Analyses/Partijen

Magnus Carlsen wint met overmacht in Noorwegen

14 juni 2019 23:00 3

Norway Chess 2019 is met twee vingers in de neus gewonnen door Magnus Carlsen. Drie punten voorsprong had hij uiteindelijk op de nummer twees, Yamgi Yu en Levon Aronian. Het had zelfs nog meer kunnen zijn als hij de laatste ronde (toen toernooiwinst al binnen was) niet de armageddonpartij had verloren van nota bene Fabiano Caruana (die in de tiebreak vna de wk-match nog gewitwast werd). De grootste slachtoffer van het nieuwe systeem is Liren Ding: plus twee in de klassieke partijen, maar hij verloor op één na al zijn armageddonpartijen en eindigde daarom in het rechterkolommetje. Al zal het wel een troost zijn dat hij zijn ongeslagen reeks (ik weet niet van hoeveel partijen) vastgehouden heeft.

Zoals u ziet won Carlsen (afgezien van de laatste ronde) juist al zijn armageddons en voor de Noor was het systeem in eigen land dus erg voordelig. In ieder geval qua toernooiwinstkansen, want het zou best kunnen dat hij in de gewone partijen (al dan niet bewust) iets minder hard op winst speelde dan normaal, omdat hij best zin had om een vluggertje te spelen. Zijn plus twee in gewone partijen is natuurlijk niet slecht, maar net iets minder dan op grond van zijn rating verwacht mocht worden, en op grond van zijn vorm van dit jaar helemaal. Maar toernooiwinst is ook erg mooi!

In de achtste ronde speelde Carlsen een partij die uiteindelijk een vierpuntspartij bleek tegen de nummer twee van de eindstand, Yu. Een mooie technische partij waarvan de wereldkampioen vast genoot.

Lees meer >

Armageddon galore in Noorwegen

10 juni 2019 23:30 0

Hij heeft maar één reguliere partij gewonnen, toch staat Magnus Carlsen ruim aan kop bij Norway Chess. In een gewoon toernooi had hij de leiding gedeeld met Aronian en Ding, maar zoals u kunt zien ziet de stand er heel anders uit:

Carlsen hoeft zijn reguliere partijen niet te winnen, want hij wint alle tiebreaks. Dat wekt de vraag op: leidt het systeem tot meer remises? In de vierde, vijfde en zesde ronde viel er maar één beslissing. Maar zoals ik al eerder schreef, de armageddonpartijen zijn leuk om te volgen, ook al is soms pijnlijk om te zien welke fouten gemaakt worden. Daarvan hieronder een selectie, soms in de vorm van een opgave.

Carlsen- Mamedyarov, ronde 4. Waarheen met de koning?

Caruana-So, ronde 4. Wit staat gewonnen, maar hoe?

Lees meer >

Carlsen leidt in vernieuwd Norway Chess

6 juni 2019 22:25 0

Norway Chess, traditioneel een van de sterkste toernooien van het jaar, heeft dit jaar een vernieuwde opzet waarbij als de reguliere partij in remise eindigt er een snelschaakpartij wordt gespeeld om de helft van de punten. Dit betekent dat we in plaats van de gebruikelijke 1-0 en 1/2-1/2 we uitslagen zien als 2-0 en 1.5-0.5. Voor Magnus Carlsen, wereldkampioen in klassiek schaak en in snelschaken, is deze opzet bepaald niet nadelig en hij leidt dan ook na drie ronden. Toch wordt het toernooi niet gedomineerd door de snelschaakspecialisten. De nummer één van de wereld, Maxime Vachier-Lagrave, staat namelijk samen met tiebreakspecialist Alexander Grischuk onderaan…

De nieuwe opzet houdt in dat er eerst een klassieke partij wordt gespeeld, waarbij de spelers twee uur voor de hele partij krijgen, met tien seconden per zet vanaf zet 40. Winst in deze partij levert twee punten op. In het geval van remise krijgen beide spelers een half punt en wordt er (na een korte pauze) een armageddonpartij gespeelt waarbij wit tien minuten krijgt, zwart zeven minuten met vanaf zet 60 drie seconden per zet. Wint wit, dan krijgt die een extra punt, anders gaat het punt naar zwart.

