In de schijnwerpers: Xander Wemmers

In de schijnwerpers 24 december 2020 8:00 Michel Hoetmer 8

Op de website van zijn club Paul Keres lezen we: “Xander afficheert zichzelf graag als de Oude Meester (OM). En het is waar, in het huidige Paul Keres 1 met het jonge grut is Xander de senior. Aan schaakkracht, wilsdrang en rattigheid heeft hij echter niets ingeboet.”

Xander is zo langzamerhand een oude rot, die tot mooie prestaties in staat is. Hij heeft twee grootmeesternormen op zak.

In het dagelijkse leven werkt hij als ZZP-er in de IT. Hij verricht werkzaamheden als trainer en software ontwikkelaar.

1. Wanneer ben je begonnen met schaken en wie heeft het je geleerd?
Dat is wel een heel standaard vraag om mee te beginnen. 😊 Mijn vader heeft het mij geleerd toen ik 5 of 6 was. Ik wilde al snel op een schaakclub maar was te jong. Een jaar of twee later ben ik lid geworden in De Lier, dezelfde club als waar Jan-Willem de Jong ook als jeugdspeler is begonnen.

2. Heb je naast schaken nog andere sporten of hobby’s?
Uiteraard heb ik het druk met werk. Ik werk als ZZP’er in de IT en ik geef allerlei trainingen op het gebied van Web Development, .NET Framework en C#. Dat betekent dat ik vaak thuis werk en achter Zoom of Teams bezig ben om presentaties te geven en mensen te ondersteunen bij hun software projecten.

Daarnaast heb ik allerlei grotere en kleinere hobby’s. Af en toe een weekendje weg met mijn vriendin Simone. Ik probeer tijd te vinden om te sporten maar dat doe ik nog lang niet genoeg om echt fit te zijn. Een goed voornemen voor het nieuwe jaar! Nu iedereen binnen zit is Zwift erg populair geworden. Dat mag de lezer zelf even opzoeken. 😊

3. Naar welke muziek luister je graag?
Classic Rock heet de stroming, denk ik. Binnenkort hebben we Genesis in Liverpool gepland staan. Kunnen we gelijk door naar het Beatles museum. Paul McCartney hebben we in Berlijn gezien. De man is een levend museum! Wonderbaarlijk dat de man nog zo actief is op zijn leeftijd; net als de Stones natuurlijk.

Ook Queen, Pink Floyd en de Dire Straits zijn bands uit mijn jeugd die nog altijd sterk klinken. Na 2000 is er qua muziek niet bijzonder veel te melden. Ik hoor wel eens wat moderne dingen maar over het algemeen schiet ik alleen maar in de lach als ik recente hits hoor.

4. Heb je een favoriete auteur? Zo ja wie dan?
Niet direct, vroeger las ik meer boeken dan tegenwoordig. Ik heb een Russische periode gehad; de Meester en Margarita van Boelgakov schijnt ook erg populair te zijn onder sterke Russische GM’s. Momenteel lees ik Arno Wellens over het financieel systeem en wat dat betreft kan ik ook The Bitcoin Standard aanraden van Saifedean. En natuurlijk alles wat Willem Middelkoop heeft geschreven.

Af en toe een goed boek over geschiedenis, maar niet zo heel veel fictie. Voor de ontspanning kijk ik tegenwoordig meer naar Netflix. Vooral Scandinavische series.

5. Hoeveel tijd besteed je gemiddeld per week aan het schaken?
Het wisselt, een paar uur per week. Soms een avond online spelen maar dan blijkt steeds weer dat ik na 40 jaar schaken nog steeds geen dichtgetimmerd openingsrepertoire heb. Dus elk avondje online snelschaken leidt (in theorie) weer tot een straftraining openingen. En ik doe natuurlijk aan voorbereiding voor een competitiepartij, maar dat is in dit jaar niet meer zo relevant.

6. Op welk moment of waardoor, kreeg je het idee dat je goed bent in schaken?
Dat gaat geleidelijk aan. Op een gegeven moment merk je dat je wel vaak een stuk jonger bent dan je tegenstanders en dat je mee kunt doen aan steeds grotere toernooien. Het open NK in Arnhem was wat dat betreft wel een eye-opener. Nooit kampioen geworden overigens maar ik kon wel in de top meedraaien.

7. Wat was je beste resultaat tot nu toe?
Ik heb tweemaal een GM-resultaat neergezet, dus dat zijn cijfermatig gezien mijn beste resultaten. In Gibraltar had ik drie jaar geleden ook een goed toernooi waar ik gelijk eindigde met Anand. Daarover heeft Dimitri nog een mooi artikel over geschreven voor Schaaksite.

8. Wat was je beste schaakpartij tot nu toe
Waarschijnlijk mijn overwinning in de Belgische competitie op Arthur Pijpers.

9. Hoe zou jij je eigen schaakstijl karakteriseren?
Schaken is een gevecht. Je probeert het allemaal netjes op te zetten, maar op een gegeven moment gaat er toch weer van alles mis. Je moet dus flexibel zijn in je denken. Ik streef interessante stellingen na waarin beide spelers gedwongen worden om principiële beslissingen te nemen. Korte remises komen met mijn stijl niet vaak voor. En principieel spel leidt soms tot beschamende nederlagen en soms tot verbluffende resultaten.

