Eindspelfinesses 58: “Pawns in the Crosshairs”

In mijn verslag van gisteren over de partij tussen Anish Giri en Maxime Vachier Lagrave heb ik misschien iets gemist in het verre eindspel. Gelukkig hebben we ons altijd oplettende lezerspubliek en ditmaal was het MvanLeeuwen die ons attent maakte op een analyse van de Nederlandse schaakjournalist Peter Doggers die op chess.com het kritieke moment in het lopereindspel besprak.

 

“Pawns in the Crosshairs”

In zijn boek “Dvoretsky’s Endgame Manual” geeft de beroemde Russische trainer over het eindspel met ongelijke lopers diverse principes die een schaker in zijn ransel zou moeten voeren om zich een volleerd eindspelkenner te noemen. Eén principe is het “Pawns in the Crosshairs” dat vrij vertaald betekent “Pionnen in het vizier” betekent. Omdat 1 plaatje meer zegt dan 1000 woorden, geeft Dvoretsky een diagram met de volgende stelling.

1. c5! Lxc5 2. Lb3 e5 3. Le6 Kc7 4. Ke4

en de remise is duidelijk. Wit hoeft alleen maar zijn loper over de diagonaal g4-c8 heen en weer te spelen om de remise te bereiken. Door het pionoffer kon de loper de pion van e6 aanvallen die niet op dat moment gedekt kon worden. Daardoor werd de pion naar de voor zwart ongunstige kleur gedreven. Het gevolg hiervan was dat de pionnen van zwart allemaal eenvoudig kunnen worden geblokkeerd.
½-½

 

Giri, Anish – Vachier-Lagrave, Maxime

Foto Lennart Ootes

Lees meer >

Mamedyarov wint Superbet Chess Classic

In de Roemeense hoofdstad Boekarest is de Superbet Chess Classic gewonnen door Shakhiyar Mamedyarov uit Azerbeidzjan. Vandaag was hij snel klaar omdat zijn tegenstander Maxime Vachier Lagrave genegen was om mee te werken aan een korte remise. De Azeri won drie partijen, waarbij die tegen Fabiano Caruana en Levon Aronian, zeer indrukwekkend waren. Omdat hij verder ongeslagen bleef, kwam hij soeverein op de eerste plek terecht met +3.

Op deze afbeelding is duidelijk te zien dat de Azeri een aardig geldbedrag mag bijschrijven op zijn bankrekening. Dat komt voor een deel ook uit de Kasparov Chess academie: Kasparovchess.com.

Lees meer >

Giri maakt valse start in Boekarest

In de Roemeense hoofdstad Boekarest vindt momenteel een sterk bezette tienkamp plaats waarbij de spelers elkaar fysiek aan het bord treffen in de Superbet Chess Classic. Dat mag in verschillende landen zo langzamerhand weer en mede door strenge corona-protocollen, kan dit ‘over-the-board’-toernooi plaatsvinden. Het vormt een onderdeel van de prestigieuze Grand Chess Tour van dit jaar en er wordt gelukkig weer eens met het klassieke tempo gespeeld. Dus geen online rapidschaak of blitz waar de ‘mouseslips’ of verbindingsproblemen aan de orde van de dag zijn, maar tien sterke grootmeesters die hun hersencellen goed moeten gebruiken en daar ook voldoende tijd voor krijgen. Dat mag ook wel want er is een prijzengeld van 325.000 dollar uitgetrokken. Helaas moest de Hongaarse GM Richard Rapport zich op het laatste moment wegens ziekte terugtrekken uit het toernooi. Hij werd  vervangen door de Roemeense nummer twee, GM Bogdan-Daniel Deac. De sterkste Roemeen, Constantin Lupulescu was al uitgenodigd.

Na de eerste drie ronden zien we dat de Amerikaan Fabiano Caruana samen met de verrassend sterk voor de dag gekomen Deac de leiding heeft met ieder 2 punten. Onze landgenoot Anish Giri staat helaas gedeeld onderaan met de Fransman Maxime Vachier Lagrave met elk 1 punt. Het veld zit dus nog dicht op elkaar, maar Giri zal zeer ontevreden zijn over de gang van zaken.

