Radjabov schuift Ding weg in het eindspel

In de finale van World Cup tussen de Chinees Liren Ding en Teimour Radjabov heeft de man uit Azerbeidzjan op knappe wijze de stand gelijkgetrokken. Het was één van de zeldzame nederlagen van de nummer drie van de wereld. De vierde partij eindigde na enige strijd in een bloedeloze remise waardoor beide heren op 2-2 staan en ze morgen aan de tiebreak gaan beginnen. Dat geldt overigens ook voor Vachier Lagrave en Yu Yangyi om de derde en vierde plaats.

Foto Fide

In de derde partij liet Radjabov zich opnieuw in op het Marshallgambiet van het Spaans. Het gambiet staat bekend als zo goed dat sommige spelers zelfs de openingszet 1.e4 verlaten om met een andere beginzet de strijd aan te gaan. Het bracht Kasparov indertijd ook al zoveel hoofdbrekens dat hij in het Spaans andere wegen insloeg die evenwel ook niet zoveel voordeel beloofden. De laatste twintig jaar zien we ook dat veel grootmeesters zich niet meer op het Spaans inlaten maar in plaats daarvan voor het Italiaans kiezen. Het is daarom aardig om te zien dat een moderne topspeler als Radjabov wel de discussie wil aanzwengelen of dat Marshallgambiet echt niet te kraken valt. Met moderne technologie, zware computers waar zelfs kunstmatige intelligentie op gebruikt kan worden, kunnen ellenlange varianten tot in den treure uitgezocht worden. Met 22.Pe4 hadden we dan eindelijk een nieuwtje te pakken en inderdaad, onze huis-tuin-en-keuken-engines beginnen ook vrolijke scores aan te geven. Mijn Stockfish 10 geeft tussen een klein plusje en een wat grotere plus in. Het resulteerde in een onaangenaam eindspel voor zwart waarin Ding op een gegeven moment toch zomaar een pion inleverde. Volgens analyses die later gemaakt werden, had de Chinees naar een toreneindspel moeten vluchten, maar toen hij de lopers die nog op het bord stonden niet ruilde, trok de Azeri de partij definitief naar zich toe. Hij activeerde zijn koning, plaatste een uitgekiende doorbraak en toen was er geen redden meer aan. Op zet 46 legde Ding zijn koning om.

Lees meer >

Stukkenjagers pakt gretig de winst tegen Spijkenisse

De Stukkenjagers zijn met vol goede moed begonnen aan het nieuwe seizoen. Met een nieuw samengesteld team werd Spijkenisse met 6-4 verslagen. Nieuwe krachten als Sam Baselmans, Sjoerd van Roon, en Erwin Kalle lieten met hun eerste wedstrijd meteen zien wat ze waard zijn. Maar ook (de terugkeer van) twee ervaren krachten als César Becx en Erik Dignum brachten het verschil in deze wedstrijd.

Auteur Nick Bijlsma (foto Frans Peeters)

Voor de wedstrijd legden we nog een goede bodem tijdens ons traditionele ontbijt. Energie speelt een belangrijke rol. Vooral met de nieuwe impuls van jonge spelers, wat de gemiddelde leeftijd van het team op 32 jaar brengt. Die energie om te strijden voor zoveel mogelijk match- en bordpunten zouden we nog wel eens nodig kunnen hebben in Klasse 1B.

 

De eerste partij was een puntendeling. Erik Dignam mocht het met wit opnemen tegen Nederlands kampioen (t/m 10 jaar) Ansh Jakhari. Ansh heeft recentelijk op het WK jeugd in China gespeeld, dus Erik was gewaarschuwd. Met een prima voorbereiding kwam Erik positioneel goed uit de opening. Maar ook al stond wit de gehele partij wat beter, Erik durfde niet verder te gaan. En zo werd de vrede getekend door zetherhaling.

Lees meer >

Ding verslaat Radjabov in aanvalspartij

De finale van World Cup tussen de Chinees Liren Ding en Teimour Radjabov is twee partijen onderweg en er is in de tweede ronde al een beslissing gevallen. Ding overklaste zijn tegenstander in mooie stijl.

