Waarom zou je eigenlijk aandacht moeten besteden aan eindspelletjes van Koning en toren tegen koning en pion? Dat lijkt op het eerste gezicht een kansloze zaak. En is het wel zo belangrijk om jezelf hierin te verdiepen?
Het antwoord: het is lang niet altijd kansloos. En de tweede vraag kunnen we met een volmondig ‘ja’ beantwoorden. Hoe zit dat?
Het zal u niet verbazen wanneer ik beweer dat elke WK-match hoogte- en dieptepunten kent. Sommige mensen zullen zeggen dat de dieptepunten in de huidige match met de twee blunders van Nepo al achter ons liggen. Maar in die partijen gebeurde er tenminste iets. Persoonlijk vond ik de tweede en de zesde partij de hoogtepunten van deze match. Het waren beiden bijzonder boeiende gevechten. Er viel wat te beleven. Maar vandaag?
Het was een partij die we snel zullen vergeten. Daarmee maken beide heren het mij wel heel erg makkelijk om er wat korte krabbels over te noteren en mezelf vervolgens vooral bezig te houden met randzaken.
Zo’n randzaak is het commentaar. Tot nu toe heb ik over het algemeen Anish Giri en Judith Polgar gevolgd op chess24.com. Je kunt duidelijk zien dat ze weten waar ze het over hebben. Een iconisch moment was in de vorige partij waarin Giri direct zag dat 27. c5 een blunder van formaat was. Zijn reactie was prachtig.
Niki Riga (by FIDE)
Trouwens: de gekke bekken die Magnus trok waren ook grappig om te zien. Ik kreeg het idee dat hij zijn ogen niet kon geloven toen Nepo 27. c5 op het bord toverde.
Het deed me een beetje denken aan de gelaatsuitdrukkingen van Garry Kasparov. Die waren ook onvergetelijk. Zie dan eens hoe schijnbaar ongeïnteresseerd Nepo naar verre horizonten staart.
Veel te braaf
Nu we het toch over Kasparov zijn concurrenten en voorgangers hebben: wat zijn die jongens van tegenwoordig toch ontzettend braaf. In de goede ouwe tijd hadden we allerlei incidenten die de schaakwereld kleur gaven.
Ik noem er slechts een paar: spelers die wegliepen en daardoor hun partij verloren, magiërs in het publiek, incidenten met yoghurt en natuurlijk niet te vergeten: toilet-gate. Maar deze jongens zijn watjes vergeleken met Kasparov, Fischer en Kortchnoi de verschrikkelijke.
Maar ik dwaal af. Terug naar de presentatoren. Over het algemeen ben ik dus best te spreken over het presentatieduo Giri-Polgar. Maar ik heb toch nog wel een puntje. Zo’n dingetje waaraan veel topschakers zich schuldig maken. Wat dan?
Ze zijn met enige regelmaat veel te snel met varianten te tonen. Het gaat regelmatig in een razend tempo en dan is het niet bij te houden. Jammer! Want niet elke toeschouwer heeft een rating van 2500+ en zal net zo als ik af en toe naar adem happen en denken “Kan het allemaal ietsje langzamer?”
Lees meer >
Just another day at the office? Dat was het vandaag niet voor Magnus Carlsen. In opnieuw de Spaanse Anti-Marshall variant was hij de eerste die afweek van de partij uit ronde drie, maar dat bekwam hem niet erg goed. En als Ian Nepomniachtchi 20.c4 gespeeld had, waren Carlsen’s problemen nog veel groter geweest.
De eerste vraag op de persconferentie was dan ook voor Ian. “Waarom speelde je niet 20.c4?”. En dat was de vraag waar veel kibitzers mee zaten. Een zet die er op het eerste gezicht apositioneel uitziet, maar het niet is. In de partijbespreking meer hierover.
Judit
Ik volg de partijen voornamelijk via Chess24. Daar zorgen Judit Polgar en “onze” Anish Giri voor deskundig commentaar. Mooi dat Judit, toch de “grande dame” in de overwegend mannelijke schaakwereld, hier een podium krijgt. En nu we het toch over dames hebben, kleding doet ook wat. Met name in de derde partij viel me dat ineens op. Herinnert u zich nog het fraaie paardensprong diagram van Bram Klapwijk uit de eerste partij? Dat had zomaar de inspiratie voor haar kleding op die derde dag kunnen zijn!
