Krantenrubrieken weekend 19 oktober 2019
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
Lees meer >Rubrieken
Skaakstikken: voor Friezen en buitenlui
Na het recente verschijnen van nummer 4 van het Friese tijdschrift Skaakstikken is het tijd eens aandacht aan dit blad te besteden. Een blad van Friezen, is dat ook voor Friezen? Bij het eerste nummer dacht ik dat wel, maar Skaakstikken heeft al een ontwikkeling doorgemaakt.
De redactie bestaat uit Harm-Jan Dijkstra, Eelke Heidinga, Jan Hibma, Migchiel de Jong, Dik Kruithof en Dolf Wissmann. De opzet is niet vergelijkbaar met die van een clubblad (bestaan die nog?), maar is meer iets tussen de voormalige bladen Schaakbulletin en Matten. Alleen qua opzet, genoemde bladen konden bogen op een verzameling medewerkers van groot formaat. Alhoewel Kruithof, redacteur van Skaakstikken, ook een van de eerste redacteuren van Schaakbulletin was.
Wat het blad gemeen heeft met Matten, is dat het in hoofdzaak gaat om verhalen. Die zijn overigens wel veel korter dan in Matten, maar dat doet er niet toe. Zelf trekt de redactie zulke parallellen niet. Partijen komen wel in het blad voor, maar alleen als er iets heel bijzonders in gebeurt. Wedstrijdverslagen komen er niet in voor, het is echt een blad voor een groot publiek.
De bedoeling was ieder nummer een thema mee te geven. Voor nummer 4 was dat ‘door de dam(p)kring gaan’, er zouden verhalen in moeten over de relatie tussen schaken en dammen. De redactie kwam echter tot de conclusie
Lees meer >“Voor de ‘heb’ ” door Manuel Nepveu. Column van Schaakvereniging Promotie.
De min of meer vergeten schrijver en mediapersoonlijkheid Godfried Bomans (1913-1971) heeft in een van zijn meer bespiegelende werkjes ooit geschreven dat “bezit” een fictie is. Dat is triviaal waar, maar het feit dat ik mij herinner dat hij dit ooit geschreven heeft, geeft aan dat deze vaststelling indertijd toch als een “bewustwordingsmomentje” binnenkwam. Bezit is een fictie, maar gevoelsmatig is het soms meer dan dat. Voor bezittingen van strikt persoonlijke aard,
Schaakhistorie (19) : De eerste grote match van Jan Timman (1976)
Jan Timman staat bekend om zijn grote matchervaring. Niet zo bekend is, dat dat in 1976 begon met een trainingsmatch in Leeuwarden tegen Viktor Kortchnoi. Dit artikel schreef ik voor het Friese tijdschrift Skaakstikken.
Een kleuren-tv en een fles Beerenburg plus 5000 gulden voor Viktor Kortchnoi, dezelfde cadeaus plus 3000 gulden voor Jan Timman. Dat was de aanzienlijke beloning voor beide giganten voor twee weken Leeuwarden in 1976.
Jan Timman in 1973 bij het AVRO-toernooi in Hilversum
Eerst speelden ze een match van acht partijen, daarna heersten ze in een loodzwaar bezet snelschaaktoernooi.
In de zomer van 1976 besloot Viktor Kortchnoi na het IBM-toernooi in Amsterdam om niet terug te keren naar de Sovjet-Unie, maar in Nederland een verblijfsvergunning aan te vragen. In 1974 had hij de finale van de WK-kandidatenmatches nipt verloren van Karpov met 12½-11½, waarna Karpov wereldkampioen werd omdat Fischer zijn titel niet verdedigde. Kortchnoi voelde zich vervolgens beperkt in zijn bewegingsvrijheid, wat zijn reden was om het land te verlaten. Volgens het bondsblad kreeg hij onderdak op een schuiladres in Westzaan, Noord-Holland. Dat was bij Walter Mooij, een fervent schaakliefhebber. De Russische schaakbond reageerde woedend, nam Kortchnoi al zijn titels en onderscheidingen af en drong er bij de FIDE op aan hem uit te sluiten van de komende WK-kandidatencyclus. Dat deed de FIDE natuurlijk niet.
Kortchnoi vond in Nederland bronnen van inkomsten, waarbij hij vooral werd geholpen door de bekende schaakmecenas Joop van Oosterom. Hij ging in de competitie spelen voor Volmac Rotterdam, gaf simultaans, werd trainer van de Nederlandse Olympiadeploeg en gaf training aan Van Oosteroms clubs Rotterdam en HSG (Hilversum).
Toekomstige wereldkampioen?
Zijn eerste grote uitnodiging kwam uit Leeuwarden. Verzekeringsmaatschappij AGO sponsorde in haar hoofdkantoor een match van acht partijen tegen Jan Timman, van 15 tot 25 november. Waling Dijkstra was tweekampdirecteur, met Haije Kramer als tweede man. Berry Withuis was perschef, zoals hij dat bijna overal was. Hij werd zoals altijd bijgestaan door zijn vrouw Jenny en in Leeuwarden ook – dat zal niemand verbazen – door Siep Postma. Rob Hartoch was publiekscommentator. Kortchnoi kreeg Hans Böhm als secondant toegewezen, Timman werd bijgestaan door Hans Ree. Na afloop van de match verscheen een eenvoudig boekje, waaraan alle betrokkenen gratis hun medewerking verleenden en waarvan de opbrengst ten goede kwam aan de Nederlandse Schaakvereniging voor Visueel Gehandicapten.
