Giri klopt Harikrishna in China

In Shenzhen (China) wordt van 23 maart tot en met 3 april een dubbelrondige zeskamp afgewerkt. Daaraan doet onze landgenoot Anish Giri mee. Naast hem doen twee sterke Chinezen (Liren Ding en Yangyi Yu) mee als mede de Brit Michael Adams, de Rus Peter Svidler en de Indiër Pentala Harikrishna. Tegen laatstgenoemde behaalde Giri vandaag een mooie overwinning met de zwarte stukken. Die brengt hem op de gedeelde eerste plaats na 3 ronden.

Anish Giri (foto Frans Peeters)

Lees meer >

Gespot 83: Achtervolging

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

 

Het nieuwe Formule 1 seizoen staat binnenkort op stapel. In Nederland kijken we gespannen naar de prestaties van de jonge Max Verstappen. De vraag is of hij met zijn vernieuwde racewagen de achtervolging kan inzetten op de teams met de schijnbaar ongenaakbare auto’s Ferrari en Mercedes.

Achtervolging kennen we nog meer in de sport. In het schaatsen is het nog niet zo lang geleden ingevoerd; in het baanwielrennen was dit fenomeen al langer bekend.

Ik vroeg me af of het begrip ‘achtervolging’ ook in het schaken zou bestaan. En het kan ook bijna niet anders of ook onze edele sport heeft posities waarin sprake is van een achtervolging. Het was wel wat zoekwerk, maar ik ben erin geslaagd om vier stellingen te traceren waarin overduidelijk een achtervolging plaatsvindt. Uiteraard ga ik uw fantasie en creativiteit op de proef stellen door ze u als probleem voor te leggen. Als u op oplossing klikt, krijgt u het hele antwoord te zien, met mijn uitleg erbij. Via de viewer is het nog eenvoudiger; dan kunt u het gewoon naspelen. Ik mag hopen dat u ook de humor van deze stellingen kunt inzien. Ik in elk geval wel!

Lees meer >

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 15: Mikhail Botwinnik

 

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaak­geschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Max Euwe (1901-1981), de enige Nederlander die ooit wereldkampioen schaken werd. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over Mikhail Botwinnik (1911 – 1995).

 

Nadat Euwe in 1935 de titel had veroverd op Aljechin moest hij twee jaar later in de revanchematch de eer aan zijn tegenstander laten. Toen Aljechin in 1946 stierf was hij nog altijd de regerend wereldkampioen. Dat betekende dat de titel vacant was en terecht kwam bij de man die hem nog in 1935 verslagen had.

 

Maar Euwe was een gentleman, hij wilde niet op deze manier gekroond worden en hij stelde voor om de titel ter beschikking te stellen aan de Fide, de wereldschaakbond, die in 1924 was opgericht. Deze bond besloot om vlak na de tweede wereldoorlog een zeer sterk bezet internationaal toernooi te houden met de wereldtitel als inzet.

Mikhail Botwinnik (foto bron onbekend)

Dat evenement kwam er in 1948 waarbij er voor de eerste helft in Den Haag en voor de tweede helft in Moskou werd gespeeld. Uitgenodigd werden Reshevsky, Botwinnik, Keres, Smyslov, Euwe en Fine. Laatstgenoemde bedankte echter omdat hij geen vergoeding van de Amerikaanse schaakbond kreeg.

 

Na harde strijd eindigde Mikhail Botwinnik (1911 – 1995) bovenaan en werd hij tot wereldkampioen uitgeroepen. Met deze wereldtitel luidde hij tevens het begin in van de jarenlange overheersing van de Sovjet-Unie. Het spel van Botwinnik wordt gekenmerkt door zijn fijnzinnige positionele gevoel dat gepaard ging aan een technisch bijna perfecte eindspelbehandeling. Een voorbeeld hiervan zien we terug in de volgende partij.

Lees meer >

Stukkenjagers schudt Wageningen af in zwaarbevochten duel

In klasse 1B lijkt de strijd om de promotie naar de Meesterklasse al helemaal gespeeld. Voerendaal, dat slechts een gelijk spel afgaf, stond voorafgaand aan de zevende ronde maar liefst drie matchpunten voor op het drietal teams dat in de achtervolging moest. Maar de kans dat Voerendaal de promotie ontloopt lijkt nihil.

Naast DSC uit Delft speelden er twee van deze achtervolgers tegen elkaar: Wageningen en De Stukkenjagers. Omdat de strijd om de eerste plaats al vrijwel gestreden is, worden er andere doelstellingen bepaald. Zo had Wageningen aangegeven dat hun speler, Stefan Bekker, in de running was voor een IM-norm. Hij had dan echter nog een IM nodig om überhaupt te mogen hopen op dit mogelijke resultaat. Stukkenjagers bood aan om hun eigen Stefan, Stefan Beukema dus, die nog niet zo lang de titel in zijn ransel mag voeren, tegenover hem op te stellen.

