Kandidatentoernooi ronde 8: Geen ongedeelde koplopers (Update)
Na ronde 8 van het Kandidatentoernooi worden de beide kopposities in Toronto gedeeld. Beide toernooien kenden een winst voor Wit, twee remises en een winst voor Zwart. Tevens viel aan deze ronde op dat het voornamelijk een clash van landgenoten was: in maar liefst vijf partijen stonden dezelfde vlaggetjes aan het bord, en de vier beslissingen vielen allemaal in deze partijen.
Kandidatentoernooi
Gukesh herstelde zich van zijn verliespartij voor de rustdag en revancheerde zich tegen Vidit. Daarmee kwam hij weer op gelijke hoogte met Nepo, die niet verder kwam dan remise tegen Abasov. Pragg en Firouzja hielden elkaar in een Taimanov-Siciliaan in evenwicht en Nakamura en Caruana wisselden stuivertje op de ranglijst.
Nakamura – Caruana
Na een reeks moeizame halfjes viel Caruana aan een moment van schaakblindheid ten prooi:
Zwart had zich in de voorafgaande fase enigszins laten overspelen, wat resulteerde in bovenstaande stelling. Wit heeft de actievere stukken, de veiligere koning en aanvalskansen op twee flanken alsmede meer ruimte in het centrum. Zwarts passiviteit zou alle alarmbellen moeten doen afgaan.
Wit heeft zojuist 33.Db4 gespeeld. Dit is een dubbele aanval, waarvan Zwart alleen de meest voor de hand liggende dreiging oploste:
33…b5??
Het beste was 33…Ld7, met een gecompliceerde variant na 34.Dxb7 Lxf5 35.Dxa8 Lxc2 36.Te8 Dd6 en Zwart kan bijna geen vin meer verroeren. Volgens onze digitale studiegenoot is 37.Tc8 het beste, gevolgd door dameruil en het belagen van de damevleugelpionnen, waar Zwart vanwege de passiviteit van zijn koningsvleugel weinig tegen kan doen. Toch was dat minder kansloos dan het partijverloop:
34.Pe7+ Kh8 35.Pd5!
en opgegeven. Alleszins minder pijnlijk dan het hopeloze eindspel na 35…c5 36.Dxc5 Pd7 37.Pxf6 Pxc5 38.Txe8+ Txe8 39.Pxe8 te moeten uitspelen.
De hele partij:
Vidit – Gukesh
In de meest kalme vorm van het Tweepaardenspel in de Nahand ging Wit in de fout door zijn tegenstander de controle over de a-lijn te geven. In voorbeeldige stijl laat Gukesh zien hoe je met zo’n voordeel omgaat:
Praggnanandhaa – Firouzja
Zwart kwam in deze partij tot zijn klassieke Siciliaanse centrumdoorbraak …d5. In de regel bereikt Zwart daarmee gelijkspel, en zulks was ook in deze partij het geval. Wit navigeerde nauwkeurig door de verwikkelingen heen en behield het evenwicht tot er een paardeneindspel op het bord stond dat zelfs de schrijver dezes op een heel slechte dag niet zou weggeven.
Nepomniachtchi – Abasov
In een Russische partij werd het dynamische evenwicht nergens significant verstoord. Nadat de strijd tussen statisch voordeel voor Zwart en dynamisch voordeel voor Wit in het middenspel had geresulteerd in een eindspel met gelijk materiaal, won Wit op den duur weliswaar een pion maar kreeg nooit echt winstkansen omdat Zwarts activiteit genoeg was om te verhinderen dat Wit zijn plannen kon uitvoeren.
Tussenstand
1/2 Gukesh en Nepo (5)
3/4 Nakamura en Pragg (4½)
5 Caruana (4)
6 Vidit (3½)
7 Firouzja (3)
8 Abasov (2½)
Dameskandidatentoernooi
Voorafgaand aan deze ronde stond Tan Zhongyi ongedeeld aan kop met 5 uit 7, gevolgd door Aleksandra Goryachkina met 4½ en Lei Tingjie en Kateryna Lagno met 4. Door remise tussen de twee Russinnen en een overwinning van Lei op haar Chinese landgenote gaan nu drie dames gedeeld aan de leiding. Salimova en Muzychuk vochten een lang eindspel Toren tegen Paard uit dat theoretisch remise is maar dat je risicoloos kunt proberen. Voor Vaishali volgde de derde nul op rij, ditmaal tegen Koneru Humpy.
