Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 3: De la Bourdonnais-Mcdonnell

9 oktober 2014 12:50 Herman Grooten 3

 

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.

Dit derde deel handelt over de legendarische tweekamp tussen De Labourdonnais en Macdonnell.

 

Dit is het derde deel uit een serie die gaat over de schaakgeschiedenis. Dit derde artikel handelt over Na de dood van Philidor, de eerste (officieuze) wereldkampioen, waren het vooral Fransen en Engelsen die zich op het schaakspel stortten. Terwijl in Parijs Deschapelles zich aanvankelijk aandiende als beste speler, zorgden in Londen Sarratt, Lewis en Walker ervoor dat het schaakspel in de publieke belangstelling kwam te staan. Een ontmoeting tussen beide schaaklanden kon niet lang uitblijven. De Franse eer werd hooggehouden door Louis de Labourdonnais (die Deschappel had weten te verslaan), terwijl in Engeland Alexander Mcdonnell algemeen werd beschouwd als de belangrijkste vertegenwoordiger van het meestergilde. In de zomer van 1834 reisde De la Bourdonnais naar Londen om een tweekamp te spelen met Mcdonnell die tot ver in de herfst duurde. Beide spelers zaten zwijgend tegenover elkaar (ze konden elkaar niet verstaan) en volgens sommige bronnen werden er niet minder dan 85 partijen tussen beide spelers gespeeld. De tweekamp werd overtuigend door de Fransman gewonnen, die in maar liefst 44 partijen wist te zegevieren tegen 28 van de Engelsman. Hieronder een karakteristiek partijtje.

Lees meer >

Gespot 66: Reuzendoders

23 september 2014 18:51 Herman Grooten 4

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Er is deze week veel gezegd en geschreven over de zege van Manuel Bosboom op Peter Leko. De Hongaar was ooit nog een wereldkampioenskandidaat. In elk geval stond hij lang in de mondiale Top 10. Hoe kan het gebeuren dat een dergelijke ervaren en zeker solide speler als Leko zich zo laat oprollen door een ‘modale’ Nederlandse meester? Om te beginnen weten wij kaaskoppen allemaal dat Bosboom niet zomaar iemand is. Want behalve het feit dat hij in Nederland al tientallen jaren lang bijzonder veel snelschaak- en rapidtoernooien op zijn naam schrijft, kennen we hem als een speler met veel talent, die echter niet vaak de kansen heeft gekregen om zich volledig te ontplooien. Maar had hij zijn visitekaartje niet ooit afgegeven door in een vluggertje regerend wereldkampioen Kasparov helemaal af te drogen. Bij het naspelen van dit potje is het net alsof het meester tegen amateur is, met Kasparov in de rol van amateur!

Lees meer >

Ponomariov jaagt koning van Vallejo Pons het hele bord over

16 september 2014 19:04 Herman Grooten 0

Na drie ronden in deMasters Final tijdens het Bilbao Chess Festival heeft ex-wereldkampioen Viswanathan Anand nog altijd de leiding in handen. Zelf kwam hij vandaag remise overeen met zijn belangrijkste rivaal, Levon Aronian, die zijn naaste achtervolger blijkt te zijn. Ondertussen zag hij dat een andere ex-wereldkampioen (weliswaar ‘Fidewereldkampioen’) Ruslan Ponomariov een fraaie aanvalspartij afleverde tegen de lokale held, Paco Vallejo Pons.

Nadat Anand al in ronde een goed uit de startblokken was geschoten, ging het gisteren ook weer crescendo. Hij versloeg zelf in – na een hyperscherpe opening – met zwart de Spaanse deelnemer Vallejo Pons. Die moest ergens een kwaliteit inboeten, waarvoor hij enige compensatie bezat. Maar met goede eindspeltechniek maakte Anand snel een einde aan de illusies van zijn opponent.

Ondertussen had Aronian, ook al in een technische partij, zijn tegenstander Ponomariov weggemanoeuvreerd. Dat mag een prestatie heten, want dat is toevallig ook het terrein waarop de Oekraïner zijn mannetje pleegt te staan.

Omdat in dit toernooi niet de gewone puntentelling maar die uit het voetbal wordt gehanteerd, geef ik voor de volledigheid alle uitslagen en de stand tot dusver:

Lees meer >

Manuel Bosboom verrast Peter Leko!

14 september 2014 20:29 Herman Grooten 10

In Spanje en in het bijzonder in Bilbao vinden de hele week al schaakevenementen plaats. Eerst werd in Linares de Spaanse clubcompetitie gespeeld, vanaf vandaag is in Bilbao de Masters Final (met Anand, Aronian, Ponomariov en Vallejo Pons) begonnen. Tegelijkertijd vindt hier ook het Europees Kampioenschap voor clubteams plaats. Daar treden drie Nederlandse teams aan (landskampoen En Passant uit Bunschoten, LSG uit Leiden en HMC/Calder uit Den Bosch). En behalve deze teams zien we nog meer Nederlanders in het strijdperk, zoals Anish Giri, Loek van Wely en Erwin l’Ami die uitkomen voor buitenlandse clubs.

Lees meer >

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 2: Philidor

11 september 2014 9:46 Herman Grooten 6

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.

Dit tweede artikel handelt over de eerste (officieuze) wereldkampioen, François André Philidor.

Philidor werd geboren in 1726 en bleek over uitzonderlijke muzikale talenten te beschikken. Als elfjarige componeerde hij al zijn eerste muziekstuk. Al vrij snel ontdekte men ook zijn aanleg voor het schaakspel. In Parijs kreeg hij schaakles van M. Légal, die echter binnen korte tijd door zijn eigen leerling werd overvleugeld.