Daarvoor had teamleider Anne Haast een ander verzoek ingediend. Namelijk of de auteur van dit verslag misschien gekoppeld kon worden aan grootmeester Jan Timman. Met het stormachtige begin van 5 uit 5, inclusief een overwinning op GM Maarten Solleveld, zou een grootmeesterresultaat wel eens tot de mogelijkheden behoren. GM Andrei Orlov was dan weliswaar de tweede grootmeester die toegevoegd kon worden aan dit rijtje, maar door te winnen had hij de eventuele norm al wat moeilijker gemaakt. Maar uiteraard was Wageningen wel bereid mee te werken en zo zou de wedstrijd dan ook gespeeld gaan worden met deze twee duels op de eerste twee borden.

Lees meer >

Begrijp wat u doet: Het Hollands (deel 3): de Stonewall

 

 

Zoals voor alle liefhebbers van het Hollands duidelijk is geworden, is de tijd gekomen dat de beroemde/beruchte Stonewall behandeld gaat worden. De naam zegt het eigenlijk al: zwart heeft op de witte velden een soort ‘muur’ opgeworpen die in de praktijk vrij lastig te slechten valt door wit.

 

(Schematisch diagram 1)

 

Het eerste diagram geeft de basisstelling van de Hollandse Stonewall weer. De stelling vertoont door deze zwarte opstelling een redelijk gesloten stelling waarin beide spelers aan twee kanten van de pionnenstructuur hun stukken naar zo goed mogelijke velden zullen proberen te manoeuvreren. In het oog springt het ‘gat’ op e5 dat zwart heeft laten vallen. Dat veld wordt niet meer door eigen pionnen bestreken en dat houdt in dat wit daar graag een stuk (liefst een paard) naartoe zal willen spelen. Als dit paard aan de tand gevoeld wordt door een vijandelijk stuk (ook liefst een paard) zal wit in sommige gevallen graag met een stuk willen terugslaan als zwart overgaat tot een ruil. Maar vaak ook met een pion om zijn ruimtevoordeel te bevestigen. Vandaar dat sterke schakers het volgende hebben bedacht (zie het tweede schematische diagram).

Lees meer >

Fedoseev wint Aeroflot

In Moskou is het Aeroflottoernooi achter de rug. Onze twee landgenoten, Benjamin Bok en Jorden van Foreest zijn gebroederlijk op 50% geëindigd. Bok ging in de achtste ronde onderuit tegen GM Yuriy Kuzobov (2643) om dan in de laatste ronde remise overeen te komen met GM Andrey Zhigalko (2571). Jorden van Foreest noteerde in de laatste twee ronden evenzovele remises, respectievelijk tegen IM Dimitry Gordievsky (2564) en IM Alexander Moskalenko (2488).

 

 

Het toernooi werd overigens gewonnen door Vladimir Fedoseev uit Rusland met 7 uit 9. Hij bleef net uit de greep van het trio Evgeniy Najer (RUS), Vladislav Kovalev (BLR) en Nikita Vitiugov (RUS) een halfje voor. De winnaar mocht € 18.000,- op zijn bankrekening laten bijschrijven

 

Op de foto rechts Vladimir Fedoveev (die te vinden is op het blog van Vasily Papin)

De eindstand aan kop van het toernooi werd (klik op tabel voor volledige uitslag):

Lees meer >

Zhongyi Tan is de nieuwe wereldkampioene

 

De nieuwe wereldkampioene is bekend. In Teheran Zhongyi Tan uit China de opvolgster van haar landgenote Yifan Hou. Nadat de reguliere tweekamp in een 2-2 gelijkspel was geëindigd, bleek zij over iets betere zenuwen te beschikken in de tiebreak die vandaag gespeeld werd. Nadat de eerste rapidpartij tegen Anna Muzychuk in remise was geëindigd, sloeg Tan toe nadat de Oekraïense in reeds lastige situatie vreselijk de fout inging. Daarmee slaagde zij er niet in om het huzarenstukje van haar zus in 2013 over te doen.

 

De eerste partij uit deze tiebreak leverde een enerverend duel op dat ontstaan was uit het Russisch. Nadat er wat stukken waren geruild, beschikte Muzychuk over een pionnenmeerderheid op de damevleugel en het eindspel met ieder een toren en een loper zag er kansrijk uit. Zeker toen Tan niet nauwkeurig verdedigde, kreeg de Oekraïense een riante winstmogelijkheid. Die bleek niet aan haar besteed en de partij gleed af naar een eindspel waarin haar verworven pluspion waardeloos bleek te zijn. Remise dus.