(fragmenten van stills uit de Chess24 video van de 3e partij)
De Partij
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O Le7 6. Te1 b5 7. Lb3 O-O 8. a4
De vierde matchpartij van de WK-match is remise geworden in 33 zetten. Na de voorbereiding van Nepo getest te hebben kreeg Carlsen (die vandaag 31 is geworden, dezelfde leeftijd als zijn tegenstander eerder dit jaar bereikte) een stelling waarin hij het had kunnen proberen dankzij een sterk paard op f6, maar niet zonder risico omdat zwart een vrijpion op a3 had. Op zet 33 werd het daarom remise wegens stellingsherhaling.
In mijn rubriek van afgelopen weekend schreef ik dat Nepo erbij gebaat is om op de aanval te spelen omdat Carlsen onder druk fouten maakt. Wellicht bewaart hij dat voor de rapidbarrage, want tot nu toe speelt de uitdager vrij solide. Het nadeel is dat Carlsen in principe beter is in rustige stellingen, het voordeel dat als je goed speelt je zo gewoon remise maakt, en dat is in ieder geval met zwart prima. Vandaag koos de Rus voor de Russische verdediging. Eem bekende schaakjournalist reageerde daar gevat op:
WADA forbid the Russian flag, the Russian hymn, the name Russia near the board… how could they forget to ban the Russian opening? #CarlsenNepo
— Stefan Löffler #Boom is over, time to consolidate! (@StefanLoeffler) November 30, 2021
Hoewel Nepo die opening zelden eerder gespeeld had, was het voor Carlsen bepaald geen verrassing: “Hij speelde het ook in het kandidatentoernooi en dit was wel één van de openingen waar we het meest rekening mee hadden gehouden.” De Noor bleek goed voorbereid en kwam met de nieuwe zet 18.Ph4. Volgens Giri was de geheime bedoeling daarvan om naar a4 te gaan:
Lees meer >
Bram Klapwijk schreef over de eerste partij tussen beide kemphanen “Het was Carlsen die met de eerste verrassing kwam”. In de tweede partij was het niet anders. Het lijkt er tot nu toe op dat Magnus en zijn team zich prima hebben voorbereid op deze match. Ook nu was het de wereldkampioen die aanvankelijk het initiatief naar zich toe trok. Qua voorbereiding is de tussenstand 2-0 in het voordeel van de wereldkampioen. Helaas voor hem heeft zich dat niet in een overwinning uitbetaald.
Magnus opende met d4 en Nepo reageerde wellicht ietsje anders dan verwacht. Er kwam geen Grünfeld op het bord maar een Catalaan. Nepo nam de pion op c4 van het bord. Dat is op zich niks bijzonders. Zo speelt men het al sinds de Catalaan het levenslicht zag in 1929 in Barcelona. Na het nemen van de pion zijn er ruwweg twee mogelijkheden:
Nepo koos voor de eerste mogelijkheid. Hij ging aan de pion hangen. Het nadeel is dat zwart achter loopt met de ontwikkeling van zijn stukken. Maar een pion is een pion. En wit heeft dus iets te bewijzen. Aanvankelijk verliep het prima voor Magnus. Het was al snel duidelijk dat Nepo uit zijn voorbereiding was en relatief veel tijd investeerde. Zeker na het verrassende 8. Pe5. Veel gebruikelijker is 8. a4.
