Schaaksite

Mysterieuze spelers ‘Magister’ en ‘Master’ zijn ontmaskerd

8 januari 2017 20:26 Teun Koorevaar 3

Van 29 december t/m 4 januari vond er een bijzonder experiment plaats op twee online bordspel platforms in China, Tygem en FoxGo. Zestig Go-(groot)meesters, waaronder de nummer 1 van de wereld, deden aan deze online uitdaging mee. Er werd gespeeld met een aangepast en versneld tempo tegen ‘Magister’ en ‘Master’. Niemand wist of dit Go-spelers waren of computers. Alle deelnemers moesten vooraf een non-disclosure agreement tekenen. De uitslag was dat ‘Magister’ en ‘Master’ alle partijen wisten te winnen. Al snel werd er op forums gediscussieerd over de bijzondere kracht van Magister en Master en sommigen vermoedden computers met kunstmatige intelligentie gelet op de bijzondere zetten die mensen niet snel zouden spelen. Misschien wel AI-producten van eigen bodem of uit Japan dacht men. Op 4 januari 2017 maakte Deepmind (Google) bekend dat ‘Magister’ en ‘Master’ verbeterde versies waren van het fameuze programma AlphaGo dat gebaseerd is op kunstmatige intelligentie en neurale netwerken. In maart 2016 had dit programma de Koreaanse Go-topspeler Lee Sedol in een match met 4-1 verslagen. In Zuid-Korea was dit aanleiding om het budget voor de toepassing van kunstmatige intelligentie zeer aanzienlijk te verhogen.

Aangezien de verhoudingen tussen China en Google enigszins bekoeld waren lag het niet in lijn der verwachting dat AlphaGo het in China zou mogen opnemen tegen Chinese topspelers. Maar na maandenlang onderhandelen kwam deze variant uit de bus.

De nummer 1 van de wereld, Gu Li, die ook had verloren, loofde 14.000 dollar uit voor de Go-speler die zou winnen. Hij kwam ook met de volgende filosofische verklaring:

‘AlphaGo speelt heel anders dan de mens, soms duivelse zetten die pas veel later in de diepere analyse duidelijk worden. Samen kunnen we, Go-spelers, wetenschappers en computers met kunstmatige intelligentie, de diepere mysteries van het Go spel leren ontdekken. Gebleken is dat we er nog weinig van weten. Het is nagenoeg ondenkbaar dat de mens ooit nog AlphaGo kan verslaan.’

Valt intuïtie te programmeren?

Gistermorgen (7 januari) was Prof. dr. H. Jaap van den Herik te gast bij de Nieuwsshow, het radioprogramma van de Tros. Jaap van den Herik, geen onbekende in onze schaakwereld, is hoogleraar Informatica en Recht aan de Universiteit Leiden en is voorzitter van het Board of Directors van het Leiden Centre of Data Science.  Hij vergeleek schaken met Go. De complexiteit van schaken is een 1 met 46 nullen en de complexiteit van Go is een 1 met 172 nullen. De complexiteit van Go is dus van een geheel andere orde en computers met alleen brute kracht kunnen dit spel niet aan. Er bestaat ook zoiets als intuïtie.

“Euwe onderstreepte in 1983 dat computerprogramma’s zijns inziens nooit sterk zouden gaan spelen, want een computer krijgt nooit een ingeving en doet dus geen geniale zetten.” (zie afscheidsrede JvdH)

Schaken op de Europese Staalmarkt (18)

31 december 2016 23:42 Teun Koorevaar 0

Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, deel 5, deel 6, deel 7, deel 8, deel 9, deel 10, deel 11, deel 12, deel 13,deel 14 ,deel 15  deel 16 en deel 17.

Het zag er zo overzichtelijk uit aan het begin van dit jaar. Er gingen geruchten over een mogelijke fusie tussen ThyssenKrupp en Tata Steel Europe. De media vroegen zich toen openlijk af onder welke naam het schaaktoernooi in 2017 zou worden gehouden. Het zou een kwestie van maanden zijn voor er duidelijkheid zou komen. Het pakte anders uit.

