De Griekse schaker Efstratios Grivas is een veelzijdig figuur: naast grootmeester is hij auteur (zowel van boeken als in schaaktijdschriften) en trainer (hij draagt de titel Senior Trainer), maar ook internationaal arbiter en toernooiorganisator. In deze recensie bespreek ik zijn boek Your Jungle Guide to Rook Endings, dat dit jaar verscheen.
Opbouw
In het begin wordt uitgebreid aandacht besteed aan eindspelprincipes,
Lees meer >
Kees Schrijvers achter het schaakbord (foto Frans Peeters)
In januari van dit jaar 2020 bestaat schaaksite.nl precies 10 jaar. En mede dankzij dit heugelijke feit heeft de KNSB Kees Schrijvers, benoemd tot lid van verdienste van de KNSB. De schaakbond maakte dat vandaag bekend op de eigen website met dit artikel van Jeroen Bosch. Vanuit de redactie vonden wij het belangrijk om de verdienste van Kees in het Nederlandse schaakleven uitgebreid in kaart te brengen.
Kees is eigenaar van een adviesbureau (schrijvers.nl) en draagt de schaaksport een warm hart toe. Zoals hieronder hopelijk zal blijken, een zeer warm hart! Ook is hij voorzitter van een stichting om mensen met een handicap te huisvesten en te verzorgen.
Behalve dat hij een groot schaakliefhebber is, heeft Kees de schaakwereld in zowel financieel als in organisatorisch opzicht enorme diensten bewezen. En dat al decennia lang. Belangrijk om hierbij te vermelden dat Kees vooral oog had voor de breedtesport en ook het topschaak niet bepaald niet vergat.
Voordat ik daar een bloemlezing over geef, wil ik eerst nog even de oprichting en de ontwikkeling van Schaaksite onder de aandacht brengen. Aangezien ik vanaf het begin betrokken ben geweest bij de implementatie en lancering van Schaaksite, voel ik me ook geroepen om een beeld te schetsen van de oprichting van deze nieuwe site, die inmiddels al tien jaar in een behoefte voorziet.
Lees meer >
Deze rubriek is gemaakt voor schaaksite.nl en is terug te vinden onder het kopje ‘Schaakhistorie’. Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaakgeschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Boris Spassky. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over Bobby Fischer (Geboren in 1943 en gestorven in 2008 op 64-jarige leeftijd).
In deze tijden van weinig actualiteit hierbij een nieuwe aflevering van een speciale serie over de schaakgeschiedenis. De vorige keer kwam de Rus Boris Spassky aan bod. Hij raakte in Reykjavik 1972 de titel kwijt aan de legendarische Amerikaan Bobby Fischer (geboren 1943). Over Fischer zijn hele boeken geschreven. We zullen ons beperken tot een paar markante punten in zijn leven.
Geboren in Chicago, later verhuisd naar New York, leerde hij samen met zijn zus Joan, schaken. Het spel greep hem meteen en als 13-jarige versloeg hij de gerenommeerde Donald Byrne (zie analyse verderop).
De nog jeugdige Fischer
Een jaar later werd hij al kampioen van de Verenigde Staten. Daar bleef het niet bij, want van de acht keer dat hij meespeelde, werd hij telkens kampioen. Daarbij lukte het hem zelfs, in 1963, om de maximale score van 11 uit 11 te behalen. In 1958 nam hij deel aan het Interzonale toernooi van Portoroz en omdat hij daar zesde werd, mocht hij zich vanaf dat moment grootmeester noemen, de jongste in de geschiedenis van dat moment. Het duurde tot 1991 eer Judit Polgar dit record aanscherpte.
In 1962 was Fischer een stuk sterker; hij won het Interzonale toernooi in Stockholm met grote voorsprong en daarom werd hij gezien als één van de grote kanshebbers bij het Kandidatentoernooi in Curaçao van datzelfde jaar. Dat werd overigens een deceptie en Fischer sprak later van een ‘combine’ die Sovjet-spelers tegen hem hadden georganiseerd.
Zelf ben ik op het eiland geboren en omdat mijn vader een schaker was, nam hij mij op 4-jarige leeftijd mee om bij de grootmeesters te gaan kijken. Ik kan me daar helaas niets meer van herinneren, maar misschien is daarmee voor mij ook de mythevorming rondom Fischer ontstaan. Tien jaar later, reisde ik met een schaakmakker naar het museumplein in Amsterdam om naar het commentaar van Jan Hein Donner te luisteren bij de beroemde WK-tweekamp in Reykjavik. Een eenling uit de Verenigde Staten tegen het complete Sovjet-systeem!
Lees meer >
De FIDE heeft vandaag besloten dat het Kandidatentoernooi voor onbepaalde tijd wordt stopgezet.
