gewonnen op bijzondere wijze. Een start van 3½ uit 6 (met vijf remises) liet hij volgen door een serie van 6½ uit 7. Met 10 uit 13 bleef hij twee volle punten voor op de nummer twee, Magnus Carlsen. De nummers één en twee van de wereld werden gewoon eerste en tweede, zij het in omgekeerde volgorde. Spectaculair was de gedeelde vierde plaats van Jorden van Foreest, die daardoor bovendien de top-100 van de wereld binnenkomt op plaats 70.

Toernooiwinnaar Caruana. (Foto: Tata Steel Chess Tournament.)

Gert Ligterink maandag in de Volkskrant: “In dit toernooi bleek weer eens dat Hein Donner gelijk had toen hij schreef ervan overtuigd te zijn dat niets zo bevorderlijk is voor een excellent toernooiresultaat als een volkomen onverdiende overwinning. Caruana trof dat gunstige lot in de achtste ronde, waarin hij na een wisselvallige partij glad verloren stond tegen Vishy Anand. In kennelijke verwarring begon de oud-wereldkampioen zo opzichtig te schutteren dat hij eerst de winst en even later zelfs de remise uit handen gaf. Het onverwachte winstpunt gaf Caruana vleugels. In de laatste vijf ronden speelde hij vrijwel foutloos schaak en benutte hij iedere kleine kans die hem werd geboden.”

Ligterink over de strijd tussen de Nederlanders: “In een andere partij ging het in de laatste ronde om de vraag wie de beste Nederlander zou worden: Jorden van Foreest, die met zijn attractieve spel de aangename surprise van de afgelopen weken was of Anish Giri, die zijn kruit droog hield met het oog op het kandidatentoernooi. Met de nodige moeite lukte het Van Foreest remise te maken en zo zijn rivaal een half punt voor te blijven.”

Van Foreest: “Het was kantje boord. Ik stond onder druk en moest enkele malen de enige verdediging vinden. De gedeelde vierde plaats is een droom die is uitgekomen.”

 

Jorden naar top tien?

Max Pam was in zijn zaterdagrubriek in het Parool opvallend negatief over Giri en optimistisch over de toekomstkansen van Van Foreest. Eerst schrijft hij dat Boris Spasski in zijn jeugd dankzij zijn trainer Alexander Toloesj van een saaie speler veranderde in een van de gevaarlijkste aanvalsspeler van zijn tijd. Dan vervolgt Pam:

Lees meer >

Schaakrubrieken weekend 25 januari 2020

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.

Lees meer >

Gespot 94 Bordvisie

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

“Je wordt ouder papa”. Dit beroemde nummer van de Brabantse artiest Peter Koelewijn (een versie uit 2018 valt te zien en te beluisteren op YouTube) lijkt ook van toepassing op schakers die een bepaalde leeftijdsgrens zijn gepasseerd. U begrijpt het al, dit wordt gedeeltelijk een autobiografisch betoog. Maar wellicht met herkenbare componenten van problemen waar veel clubschakers mee worstelen: bordvisie! Wat dit fenomeen inhoudt en met wat voor soort obstakels veel spelers, maar in het bijzondere oudere schakers, soms kunnen worstelen, hoop ik met de volgende voorbeelden te laten zien.

Voordat hier meer over uitgeweid wordt, wil ik u graag de volgende twee fragmenten voorleggen uit partijen die ik iets meer dan een jaar geleden speelde en vorige week nog, tijdens de Tata Steel tienkampen.

Grooten, Herman – Van den Doel, Erik

Deze partij werd in november 2018 gespeeld in een wedstrijd in de Meesterklasse tussen Charlois/Europoort en De Stukkenjagers. Het diagram geeft het kritieke moment in de partij aan. Ik voelde op mijn sloffen aan dat ik hier iets moest hebben. Mijn tegenstander, die al vanaf zet 11 over weinig tijd beschikte, had hier nog iets als 2 à 3 minuten. Zelf had ik vanaf zet 20 ongeveer zo’n 15 minuten meer op de klok. Nu moest ik dat voordeel gaan uitbuiten, maar er diende concrete berekeningen gemaakt te worden, meestal niet eenvoudig en zeker niet een sterke grootmeester.

Lees meer >

Tata in de media (4) : Is Jorden van Foreest opeens beter geworden?

De prestatie van Jorden van Foreest in het Tata Steel Chess Tournament verbaast iedereen, ook hemzelf. Als laagst gerate speler staat hij nog steeds iets boven de vijftig procent. Voor Trouw vroeg Jan-Cees Buter hem om commentaar. Heeft hij een verklaring?

(Foto: Harry Gielen)

Van Foreest: “Nee, eigenlijk niet. Misschien ben ik gewoon wat beter geworden. Het enige wat ik dit jaar anders heb gedaan, is dat ik vooraf tien dagen met mijn secondant heb getraind. Wat ook zeker geholpen heeft, is dat ik goed begon. Ik won twee van de eerste drie partijen, waardoor ik meer zelfvertrouwen kreeg.”

Van Foreest geeft toe dat hij al een paar jaar stilstond in zijn ontwikkeling. Gert Ligterink in zijn zaterdagrubriek in de Volkskrant: “Toch waren de voortekenen gunstig. Van Foreest heeft een uitstekend half jaar ­achter de rug. Hij werd bijna nationaal kampioen en hij was de uitblinker van het Nederlandse team tijdens het EK-toernooi in ­Batoemi. Sinds juli steeg zijn rating met 32 punten.” Dat zal zo zijn, maar Ligterink schrijft er niet bij dat Van Foreest zijn huidige rating (voor Wijk aan Zee) anderhalf jaar geleden ook al had.

 

Taaie verdediging

Ligterink verder: “Bemoedigend was zijn optreden in het sterkste open toernooi van 2019 op het ­eiland Man, waar al zijn elf partijen onbeslist eindigden. Het lijkt een resultaat om snel te vergeten, maar het was de beste voorbereiding op Wijk aan Zee die hij zich kon wensen.

Lees meer >