Al gauw werd hij gezien als een van de sterkste spelers van Frankrijk, vooral toen hij in 1746 een match won van de Engelse meester Sir Abraham Janssens, die als de sterkste schaker van Engeland werd gezien. Toen hij de zeer begaafde Philipp Stamma met 8,5-1,5 versloeg werd hij algemeen als beste speler ter wereld beschouwd.

Philidor schreef in Nederland zijn beroemde leerboek “L’Analyze du Jeu des Échecs”.

Een van zijn uitgangspunten werd zeer bekend. Philidor ging uit van het principe dat het gebruik van de pionnen in het schaakspel van cruciaal belang is. “Pionnen zijn de ziel van het schaakspel”, schreef hij. Ook zijn onderzoekingen in het eindspel zijn tot op de dag van vandaag zeer waardevol. Er is zelfs een eindspelstelling die zijn naam heeft meegekregen.

Lees meer >

Caruana wint Sinquefield Cup met grote overmacht

7 september 2014 10:29 Herman Grooten 7

De Sinquefield Cup zit er weer op. De prestigieuze dubbelrondige zeskamp werd gewonnen door de fenomenale Fabiano Caruana. Over zijn ongehoorde score van 7 uit 7 in dit gezelschap is inmiddels al veel geschreven. Het bracht hem overtuigend op de tweede plaats op de wereldranglijst.

En toen hij maar bleef winnen, bracht hij het verschil tussen Carlsen en de rest terug tot proporties die doen vermoeden dat hij in de nabije toekomst wel eens de belangrijkste bedreiger van de Noor gaat worden voor de wereldtitel. Het mooie van de Italiaan met een dubbel paspoort is, dat hij het begrip ‘wereldtitel’ nog nooit openlijk in de mond heeft genomen. Ik kan me herinneren dat spelers als Leko (Hongarije) of Radjabov (Azerbeijdjan) zich vroeger wel lieten ontvallen de opvolger te zullen worden. Caruana is veel bescheidener, hij laat zijn zetten het werk doen!

De volgende tussenstanden bij de ‘liveratings’ laten zien dat hij bliksemsnel naderde.

Lees meer >

Masterclasses over strategie en toreneindspelen

4 september 2014 12:20 Herman Grooten 0

De opening is achter de rug en hoe nu verder? Dit probleem zal de meeste clubschakers bekend in de oren klinken. Voor de hand liggende vervolgvragen zijn dan “naar welke kenmerken moet ik kijken?" en “hoe formeer ik een plan?” Eigenlijk draait alles om het strategische inzicht. Maar hoe ontwikkel of verbeter je dat?

IM Herman Grooten wil graag spelers laten kennismaken met een wat meer visuele aanpak van het strategisch denken. Aan de hand van partijen en illustratieve voorbeelden wordt er met deze aanpak een nieuwe impuls gegeven om het strategische denken te verbeteren. Hoog tijd voor een Masterclass om deze visie uiteen te zetten. Deze avond wordt in samenwerking met schaakclub Utrecht georganiseerd.

Lees meer >

Gespot 65: De ‘Miloloper’

3 september 2014 19:55 Herman Grooten 0

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Meer dan 35 jaar geleden woonde er een sterke schaker in Eindhoven, Milo Scheeren, genaamd. Hij was geen familie van een andere sterke schaker in deze contreien, Peter Scheeren. Als jeugdspeler ontpopte Milo zich al snel tot een sterk strateeg die zeer moeilijk te kloppen bleek en zich pijlsnel in de picture speelde. Een tijdlang was hij een belangrijke steunpilaar voor het eerste team van de Eindhovense schaakvereniging dat toentertijd in de hoofdklasse uitkwam. Maar degenen die Scheeren een mooie schaakcarrière voorspelden kwamen bedrogen uit.

Lees meer >

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 1: oorsprong schaakspel

31 augustus 2014 20:19 Herman Grooten 5

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.

Dit is het eerste deel dat handelt over de oorsprong van het schaken.

Het schaakspel is ontstaan in Indië in de loop van vele eeuwen. Het is tot op de dag van vandaag onduidelijk wanneer het precies is ontstaan. Het uitgangspunt was het nabootsen van een veldslag tussen twee Indische legers en het doel was het tonen van een gevecht dat afwisseling bood en waarbij elk fysiek geweld vreemd was. Dit spel sluit aan bij de boeddhistische denkwijze en werd vooral door de monniken gespeeld. De stukken waren gevormd naar analogie van het Indische leger, dat was ingedeeld in voetvolk, ruiterij, olifanten en strijdwagens.

Illustratie is van Shatranj piece in Thomas Hyde’s book (Mandragorias, seu, Historia shahiludii, 1694)
Lees meer >

Iets luchtigs…

26 augustus 2014 20:22 Herman Grooten 1

Soms valt je oog erop, soms verdwijnt een mooie wending weer in de vergetelheid. Gelukkig hebben we bij Schaaksite het speurende oog van Peng die onlangs een aardig dame-offer wist te traceren uit de vele toernooien die er over de wereld gespeeld worden. Helaas was onze landgenoot Benjamin Bok het slachtoffer van een tactische grap van zijn tegenstander Rapport, zoals Peng in haar artikeltje aan had gegeven. Ik ging eens op zoek naar dergelijke wendingen waarbij ik nu maar eens wit wilde laten winnen. Al was het alleen maar om Benjamin een hart onder de riem te steken! Uiteraard mag u de volgende combinaties zelf oplossen. Veel plezier.

Luchtige offertjes

OPGAVE 1

Lees meer >