Lees meer >
Terwijl Alireza Firouzja de schaakwereld bezig houdt met zijn pijlsnelle stijging op de wereldranglijst en we op de Schaaksite deze week het verleden indoken van voormalige wereldkampioenen, is het echte WK vandaag ook begonnen! Magnus Carlsen verdedigt zijn titel tegen de Rus Ian Nepomniachtchi (voor het vervolg van dit verslag maar gewoon ‘Nepo’). Dit is alweer Carlsen’s 5e WK-match, zijn uitdager debuteert (meer info over hen onderaan het artikel). Voordat we ingaan op die eerste partij eerst even wat praktische zaken, want dit WK is een tikje anders. Interessante wijzigingen ten opzichte van voorgaande jaren zijn dit:
De partij
Een korte samenvatting, voordat ik hem wat dieper analyseer:
In deze eerste partij was het Carlsen die met de eerste verrassing kwam: hij offerde centrumpion e5 op zet 8 in het Spaans! In ruil voor de pion kreeg hij een eenvoudigere stelling waarin hij lichte druk kon uitoefenen op Nepo’s stelling. Toen Nepo, wellicht wat onnauwkeurig, lichte stukken ruilde kreeg Carlsen serieuzere kansen. Met name zijn paard was aanzienlijk beter. Net voor de eerste tijdscontrole miste Carlsen helaas de scherpte om he voordeel vast te houden. Waar zijn paard eerst de hoofdrol speelde, vond die van Nepo de weg terug in de partij om vervolgens met zettenherhaling remise af te dwingen. De paardenrace eindigde dus alsnog in een gelijkspel. Hieronder een impressie van de paardsprongen, ‘overzichtelijk’ weergegeven in een diagram met enkel de velden (blauw het witte paard van b1, groen het zwarte paard van g8).
Lees meer >
Deze stelling verscheen op het bord in de partij tussen Velimir Ivic en Lucas van Foreest na de 31e zet van zwart. Ivic speelde daarvoor 31. Le4-b1 en Lucas antwoordde na iets meer dan twee minuten nadenken 31. … De7-e6. Wat is nu de beste zet voor wit? Verder lezen…
In Riga werd de afgelopen anderhalf week de Grand Swiss gehouden. Dit is zoals de naam suggereert een groot Zwitsers toernooi: niet per se qua aantal deelnemers (108), maar wel qua bezetting met een gemiddelde rating van 2639! Dat had (allebei) nog iets hoger kunnen zijn, maar verschillende spelers (o.a. Grischuk en Nakamura) besloten op het laatste moment niet mee te doen vanwege de coronasituatie. Letland ging namelijk vlak voor het begin van het toernooi in lockdown.
Lees meer >Op 20 september 2007 kwamen twee driejarige katten bij me wonen. Mirri, een zwarte poes, en Jareth, een zwartwitte kater. De eerste was best lief, maar ik had niet speciaal een klik met haar. Met Jareth wel. De leukste kat die ik ooit gekend heb. En fijn aanhankelijk: het leek wel alsof hij altijd bij me wilde zijn en hoewel ik hem ook weer niet de hele dag op schoot wilde was ik altijd blij hem te zien.
Lees meer >
V.l.n.r. Ciornei, Van Osch en Dgebuadze
Het afgelopen weekendtoernooi, georganiseerd door schaakvereniging WLC (Woensel Lichttoren Combinatie) te Eindhoven is gewonnen door het driemanschap bestaande uit de Georgisch/Belgische grootmeester Alexandre Dgebuadze, Fidemeester Mees van Osch en de Duitser Dr. Dragos Ciornei allen met 5 uit 6. Daarachter, met een halfje minder, ook een drietal, te weten de Duitser Marius Gramb, Fidemeester César Becx en Sjoerd van Roon. Laatstgenoemde mocht zich op basis van de weerstandspunten kronen tot de Brabantse seniorenkampioen. Al met al was het prettig dat de organiserende vereniging, met alle coronamaatregelen in acht genomen, in staat was om er een wervelende editie van te maken die geen enkele wanklank kende.
De deelnemerslijst kende één grootmeester, de sympathiek Alexandre Dgebuadze, al een tijd woonachtig in België en een echte toernooivos. Zelf ben ik hem een paar keer tegen het lijf gelopen in zowel weekend- als in rapidtoernooien. Ditmaal stond er een nieuwe confrontatie tussen ons beide op het programma, namelijk op zondagochtend. Daarover straks meer. Daarvoor had hij afgerekend met drie van de vier spelers, waarbij hij in de derde ronde vlak na de opening remise accepteerde tegen de Duitser, als vijfde geplaatst, Sebastiaan Mueer.
Een bliksemoverwinning boekte Dgebuadze tegen het Tilburgse snelschaakkanon Bob Jansen, die de opening iets te fantasierijk speelde en helaas voor hem stuitte op grootmeesterlijke onverzettelijkheid.
Lees meer >