De eerste partij tussen de beide finalisten liet zien dat Ding zeer goed geprepareerd aan het toernooi is begonnen. Hij haalde het beroemde Marshallgambiet van het Spaans van stal om wits 1.e2-e4 op die manier te neutraliseren. Zwart offert een pion in ruil voor activiteit. In de loop van de jaren is gebleken dat zwart voldoende spel heeft om het pionoffer te rechtvaardigen. Er hebben massieve analyses plaatsgevonden, maar niemand heeft op dit moment een adequaat antwoord voor wit weten te vinden. Radjabov had een grappig zetje in petto, maar Ding beantwoordde dat met een even komische tegenzet waarna alle belangrijke stukken van het bord ging en er een remise toreneindspel overbleef.

Lees meer >

Column 56: Een eerste wapenfeit

Aangezien ik in mijn leven al heel wat schaaktrainingen heb verzorgd, vooral aan (talentvolle) jeugdspelers, is het van belang om de schaakstudenten, behalve schaaktechniek ook de nodige motivatie bij te brengen. Het is mij opgevallen dat motivatie een zeer bepalende factor is op de weg naar succes. Zo bouw ik verschillende uitdagingen in bij mijn trainingsmateriaal, maar spreek ik ook regelmatig met spelers over hun schaaksuccessen.

Het is logisch dat het behalen van goede resultaten belangrijk is om op het ingeslagen pad verder te gaan. Voor jonge jeugd zijn bekers en medailles heel motiverend om de schaaktraining op te pakken. Later komen daar geldprijzen bij. Voor aanstormende talenten is het behalen van titelresultaten op een gegeven moment een belangrijke drijfveer om trainingsarbeid te leveren. En dat is in de sport, ook in het schaken, onontbeerlijk. Je kunt nog zoveel talent hebben, zonder noeste trainingsarbeid is het behalen van de top vrijwel onmogelijk. Maar de weg naar de top is weerbarstig en gaat gepaard met vallen en opstaan.

Lees meer >

Leren combineren

 

Deze rubriek is primair geschreven voor minder geoefende clubschakers, waarin de beginselen van het combinatiespel centraal worden gezet. Aan de hand van enkele instructieve voorbeelden wordt benoemd waar men op kan letten tijdens een partij. Dit alles met een knipoog naar de Stappenmethode, waar grotendeels de terminologie en andere aspecten aan ontleend zijn. En uiteraard kan men meteen wat gaan oefenen. Veel plezier!

Lees meer >

Giri ten onder in tiebreak tegen Xiong

Anish Giri moest in de World Cup te Khanty-Mansiysk weer op herhaling. Het lukte hem niet om de jonge Amerikaan met Chinese roots, Jefferey Xiong, in de reguliere partijen op de knieën te krijgen. Beide partijen ging redelijk gelijk op, hoewel we mogen zeggen dat Giri wel aan het roer stond.

In de eerste partij, waarin onze landgenoot wit had, kwam er al snel na de opening een eindspel op het bord. Daarin gaf wit het loperpaar op in ruil voor een dubbelpion bij de tegenstander. Het leverde hem een klein maar duurzaam voordeeltje op. Zeker toen de zwartveldige lopers werden geruild en Giri een paard tegen een loper overhield, zag het er even naar uit dat hij hier wel zaken mee kon doen. Maar Xiong bleek uit het goede hout gesneden, hij verdedigde zeer taai en ondanks verwoede pogingen kon wit geen enkele progressie boeken. Toen Giri eindelijk een pluspion had, kwam hij in een eeuwige penning terecht en kon daarom zijn winstaspiraties meteen in de ijskast zetten. Remise bleek onoverkomelijk.
Ook in de tweede partij – na de Berlijnse muur – vrij snel een eindspel waarin Giri de betere loper had met ieder een paard. Desondanks zat er niet meer in dan een paardeindspel waarin zwart een pionnetje voorkwam. Maar de Amerikaan had goed ingeschat dat hij snel een vrije g-pion kon creëren die zo lastig bleek te zijn dat zwart daar zijn paard voor moest offeren. Omdat even daarna vrijwel alles van het bord ging, was ook hier de remise onvermijdelijk.

