Gespot 88: Wouter Spoelman en Q-training

 

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

Deze week viel de laatste Schaakmagazine in de bus. Daarin trof ik een interessant interview van Gerjos Weelink aan met Wouter Spoelman.

Wouter Spoelman (foto Frans Peeters)

De inmiddels 27-jarige Spoelman was al jeugdspeler al heel talentvol. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat hij als 9-jarige Kampioen van Nederland had, zonder dat hij al te veel ervaring had. Twee jaar later had hij zijn sporen verdiend door bij de jeugd t/m 12 jaar heel hoog te eindigen. Hij had de pech dat zijn 8 uit 9 niet genoeg was voor de titel. De enige nederlaag leed hij tegen Vincent Rothuis (die 8½ uit 9 haalde). Derde werd Egbert Clevers (7½) en vierde Twan Burg. De laatste op gepaste afstand, maar dat hij ook een talent was, zagen we aan andere opmerkelijke resultaten.

De SBSN (Stichting Bevordering Schaken Nederland) die onder auspiciën van Allard Hoogland – de huidige manager van New in Chess – stond, had mij via Cor van Wijgerden benaderd om met deze spelers een viertal te vormen die dan een aantal jaar door mij getraind zouden gaan worden. Cor had net zes jaar het fameuze Lost Boysproject achter de rug en hij liet deze rol aan mij over. Eén van hen, Egbert Clevers, haakte na een jaartje af en hij werd vervangen door Ali Bitalzadeh, die weliswaar een jaar ouder was dan de anderen, maar ook duidelijk heel gemotiveerd. Dit viertal had nog geen naam en werd in “Q-training” gedoopt, gezien het feit dat het hier ging om vier grote talenten. Nu, na zoveel jaren, kunnen we stellen dat het project zeer succesvol is geweest. Spoelman en Burg werden grootmeester, Rothuis en Bitalzadeh beide IM. Clevers is een zeer sterke KNSB-speler geworden.

Lees meer >

Van den Doel winnaar Albert Heijn Schaaktoernooi

BENNEKOM –  Tot in de laatste ronde was het spannend wie het door schaakclub BSV Bennekom in denksportcentrum De Commanderij georganiseerde Albert Heijn Bennekom Schaaktoernooi zou winnen. Het werd uiteindelijk de Leidse grootmeester Erik van den Doel.

Winnaar Erik van den Doel (links) riep Hotze Tette Hofstra een halt toe

Van den Doel en zijn Apeldoornse collega grootmeester Roeland Pruijssers stonden bij het ingaan van ronde zeven elk op 5,5 punten. Onderling kwamen zij in ronde vijf  tot remise. En in de slotronde kwamen beiden tegen hun tegenstander tot een zelfde resultaat. Omdat Van den Doel betere weerstandpunten had, werd hij winnaar. Het prijzengeld, 550 euro, werd wel gedeeld.

Aanloop Het schakersvolk is niet voor een kleintje vervaard. Dat bleek zaterdag overduidelijk in de aanloop naar deze editie van het Albert Heijn Bennekom Schaaktoernooi. 93 inschrijvingen waren er binnengekomen bij toernooidirecteur Rini Kreeft. Volle bak beloofde dat dus in het denksportcentrum. En zij kwamen uit alle windstreken, inclusief de vijf internationale grootmeesters. Wie dacht dat een beetje sneeuw en gladheid het volk zou tegenhouden, heeft het mis. Sommige kwamen iets later en dus werd de start een half uurtje vertraagd, maar slechts twee spelers lieten echt verstek gaan. En internationaal arbiter Huub Blom leidde alles in goede banen. ,,Op twee kleine incidentjes na, die prima werden opgelost, verliep alles uitstekend”, wist Blom.

Lees meer >

Gespot 87: Schaken is soms een wrede sport

 

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

Afgelopen zaterdag, 9 december 2017, hield de KNSB in Utrecht, op het stedelijk Gymnasium (thuishonk van schaakvereniging Paul Keres) een grote themadag voor gediplomeerde schaaktrainers, wedstrijdleiders, kadermensen en andere geïnteresseerden. Parallel hieraan werd ook de bondsraad gehouden.

