Krantenrubrieken weekend 17 juni 2023
Wekelijks publiceren we de schaakrubrieken van Dimitri Reinderman voor HDC Media, Henk Prins voor het Reformatorisch Dagblad en Nick Maatman voor Dagblad van het Noorden / Leeuwarder Courant
Dimitri Reinderman | Henk Prins | Nick Maatman
Ook Eelke Wiersma schrijft een boek voor zijn vijftigste verjaardag
Drie jaar geleden bracht Richard Vedder ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag in eigen beheer een boek uit met zijn beste partijen. De iets jongere Eelke Wiersma werd hierdoor geïnspireerd om dit jaar (hij is van 1973) hetzelfde te doen onder de titel De evolutie van een gepassioneerd internationaal meester. Zijn opzet is wel iets anders: niet per se zijn beste partijen, maar 25 partijen tegen (soms latere) grootmeesters. Daar zitten (daarom) ook veel remises bij, zelfs meer dan overwinningen, al heeft dat meer oorzaken, waarover later meer.
Wiersma komt uit het Friese Damwoude, toevallig net als grootmeester Sipke Ernst. Later ging hij wonen in Hilversum, werken in Amsterdam en schaken in Leiden bij LSG. Zijn schaakniveau is een omgekeerde U-curve: tot een jaar of 32 steeg het, daarna ging het langzaam achteruit. Twee hoogtepunten in zijn carrière waren deelname aan het NK in 1995 (twaalfde plek) en in 2009 de 50% in een grootmeestertienkamp in Londen, met o.a. een remise tegen Viktor Kortchnoi. Daarna werd zijn niveau wel een stukje minder maar beleefde hij nog mooie momenten met zijn club LSG, waaronder twee landskampioenschappen en diverse deelnames aan de Europacup.
Het boek bevat niet alleen analyses van Wiersma’s partijen, maar ook van zichzelf als schaker. Zo is hij sterk in de opening, maar in het eindspel laat hij vaak punten liggen. Ook had hij meer ambitie kunnen tonen door in diverse betere stellingen tegen grootmeesters geen remise te nemen. Interessant om die analyse te lezen! Jammer vind ik wel dat er heel veel spatiefouten in het boek staan (ook in diverse hoofdstuktitels) maar misschien ben ik te veel taalpurist. Voor wie (desondanks?) geïnteresseerd is, het boek kost 15 euro inclusief verzendkosten en is te verkrijgen bij eelkewiersmaboek@gmail.com.
In 2019 boekte Wiersma een overtuigende overwinning in het weekendtoernooi van zijn woonplaats Hilversum.
Eelke Wiersma – Erwin l’Ami
1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 Lf5 4.Pf3 e6 5.Le2 Pe7 6.0–0 Pd7 7.Pbd2 Pc8 8.Pb3 Le7 9.a4 0–0 10.a5 a6 11.c4 Pa7 12.Le3 Lg4?!
L’Ami was mogelijk de theorie vergeten, hoewel hij het betere 12…dxc4 al eens had gespeeld.
13.h3 Lh5 14.g4 Lg6 15.Pfd2
Met het simpele plan f4 en f5.
15…dxc4 16.Lxc4 c5 17.f4 cxd4 18.Pxd4 Lc5?
Verliest, maar zwart stond al slecht.
19.P2b3 Le4 20.Pxc5 Pxc5
Het boek heeft ook een hoofdstuk met (vaak pittige) opgaven, waaronder deze stelling. Wiersma zag de winst, al twijfelde hij nog wel, zou L’Ami het echt gemist hebben?
21.b4! Pd7 22.Pxe6! Dh4
22…fxe6 23.Lxe6+ wint het paard op d7.
23.Kh2 Pxe5 24.fxe5 fxe6
Nu verliest zwart zelfs een stuk.
25.Lxa7! Txf1 26.Dxf1 Dg5
Slaan op a7 verliest wegens Lxe6+ en mat op f8.