Eerder dit jaar werd in het Bataviatoernooi een opzet gehanteerd waarbij er voor in plaats van na de partij gesnelschaakt werd. De voor- en nadelen hiervan heb ik hier besproken. De opzet van Norway Chess vind ik logischer, maar het risico is dat spelers dan juist op remise gaan spelen in het klassieke schaak. Zo eindigden in de eerste ronde alle partijen remise. In de tweede ronde maakten Grischuk en So het nog bonter: remise binnen zeven minuten! De witspeler verklaarde zich niet lekker te voelen. Een groot voordeel van het systeem vind ik dat ik het erg leuk vind om zo’n snelschaakpartij live te volgen, zeker met commentaar van sterke spelers erbij. De gewone partijen zijn op zich ook leuk om te volgen, maar een uitzending van vier a vijf uur is wel erg lang.  Er zijn natuurlijk snelschaaktoernooien met sterke spelers, maar dan zijn er vaak veel partijen tegelijk. Hier heb je steeds één partij met een groot belang. Dat laatste is ook een nadeel: het is heel goed mogelijk dat in de laatste ronde een armageddonpartij om 50.000 euro beslist (verschil tussen eerste en derde plaats) en dat het dan in gooi- en smijtwerk eindigt. Zie het filmpje van chess.com van de partij tussen  Aronian en Grischuk, die de eerste in verloren stelling op tijd won met zetten als Kc41/2 en een omvallende zwarte koning.

Na dit mazzeltje leek Aronian door te stomen. Alleen nog even de goede vrijpion opspelen met wit tegen Carlsen. Welke zou u spelen, g- of h?

Lees meer >

Hugo ten Hertog wint ‘eigen’ weekendtoernooi Utrecht

3 juni 2019 17:22 4

Het open Kampioenschap van Utrecht is gewonnen door Hugo ten Hertog. Net als Max Warmerdam en Twan Burg haalde hij vijf punten, maar met de hoogste TPR en de meeste SB- en weerstandspunten waren al zijn tiebreaks het beste. In het veld met vier grootmeesters waren de drie Nederlanders duidelijk het beste: Twan had o.a. GM Miezis verslagen, Max had IM Lars Ootes en GM Arnaudov aan de zegekar gebonden, terwijl Hugo weliswaar remises afstond aan Twan (laatste ronde) en GM Lalic, maar wel een vol punt scoorde tegen Max.

Wie de zegelijst bekijkt van het OKU zal opvallen dat het bijna altijd grootmeesters zijn die winnen. De laatste nog niet-GM die won was Erwin l’Ami in 2001, de laatste nooit-GM was Evgeny Ragozin in 1998. De kans dat Ten Hertog GM wordt is groot, maar het had nog niet de hoogste prioriteit bij hem. “Eerst het OKU winnen, de GM-titel komt dan later wel een keer.” En nu dus gelukt! Dan komt de GM-titel vast ook wel een keer. Het is trouwens ook vrij bijzonder dat een speler van de organiserende vereniging Paul Keres het toernooi wint. De laatste die dat voor Hugo deed is Anton Rosmüller (ook de eerste, zie reactie JJJ), maar dat is wel een tijdje geleden, in 1976…

Foto: Edith van Putten

Hugo won het toernooi met een aloude weekendtoernooistrategie: remises tegen de GM’s (Burg en Lalic), winnen van de rest. Voor dat laatste moest hij behoorlijk wat moeite doen: Joris Kokje en Julian ten Overdam versla je niet zomaar. En dan was er ook nog Max Warmerdam, die zijn eerste vier partijen gewonnen had. Die moest dus verslagen worden en dat lukte, waarmee de rest van de dag vrijaf genomen kon worden (na een korte remise in de laatste ronde). Het was een partij met een thema: een passieve loper op h2 die diverse malen terug in het spel gebracht kon worden, maar het gebeurde maar niet. In de slotstelling deed de loper nog steeds niets.

Uit de andere partijen nog een leuke stelling. Hoe staat het na 31.Te7?

Lees meer >

Ian Nepomniatchi wint eerste GP

29 mei 2019 22:55 0

De finale van de Grand Prix in Moskou tussen de twee Russen, Ian Nepomniatchi en Alexander Grischuk, leverde in de twee reguliere partijen geen winnaar op. Dus moesten de heren in een tiebreak gaan uitmaken wie zich de winnaar van dit Knock-outtoernooi mocht noemen.

