Recensie: 64 schaaksonnetten

Het is alweer een tijdje geleden dat ik een boekje kreeg toegestuurd getiteld “64 schaaksonnetten” dat ik nu eindelijk heb kunnen doornemen. Auteur Martien Snoep is verantwoordelijk voor deze 64 sonnetten. Voordat ik inhoudelijk op het boekje inga, lijkt het mij geen kwaad kunnen om eerst te formuleren wat het begrip sonnet inhoudt.

 

Kort gezegd komt het erop neer dat een sonnet een gedicht is van veertien regels, dat min of meer uit twee delen bestaat. Schrijver en vertaler Jules Grandgagnage leert ons in een aardig artikel meer over het wezenskenmerk van het sonnet en geeft ons ook een lesje in geschiedenis mee in zijn stuk “Betekenis & Definitie” van het sonnet.

 

Het voorwoord van Teun Meirink, de voorzitter van Schaakvereniging Voorschoten, geeft eigenlijk aan hoe en waarom dit boekje tot stand is gekomen. Nadat Martien Snoep lid was geworden van het MMS (MaandagMiddagSchaak) van de vereniging heeft hij zich vanaf het moment dat de coronacrisis begon, gestort op het schrijven van sonnetten. Dat viel in goede aarde, want Snoep kreeg aanmoedigingen van anderen om hiermee verder te gaan. Ongetwijfeld met de gedachte dat de coronacrisis ons weliswaar beperkte in onze lichamelijke bewegingsvrijheid, maar niet in onze intellectuele ontwikkeling. Waar veel schaakclubs zich stortten op het online schaak, weer andere verenigingen de moeite namen om een periodieke nieuwsbrief op te zetten om het contact met hun leden intact te houden, waren deze schaaksonnetten natuurlijk ook een mooi instrument om schakers wekelijks te verrassen. Dit aspect – dat de sonnetten werden geschreven tijdens de lockdowns van 2020 en 2021, toen het (fysieke) schaakleven volledig was platgelegd, bleek een schot in de roos.

Lees meer >

Zware gevechten in Tilburg

Schaaksite | Groningen ‘hoog’ uit de beker gemept!De aanloop naar de wedstrijd tussen De Stukkenjagers en Paul Keres 2 was geen gemakkelijke. Teamleider Nick Bijlsma ging op wintersport (testte een week daarvoor ook nog positief op corona…) en daarnaast waren onze jeugdspelers door ziekte en andere oorzaken ook niet aanwezig. Gelukkig hebben wij een grote vereniging en vooral een betrokken en actieve externe wedstrijdleider in de persoon van César Becx die er in slaagde om te voorkomen dat we met drie lege borden zouden starten. Sterker nog: hij wist zeer behoorlijke invallers te regelen die hun huid zo duur mogelijk verkochten. Dat is nog eens teamspirit!

Blik de zaal van Cinecitta bioscoop, het thuishonk van De Stukkenjagers

Het tweede van Paul Keres was op papier sterker dan ons team, waar zijn de tijden gebleven dat wij het eerste van Paul Keres op een nederlaag trakteerden? Dat team verblijft in de andere eerste klasse (1A) en staat daar fier bovenaan. De gemiddelde rating van 2356 is natuurlijk Meesterklassewaardig en daar hoeven wij als De Stukkenjagers voorlopig even niet aan te denken. Hoewel…? Na deze ronden staan er maar liefst vijf ploegen op hetzelfde puntenaantal bovenaan. Dat is bijzonder, want dat betekent dat stiekem elke ploeg droomt van een kampioenschap, maar het is aan de andere kant ook niet denkbeeldig dat er een degradatie op de loer ligt. Het kan dus zomaar alle kanten op in deze krankzinnige klasse 1B.