Ik was ook benaderd om een drietal workshops te verzorgen. Eén daarvan had ik de titel ‘Gaat het om de knikkers of om het spel?’ meegegeven. Zoals de toehoorder al snel te weten kwam, stond de vraag centraal hoe we de motivatie in het spel hoog kunnen houden. En lukt dat dan ook nadat je vreselijk geblunderd hebt? Ik kon het niet laten om de deelnemers een citaat van Donner voor te lezen dat ging over de volgende partij.

Links Jan Hein Donner en rechts Boris Ivkov (bron foto’s onbekend)

Lees meer >

Eindelijk een beslissing!

Het blijft remises regenen in het negende Londen Classic. Nadat in de eerste twee ronden alles in een puntendeling was geëindigd, kwamen daar in de derde ronde opnieuw vijf remises bij. Dat had zomaar anders kunnen zijn als de Rus Karjakin het remise-aanbod van Aronian niet aangenomen had maar in plaats daarvan had weten te profiteren van de enorme blunder die de Armeniër had begaan.

Dat gebeurde niet maar ook de vierde ronde slaagden de spelers er – ondanks hun goede wil – niet in om het evenwicht te verbreken. Tenminste in vier van de vijf partijen.

Naar verluidt heeft men het in het perscentrum in Londen over de ‘remisedood’ van ons schaakspel. Als de spelers zo sterk zijn als hier het geval is, wordt het evenwicht niet of nauwelijks verbroken. Men heeft daar ook van gesproken in de tijd van Capablanca. Het was de Cubaanse wereldkampioen zelf die suggesties deed om iets aan de spelregels te veranderen, omdat volgens hem het spel een langzame remisedood zou sterven. Gelukkig bleek ons eeuwenoude spel tegen dit alles bestand. Zelfs Bobby Fischer, die de perfectie zelve nastreefde, deed aanbevelingen om bijvoorbeeld de beginstelling aan te passen. Maar ook in onze tijd, waarin Magnus Carlsen zo succesvol is, zien we bij de meeste toptoernooien relatief veel partijen in een beslissing eindigen. Dat het in Londen even anders is, daar zouden deze criticasters zich geen zorgen over hoeven te maken. Het schaakspel leeft meer dan ooit tevoren, we worden verwend met livestreams, interviews, uitvoerige analyses.

En gelukkig kwam daar in de vierde ronde eindelijk een partij tot een beslissing. In een scherpe Siciliaan slaagde de Amerikaan Caruana erin om met zwart zijn Russische tegenstander Karjakin te overmeesteren. Karjakin verkeek zich op een scherpe afwikkeling in het centrum waarin Caruana aan het eind een fraaie tussenzet had gepland. Ineens was alle muziek uit de stelling bij wit en stond zwart niet alleen materiaal voor maar ook het centrum. Daar wist de zwartspeler wel raad mee. Op een kleine aarzeling na, speelde hij vrijwel allemaal krachtzetten en daarmee kwam dan toch eindelijk de eerste partij tot een zege. Heel zuur voor de man, die na de derde ronde zomaar op plus één had kunnen staan. Die staat nu na vier ronden op min één.

Ondanks het feit dat alle partijen in de derde ronde in remise eindigden, viel er toch het nodige te genieten. Ik heb een aantal partijen, waarin wat aardigs te zien was, van wat licht commentaar voorzien.

De uitslagen uit de ronden drie en vier:

Het is duidelijk dat Caruana nu alleen aan kop gaat en dat Karjakin alleen onderaan staat.

Lees meer >

Veel zetherhalingen in Londen Classic

Het negende Londen Classic is vrijdag van start gegaan. De eerste ronde werd gespeeld in het hoofdkwartier van Google in “Pancras Square”. Zaterdag werd er niet gespeeld omdat het hele circus verhuisd werd naar het meer vertrouwde “Olympia Conference Centre” in Kensington.

 

De eerste zet aan het bord van Carlsen en Caruana werd verricht door Demis Hassabis, de medeoprichter “DeepMind”, een dochteronderneming van Google. Hassabis behoort tot de vleugel van de Kunstmatige Intelligentie binnen Google. Hij koos overigens voor 1.c4, een zet die door Carlsen werd teruggenomen en vervangen door 1.d4. Belangrijke gast, ook aanwezig in Londen, was oud-wereldkampioen Gary Kasparov. Hij assisteerde later grootmeester Daniel King en IM Laurence Trent bij de commentaarsessies in de livestream (zie foto Lennart Ootes rechts).