In een persbericht op de FIDE-site maakte de Russische FIDE-voorzitter, Arkady Dvorkovich, dit bekend. Vandaag heeft de regering van de Russische Federatie aangekondigd dat Rusland met ingang van 27 maart 2020 het luchtverkeer met andere landen opschort zonder tijdsbestekken aan te geven.
FIDE kan het toernooi niet voortzetten zonder garanties voor een veilige en tijdige terugkeer van de spelers en scheidsrechters. In deze situatie en op basis van clausule 1.5. Regels van het kandidaatstoernooi, heeft de FIDE-president besloot het toernooi stop te zetten.
Lees meer >
De zevende ronde van het Kandidatentoernooi stond vandaag vooral in het teken van het topduel tussen Vachier Lagrave en Nepomniatchi. De Fransman won in een spannende en enerverende partij van de koploper en brengt daarmee de spanning terug in het toernooi. Onze landgenoot Anish Giri speelde vandaag tegen de Rus Alexander Grischuk.
Er kwam een stukje huisvlijt op het bord waarin ‘Team Giri’ een nieuwtje had voorbereid. Dat kwam op de tiende zet tevoorschijn en was speciaal voor deze gelegenheid bedacht. Want wat was de achtergrond hiervan? Een blik in de database leert ons namelijk dat Grischuk in deze variant bepaald geen goede score had opgebouwd. Kijk maar eens naar zijn resultaten in deze variant:
Waarschijnlijk ingegeven door deze statistieken zijn de Nederlanders op zoek gegaan hoe ze dit varkentje zouden gaan wassen. Een nieuwe zet bedenken in een stelling waar de tegenstander geen goede ervaringen mee heeft; als dat lukt en de opponent gaat dan ook nog eens flink de denktank (zoals we van de Rus weten) dan mag je de opening als geslaagd beschouwen. In deze stelling speelde Giri de nieuwe zet 10.Pc2-e3.
En inderdaad: de zwartspeler trok flink wat tijd uit om te bekijken wat hij het best kon doen. In de livestream van Chess24, waar ik voornamelijk op kijk, brulde de enige IM in het gezelschap van grootmeesters: 10…h5!!. Laurence Trent begrijpt heel goed waarom hij ingehuurd is: hij stelt zetten voor die het grote publiek graag wil zien. h5, h5, h5… galmde het door studio. Met hem hebben ze ook een soort Bosboom die doet wat we allemaal graag willen zien.
Eindelijk, eindelijk is het gelukt! Zoals Anish Giri zich zichtbaar opgelucht liet ontvallen bij het gebruikelijke interview na afloop van de partij: “Mijn eerste overwinning ooit in het Kandidatentoernooi!” In het vorige toernooi had hij alle partijen in remise zien verzanden en in dit toernooi was hij in de eerste ronde op een nul getrakteerd. In een marathonpartij die meer dan zes uur duurde, slaagde hij erin om de uiterst taaie Rus Kirill Alekseenko op de knieën te krijgen. Maar wat moest de Nederlander diep gaan! Daarover dadelijk meer, want er gebeurde nog meer in deze bijzondere zesde ronde. Een andere Rus, Nepomniatchi won namelijk weer! Hij versloeg in een fraaie partij de Chinese topfavoriet Liren Ding en Nepomniatchi nestelde zich hiermee fier aan kop met 4½ uit 6. In vaktermen: hij staat op plus drie en dat werd op voorhand gezien als mogelijk voldoende om zich na afloop van het toernooi tot uitdager te kunnen kronen. Na de opening, waarin hij een belangwekkend nieuwtje had gebracht, kwam hij al vrij snel heel goed te staan. Ik zat de livestream op Chess24 te volgen en net als ik verbaasde men zich er ook een beetje over hoe de Rus zich gedroeg. Een snapshot van deze livestream laat zien wat ik bedoel:
‘Nepo’ gaat achter zijn stoel staan en kijkt zo naar de denkende tegenstander. Zou hij dat bewust hebben gedaan? Vind u ook niet dat dat enigszins riekt naar psychologische oorlogsvoering? Is dit geoorloofd? Zou Ding, doorgaans erg stoïcijns, er last van gehad hebben? Wat zou er gebeuren als er een protest ingediend zou worden? Allemaal vragen die niet beantwoord konden worden. In elk geval kwam na afloop een krankzinnige variant op het bord waarin zwart een toren moest offeren voor een aanval tegen de witte koning en daarmee zou de Chinees zich misschien hebben kunnen redden. Hij vond de zet niet en verloor daarna redelijk geruisloos.
