de Volkskrant schaakrubriek 15 januari 2011
Gert Ligterink
Een mooie traditie in Noord- Italië
Wie een zijdelings geïnteresseerde schaakliefhebber vraagt een toernooi rond de jaarwisseling te noemen, zal waarschijnlijk niet Reggio Emilia als antwoord krijgen. Het Torneo di Capodanno in Noord-Italië heeft met 53 meestal sterk bezette afleveringen een mooie traditie die om onduidelijke redenen niet het aanzien heeft die zij verdient.
Het ligt deels aan de tijd van het jaar. Vroeger, voordat het verval intrad, was Hastings het eindejaarstoernooi bij uitstek en tegenwoordig zijn er rond oud en nieuw zoveel schaakevenementen dat een oude traditie snel verbleekt. Of ligt het aan de streek? De meer dan honderd jaar oude wielerronde van Emilia kreeg in Nederland pas serieuze aandacht na de overwinningen van Michael Boogerd en Robert Gesink.
Zoals alle traditionele evenementen heeft Reggio Emilia mooie en moeilijke jaren gekend. Het hoogtepunt was het toernooi van 1991/92, dat gewonnen werd door de 22-jarige Anand vóór Kasparov, Karpov en Ivanchuk. Zo’n topbezetting is er nooit meer gekomen, al gaat het de laatste tijd weer de goede kant op.
De editie van dit jaar werd gewonnen door de Azerbeidzjaan Gashimov en de Spanjaard Vallejo. Mochten die namen u weinig zeggen, bedenk dan wel dat ze spelers als Ivanchuk, Morozevich en Short ruim voorbleven. Vooral de prestatie van Gashimov was opvallend. Hij verloor in de openingsronde van Short en stond na vijf ronden nog op vijftig procent. Daarna sloeg hij toe met drie overwinningen op rij tegen Ivanchuk, Vallejo en Navara.
Het wordt tijd dat Gashimov eens in Nederland speelt. Zijn dertiende plaats op de wereldranglijst rechtvaardigt een invitatie en belangrijker nog, hij heeft zich ontwikkeld tot een moedig strijder die niet bang is de topspelers in een open gevecht tegemoet te treden.
De commentatoren vonden dat Gashimov in zijn partij tegen Navara geluk had gehad. Zelf dacht hij er anders over. `Ik stond inderdaad lange tijd slecht, maar ik won omdat ik sterke zetten vond en vooral omdat mijn wil om te winnen groot was’.
Gashimov – Navara na 43. Ld2-e3. Met een kwaliteitsoffer hoopte Navara de dreigingen tegen zijn koning te neutraliseren:
43 … Txe3
Om na 44. Dxe3 Dd4 de dames te ruilen. Wit werkt niet mee.
44. Txf7! Lh6
Na 44 … Lg7 wint wit met 45. Txg7+ Kxg7 46. Df6+ Kh7 47. Dh4+ Kg8 48. Dg4+ Kh8 49. Tf6!.
45. Df5 Dd3 46. Dg4+ Kh8 47. T7f6! Th3
De enige verdediging. Na 47 … Dh7 48. Dh5 wint wit op slag.
48. gxh3 Dh7 49. Kh1
Nu wordt 49. Dh5? weerlegd door 49 … Le3+.
49 … Lf4
Taaier is 49 … Tg8, al wacht zwart na 50. Df3 e4 51. Dh5 ook dan een moeilijke verdediging.
50. Df3 Tg8 51. Tb6 Dc2 52. Dh5+ Dh7 53. Dxh7+ Kxh7 54. Tf3
Zwart gaf op. Na 54 … Tc8 55. Txb5 c3 56. Tc5 Txc5 57. bxc5 c2 58. Tc3 c1D+ 59. Txc1 Lxc1 60. c6 loopt de c-pion door.
Trots was Gashimov op het openingsconcept waarmee hij Ivanchuk versloeg:
Gashimov – Ivanchuk
Reggio Emilia 2010/11
1. e4 c6 2. d4 d5 3. e5 Lf5 4. Pf3 e6 5. Le2 c5 6. Le3 Db6 7. Pc3 Pc6 8. 0-0 Dxb2
Moderne openingstheorie. Na 9. Pb5 c4 10. Pc7+ Kd7 11. Pxa8 Lxc2 12. Dd2 Lb4 staat zwart goed.
9. De1 cxd4 10. Lxd4 Pxd4 11. Pxd4 Lb4 12. Tb1 Lxc3 13. Txb2 Lxe1 14. Txe1 b6 15. Lb5+ Kf8 16. Pxf5 exf5 17. Tb3!
Volgens Gashimov is het een `puur menselijk, voor een computer onvindbaar’ idee om niet op de zwakke pionnen te jagen, maar te streven naar lamlegging van de zwarte stelling. Dat klinkt mooi, maar mijn verouderde Rybka programma kiest toch echt precies dezelfde strategie.
17 … Pe7 18. Tc3 a6 19. Ld7 g6?
Veel te passief. Na 19 … h5, gevolgd door 20 …. Th6 is zwart nog lang niet verloren.
20. Tc7 b5 21. e6 f6 22. Te3
22 … Tb8
In sommige commentaren werd 22 … b4 aanbevolen. Het helpt weinig na 23. Tb3 a5 24. a3 bxa3 25. Txa3, gevolgd door de manoeuvre Ta3-b3-b7.
23. Ta7 Tb6 24. Tc3 h5 25. Lc8 Th7 26. Tcc7 f4 Of 26 … Td6 27. Txa6 Txa6 28. Lxa6 b4 29. Tb7 met eenvoudige winst.
27. Ta8!
Zwart geeft op.