Rollercoaster

Men kwam in een rollercoaster terecht waarbij het nieuws over Tata en Tata Steel steeds grotere proporties aannam. Tata Steel UK ging geheel in de verkoop omdat het jaarlijks te grote verliezen leed. Enkele onderdelen konden worden verkocht maar voor het grote probleem, de staalfabrieken in Wales, was er geen koper en ook (nog) geen oplossing om de verliezen substantieel terug te brengen ondanks doorgevoerde reorganisaties. Een showstopper bleek het grote tekort in het Engelse staalpensioenfonds dat door Tata Steel UK in de loop der jaren moet worden aangezuiverd. De problemen bij de staalbedrijven in Europa namen fors toe door het dumpen van goedkoop Chinees Staal op de Europese markt en het ontbreken van Europese beschermingsmaatregelen. De media berichtten over mogelijke malversaties met certificering bij Tata Steel. Een andere spelbreker werd de Brexit waardoor de voortgang werd vertraagd. De nieuwe Engelse regering trok zich terug uit het staalpensioendossier en stopte de verkenning naar wijzigingen in de pensioenwetgeving. Zij vond dat Tata Steel UK, de vakbonden en het bestuur van het Engelse staalpensioenfonds zelf een oplossing moesten zoeken voor de pensioenproblematiek. Ook in Nederland lieten de vakbonden zich niet onbetuigd en de FME-voorzitter en minister Kamp kwamen in actie. En dan ontvouwt zich een koningsdrama in de top van Tata. De hoogste baas van de Tata Groep, Cyrus Mistry, wordt op 24 oktober afgezet door zijn voorganger Ratan Tata en de Tata Trusts.

NOC*NSF: verdeling topsportgelden 2017

5 december 2016 22:01 Teun Koorevaar 1

Sportkoepel NOC*NSF heeft vandaag op Papendal de verdeling van de topsportgelden voor  2017 bekend gemaakt en toegelicht. In totaal worden in 2017  62 topsportprogramma’s financieel  ondersteund met een totaal bedrag van ca. €25 miljoen. In 2016 waren dit 55 programma’s. Er zijn sportbonden die er flink op vooruit gaan (o.m. atletiek en turnen dames)  en er zijn bonden die (flink) moeten inleveren (o.m. zwemmen en tafeltennis dames).

Voor de denksporten ziet het plaatje er als volgt uit:

Bedragen in euro                                                                                                            

Schaken heren  (2017: 120.000, 2016: 82.114)

(topsportprogramma 2020 en opleidingsprogramma  2024 )

Microsoft steunt Magnus Carlsen, een slimme zet!

2 december 2016 21:57 Teun Koorevaar 0

Magnus Carlsen heeft zijn wereldtitel met twee jaar verlengd door Sergey Karjakin in de tiebreak met 3-1 te verslaan. Met een mooi dame offer als slotakkoord. Ze zullen elkaar nog veel achter het bord ontmoeten te beginnen in december in Qatar, in januari in Wijk aan Zee en in juni in Noorwegen.

Magnus had zich ook terdege voorbereid op deze match bijgestaan door een team waarvan niet alle leden bekend zijn gemaakt. Zij konden gebruik maken van geavanceerde technologie van Microsoft. De teamleden wonen verspreid over de wereld en om goed te kunnen overleggen, samen te werken en te analyseren kon van Microsoft Azure (geavanceerde clouddiensten met extra rekencapaciteit) gebruik worden gemaakt. Daarnaast beschikten de leden over krachtige laptops uit de Microsoft Surface Pro serie.

Volgens Vibeke Hansen (Microsoft Noorwegen) vonden enkele leden het niet makkelijk om over te schakelen naar de nieuwe technieken en nieuwe methoden van samenwerking. Zij waren nogal sceptisch omdat zij hun eigen manier van werken en hun eigen hulpmiddelen gewend waren. Ze hebben er achteraf geen spijt van en het werken met de nieuwe technieken werd als zeer gebruiksvriendelijk ervaren.

De grootste zorg was dat het werk en de analyses ‘gehackt’ zouden kunnen worden want dan zou alle voorbereiding voor niets zijn geweest. De toegang tot Azure is van het begin tot het eind voorzien van encryptie- en andere beveiligingstechnieken.

Tegenwoordig worden grote databases en boeken e.d. doorzocht door krachtige machines met behulp van kunstmatige intelligentie, schaakengines en andere geavanceerde technieken. Zo worden alle schaakpartijen van de tegenstander minutieus in kaart gebracht op zoek naar zwakke plekken.