Tan Zhongyi – Lei Tingjie
In het door veel internetspelers gehekelde Londen-systeem koos Zwart in een vroeg stadium de tegenaanval op de damevleugel. Wit hield in eerste instantie de gelederen gesloten en wilde later geen genoegen nemen met remise door zetherhaling. Met dit weigeren speelde ze een onnauwkeurige zet die uiteindelijk voor Zwart goed uitpakte. Wits ambities draaiden op niets uit, en Zwart verkreeg voordeel. In een poging tot actief spel te komen liet Wit haar h-pion in de steek, en toen Zwart via de h-lijn binnenkwam en Wits koning ongehinderd kon belagen, moest de koploopster in verlies berusten.
Kateryna Lagno – Aleksandra Goryachkina
Met een halfje achterstand en het resultaat tussen Tan en Lei in het achterhoofd kon Goryachkina de koppositie overnemen. In haar partij met Kateryna Lagno bleef het lange tijd gelijk, maar uitgerekend op het moment dat de zetten herhaald werden had Lagno een kans om voordeel te bereiken.
Koneru Humpy – Rameshbabu Vaishali
Vaishali kwam slecht uit de opening. Ze vocht zich echter terug in een eindspelstelling met een kwaliteit minder en wist de stelling weer gelijk te trekken. Aan het eind echter liet ze de pionnen van haar tegenstandster doorbreken en viel nota bene ook nog haar eigen vrijpion.
Onderstaande analyse van deze marathonpartij is door Herman Grooten verzorgd.
Nurgyul Salimova – Anna Muzychuk
(Analyse Herman Grooten)
Wit heeft zojuist 30. Pc7 gespeeld en nu begaat de zwartspeelster een onnauwkeurigheid.
30…Lxb4?!
De engine geeft 30…La4! 31. Td8+ [31. Ta1 Ld4 32. Txa4 Tb8=] 31…Ke7 32. Tg8 Lxb4 33. Pxa8 om de stelling gelijk te maken.
31. Pxa8±
Wit staat nu (duidelijk) beter.
31…Pb6?
31…Pd6 32. e5 Pf5 33. Pc7 La5 34. Pxe8 Kxe8±.
32. Tb1
Ik geef de volgende computervariant: 32. Pc7! Lc6 33. Pb5 La5 [33…Lxe4? 34. Td8+ Ke7 35. Td4] 34. Ta1! [34. Pxa7? Lxe4] 34…Ld2 [34…Lb4 35. Tb1 La5 36. Pxa7 Lxe4 37. Tb5] 35. Ta2 Lb4 36. Te2+- En nu dreigt onherroepelijk Pxa7. De ruil van loper tegen paard pakt niet goed uit voor zwart na 36…Lxb5 37. Lxb5 a5 38. Tc2+- en de toren komt met grote kracht binnen op de zevende rij.
32…La5 33. Pc7 Lc6
Met deze logische zet levert wit weer een groot deel van het voordeel in. Wit kon met wat ingewikkelde torenmanoeuvres (zoals hierboven al in een variant gegeven) een winststelling afdwingen. 34. Ta1 Lb4 35. Ld3 a5 36. Pa6 Ld2 37. Td1 Lg5 38. Tb1 Ld8 39. Pb8 Le8 40. Lb5!+-
34…Pd7!= 35. Lb5 Lxc7 36. Lxc6 Pe5 37. Kg2 Pxc6 38. Tc1
Uiteraard neemt zwart nog even een pionnetje mee waarna zwart met een paard en een pion tegen een toren moet opboksen. Pion a7 zal verloren gaan en drie tegen vier pionnen (op één vleugel) is net voldoende voor de paardpartij om het remise te houden. Dat het op een marathonzitting uitmondt, moge ook duidelijk zijn.
39. Kxg3 Pd4 40. Tc8+ Ke7 41. Tc7+ Kf6 42. Txa7
Sterk gespeeld! Zwart legt veld f4 min of meer vast en als wit dat veld weer wil heroveren, worden er pionnen geruild hetgeen in het voordeel van de verdediger is.
43. Ta2 Pc6 44. h4 h6 45. f4 gxf4+ 46. Kxf4 Pe5 47. Ta5 Pd3+ 48. Kg4
Ze wil Kg4-h5 verhinderen. 48…Pe5+ 49. Kh5 Pg6 50. Kxh6 Pxh4 was ook mogelijk.