Nadat de eerste partij in remise was geëindigd, sloeg ‘Nepo’ hard toe in de tweede partij. Hij slaagde erin zijn tegenstander met de nodige problemen op te zadelen en toen er een zwart paard aan de rand van het bord verdwaalde, wist hij dwars door het centrum een tegenstoot te plaatsen. Die werd de zwartspeler, die zoals te doen gebruikelijk, in tijdnood zat, al snel te veel. De uitslag werd dus:

1 2 tiebreak 1 tiebreak 2
Nepomniatchi, Ian ½ ½ ½ 1
Grischuk, Alexander ½ ½ ½ 0

De trotse winnaar toont zijn trofee (foto Niki Riga op World Chess)

Lees meer >

Russische finale in Fide GP Moskou

25 mei 2019 21:02 0

De finale in de Fide Grand Prix Moskou gaat tussen twee Russen, Alexander Grischuk en Ian Nepomniachtchi. Zij zullen maandag, dinsdag en eventueel woensdag strijden om wie het toernooi wint en de meeste punten pakt voor het GP-klassement, waarin de hoogste twee eindigers zich plaatsen voor het kandidatentoernooi. Grischuk versloeg in zijn halve finale Nakamura in twee reguliere partijen met 1.5-0.5; Nepomniachtchi had vier tiebreakpartijen nodig om Wojtaszek te  verslaan.

Grischuk  heeft in het verleden in knockouttoernooien wel eens de strategie gebruikt om in de reguliere partijen voor remise te gaan, om vervolgens toe te slaan in partijen met versneld tempo. Tegen Nakamura zou dat niet zo’n goede strategie zijn, daarom was het verstandig dat hij in de partijen met klassieke bedenktijd won. In zijn zwartpartij kreeg hij al voordeel, maar hij durfde er toen nog niet vol voor te gaan. In zijn witpartij kreeg hij in een stelling met een pion minder (maar wel compensatie) de optie om een zetherhaling te accepteren. Hij ging voor de winst, de compensatie werd groter, de pion won hij terug en de ‘compensatie’ bleef. A la Alpha Zero zette hij een pion op h6 die tot in het verre eindspel vervelend voor zwart bleef. Hij won een pion, nog een pion en de buit was binnen.

Lees meer >

Drie barrages nodig bij GP

22 mei 2019 22:47 0

In Moskou werd de afgelopen dagen de tweede ronde afgewerkt van de GP 2019. Vandaag was de barrage van de laatste acht die nog in de race zijn om deze GP te winnen. Nadat onze landgenoot Giri verrassend werd uitgeschakeld door de op papier zwakste deelnemer, Daniil Dubov, is het natuurlijk de vraag hoe die het gaat doen. Dat Dubov niet de eerste de beste is, blijkt uit het feit dat hij vorig jaar wereldkampioen werd bij het rapidschaak. Hij maakt deel uit van het secondantenteam van Magnus Carlsen en dat heeft hem bepaald geen windeieren gelegd. Zoals hij in een interview zich ook liet ontvallen, heeft hij heel wat keertjes met zijn ‘baas’ mogen oefenen…

Radoslaw Wojtaszek (foto Harry Gielen)

Zoals te doen gebruikelijk valt het op dit niveau niet mee om een partij te winnen. De enige die dat lukte over een totaal van 16 partijen, was gisteren de Pool Radoslaw Wojtaszek. Hij slaagde erin om de sterke Rus Peter Svidler te overmeesteren in de tweede partij met een regulier speeltempo. Wojtaszek wist op handige wijze het Grünfeld-Indisch te vermijden tegen de grote specialist en stuurde in een Benonistructuur heel gedegen op de overwinning af. Toen Svidler zich vergaloppeerde maakte Wojtaszek het knap uit (zie analyse)

In de andere drie tweekampen vielen alleen maar remises, hoewel Wesley So in de buurt van een overwinning kwam tegen Alexander Grischuk. Maar hij was niet in staat om een pluspion (weliswaar een dubbelpion) om te zetten in winst. Dat betekent dat deze zes heren vandaag veroordeeld werden voor de tiebreaks. Dit waren de resultaten:

1 2 tiebreak 1 tiebreak 2
Nepomniatchi, Ivan ½ ½ ½ 1
Wei, Yi ½ ½ ½ 0
Grischuk, Alexander ½ ½ ½ 1
So, Wesley ½ ½ ½ 0
Nakamura, Hikaru ½ ½ 1 ½
Dubov, Daniil ½ ½ 0 ½
Svidler, Peter ½ 0
Wojtaszek, Radoslaw ½ 1
Lees meer >