 

Omdat ik zelf tot ongeveer aan de 40ste zet gekluisterd zat aan mijn bord en daarna op een zeer geanimeerde wijze ben gaan analyseren met mijn tegenstander, loop ik de verschillende borden van boven naar beneden even af, waarbij ik een paar citaten van de spelers zelf gebruik. De volgorde waarin de partijen werden beëindigd, is mij namelijk ontgaan. Wel dat de tussenstand op een gegeven moment 4,5 – 1,5 in het voordeel van ons teams was, met de constatering dat er de nodige bedenkelijke stellingen aan onze zijde over waren gebleven.

Lees meer >

Recensie: Modern Chess– From Steinitz to the 21st Century

In deze recensie bespreek ik het boek Modern Chess – From Steinitz to the 21st Century van de Schotse IM Craig Pritchett (geboren 1949). Pritchett heeft diverse schaakboeken op zijn naam staan, won twee keer het Schotse kampioenschap en vertegenwoordigde Schotland op meerdere Olympiades.

 

 

Het boek bestaat uit zes delen:

  • From the Romantics to the Early Modern Age
  • Resolving Classical Tensions
  • Hypermodern Ideas and the Maturing Mainstream
  • Soviet Dynamics
  • Professional Sport in a New Information Age
  • Mastery in the Modern Computer Age

 

Elk deel behandelt een periode uit de schaakgeschiedenis en is onderverdeeld in hoofdstukken, die gaan over bekende grootmeesters uit deze periode. Elk hoofdstuk vertelt kort iets over het leven van elke grootmeester, alsook zijn/haar speelstijl en in een bredere context bijdrage aan de ontwikkeling van het schaakgedachtegoed in een bepaalde periode. Dit wordt concreet gemaakt aan de hand van ongeveer twee tot zes voorbeeldpartijen. 

Lees meer >

Giri mist winst in rapidschaak en komt daardoor niet in finale

Na het vorige verslag van collega Dimitri Reinderman, waarin hij liet zien hoe Anish Giri met verfrissend spel de halve finales van de GP in Belgrado had behaald, pakken we de draad op bij zijn K.O.-tweekamp tegen Dmitry Andreikin. De andere halve finale ging tussen Maxime Vachier Lagrave en Richard Rapport, waarin laatstgenoemde vrij verrassend de winst pakte.

De beginstelling staat klaar (foto Lennart Ootes)

 

De strijd tussen Giri en Andreikin werd een fascinerend gevecht, voornamelijk aangegaan door onze landgenoot. Want het “verfrissende spel” dat hij liet zien in de voorronden, kwam ook weer tot uiting in deze halve finale. Niettemin bleek de Rus een zeer taaie opponent te zijn, waardoor Giri in de eerste twee partijen met het reguliere speeltempo niet verder kwam dan twee remises. Dus moest er een barrage aan te pas komen om te bepalen wie er naar de finale zou mogen. In de eerste rapidpartij, waarin Giri zwart had, nam hij genoegen met een zetherhaling, terwijl hij mogelijkheden had om wellicht voor meer dan de remise te gaan.

Dimitry Andreikin (foto Lennart Ootes)

Maar met wit slaagde hij erin om de tegenstander zwaar onder druk te zetten en op een gegeven moment had hij zelfs beslissend voordeel in handen. Dat was eindelijk allemaal niet eenvoudig, hij koos een paar keer voor de suboptimale voortzetting. De Nederlander merkte later op dat hij op een gegeven moment, toen hij in tijdnood kwam, “veel dingen begon te missen”. Het is altijd zo dat als er een scherpe stelling op het bord komt – en dan voornamelijk bij het rapidschaak – om toch nauwkeurig te blijven rekenen, maar ook soms op je intuïtie te vertrouwen. Dat lukte niet en helaas raakte Giri de draad volledig kwijt in het woud aan varianten.