 

In de eerste ronde moest hij met zwart tegen de invaller van het laatste moment, Deac. Nadat hij in het middenspel een kwaliteit had geofferd in ruil voor twee pionnen was er aanvankelijk weinig aan de hand. Maar ineens liepen er diverse dingen uit de hand. Op een bepaald moment stond de Nederlander zelfs verloren, maar hij slaagde er nog in om op het tandvlees er een remise uit te persen.

 

Aan het begin van de partij Giri-Radjabov (foto Lennart Ootes)

Lees meer >

Studie compositie toernooi “Jan Timman 70”

Ter ere van de 70ste verjaardag van Jan Timman, schaaklegende en productief studiecomponist, kondigt de Koninklijke Nederlandse Schaakbond (KNSB) een eindspelstudiecompositietoernooi (met een vrij thema) aan.

Jan Timman, hier bij het Tata Steeltoernooi (foto Frans Peeters)

Jurylid: Jan Timman

Toernooidirecteur: Harold van der Heijden

Organisatorische ondersteuning: Jan Sprenger

Prijzen: € 150/125/100/75/50  (gesponsord door KNSB)

Lees meer >

Gespot 96 Een zet achteruit

Tigran Petrosian (foto Jos Sutmuller)

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

In de laatste column van Rudi Matai (van de schaakvereniging Promotie Zoetermeer) kon u lezen dat hij een paar gevallen aanhaalde waarin ex-wereldkampioen Anatoly Karpov het slachtoffer werd van een zet terug van de tegenstander. Dat was niet zelden een paardzet die over het hoofd werd gezien.

Toen ik het las, moest ik onwillekeurig denken aan een andere ex-wereldkampioen die zichzelf ook de das omdeed toen hij in een strategisch gewonnen stelling zijn dame en prise liet staan tegen Bronstein. Het is een dermate komische blunder dat het slachtoffer er zelf hartelijk om kon lachen.

 

Petrosian, Tigran V – Bronstein, David,

Kandidatentoernooi Amsterdam/Leeuwarden 1956

Lees meer >

EK verder zonder landgenoten

Eline Roebers (foto Lennart Ootes)

Of ons land nog een kans krijgt om in 2022 een wereldkampioenskandidaat af te vaardigen zal enkel en alleen afhangen van de prestaties van Anish Giri het komende jaar. In het Europees Kampioenschap zijn helaas na twee ronden alle Nederlanders uitgeschakeld. Dat betekent dat niemand zich heeft gekwalificeerd voor de World Cup. Na de eerste ronde moesten we al afscheid van drie spelers, de overgebleven drie hebben het helaas ook niet gered. Het zaaltje op Papendal is daarom inmiddels weer opgeruimd…

 

Voor Eline Roebers kon het toernooi sowieso niet kapot nadat ze in de eerste ronde een Griekse grootmeester had weten uit te schakelen, maar in de tweede ronde bleek de Spanjaard Ivan Salgado Lopez (2599) een maatje te groot. Zij heeft gevochten al een leeuwin maar ditmaal werd ze met 2-0 naar huis gestuurd en was het sprookje voorbij…

 

Lucas van Foreest (foto Lennart Ootes)

Voor de andere twee landgenoten ging dat niet zonder slag of stoot. Lucas van Foreest kwam tegen de sterke Rus Grigoriy Oparin (2652) tweemaal remise overeen in de reguliere partijen, maar moest in de tiebreak helaas in de eerste partij het punt aan zijn tegenstander laten. De Rus toonde voortreffelijke techniek in een lastig eindspel. Lucas slaagde er daarna niet om in de tweede partij van deze barrage de stand gelijk te trekken. Hij kwam nog een eind maar uiteindelijk moest hij met een pluspion in een toreneindspel helaas toch genoegen nemen met een half punt.