10. Wie is je favoriete schaakspeler?
Er zijn er velen. Lasker heeft altijd indruk op me gemaakt omdat hij zo’n lange carrière heeft volgehouden. Zijn stijl is pragmatisch en hij schuwt nooit de strijd. Verder is Boris Spassky voor mijn gevoel een onderschatte speler. Mijn generatie kent hem als degene die verloor van Fischer. Maar Spassky is een briljante speler die erin slaagde om bijvoorbeeld de onverslaanbare Petrosian te kraken. Ik leerde hem als speler pas echt kennen op latere leeftijd. In de jaren ‘80 was hij ingedut en een saaie speler geworden. Dat was toen mijn vooroordeel. Spassky heeft een aantal prachtige open Sicilianen gespeeld op het scherpst van de snede. Tenslotte mag ik uiteraard Erik Knoppert niet vergeten.

11. Wie vind jij de beste schaker aller tijden?
Dat is heel erg afhankelijk van je interpretatie. Kijk je naar de hoogste ELO? Dat is te simpel, je zult de speler ook in zijn eigen tijdsgewricht moeten plaatsen. Tegenwoordig heeft iedereen internet en een engine. De informatie ligt voor het oprapen. Iemand als Fischer heeft een fenomenale prestatie geleverd door geheel in zijn eentje het Sovjet-bolwerk op te blazen. Spelers als Morphy of Steinitz hebben zich het spel eigen moeten maken zonder gebruik te kunnen maken van een hele schaakbibliotheek.

Maar als je kijkt naar hoeveel talent iemand heeft en hoe ver iemand is gekomen zonder gebruik te maken van bijvoorbeeld de Sovjet-schaakmachine van de jaren ‘60 of de engines en het internet van vandaag, dan zou ik denk ik uitkomen bij Sultan Khan. Over die man zou je een mooie Netflix serie kunnen maken!

12. Wat vind je het beste schaakboek dat je ooit hebt gelezen?
Vanzelfsprekend het jubileumboek van mijn club Paul Keres. Verder zijn er vele technisch goede boeken geschreven, bijvoorbeeld door Ivan Sokolov, maar ik denk ook aan meer verhalende boeken. “Zooals ik het zag” van Tartakower over de match Euwe-Aljechin heb ik meerdere malen gelezen.

Wat ik ook een aanrader vind is “Russians versus Fischer”. Daarin wordt de opkomst van Fischer beschreven vanuit Russische optiek. Het boek is geschreven op een moment dat de KGB-archieven geopend waren en dat geeft je een prachtig inzicht in hoe de Sovjet-schaakwereld toen te werk ging. Een boek over Sultan Khan heb ik hier al een tijdje op de plank liggen, maar het probleem is dat dat in het Russisch geschreven is. Ik zal dus eerst die taal moeten leren… Een Russisch woordenboek heb ik overigens al aangeschaft 🙂

13. Wat vind je het leukste aspect aan schaken?
De social aftertalk.

14. Hoe kijk je tegen de ontwikkelingen in de schaakwereld aan?
Het is wonderlijk hoe snel mensen zich aanpassen aan de corona-wereld. Dat zie ik niet alleen in mijn werk, waar vrijwel iedereen supersnel omschakelt naar de nieuwe omstandigheden, maar ook in de schaaksport. Van mijn werk (in de IT) valt nog te zeggen dat het relatief eenvoudig ‘online’ te doen is, maar het vergt toch aanpassingen en flexibiliteit van iedereen.

Met Magnus hebben we wel een wereldkampioen die dit allemaal goed oppakt. Er worden nu prachtige toernooien online gespeeld, die je vanaf je luie bank kunt volgen. De spelers geven commentaar na afloop en bij het commentaar zitten ook vaak wereldtoppers zoals Kramnik, Leko en Polgar. Ik hoop dit soort shows nog heel vaak te mogen zien.

Overigens hoop ik ook op een terugkeer naar de normale, klassieke toernooien. Een aantal jaren geleden ben ik een lang weekend naar Londen gegaan om daar als toeschouwer aanwezig te zijn bij de laatste twee ronden van het Kandidatentoernooi. Het is het toernooi dat Magnus won waardoor hij Anand mocht uitdagen. De spanning in de speelzaal en de commentaarzaal daar was ongelofelijk, je maakt dat niet vaak mee.

Tata Steel gaat nu door naar het schijnt, maar live aanwezig zijn zal niet dezelfde ervaring zijn. Een favoriet van mij is het toernooi van Gibraltar dat dit keer niet door kan gaan. Het is voor de schaker zelf wel te hopen dat dat soort toernooien snel weer georganiseerd kunnen worden. En natuurlijk de KNSB competitie. Dat is een hele belangrijke kurk waarop het Nederlandse schaakleven drijft. Niet iedereen vindt het leuk om achter de laptop te kruipen voor een schaakpartij.

15. Wil je nog iets kwijt aan de bezoekers van Schaaksite?
Houd plezier in je schaakpartijen! Het is een prachtig en interessant spel en het zou zonde zijn als je een dag lang naar een saaie stelling zit te kijken. Verder hoop ik natuurlijk dat iedereen mooie artikelen blijft schrijven. De schaakwereld heeft een site als Schaaksite nodig voor alle wedstrijdverslagen, analyses en polemiek.

Personalia

• Woonplaats: Utrecht
• Geboortedatum: 7 februari 1974
• Elo per november 2020: 2391
• Website: Xander Wemmers