Giri meteen uitgeschakeld bij Fide GP Moskou

18 mei 2019 21:22 7

In Moskou is de eerste van de serie Grand Prix toernooien van dit jaar. In tegenstelling tot vorige seizoenen is het formaat dit jaar een knockouttoernooi (met 16 deelnemers). Dat heeft voordelen, maar ook nadelen: voor de Nederlandse fans is het toernooi na twee dagen al minder leuk, want Anish Giri werd uitgeschakeld door de op papier zwakste deelnemer, Daniil Dubov.

Bij de GP-toernooien staat best veel op het spel: de beste twee spelers na vier toernooien verdienen een plek bij het kandidatentoernooi. Dit had tot gevolg dat spelers voorzichtiger speelden dan bij andere toernooien. Een half punt verschil kon veel GP-punten schelen en uiteindelijk het verschil tussen wel of niet plaatsing voor het kandidatentoernooi zijn. Om dit probleem tegen te gaan heeft de Fide het formaat veranderd in knock-out: twee partijen per match en een eventuele barrage met rapid- en snelschaakpartijen. Hierbij speelt de nummer 1 op rating tegen nummer 16 (edit: niet per se waar: er wordt geloot, waarbij de eerste vier geplaatst zijn). Dat betekende ook dat Anish Giri (de speler met de hoogste rating) op papier de makkelijkste tegenstander had, maar wat is makkelijk bij een vrij jonge speler met 2690? In de praktijk bleek hier ook weinig van. Giri kreeg niet zijn type stelling op het bord, Dubov wel twee keer en in beide partijen had de Rus het initatief. Met wit kwam Giri nog goed weg met remise, met zwart werd hij overspeeld.

Lees meer >

Anish Giri wint ‘supertoernooi’ Shenzhen Masters

27 april 2019 17:54 0

Op de dag dat Nederland feestviert, viert ver weg de sterkste Nederlandse schaker zijn eigen feestje (niet voor het eerst op koningsdag). Anish Giri won namelijk in de Chinese stad Shenzhen een sterke zeskamp! Door drie keer te winnen en zeven keer remise te spelen bleef hij Harikrishna uit India een half punt voor. Die is ‘slechts’ 29 van de wereld, maar ook de nummer drie van de wereld deed mee, Liren Ding. Volgens Carlsen telt het daarom als een supertoernooi. De andere namen ziet u in de eindstand:

Hoe zit dat dan met Giri en koningsdag? Hij is geen veelwinnaar, dus is het best wel toevallig dat twee van zijn grootste successen (vandaag en twee jaar geleden) op 27 april zijn behaald! Het is ook een mooie opsteker voor onze landgenoot na de teleurstellende laatste plaats een paar weken geleden in de Gashimov Memorial. Carlsen zal voortaan een andere dis moeten verzinnen dan “Giri wint nooit toernooien.” Al verklaarde een andere supergrootmeester (vrij vertaald) voor de ruïnes van zijn wereldbeeld te staan.

De drie overwinningen waren alle drie strategische partijen. De laatste twee waren vooral hard werken, de eerste (tegen Harikrishna, die dus uiteindelijk beslissend bleek) was heel overtuigend.

Lees meer >

Van den Doel en Pruijssers winnen in Delft

21 april 2019 21:29 Dimitri Reinderman en Ted Barendse 0

Erik van den Doel en Roeland Pruijssers zijn de winnaars geworden van de twaalfde editie van het Prinsenstad Weekendtoernooi in Delft. De twee grootmeesters waren van tevoren de grote favorieten en voldeden aan de verwachtingen door met 5 uit 6 de eerste plaats te delen. Daarachter eindigden de naaste concurrenten Zwirs, Lahaye, Bekker (4.5) en Van Vliet (4).

Pruijssers begon het toernooi met drie normale overwinningen en eindigde het met twee normale remises (wit tegen Van den Doel en zwart tegen Zwirs). Daartussen boekte hij een belangrijke overwinning tegen de nummer 3 op rating, Rick Lahaye.

Van den Doel en Pruijssers bij de start van het toernooi. (foto: Herman Zonderland)

Lees meer >