Lees meer >

Ulf

Ergens in de jaren tachtig heb ik samen met twee bevriende bordenjongens de vakbond IBBA (International Board Boys Association) opgericht, die zich inzette voor betere arbeidsvoorwaarden voor bordenjongens. Het was ongeveer in dezelfde periode als de totstandkoming van de GMA (Grand Masters Association), die hetzelfde nastreefde voor professionele schakers. Met mijn goede vrienden Tom Bottema en Marc Spierings heb ik jarenlang ongelooflijk veel lol beleefd in wat toen nog het Hoogovens Schaaktoernooi heette. Marc en ik begonnen in 1984, Tom kwam er een paar jaar later bij. We waren in die periode echte schaakverslaafden; we vonden het heerlijk om in januari de complete dag alleen maar met schaken bezig te zijn, feitelijk 24 uur per etmaal, alleen onderbroken door een paar uurtjes slaap. En dit alles in het prachtige, sfeervolle kustdorp Wijk aan Zee.

Ulf Andersson (foto Jos Sutmuller)

In een vorige bijdrage schetste ik al het belang van bordenjongens in het pre-computertijdperk. Alle zettencommunicatie was afhankelijk van de bordenjongens. Want als een bordenjongen verzuimde, in slaap viel of om welke andere reden al dan niet tijdelijk afhaakte (is allemaal gebeurd bij grote toernooien…), dan viel het complete communicatiesysteem in puin. Ga maar na: geen zetten bij het commentaar, geen zetten naar NOS-Teletekst (in het pre-internettijdperk een belangrijke bron voor thuis verblijvende journalisten), geen zetten naar de kranten, geen zetten op het demonstratiebord voor het toekijkende publiek, en ga zo maar door. Kortom, zo realiseerden wij ons ineens tijdens een nachtelijke sessie in een van de Wijk aan Zeese horecagelegenheden: de complete schaakwereld is afhankelijk van ons. Het topschaken kan niet zonder bordenjongens!! Wat aanvankelijk als een grap begon, werd zo ineens een vakbond. Wij besloten dit bij de organisaties van de grote toernooien onder ogen te brengen. Toen wij in Wijk aan Zee de lokale krant haalden met de oprichting van onze bordenjongensvereniging, werden onze ‘eisen’ serieus genomen. Welke eisen dat precies waren, dat weet ik eigenlijk niet meer, maar als je de publiciteit zoekt en vindt, nemen mensen je doorgaans sowieso serieuzer dan ervoor. Het had zeker voordelen voor ons: we vroegen een jaar later meer honorarium en kregen dat zonder enig gemor.

Bij alle bestaande, grote toernooien werden we met respect ontvangen, ook als we er zomaar gewoon voor de gezelligheid langskwamen, want wij waren ‘die leuke jongens van de vakbond.’ Bij het volgende Hoogovenstoernooi introduceerden wij de zogenaamde IBBA-prijs. Deze ging naar de speler die niet te veel zetten produceerde (zodat wij niet zo hard hoefden te werken), heel netjes noteerde (zodat wij de zetten gemakkelijk konden overnemen van het notatiebiljet), niet te veel in tijdnood kwam (een ramp voor iedere bordenjongen) en gewoon een aardige persoon was (dat waren en zijn de meeste topschakers overigens).

Lees meer >

FIDE maakt kwalificatietraject voor het Kandidatentoernooi 2022 bekend

Nu we weten dat Ian Nepomniachtchi de uitdager is geworden van wereldkampioen Magnus Carlsen, werd het tijd dat de wereldschaakbond duidelijk maakt hoe het volgende kandidatentoernooi in 2022 eruit gaat zien. De Fide maakt op haar eigen site de kwalificatiecriteria bekend voor de selectie van de acht spelers die aan het Kandidatentoernooi van 2022 zullen deelnemen. Net als in de vorige cyclus is er gestreefd naar een democratisch kwalificatiesysteem, waarbij elke redelijk sterke speler een kans krijgt om zich te kwalificeren.

 

Alle kandidaten van het onlangs beëindigde toernooi (foto Lennart Ootes)

Lees meer >

Eline Roebers schakelt Griekse GM uit op EK!