De eerste twee ronden vielen zwaar tegen. Alle partijen eindigden in remise en dat komt tegenwoordig toch minder vaak voor. Je zou kunnen zeggen dat de spelers, die al zoveel partijen tegen elkaar spelen in een jaar tijd, elkaars huiswerk gingen testen. En als dan bleek dat als men vond dat de tegenstander inderdaad goed gestudeerd had er zo snel mogelijk naar remise mocht worden afgestevend. De eerste de beste gelegenheid dat zich dan een zetherhaling voordeed, werd door alle combattanten aangegrepen om het halve punt veilig te stellen. Omdat de spelers zich in deze moderne tijd moeten verantwoorden in een interview na afloop, kan zo’n zetherhaling natuurlijk een mooi excuus zijn. Stel je voor: grootmeester Maurice Ashley, die de meeste interviews doet, vraagt aan jou:

Lees meer >

De Stukkenjagers kopje onder tegen Zukertort Amstelveen

In ronde vier van de KNSB competitie stond Zukertort uit Amstelveen op het programma. Vorig seizoen gingen we op bezoek bij het tweede team, dit seizoen speelden we thuis tegen het vlaggenschip. Na een moeizame seizoenstart proefde Zukertort in ronde 3 voor het eerst het zoet van de overwinning. Daarentegen was Stukkenjagers uit de startblokken geschoten door de eerste drie wedstrijden te winnen. Aan vertrouwen geen gebrek, maar helaas moest Stefan Beukema verstek laten gaan. Gelukkig was onze voorzitter, Reinier Jaquet, bereid zijn plek in te nemen.

De wedstrijd begon goed voor de thuisploeg. Jasper Beukema mocht het, evenals vorige ronde, opnemen tegen IJzermans. Dit keer was het niet Cees, maar Gijs IJzermans. Die kans was niet zo groot, mede omdat Gijs normaal gesproken in het tweede team meespeelt. Zukertort 2 ondervond overigens geen last van het verlies van zijn sterkhouder: Stukkenjagers 2 werd met 3,5 – 4,5 verslagen! Maar dit terzijde. Onderstaand diagram komt uit de partij G. IJzermans – J. Beukema.

Wit kan niet tevreden zijn over het verloop van de (Catalaanse) opening. Hij heeft de geofferde pion op c4 teruggewonnen, maar de witte velden zijn erg zwak zonder witveldige loper. Zwart kan hier bijvoorbeeld gebruik van maken met 24…Lxc3 25.bxc3 Tc4 gevolgd door …Pd5 en …Tec8. Vroeg of laat gaat de pion op a4 verloren. Ook sterk is het gespeelde 24…Tc4. De druk op d4 wordt opgevoerd. Wit gaat de fout in met 25.Pe2?. Na 25…e5! 26.Txc4 exf4 (tussenzet!) werden de handen geschud. Lang kon er niet van deze voorsprong genoten worden.

Lees meer >

Fide-GP ten einde

Anish Giri heeft een teleurstellend Fide-GP toernooi achter de rug. Na zijn veelbelovende begin is er weinig meer uit zijn handen gekomen. In de achtste ronde ging hij onderuit tegen de Chinees Li Chao en in de laatste ronde mocht hij blij zijn dat de Spanjaard Vallejo Pons niet uit de stelling wist te halen wat er in zat.

De partij tegen Li Chao verliep niet bepaald gunstig voor Giri. In de Slavische ruilvariant was hij in een wat minder eindspel verzeild geraakt waar wit plotseling met twee vlijmscherpe pionoffers door het centrum tevoorschijn kwam. Giri nam de eerste pion en versmaadde de tweede. Dat had hij beter niet kunnen doen, want even later verloor hij twee pionnen en was zijn koning zwaar in de problemen gekomen. De oppervlakkige toeschouwer zag een partij uit één stuk maar in werkelijkheid liet de Chinees zich de kaas van het brood eten. Hij ging even niet optimaal verder en toen had Giri de stelling weer volkomen gelijk getrokken. Terwijl de remise in het verschiet lag, blunderde onze man helaas weer en toen werd het vonnis wel voltrokken: 1-0.