Lees meer >

Gespot 93: Pal Benko en de ‘Fischer Challenge’

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

Op 26 augustus van dit jaar is de beroemde grootmeester en eindspelcomponist Pal Benko overleden. Hij werd 91 jaar. Oorspronkelijk werd zijn naam zo geschreven: Pál Benkő maar in de lange tijd dat hij in de Amerika woonde heeft hij het accentje en trema maar laten vallen en dat doe ik dan ook maar.

Benko werd op 14 juli 1928 geboren in Amiens (Frankrijk) waar zijn Hongaarse ouders op vakantie waren, maar hij groeide op in Hongarije. Hij probeerde zijn geboorteland in 1952 (dat toen Communistisch was) te ontvluchten maar hij werd gevangen genomen en zat maar liefst 16 maanden vast. Uiteindelijk lukte het wel om in 1958 naar de Verenigde Staten te vluchten. Datzelfde jaar werd hij door de Fide benoemd tot grootmeester. Zijn grootste prestatie was om zich te kwalificeren voor het Kandidatentoernooi in 1959 en 1962, waarin acht van ’s werelds beste spelers deelnamen. Hij gaf zijn plaats op in 1971 om Bobby Fischer toe te kunnen laten in dat Interzonale toernooi. Zoals bekend won Fischer dat met grote overmacht en liep hij daarna in de Kandidatenmatches ook over Mark Taimanov (6-0), Bent Larsen (6-0) en Tigran Petrosian (5,5-2,5) heen om daarna in de WK-tweekamp de regerend wereldkampioen Boris Spassky ook ruim te verslaan en zo de wereldtitel te veroveren. Benko kreeg zijn naam verbonden aan een opening die wij in het Nederlands kennen als het Wolgagambiet.

 

1. d4 Pf6 2. c4 c5 3. d5 b5

Het Wolgagambiet dat in het Engels bekend staat als ‘The Benko Gambit’.

Mocht het u interesseren. Ik heb daar drie artikelen over geschreven in Schaakmagazine die u via Schaaksite kunt bekijken:

 

Toen hij op latere leeftijd terugkeerde naar Hongarije werd hij trainer van spelers uit dit land die later ook zeer bekend werden zoals de Polgar zusjes en Peter Leko. De opening is tot op de dag van vandaag zeer populair en wordt door sterke grootmeesters gespeeld.

Benko kreeg ook op een andere wijze naamsbekendheid, omdat hij zich intensief bezighield met het componeren van eindspelstudies en schaakproblemen. Van die laatste discipline zijn de meeste partijspelers niet zo gecharmeerd (wat heeft het voor zin om mat in drie op te lossen als je het halve bord aan materiaal voorstaat) maar toch blijken deze problemen in een behoefte te voorzien. Zo is er een beroemde anekdote bekend waarbij Benko zelf het volgende zegt:
“Toen ik begon met het componeren van schaakproblemen, was mijn interesse vooral gericht op composities die drie zetten diep of langer waren. Een van hen was het volgende probleem dat ik als tiener componeerde. Het werd vele malen gepubliceerd, omdat de oorspronkelijke opzet zowel probleemoplossers als toernooispelers aansprak. Tijdens de Olympiade (in Lugano 1968), waar Bobby Fischer aanwezig was, heb ik met hem gewed dat hij het probleem niet binnen 30 minuten kon oplossen. Na verloop van tijd raakte Fischer geïrriteerd en eiste het antwoord te zien. Toen ik het hem liet zien, stond hij erop dat er andere oplossingen moesten bestaan. Dit leidde natuurlijk tot een nieuwe weddenschap! Na meer tijd werd hij gedwongen om beide verloren weddenschappen te betalen. Het ging om de volgende stelling:

 

Pal Benko, Chess Life 1968 – Mat in drie

Lees meer >

Giri door via armageddon, Bok uitgeschakeld bij World Cup (2)

In de World Cup te Khanty-Mansiysk vond gisteren twee, voor Nederland, spannende tiebreaks plaats. In de reguliere partijen hadden zowel Benjamin Bok als Anish Giri twee remises laten aantekenen. Bok tegen niemand minder dan Alexander Grischuk, Giri tegen Evgeniy Najer. Die laatste was op rating zwaar de underdog, maar dat hij een geduchte tegenstander zou zijn, was op voorhand bekend. Najer was in 2015 nog Europees Kampioen en dat wordt je niet zomaar.