De Europese Schaakunie (de ECU) organiseert van 24-30 mei een zogenaamd hybride knock-outtoernooi waarmee 36 Europese spelers zich kunnen kwalificeren voor de World Cup. Het gaat hier om een online toernooi waarbij spelers uit hetzelfde land samen komen op een speellocatie waar ze gebruik mogen maken van een gewoon schaakbord. Als ze hun zet hebben bedacht moeten ze die invoeren op het nieuw ontworpen platform Tornelo. In principe kan de wedstrijdleiding via een verplichte Zoom-verbinding de spelers én hun bureaublad zien. Tijdens het gehele evenement worden via webcams in de zaal de spelers in de gaten gehouden; tegelijkertijd heeft de bond ook wedstrijdleiders afgevaardigd die ook fysiek aanwezig zijn om te controleren of alles er eerlijk aan toe gaat. De KNSB heeft besloten om in het topsportcentrum Papendal een zaal op te tuigen om dit allemaal mogelijk te maken. Het publiek kan alle partijen live volgen en bovendien is er dagelijks een uitzending op twitch met de hoogtepunten van iedere dag.

 

 

Nederlandse spelers – Grootmeesters en Eline en Machteld

Machteld van Foreest (links) en Eline Roebers namens Nederland.

Zoals gemeld kunnen Nederlandse spelers zich via dit hybride toernooi een kwalificeren voor de World Cup die op 10 juli in Sochi begint. Zij moeten dan sowieso drie knock-outronden zien te overleven. Er wordt telkens op twee opeenvolgende dagen een partij volgens het klassieke speeltempo (120 minuten per persoon per partij en 30 seconden increment vanaf het begin) gespeeld. Mocht het dan 1-1 staan, volgt er een tiebreak met rapidpartijen (10+3) die eventueel gevolgd wordt met een Armageddon partij.

 

De volgende spelers verschenen voor Nederland aan de start:

GM Erik van den Doel, GM Roeland Pruijssers, GM Lucas van Foreest en GM Liam Vrolijk. Omdat het ook mogelijk was om wildcards uit te delen koos de bond ervoor om twee jonge meiden, te weten Eline Roebers (wereldkampioen bij de meisjes t/m 14 jaar) en Machteld van Foreest (wereldtop in haar leeftijdscategorie) ervaring te laten opdoen tegen grootmeesters.

Lees meer >

Recensies van vier verschillende boeken

De afgelopen tijd werd ik weer eens bedolven onder vele schaakboeken van verschillende uitgeverijen en daarom lijkt het mij een mooi moment om deze boeken eens door te nemen en op kernachtige wijze weer te geven hoe deze boeken zijn opgebouwd. Daarbij laat ik uiteraard niet na om een ‘kijkje in de keuken’ van de auteur te geven waarin ook een beetje duidelijk wordt hoe het boek inhoudelijk vorm is gegeven.

Het gaat om de volgende vier boeken:

The Life and Games of Vasily Smyslov 1 Marvelous Modern Miniatures The Fully-Fledged French Desert Island Chess Puzzle Omnibus
Andrey Terekhov Carsten Hansen Viktor Moskalenko So, Adams, Nunn & Burgess


The Life and Games of Vasily Smyslov Volume 1 (The Early Years 1921-1948) – Andrey Terekhov

Omdat de naam van de auteur, Andrey Terkhov, mij niets zei, heb ik even opgezocht met wie ik te maken heb. Hij blijkt vorig jaar een interview te hebben gegeven in de inmiddels fameuze podcast van Ben Johnson, waarin de nodige achtergronden van dit boek worden besproken:

www.perpetualchesspod.com/new-blog/2020/12/29/episode-208-fm-andrey-terekhov

Eigenlijk kunnen we beter spreken van een project want deze Russische Fide-meester is bezig om de complete geschiedenis van Smyslov in kaart te brengen. Dit boek geeft inzage in de voormalige Sovjet-tijd, mede omdat Terkhov toegang had tot zeldzaam archiefmateriaal en ook de beschikking kreeg over unieke foto’s. Naast de beschrijving van het leven van deze wereldkampioen, geeft hij in elk hoofdstuk een aantal zeer zwaar geanalyseerde partijen. Bij elke partij geeft hij ook een verhaal in welke context die partij gespeeld wordt en hij laat niet na zijn bronnen te geven, waar hij de analyses vandaan haalt. De hoofdstukindeling van dit eerste deel ziet er zo uit:

Lees meer >