Een dag later was Giri nog niet van de schrik bekomen want tegen een obscuur variantje van Vallejo Pons tegen het Engels wist hij weinig te bereiken. Sterker nog: zijn wat frivole aanpak bracht hem zwaar in de problemen. Gelukkig bleek de Spanjaard niet op oorlogspad. In plaats van een sterke voortzetting, ging hij voor een zetherhaling die Giri op zijn beurt ook niet uit de weg kon gaan. Remise.

Daarmee is de Fide Grand Prix ten einde. Het zat onze man niet bepaald mee en daarom kwam hij ook niet de buurt van kwalificatie voor de achtkamp die volgend jaar van 10-28 maart in Berlijn zal plaatsvinden. Acht spelers gaan nu uitmaken wie van hen wereldkampioen Magnus Carlsen mag uitdagen. Deze acht zijn:

Lees meer >

Giri schiet weinig op met twee remises

Het valt voor Anish Giri niet mee om een partijtje te winnen in Palma de Mallorca. Hij voegde in de zesde en zevende ronde twee remises toe aan zijn totaal. Tegen Jakovenko leek hij na de veelbelovende opening iets te kunnen bereiken, maar het liep een beetje anders. In een wat dichtgeschoven stelling kon hij moeilijk een zetherhaling uit de weggaan omdat hij dan fors in de problemen zou kunnen komen.
Een ronde later, tegen Liren Ding, had hij met zwart maar één taak: eerst het openingsvoordeeltje neutraliseren. Dat deed hij voortreffelijk, maar het was nou niet bepaald een partij waarin van alles gebeurde. Ding wilde binnen de marge op winst spelen en daardoor bleek er maar weinig in te zitten toen zwart de meeste stukken had weten te ruilen.

Na zeven ronden is de tussenstand aan kop:

Lees meer >

Giri ten onder in een koningsaanval tegen Aronian

Het gaat ’s lands sterkste schaker momenteel niet helemaal voor de wind. Anish Giri werd zondag in Palma de Mallorca in de vierde ronde van het Fide Grand Prix toernooi het slachtoffer van de dadendrang van Levon Aronian. De Armeniër, die onlangs de wereldbeker won, combineerde onze toch doorgaans zeer solide landgenoot compleet van het bord. Het was een korte en felle slagenwisseling waarin de witspeler met een onverwacht stukoffer op de proppen kwam dat de zwarte koning in verlegenheid bracht. Het bleek een intuïtief offer te zijn want er kwam al snel tot uiting dat het vrijwel onmogelijk was om een geforceerde winstvoering uit te rekenen. Sterker nog: op één moment (zo is na afloop gebleken) deed de Armeniër het niet optimaal. Maar het alternatief was dermate ingewikkeld dat niemand hem dat kwalijk mag nemen. In de analyse heb ik een en ander voor u op een rijtje gezet. En omdat het allemaal zo gecompliceerd bleek te zijn, kunnen we het Giri ook niet verwijten dat hij juist op dit moment niet de enige zet vond, die de strijd nog had kunnen rekken. Zoals het ging, sneed de witspeler als een mes door de boter en Aronian bekroonde zijn fraaie spel met een mooie slotzet. Het komt niet vaak voor dat Giri in 27 zetten ten onder gaat, maar hier moest hij toch zijn meerdere erkennen in Aronian.

  

Levon Aronian wint in een flitsende koningsaanval van Anish Giri (foto’s Frans Peeters)

Lees meer >

Een maand training en dan Magnus verslaan?

Wel eens gehoord van iemand die snel kan leren? In San Francisco woont een jongeman van 24 jaar die zichzelf een obsessive learner noemt. Zo heeft hij  een project bedacht waarin hij zichzelf een maand geeft om een bepaald onderwerp of thema helemaal onder de knie te krijgen. Het project noemt hij M2M, a ‘Month to Master’.

In zijn blog beschrijft hij aan aantal uiteenlopende onderwerpen:

  • Het memoriseren van de volgorde van een pak speelkaarten in minder dan 2 minuten
  • Het tekenen van een realistisch zelf-portret
  • Het oplossen van de Rubik’s Kubus onder de 20 seconden
  • Het bouwen van een auto die zelf kan rijden
  • Enzovoort

Maar voor ons de meest interessante was: het verslaan van wereldkampioen Magnus Carlsen in een partij.

Lees meer >