27.Ld4 Td8 28.Lxe6+ Kh8 29.Df2 h5 30.Tf1 h4 31.De3 Zwart gaf op.
Partij in viewer:
Ex-wereldkampioen Michael Tal speelde in Belgrado in 1959 een karakteristieke Tal-partij. Hij stond bekend als de man van de gedurfde offers. Prachtig is het iedere keer weer om die partijen na te spelen en zijn combinatiekracht te ontdekken. Een wereldkampioen met een dergelijke stijl is naar mijn mening een bijzondere wereldkampioen. We weten heel goed dat de combinaties niet altijd, en misschien wel bijna altijd niet helemaal waterdicht zijn. Het inspelen op het partijmoment met tijdsdruk van de tegenstander is een door Tal geaccepteerd risico. Zie zijn partij tegen Smyslov.
Tal – Smyslov
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 e6 6. Le2 a6 7. 0–0 Pbd7 8. f4 b5 9. Lf3 Lb7 10. a3 Dc7 11. De1 Le7 12. Kh1 Tb8
Zwart houdt de dreiging e4-e5 scherp in de gaten.
13. b3 0–0 14. Lb2 Tfe8 15. Dg3 Lf8 16. Tae1 e5 17. Pf5 Kh8 18. Dh4 exf4 19. Dxf4 Pe5
Zwart bouwt een degelijke verdediging op.
20. Te3 g6 21. Ph6
Rustiger is 21. Pd4.
Lg7 22. Pd5?
Te wild
22. … Pxd5 23. exd5 f6
Natuurlijk niet 23. … Dxc2 wegens 24. Pf7+ enz.
24. Le4 g5 25. Df5 Lxh6 26. Dxf6+ Lg7 27. Df5 Pg6 28. Th3 Lxb2 29. Dxg6 Te7 30. Th6 Tg8 31. Df5 Lc8 32. Df3 g4 33. Dd3 Le5
Zwart heeft na het aangeboden offer te hebben aanvaard, zijn stelling afdoende geconsolideerd. Hij zou nu eigenlijk moeten winnen.
34. c4 bxc4 35. bxc4 Teg7 36. c5 dxc5?
Een fout in tijdnood. Zwart moet met 36. … De7 voortzetten.
37. d6 Da7 38. Ld5 Td8 39. De4 Ld4 40. Df4 Tgd7?
De opgave van de partijstelling 1003 van twee weken geleden. Na 40. … Tg8! houdt zwart winstkansen. Er kan bijvoorbeeld volgen 41. Lxg8 Txg8 42.Te1 Db7! met tegenaanval. Tal speelde in deze stelling met een stuk minder een zet die zijn tegenstander voor onoverkomelijke problemen stellen.
41. Tf6!!
In plaats van dat Smyslov een kwaliteitsoffer had moeten doen, doet Tal het. Zwart gaf de partij op, omdat hij om mat te voorkomen te veel materiaal moet geven. Zo volgt op 41. Tg7 42. Tf8+ Tg8 (anders mat op g8) 43. Lxg8 enz. Natuurlijk loopt zwart mat na 41. … Lxf6 42. Dxf6+ Tg7 43. Dxd8+ Tg8 44. Dxg8 mat. Na de meeste andere zetten beslist de dreiging 42. Tf8+ en 43, Dg5 mat..
Prijswinnaars jubileumprobleem
De winnaars van het goed oplossen van het jubileumschaakprobleem ter gelegenheid van 150 jaar KNSB zijn: Erik van de Raaf, Angelique Osinga, Ivo Kroon, Alfred Gaasbeek, Twan Burg, Rene van Alten, Olivier Kip, Hans Remmers, Theo Huijzer en Christiaan Blom. Gefeliciteerd, de twee eerstgenoemde hebben de prijs al ontvangen, de andere zullen binnenkort persoonlijk bericht hierover ontvangen.