Microsoft was in 2004 al sponsor van de jonge Magnus en zij maakten het hem mede mogelijk samen met zijn familie verder op reis te gaan door Europa. Onderweg kon hij aan schaaktoernooien deelnemen. Dirk Jan ten Geuzendam (New in Chess) had Magnus in 2003 in de Europacup op Kreta zien spelen en hij had er bij Jeroen van den Berg (Corus Schaaktoernooi, nu Tata Steel Schaaktoernooi) op aangedrongen Magnus uit te nodigen voor de nieuwe C-groep in 2014. Hij won de C-groep met 10,5 uit 13  (7 punten uit de eerste 9 partijen) en behaalde hiermee zijn eerste grootmeesternorm. En van hieraf begon de victorie. In 2004 zou hij al grootmeester worden, nog geen 14 jaar oud.

Geld voor Grootmeesters

30 november 2016 17:39 Kees Schrijvers 7

Vanavond is het zover. De tiebreak tussen Carlsen en Karjakin. Eerder heb ik bedankt voor de mogelijkheid om voor 15 dollar de hele match te kunnen volgen via een live stream, omdat ik simpelweg de tijd er niet voor had. Er moet geslapen worden.

Nu ik speciaal de tiebreak avond heb vrijgehouden en graag dit historische moment live wil meemaken, wil ik graag de verlaagde prijs van 7 dollar betalen. Echte beelden van de spelers is dan toch wel bijzonder, al doen Svidler & Gustafsson het erg leuk op hun kanaal op chess24.com, daar zijn geen beelden van de spelers, alleen commentaar op zetten.

Daarnaast ben ik het met Aegon eens. Weliswaar hebben meerdere rechtszaken in verschillende landen allemaal geoordeeld dat schaakzetten tot het publieke domein behoren, om iets kwalitatief goeds op te zetten is toch iets van een commerciële inkomstenstroom nodig, die je dan eigenlijk wel moet afschermen om de kudde schaakfans allemaal een klein bedrag te laten betalen om met dat geld een professionele productie op te zetten.

Dus ik wil graag 7 dollar betalen, maar kom er net achter dat dit alleen via credit card kan die ik niet heb. Dit is normaal gesproken geen probleem, omdat betalingssystemen als bijvoorbeeld Ideal in Nederland of PayPal internationaal, bijna altijd wel tot de mogelijkheden horen. Niet dus. Een gemiste kans voor de schaaksport om van mij als schaakfan een klein bedrag te ontvangen wat dan op kan gaan in de totale schaakketen van fan tot organisator tot grootmeester.

Het financiële schaaksysteem heeft me al eerder verwonderd.

Schaken op de Europese Staalmarkt (16)

27 november 2016 19:11 Teun Koorevaar 0

Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, deel 5, deel 6, deel 7, deel 8, deel 9, deel 10, deel 11, deel 12, deel 13,deel 14 en deel 15

Schaakmetaforen worden vaak gebruikt in het dagelijks leven. Er zou een mooie bloemlezing van te maken zijn. Vroeger bestond er zelfs een Metafoor van het Jaar, ingesteld door de Stichting Bevordering Schaaksport Nederland. De prijs, een oorkonde en een zilveren schaakstuk, was bedoeld voor degene die in het openbaar het schaakspel in overdrachtelijke zin had gebruikt.

In de politiek en in het bedrijfsleven wordt dankbaar gebruik gemaakt van schaakmetaforen.  Met name in de periode van verkiezingen gebruiken politici graag schaakmetaforen die in de media dan soms als kop worden gebruikt boven een artikel of als inleiding bij een gesprek. Hieronder een voorbeeld uit september 2014.

Jeroen Dijsselbloem – EU Commissaris?

De concurrentie voor deze portefeuille is moordend, maar Dijsselbloem heeft – als voorzitter van de Eurogroep – het perfecte profiel. Hij is bekend in Brussel en krijgt steeds meer waardering voor zijn bemiddelende rol bij financieel-economische conflicten tussen de lidstaten. Voor Den Haag is het duidelijk: je kunt beter schaken met een pion die al op het bord staat, dan een nieuw stuk inbrengen.

Ook bij sport, kunst en cultuur komt het regelmatig voor.

Vanmiddag nog bij de finale van het wereldkampioenschap Formule 1.  Twaalf ronden voor het einde was het nog erg spannend. De commentator : ‘Het wordt nu schaken bij een snelheid van 300 km.’ Voetbaljournalisten en -verslaggevers gebruiken ook graag metaforen.

Het bedrijfsleven gebruikt schaakmetaforen voor diverse doeleinden. In personeelsadvertenties en reclames bijvoorbeeld waarbij schaken wordt geassocieerd met intelligentie en analytisch vermogen. Soms is er sprake van een masterplan dat wordt verhuld met de metafoor ‘schaken op meerdere borden tegelijk’.

