Top-40 Nederlandse schakers. 2: Jan Timman
Zou een Nederlandse schaker nog eens wereldkampioen kunnen worden? Ruim veertig jaar na de historische zege van Max Euwe in 1935 kwam het besef op dat we misschien weer een kandidaat hadden. Jan Timman kwam ver, maar Anatoli Karpov bleek voor hem een grotere kwelgeest dan Alexander Aljechin voor Euwe.
Timman in 2000 in Hoogeveen
Jan Timman (geboren 14 december 1951) werd al op zijn veertiende jeugdkampioen van Nederland en vervolgens derde bij het wereldjeugdkampioenschap. In 1969 debuteerde hij als zeventienjarige op het Nederlands kampioenschap met een derde plaats. In 1974 begon hij aan een fabuleuze reeks. Timman werd drie keer op rij kampioen, met uit 11 partijen respectievelijk 8,5, 9,5 en 8,5 punten. In 1978 werd hij kampioen samen met Sosonko, met wie hij geen overeenstemming kon vinden voor een datum voor een beslissingsmatch. In 1980,, 1981 en 1983 werd hij weer overtuigend kampioen. Timman stond inmiddels in de top vijf van de wereld en het was niet vreemd dat hij de NK’s even liet voor wat ze waren. In 1987 scoorde hij nog wel zijn beste prestatie. Met 9,5 uit 11 eindigde hij 2,5 punten voor Sosonko en Van der Wiel, inmiddels ook allebei wereldtoppers. Daarna duurde het tot 1996 voordat hij er weer bij was. Timman eindigde samen met de nieuwe ster Sokolov bovenaan en versloeg hem in een korte beslissingsmatch. In de volgende twee jaren werd hij tweede. Na weer een lange afwezigheid werd hij in 2006 tiende, wat voldoende was om definitief een punt te zetten achter zijn NK-deelnames. Timman was er zeventien keer bij, wat negen titels, vier tweede en een derde plaats opleverde.
Wereldtop
Al in 1972 kwam Timman de top honderd van de wereld binnen, op plaats 95. In 1974 kwam hij op 39, in 1977 op 16. Pas in 1993 verliet hij de top twintig. Zelf noemt hij 1978 als het jaar waarin hij definitief de wereldtop bereikte. In Bugojno won hij dat jaar een partij van Karpov en eindigde achter Karpov en Spasski als derde. Timman won het IBM-toernooi ruim voor Ribli, Hort, Andersson en Ljubojevic, won ook een toernooi in Niksic en werd tweede in het supertoernooi in Tilburg. Het leverde hem in januari 1979 een mondiale vijfde plaats op. Drie jaar later was hij nummer twee van de wereld, achter Karpov. Toen ook Gari Kasparov opkwam, was de derde plaats voor Timman het hoogst haalbare.
Lees meer >
In de twaalfde ronde van het Tata Steel Schaaktoernooi heeft Anish Giri alweer gewonnen! Met wit versloeg hij redelijk soepel Adhiban. Helaas voor zijn toernooiwinstkansen won Carlsen ook: beide spelers staan nu dus gedeeld bovenaan, een half punt voor Mamedyarov die snel remise speelde. In de Challengersgroep speelde bijna iedereen remise; de enige winstpartij was op naam van Vidit, die daarmee ongedeeld de leiding pakt.
Al binnen een half uur was er een partij klaar: in Jones-Mamedyarov claimde wit op zet twaalf remise wegens driemaal dezelfde stelling. Grappig was dat na afloop beide spelers elkaar de schuld gaven van de snelle remise in de trant van “Hij heeft wit!” “Hij heeft een veel hogere rating!” Giri bleek #teamjones: “Ik zou zelf ook met zwart de remise toegelaten hebben, want ik ben ik. Dat Mamedyarov dat ook deed had ik absoluut niet verwacht.” Erg vond hij het natuurlijk want, vooral omdat hij zelf gewonnen had. Hij baalde wel dat hij niet optimaal gereageerd had op de creatieve openingsopzet van Adhiban, maar toen die 19.De4! overzag kwam het allemaal goed. Wit won een pion en speelde de partij keurig uit.
Naast de overwinning van Giri was het verhaal van de dag de blunder van Carlsen. Tegen Jones gaf hij namelijk zomaar een stuk weg in de opening. Hij had nog wel wat vage compensatie, maar het had niet genoeg moeten zijn als Jones gewoon op zijn normale niveau had gespeeld. Die leek echter een beetje geïntimideerd. De compensatie werd steeds groter, de materiële voorsprong was op een gegeven moment ook weg en in 42 zetten won wit! “Carlsen is gewoon een stuk beter dan de rest”, verklaarde Giri, waarbij hij het woord stuk in de schaaktechnische betekenis bedoelde. Zelf speelde hij vandaag ook een stuk beter (figuurlijk bedoeld) dan zijn tegenstander, toch de nummer twee van de wereld. Na de opening stond wit duidelijk beter en Mamedyarov wist niet goed hoe hij moest omgaan met zijn nadeel. Hij probeerde wat actieve zetten, maar die hielpen hem niet, integendeel. Op zet 32 was de Azerbeidzjaan zijn stelling zat en gaf hij (wat aan de vroege kant) op. En zo kan Giri, die van hiphop schijnt te houden, vanavond 