Lees meer >

Recensie: Chess Tactics Workbook for Kids door John Nunn

Als er een grootmeester in de wereld is waarvoor ik groot respect heb, is het de Engelsman John Nunn (geboren 25 april 1955). Hij werd in 1974 Europees jeugdkampioen en 1978 benoemd tot grootmeester. Hij behoorde een tijd tot de sterkste spelers ter wereld, waarbij hij het in januari 1985 schopte tot de negende plaats op de wereldranglijst. Wat later (januari 1995) behaalde hij zijn hoogste rating ooit: 2630 maar daarmee was hij geen negende van de wereld meer. Naast deze prestaties werd hij ook driemaal wereldkampioen in het oplossen van schaakproblemen.

Daarnaast had hij nog een andere opmerkelijke bliksemcarrière in de wiskunde. Hij meldde zich al als 15-jarige aan op de prestigieuze universiteit van Oxford. Daar promoveerde hij ook op jonge leeftijd tot Doctor in de wiskunde. Als ik het goed heb stond hij al ruim voor zijn 24ste colleges te geven op deze universiteit maar in 1981 zei hij dit bestaan vaarwel om professioneel schaker te worden. Dat heeft hem geen windeieren gelegd, hij is een zeer succesvol schaker geworden en misschien nog wel succesvoller met de vele boeken en publicaties die hij op zijn naam heeft staan. Als (mede-)directeur van uitgeverij Gambit valt het aantal boeken dat hij geschreven heeft bijna niet te tellen. Op zijn Wikipediapagina staat een uitgebreid overzicht.

Lees meer >

Ding klopt Carlsen in tiebreak!

In de Sinquefield Cup te St. Louis heeft de Chinees Liren Ding voor een grote verrassing gezorgd. Hij slaagde erin om wereldkampioen Magnus Carlsen in een tiebreak te kloppen. Dit is een unicum, want nooit eerder verloor Carlsen een tiebreak. Sterker nog: in diverse tweekampen met het reguliere tempo, vond hij een gelijkspel niet erg maar liet hij het juist aankomen op partijen met een versneld tempo. Dat was als het ware zijn territorium en tot gisteren was hij daarin ongenaakbaar.

Ding en Carlsen in hun tiebreak (foto Lennart Ootes)

Maar voorafgaand aan de Sinquefield Cup waren er al kleine barstjes in zijn bastion waarneembaar. Want zowel in het rapidtoernooi als bij het snelschaken ging het helemaal niet goed met de Noor. Hij moest bij het rapid en blitz zelfs zijn eerste plaats op de wereldranglijst afstaan aan respectievelijk Vachier Lagrave en Ding. Niet vaak wordt hij op dit gebied naar de kroon gestoken, hoewel hij niet altijd wereldkampioen werd in deze disciplines. Carlsen beschouwt de partijen met versneld tempo als het terrein waar hij de baas is. Maar misschien komt daar na gisteren verandering in.

 

Als ik even kijk naar de ‘club van 2800+’ dan zien de liveratinglijsten aan kop van het Rapid en het Blitz er als volgt uit:

Rapid:
1. Vachier Lagrave 2866,8
2. Carlsen 2849,4
3. So 2802,0
4. Ding 2801,6

Blitz:
1. Nakamura 2870,8
2. Ding 2867,4
3. Karjakin 2840,8
4. Carlsen 2828,4
5. Nepomniachtchi 2819,8
6. Aronian 2818,4
7. Duda 2812,4
8. Yu Yangyi 2811,6
9. Svidler 2805,0

Terug naar de tiebreak. De eerste twee rapidpartijen eindigden redelijk gelijkmatig in remise. Het was opvallend dat Carlsen zelfs met wit niet in de buurt van een goed resultaat kwam. Hij raakte een pion kwijt en moest vluchten in een stelling met ongelijke lopers om het halve punt veilig te stellen.

Lees meer >