De reden om een match te organiseren voor Kortchnoi was duidelijk,
Krantenrubrieken weekend 12 oktober 2019
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen. Deze week ook een bijdrage van het Dagblad van het Noorden.
Lees meer >Over omzwervingen
In ieders schaakcarrière zijn altijd een paar partijen die hem of haar meteen voor de geest komen als diegene terugdenkt, tegelijkertijd met de bijbehorende emotie. Ik voel bijvoorbeeld meteen weer de walging als ik terugdenk aan die partij waar ik net na zet 40 mat in twee over het hoofd zag – waardoor we de match met 5,5-4,5 verloren – of de euforie over de strakke partij die ik won van een voormalig wereldtopper.
“Overzien” door Jan Willem Duijzer. Column van Schaakvereniging Promotie.
Voor mij is er geen twijfel mogelijk over de betekenis van het woord “overzien”. Iets overzien is: iets missen, iets niet-zien. Overzien is blunderen, leed. Het ergste wat je als schaker kan overkomen. Ik weet niet of ik het vaak doe, maar ik ben zeker geneigd om “overzien” in deze betekenis ook buiten het schaakdomein te gebruiken. Een tegenligger overzien, een losliggende klinker overzien… Voor mij voelt dat als normaal taalgebruik.
Schaakhistorie (18) : Corry Vreeken Lid van Verdienste
Vorige maand werd Corry Vreeken benoemd tot Lid van Verdienste van de KNSB. Bij haar 90e verjaardag, vorig jaar december, werd ze al door haar schaakvereniging Maassluis en de Rotterdamse Schaakbond in het zonnetje gezet. Corry Vreeken was Neerlands sterkste vrouwelijke schaker in de jaren zestig en ook nog wel daarna, tot de komst van Katy van der Mije in 1974. Haar verdiensten reiken verder dan dat.
Corry Vreeken met Marleen van Amerongen bij haar benoeming tot Lid van Verdienste van de KNSB. Foto: Frans Peeters.
Als Corry Bouwman werd ze in 1928 geboren in Enkhuizen. Haar levensloop baseer ik hier voor een groot deel op het verhaal van Dirk Jan ten Geuzendam in het tijdschrift Matten in 2010. Op haar achttiende leerde Corry schaken, in een periode dat ze in het ziekenhuis lag. Ze werd lid van de schaakclub VVV in Alkmaar. Corry was een charmante jongedame en er waren altijd wel mannen die haar graag les wilden geven.
Ze trouwde met Piet Vreeken, ook een schaker. Hij accepteerde dat Corry regelmatig toernooien speelde in binnen- en buitenland. Ook met haar werk, ze had diverse administratieve banen, kon ze dat regelen. Van 1960 tot 1970 werd Corry Vreeken vijf van de zeven keer kampioen van Nederland bij de dames. Daarmee was ze de opvolgster van Fenny Heemskerk, die vanaf 1937 vrijwel onafgebroken kampioen was. Nadat Vreeken haar in 1960 onttroonde, kreeg Heemskerk in 1961 nog wel een revanchematch, die ze won. Daarna was Vreeken de sterkste. Toen Fenny Heemskerk in 2007 overleed, belde ik Corry Vreeken voor een artikel in Schaakmagazine. Ze vertelde onder andere dat ze een haat-liefdeverhouding had met haar rivale. Ze konden goed met elkaar opschieten, maar als Corry hoger eindigde in een toernooi, deed Fenny lelijk tegen haar. Tegen Ten Geuzendam zei ze hetzelfde.
Hans Bouwmeester
Fenny Heemskerk was rond 1950 een wereldtopper, maar Corry Vreeken meent, zo zei ze voor Matten, dat ze in de jaren zestig sterker was dan Heemskerk ooit was geweest. Ze boekte internationaal ook goede resultaten. Ik geloof haar wel, Vreeken speelde in de jaren zeventig met Rotterdam in de hoofdklasse en Heemskerk kwam niet in de buurt van dat niveau. De twee kregen in de jaren zestig samen training van Hans Bouwmeester. Vreeken in Matten: “Dat moest dan altijd samen met Fenny en Fenny had altijd meteen haar antwoord klaar als ik nog zat te denken. Of ik dacht, het zal wel zo zijn, maar dan had Fenny het alweer gezegd. En dan zei Bouwmeester: ‘Fenny, ja die snapt het’. Ik had dan meestal dat antwoord ook wel maar ik was niet zo snel om dat uit te roepen.”
Krantenrubrieken weekend 5 oktober 2019
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
Lees meer >Boekrecensie: Ris verliest niets aan kracht in tweede deel
De pareltjes
We zitten niet verlegen om schaakboeken in deze tijd. Elke week komt er wel weer een zelfbenoemde schaakschrijver naar voren die het zijne van ons spelletje denkt. Dat maakt het des te lastiger om de pareltjes er tussenuit te vissen. Mijn voorstel: beoordeel het boek op de kaft. Goed, misschien niet alléén op de kaft, maar op de esthetische kwaliteiten in het algemeen. Pagina’s vol met varianten?