Tan – Muzychuk vlak voor de beslissende rapidpartij (foto David Llada op de toernooisite)

Het was nu de beurt aan Tan om met de witte stukken te spelen. Zij bereikte aanvankelijk vrij weinig toen haar tegenstander wat onnauwkeurigheden beging. Tan profiteerde evenwel niet optimaal en het gevolg was dat er een spannend eindspel met zware stukken en ieder een licht stuk ontstond. Zwart beschikte over een sterke vrije b-pion maar daar kon wit een sterke vrijpion op d5 en een initiatief tegen de zwarte koning tegenover zetten. Na een op het oog onschuldig dameschaakje ging Muzychuk ineens ongelooflijk de fout in. Ze liep met haar koning vrijwillig een matnet in en dat buitenkansje was wel aan Tan besteed. Met g3-g4 trok zij het matnet dicht en haalde zo de wereldtitel binnen.

Lees meer >

De strijd is ontbrand in het WK-dames

In Teheran is de finaletweekamp van het Wereldkampioenschap voor dames helemaal losgebrand. Na een tamme remise in de eerste partij, vlogen de twee finalisten elkaar flink in de haren in partij twee en drie. WGM Zhongyi Tan uit China won de tweede partij en GM Anna Muzychuk uit de Oekraïne sloeg geweldig terug in de derde partij.
Morgen is de vierde en laatste partij van deze korte tweekamp. Mocht die in remise eindigen, krijgen we een tiebreak om de titel.

De tweede partij mondde al snel uit in een eindspel met een symmetrische pionnenstructuur, waarin wit haar tegenstander toch de nodige problemen wist voor te schotelen. Het leidde ertoe dat zwart pion f7 in de aanbieding deed om haar slecht staande paard van g8 te kunnen ontwikkelen.

Misschien heeft Muzychuk gedacht dat die pion vergiftigd was, maar Tan nam gewoon met haar paard op f7 het geschenk dankbaar aan. Ik heb kunnen aantonen in de analyse dat het helemaal klopt wat ze deed en daar moest een bijzonder ingewikkeld variantencomplex het bewijs voor leveren. Als ze alles gezien heeft, is dat uitermate knap. Zoals het ging bleef ze die pion voor en loodste die naar een toreneindspel dat ze ook voorbeeldig naar winst schoof.

Lees meer >

Bok en Van Foreest in Moskou

In Moskou wordt momenteel het Aeroflottoernooi gespeeld. Zoals te doen gebruikelijk is het enorm sterk bezet. Met de hoogste rating (2738) is de Chinees Yangyi Yu de sterkste speler, maar hij heeft concurrentie van maar liefst 21 spelers die een rating boven 2650 hebben. Daartoe behoren niet de enige twee landgenoten, Benjamin Bok en Jorden van Foreest. Met respectievelijk 2596 en 2584 staan zij op een bescheiden plaats in de startnotering, maar zoals we weten is papier geduldig. Bok staat na 7 ronden op “plus 1”, zoals dat zo mooi heet. Dat betekent in dit geval dat hij één partij gewonnen heeft en de rest op remise heeft gehouden. En vrijwel allemaal tegen hogere ratinghouders.

 

Hun scoretabellen zien er zo uit:

Lees meer >

Finale Muzychuk-Tan

 

Vandaag is er in Teheran, de hoofdstad van Iran, een rustdag bij het Wereldkampioenschap voor dames. Inmiddels zijn de twee finalisten bekend. WGM Zhongyi Tan uit China en GM Anna Muzychuk uit de Oekraïne gaan uitmaken wie de opvolger wordt van Yifan Hou. Op rating is Muzychuk favoriet, maar gezien het feit dat Tan de sterkste op papier uit dit hele toernooi, haar landgenote Wenjun Ju, had weten uit te schakelen, maakt duidelijk dat het geen eenrichtingsverkeer gaat worden. Ze zullen een tweekamp over vier partijen spelen met zo nodig op de vijfde dag een tiebreak.

De weg van Tan in de laatste twee ronden naar de finale zag er zo uit:

En van Muzychuk verliep als volgt:

Zhongyi Tan (foto toernooiwebsite van David Llada)

Ze versloeg onder meer oud-wereldkampioene Antoinetta Stefanova uit Bulgarije. Met wit ging ze als een mes door de boter, met zwart hield ze de zaak keurig op remise. Als je de uitslagen zo beziet lijkt het alsof de Oekraïnse in de halve finale een complete walk-over had op Kosteniuk, ook een voormalige wereldkampioene. Maar in de eerste partij stond Kosteniuk zo’n beetje de hele partij goed tot gewonnen, totdat ze zich de kaas van het brood liet eten. In mijn analyse laat ik zien op welke momenten Kosteniuk direct haar slag had kunnen slaan. Ze verzuimde keer op keer de genadeklap uit te delen en zoals zo vaak loop je dan in het mes van de tegenstander. De eerste kans die Muzychuk kreeg, was meteen raak.

In de tweede partij was Kosteniuk geen schim meer van de speelster die zij normaal gesproken is. ‘Volkomen verbrijzeld’ – zoals Donner dat zou zeggen, werd zij in no-time opgerold.

Lees meer >