Lees meer >Na een rustdag mochten de acht schakers uit het Kandidatentoernooi vandaag weer achter het bord plaatsnemen. Nu de lente is begonnen, is in Rusland de zomertijd ingevoerd (een week voordat die bij ons ingaat) en dat betekende dat de partijen vandaag niet om 11 uur onze tijd begonnen, maar om 12 uur. De grote vraag was natuurlijk of onze landgenoot Anish Giri met zwart op de been zou kunnen blijven tegen een ontketende Liren Ding, die in de derde ronde, zo fraai met wit de nummer twee van de wereld, Fabiano Caruana, regelrecht in de soep had weten te spelen.
Daarmee had hij zichzelf verlost van de verrassende twee nederlagen in de eerste twee ronden en er en passant ook voor gezorgd dat het hele veld erg dicht op elkaar staat. Giri was ook bepaald niet goed aan het toernooi begonnen. Een nul in de eerste ronde tegen Nepomniatchi en bijna verloren van Wang Hao in de tweede ronde. Dat hij die partij nog binnen de remisemarge had weten te houden, zorgde ervoor dat hij zich in de derde ronde mooi herstelde en daar zelfs een kans op (groot) voordeel had gehad tegen Vachier Lagrave. Ding had in ronde vier voor de tweede maal wit achter elkaar en dus moest Giri op voorhand flink aan de bak. Hij probeerde zijn tegenstander te verrassen met een mix van het Bogo-Indisch en het Catalaans, maar Ding kwam opnieuw zeer goed voorbereid aan het bord. De hele variant was al diverse malen eerder gespeeld en op de 13de zet was het Giri met een nieuwtje. Dat resulteerde in de volgende stelling:
Terwijl over de hele wereld alle sportevenementen zijn afgelast of uitgesteld wordt er in Yekaterinburg (Rusland) gewoon geschaakt. Vandaag vond de eerste ronde plaats met de acht spelers die samen gaan uitmaken wie de uitdager van de wereldkampioen wordt. Zoals bekend is op het laatste moment de Fransman Vachier Lagrave toegevoegd aan het deelnemersveld. Ondanks het feit dat hij er een paar keer heel dichtbij zat, wist hij zich niet te kwalificeren. Daar slaagde Radjabov uit Azerbeidzjan wel in, maar die trok zich terug uit angst voor het Corona-virus. Dat maakte de weg vrij voor de Fransman die vandaag meteen remise speelde tegen de grote favoriet, de Amerikaan Caruana.
Er is ook een Nederlander in de strijd: Anish Giri. Onze landgenoot maakte een valse start door met wit in de opening al meteen fors in de problemen te geraken tegen de Rus Nepomniatchi. Na verloop van tijd leek hij weer ietwat terug in de partij te komen, maar inmiddels in tijdnood, liep er ook weer van alles uit de hand. Maar Giri zou Giri niet zijn als hij niet de rug zou rechten. En met een uiterste inspanning wist hij het eindspel van toren en twee pionnen tegen dame en één pion over te houden. Dat had op het eerste gezicht alles weg van een zogenaamde vesting. Er was wel één groot verschil. Met een zwarte pion op g4 (of h4) zou de stelling remise zijn, met een zwarte pion op e4 lagen de zaken een beetje anders. Nu wist de Rus op een elegante manier de dame ter consumptie aan te bieden (omdat hij dan het pionneneindspel zou winnen) en zo liep de zwarte koning achter de dame langs om de witte stelling binnen te wandelen. Dat liet Giri zich niet meer bewijzen en hij gaf het op. Geen goed begin voor onze landgenoot en laten we hopen dat hij zich snel herstelt.
Schaakvereniging Maastricht bestaat 100 jaar en ter ere hiervan organiseert de vereniging dit jaar meerdere toernooien. Vorige week ging het Maastricht100 Classic van start. Maar de wereld zag er vorige week nog heel anders uit. Rutte had het handen schudden nog niet verboden. De winkelschappen waren vol, je schuur puilde niet uit met wc-papier en we konden nog naar de kroeg.
Inmiddels zijn we veroordeeld tot thuiszitten.
Lees meer >In ronde 6 van de KNSB competitie mochten De Stukkenjagers aantreden tegen en in Krimpen aan den 
IJssel. We speelden op een mooie locatie in een pannenkoekenhuis. De ochtend begon helaas minder goed toen we een ziekmelding kregen, maar gelukkig konden we nog op tijd een vervanger regelen. Krimpen stond samen met ons in de middenmoot, dus we konden goede zaken doen als we hiervan zouden winnen. Met een licht ratingoverwicht begonnen we vol vertrouwen aan de wedstrijd.
De eerste partij die eindigde was de partij van Luuk Baselmans. Luuk had op bord 4 een zeer sterke tegenstander in de naam van Frans Cuijpers (2411). De plannen waarmee Frans op de koningsvleugel probeerde te komen weerlegde Luuk goed. En zo kreeg hij een snelle en solide remise. Zeker een net resultaat.