49. Tb5 h5+ 50. Kf3 f6 51. Ke3 Pe5 52. Tc5 Pg4+ 53. Kd4
53…Pe5?? 54. Tc3??
Laat een grote kans op de zege liggen. Wit kon plotseling het pionneneindspel ingaan, dat totaal gewonnen is. Bijvoorbeeld: 54. Txe5! fxe5+ 55. Kxe5 Kf7 (zie analysediagram)
54…Kf7 55. Kc5 Pg6 56. Kd6
Zo verdwijnen er weer meer pionnen van het bord hetgeen in zwarts voordeel is.
56…Pxh4 57. Th3
57. Tc7+ Kg6 58. Kxe6 Pf3=
57…Pg6 58. Txh5 Pf4 59. Th7+ Kg6 60. Th1 Kf7 61. Tg1 Ph3 62. Tf1 e5
Vroeg of laat moest zwart deze zet spelen.
63. Kd5 Pf4+ 64. Kd6 Ph3 65. Ta1 Pg5 66. Kd5 Ph3 67. Th1 Pg5 68. Tf1 Ph3 69. Tf3 Pg5 70. Te3 Kg6 71. Kd6
En daarmee wordt de laatste witte pion afgeruild en is het resterende eindspel van toren tegen paard remise. Uiteraard probeert de witspeelster dat nog wel.
72. exf5+ Kxf5 73. Txe5+ Kf4 74. Ta5 Pe4+ 75. Kd5 Pf6+ 76. Kd4 Pg4 77. Ta6 Kf5 78. Ta1 Pf6 79. Te1 Pg4 80. Tf1+ Ke6 81. Tf4 Pf6
Zwart moet er voor zorgen dat het paard niet afgezonderd raakt van de eigen koning.
82. Th4 Kf5 83. Th1 Ke6 84. Tf1 Pd7 85. Te1+ Kd6 86. Ta1 Ke6 87. Ta6+ Kf5 88. Td6 Pf6 89. Tc6 Pg4 90. Tc1 Pf6 91. Te1 Pg4 92. Te2 Pf6 93. Te5+ Kf4 94. Ta5 Pg4 95. Ta1 Kf5 96. Tf1+ Ke6 97. Tf3 Pf6 98. Tf4 Pd7 99. Te4+ Kd6 100. Te1 Pf6 101. Te5 Pd7 102. Ta5 Ke6 103. Ta7 Pf6 104. Ta6+ Kf5 105. Td6
Het is duidelijk dat wit geen enkele vorderingen maakt.
105…Pg4 106. Td7 Pf6 107. Te7 Pg4 108. Te4 Pf6 109. Te5+ Kf4 110. Ta5 Pg4 111. Th5 Pf6 112. Th1 Kf5 113. Te1 Pg4 114. Ta1 Pf6 115. Ta6 Pg4 116. Ta5+ Kf4 117. Kd5 Pe3+ 118. Ke6 Ke4 119. Ta4+ Kd3 120. Ke5 Pc4+
En zo werd het eindelijk toch remise.
½ – ½
Tussenstand
1/2/3 Lei, Goryachkina, Tan (5)
4 Lagno (4½)
5/6 Salimova, Koneru (3½)
7 Muzychuk (3)
8 Vaishali (2½)
~ Michaël van Liempt
Toen ik gisteravond laat in een reactie op ronde 5 schreef “dat Stockfish 16 NNUE diepte 21 niet de ultieme wijsheid is” kon ik niet bevroeden dat ik weinige uren later na 21… Db6 op chess.com/events/2024-fide-candidates-chess-tournament/08/Nepomniachtchi_Ian-Abasov_Nijat de aanbeveling 22.Lxd5 Lxd5 23.Pd7 te zien zou krijgen. Na 23… Da6 is Zwart in het voordeel, na het eventuele verdere vervolg 24.Te5 Tfe8 zou op 25.Txd5?? het antwoord van Frank Marshall op de vraag hoeveel zetten hij vooruitzag van toepassing zijn: “Twee, maar dan ook twee hele goeie!”
De landgenoten worden zo vroeg mogelijk in het toernooi tegen elkaar ingedeeld. Dit was de eerste ronde van de tweede helft van het toernooi, vandaar zo veel partijen tussen landgenoten. In ronde 9 en 10 zien we nog twee keer een partij tussen twee Indiërs, daarna geen clashes tussen landgenoten meer.