Nu lijkt zich in Europa zo’n masterplan te ontvouwen waarbij Tata Steel en Tata Motors de hoofdrolspelers zijn in het schaakspel. Dit plan zou ook goed nieuws kunnen zijn voor de werknemers van de modern geoutilleerde staalfabrieken van Tata Steel in Nederland en de bijbehorende hooggewaardeerde researchafdeling. Zou alles toch nog met een sisser kunnen aflopen? Wie weet?

Schaken op de Europese Staalmarkt (15)

25 november 2016 9:35 Teun Koorevaar 0

Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, deel 5, deel 6, deel 7, deel 8, deel 9, deel 10, deel 11, deel 12, deel 13 en deel 14

Het wereldkampioenschap in New York nadert de ontknoping, na tien van de twaalf ronden is de stand 5-5  na een geweldige ontknoping afgelopen nacht. We gaan komend weekend een bloedstollende finale tegemoet en alles is nog mogelijk.

De meest gestelde vraag is: Wie moet er winnen?

Hierover lopen de meningen, ook op onze site, uiteen. Voor aanvang van deze match dachten velen dat Carlsen met gemak zou winnen, maar het liep anders. Interessant zijn de vele invalshoeken die de revue passeren. Letten we alleen op de schaaktechnische aspecten of zijn er meer aandachtspunten die mee tellen? Wat vinden we van de houding, het gedrag en de communicatie van de kemphanen direct na afloop van een partij? Mogen persoonlijke (en politieke) opvattingen een rol spelen bij de beoordeling? Mogen persoonlijke omstandigheden (single of drie keer getrouwd) een rol spelen? Moet  de promotie van het schaken worden gediend en moet er rekening worden gehouden met sponsorbelangen? Ben je de beste van de wereld als je wereldkampioen bent of de beste als je nummer 1 op de wereldranglijst staat? Vind je dat de schaaktroon wankelt als Carlsen het avontuur aangaat en grote risico’s durft te nemen? Mag door een van de spelers beroep worden aangetekend tegen gebeurtenissen na afloop van de schaakpartij? Mag je partijdig zijn bij de verslaglegging op onze site? Is een nieuwe wereldkampioen interessanter dan de oude kampioen, of juist andersom? Vind je een winnaarsmentaliteit als bij Magnus Carlsen, Sven Kramer, Usain Bolt en Daphne Schippers een ‘must’ of niet? Is het terecht dat de verliezer direct na zijn/haar  partij  publiekelijk moet optreden voor draaiende camera’s of heeft hij/zij recht op een kleine rustpauze om de eerste emoties  te kunnen verwerken? En wat vindt de winnaar hier van? Sporters zijn ook maar mensen!

Dit alles komt langs in mooie sfeerverhalen uit New York van Han Schut, in de artikelen van Grooten, Reinderman en Hut en de vele reacties hierop en reacties op andere forums en op social media.

Schaken op de Europese Staalmarkt (14)

16 november 2016 23:58 Teun Koorevaar 0

Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, deel 5, deel 6, deel 7, deel 8, deel 9, deel 10, deel 11, deel 12 en deel 13

Fire on Board

Sommige grootmeesters staan bekend als inventieve en creatieve aanvallers en zij hebben veel mooie partijen gespeeld waarover veel boeken zijn verschenen. Inderdaad waren zij in staat in de kortste tijd het schaakbord in vuur en vlam te zetten en met mooie offers en combinaties hun tegenstanders te vermorzelen en mat te zetten. De offers en combinaties waren lang niet altijd correct maar dat bleek vaak pas achteraf.

Tata

Nusli Wadia

Wadia’s overgrootmoeder was Sylla Petit, de zus van J.R.D. Tata. JRD leidde de Tata Groep van 1938 tot 1992.

In 1990 werd Wadia  door JRD gevraagd of hij hem wilde opvolgen als leider van de Tata Groep, maar hij weigerde dit en gaf JRD het advies om Ratan Tata te vragen.

Wadia, een Tata oldtimer, is de langstzittende onafhankelijk bestuurder zowel bij de divisies Tata Chemicals, Tata Motors als bij Tata Steel. Wadia’s vader heeft in India een textielimperium opgebouwd en Wadia is hem opgevolgd. Wadia is een invloedrijk zakenman in India.

Wadia behoort ook tot de kleine Parsi gemeenschap net als de Mistrys en de Tatas.

Ratan Tata en Nusli Wadia waren naast familie ook vrienden.

Oorlog in de bestuurskamers?