Anish Giri (foto Lennart Ootes)

Met een paar rake klappen sloeg Andreikin het initiatief af en slaagde hij erin om op fraaie wijze af te wikkelen naar een gewonnen paardeindspel. Dat was een hard gelag voor onze topspeler, omdat hij bij het bereiken van de finale een forse stap had kunnen zitten in de strijd om zich te kwalificeren voor het kandidatentoernooi. De hoop om ooit wereldkampioen te worden is nog altijd een brandend verlangen en zou natuurlijk ook fantastisch zijn voor het Nederlandse schaak! Ik laat aan de hand van een paar diagrammen Giri’s verrichtingen in deze tweekamp tegen Andreikin zien; de volledige analyses treft u aan in de viewer verderop.

 

Giri, Anish – Andreikin, Dmitry (eerste matchpartij, regulier tempo)

Lees meer >

Recensie van verschillende boeken

Soms ploft er ineens een pak op de deurmat en dan weet ik dat de uitgeverijen niet stil hebben gezeten. Het Londense Gambit is een trouwe klant en ook New in Chess kan er wat van, zeker als ze hun bevriende Amerikaanse uitgeverij, Russell Enterprises van dienst willen zijn. Het boek dat het langst moest wachten op een recensie doe ik daarom maar als eerste:

 

 

Modern Chess Opening Repertoire for White – James Rizzitano

De Amerikaanse IM James Rizzitano heeft in zijn nieuwste boek een openingsrepertoire voor wit in elkaar gesleuteld dat begint met 1 e4. De auteur zegt in zijn inleiding dat hij dit repertoire zo compact mogelijk heeft gehouden. Als reden hiervoor geeft hij op dat hij een vriend heeft met een indrukwekkende openingscartotheek maar dat deze sommige boeken hiervan zelfs nooit geopend heeft! Rizzitano denkt dat zijn vriend beter af is met een relatief dun boekje maar dat hij dat dan wel van kaft tot kaft moet bestuderen…

Zijn criteria voor de diverse varianten die hij heeft gekozen zijn kort gezegd:

  • De opening moet regelmatig gespeeld zijn door topspelers in belangrijke partijen.
  • De opening moet een gezonde theoretische reputatie hebben.
  • De opening moet mogelijkheden geven om de tegenstander te overspelen in het middenspel.
Lees meer >

TAPIJTGIGANT OPEN Alkmaars Schaak Kampioenshap 2022

INDELING

Groepsindeling
groep A: KNSB-rating >1900
groep B: KNSB-rating >1600 en <=1950 groep C: KNSB-rating <=1650

Afhankelijk van het aantal deelnemers, kan de toernooi organisatie besluiten om groepen samen te voegen of te splitsen.

PROGRAMMA
Inschrijving: vrijdag 25 maart 2022, tussen 18.30 uur en 19.00 uur
Opening: vrijdag 25 maart 2022, 19.15 uur
1e ronde: vrijdag 25 maart 2022, 19.30 uur

2e ronde: zaterdag 26 maart 2022, 10.00 uur
3e ronde: zaterdag 26 maart 2022, 14.30 uur
4e ronde: zaterdag 26 maart 2022, 19.30 uur

5e ronde: zondag 27 maart 2022, 10.00 uur
6e ronde: zondag 27 maart 2022, 14.30 uur
Prijsuitreiking: zondag 27 maart 2022, na afloop partijen

Voor alle verdere info klik op: ASK 2022

Lees meer >

Yuri Averbakh wordt 100 jaar!

Vandaag wordt Yuri Averbakh 100 jaar. Daarmee is hij de oudste nog levende grootmeester ter wereld. Vandaar dat dit artikel een hommage is aan de Rus met een grote staat van dienst.

Yuri Lvovich Averbakh (In het Russisch geschreven Ю́рий Льво́вич Аверба́х) werd geboren in Kaluga op 8 februari 1922. Nadat hij in 1943 internationaal meester was geworden, duurde het tot 1952 totdat hij tot grootmeester werd benoemd. Veel later, toen hij als speler minder actief meer was, werd hij voorzitter van de Russische schaakbond (1973 – 1978).