Partij in viewer:
Onafwijsbaar aanbod
De sfeer tijdens schaakevenementen is nergens zo goed als op kroegloperstoernooien. Afgelopen weekend was er weer zo’n prachtig evenement op een zonovergoten zondag in Apeldoorn. Traditioneel vinden kroegloperstoernooien plaats in duo’s, waarbij iedere ronde een volksverhuizing plaatsvindt. De eindscore bestaat uit een optelsom van beide individuen. Het is aanbevolen om een partner te zoeken van gelijkwaardige speelsterkte. Bij ongebalanceerde duo’s speelt de sterkere speler veel eenvoudige wedstrijden, terwijl de partner enorm moet afzien.
Liefst 42 duo’s waren van de partij. Het Noorden had hierbij een beperkt aandeel. Kwam dit door alle problemen op het spoor? Of kozen velen vanwege de temperaturen toch liever voor een uitstapje naar de Waddeneilanden?
Onder de deelnemers was wel de in Tilburg woonachtige grootmeester Max Warmerdam. De dag ervoor kroonde hij zich knap tot Nederlands rapidkampioen, door het veld met 8/9 te domineren. Oorspronkelijk zou hij meedoen met Apeldoornse teamgenoot Nico Zwirs. Zwirs taxeerde de kans dat hij zijn conflicterende afspraak wel kon verzetten op 99%. Dat lukte niet, waardoor Warmerdam op het laatste moment ineens zonder teamgenoot zat. Aangezien enkele andere kandidaten al op de deelnemerslijst stonden was de pool beperkt, en kwam Warmerdam zowaar bij mij uit!
Eigenlijk kwam deelname helemaal niet zo goed uit. Door de problemen op het spoor moest ik zondag wel héél vroeg vertrekken en schakers gaan doorgaans niet op tijd naar bed. Maar tegen zo’n aanbod kun je geen nee zeggen – want dan vraagt hij je nooit weer!
Het toernooi verliep vervolgens voortvarend. Na zes ronden hadden we allebei nog de volle honderd procent. Dit kwam wel deels door een merkwaardige instelling van het indelingsprogramma waardoor we de grootste concurrenten konden ontlopen. Het programma prioriteerde namelijk kleur boven alles, waardoor de oneven geplaatste teams elkaar bleven ontwijken. Zat hier een diversiteitofficier aan de knoppen?
Een allesbeslissende clash met toernooifavorieten Thomas Beerdsen en Robby Kevlishvili kwam er dan toch in de laatste ronde, waarbij zij slechts een half punt achter stonden.
Warmerdam – Beerdsen
Na een dramatische opening wist Beerdsen de boel te compliceren met twee pionoffers. Hij offert nu een derde met
24…e5! 25.fxe5 Bxe5?
Beter is eerst 25…Pxe5
26.Nxe5?
Sterk waren de defensieve zetten 26.Ph4! en 26.Tg2!, maar die lagen beiden bepaald niet voor de hand.
26…Rxg3+?
Spectaculair! Toch was het eenvoudigere 26…Pxe5 hier winnend. Zwart heeft dan teveel dreigingen.
27.Kf1 Nxe5 28.Bf4 Ng4?
29.Qe2!
Een uiterst koelbloedige zet in deze chaotische stelling. Ondanks de precaire positie van de koning heeft Warmerdam ineens alles onder controle en hij tikt het strak uit.
26…Nxh2+ 30.Rxh2 Rf8 31.Rf2 Rg6 32.Nc5 Bf5 33.Qe7 Bh3+ 34.Ke2 Bg4+ 35.Kd2 Qa5+ 36.c3 Rgf6 37.Qxb7+ Kd8 38.Bg5 1-0
En daarmee was een tweede toernooizege voor Warmerdam in een zeer succesvol weekend beklonken. Zelf speelde ik een kleurloze remise tegen Kevlishvili, waardoor ons totaal uitkwam op 13,5/14. Soms kun je toch winnen in het schaakspel als je een aanbod aanneemt.