Yuri Averbakh (Foto Fide (facebook)

In 1954 won hij het USSR kampioenschap vóór spelers als Mark Taimanov, Viktor Korchnoi, Tigran Petrosian, Efim Geller en Salo Flohr. In het kampioenschap van 1956 werd hij gedeeld eerste met Taimanov en Boris Spassky in het hoofdtoernooi, en eindigde als tweede na de play-offs.

Pikant detail was dat later Averbakh’s dochter, Jane, zou trouwen met Mark Taimanov, een van zijn vroegere rivalen.

Bij het naspelen van zijn partijen valt op dat hij moeilijk te verslaan was, gezien zijn solide stijl. Zelf zei hij daarvan dat één van de beste aanvalsspelers ter wereld (waar onlangs een boek van uitgekomen is), Nezhmetdinov, tegen hem geen poot aan de grond kreeg. Iemand als Tal, die ongeveer dezelfde aanvalsstijl als Nezhmetdinov had, ging meermalen de boot in. Maar Averbakh ging er prat op dat hij een enorme plusscore tegen Neshmetdinov had.

Averbakhs naam zal eeuwig verbonden blijven aan het systeem dat hij heeft ontwikkeld tegen het Konings-Indisch. Na 1.d4 Nf6 2.c4 g6 3.Nc3 Bg7 4.e4 d6 5.Be2 0-0 speelde hij 6.Bg5 dat sindsdien bekend staat als het Averbakh-systeem (zie diagram).

Lees meer >

Valse start in het nieuwe jaar

Een slecht begin, hoopvol midden en bitter einde

Na een lockdown of iets dergelijks mochten we (De Stukkenjagers) na een lange tijd lang weer schaken in het welbekende Cinecitta in Tilburg. Met een ronde meer gespeeld dan andere teams leken we in goede positie om als koploper verder door te stoten. Maar dan moest wel worden afgerekend met Blerick 1. Een team dat met sterke (vooral Duitse) spelers speelt.

Op de voorgrond IM Stefan Beukema en daarachter Nick Bijlsma, allebei wachtend op hun tegenstander.

Net voor de start van de partij was het Stefan Beukema die aan mij (Nick) vroeg of zijn tegenstander wel kwam. De vorige ronde was ook niet bepaald spannend: binnen een uur had hij zijn partij al gewonnen. Gelukkig kwam zijn tegenstander toch aan tafel, en Stefans partij bleek uiteindelijk dit keer het langst te duren. Daarover later meer.

We begonnen niet zo goed. Tommy Grooten (9) had een gelijke stelling, zo leek het. Pardoes gaf Tommy zijn dame weg en konden de stukken weer in de doos.

Daarna was Nick Bijlsma (2) snel klaar met een remise en deed César Becx (5) hetzelfde maar binnen nog minder zetten.

César haalde in de opening weer eens wat varianten door elkaar en besloot na negen zetten tot een volgens eigen zeggen laf, maar volgens zijn tegenstander goed getimed remiseaanbod. Ter compensatie en zelfkastijding leverde hij bijgaande negenzettige verliespartij uit het Reykjavik Open van 1990 aan:

Lees meer >

Magnus met de trofee

De winnaar van het laatste Tata Steel Chess Tournament, Magnus Carlsen, samen met Hans van den Berg, de directievoorzitter Tata Steel Nederland, tijdens de prijsuitreiking.

Lees meer >

Toch nog vechtschaak in laatste ronde!

Anish Giri (foto Jurriaan Hoefsmit) (c) Tata Steel

Hoewel in het Tata Steel Chess Tournament de kampioenen in zowel de Masters als de Challengers groepen gisteren al bekend werden (zie het verslag van mijn college Dimitri Reinderman) viel er voor het schaak minnend publiek in de laatste ronde toch het nodige te beleven.

Dat vuurwerk kwam helaas niet van Anish Giri, die met zwart tegen Richard Rapport een geforceerde zetherhaling (die we zelfs al eerder dit toernooi gezien hadden…) in het Grünfeld-Indisch onmogelijk uit de weg kon gaan. Na 14 zetten konden de stukken weer in de doos opgeborgen worden.

Lees meer >