Aflevering acht alweer van deze rubriek. Geen idee op hoeveel we uit gaan komen, maar zolang er nog leuke dingen op clubsites staan die een groter publiek verdienen, gaat dit nog wel even door. Dank voor alle leuke reacties tot nu toe!
Dit wordt trouwens een wat moeizame aflevering, want op het thema ‘beslissingsmatches’ kwam niet heel veel binnen. Meestal kan wat slim gegoogle dan uitkomst bieden, wat dit keer ook tegenviel. Ik reken echter op leuke aanvullingen, en zie ze graag tegemoet in de comments! Of op de mail, dat is ook goed.
Goed. Beslissingsmatches. Het fenomeen dat een (club)kampioenschap nog niet beslist is aan het einde, omdat twee kandidaten het nog onderling uit moeten vechten. Toen ik de eerste tips binnenkreeg, zag ik dat er eigenlijk twee soorten zijn: (1) een match voor als de race ’too close to call’ is, (2) een match tussen de eerste twee of de winnaars van twee periodes. Dat laatste gebeurt vaak om te voorkomen dat de competitie als een nachtkaars uitgaat, een fenomeen dat we kennen uit het voetbal als play-offs.
Pieter Nieuwenhuis (foto Jan Willem Schoonhoven)
De bedenker van de Nederlandse versie is trouwens ook een schaker; zou hij dit van het schaken hebben afgekeken? Vooruit, we brengen hem in beeld. En in dit artikel wat achtergronden.
Laten we met de eerste soort beginnen: er wordt een jaar druk gestreden, maar ergens in het voorjaar staan twee spelers nog steeds erg dicht bij elkaar. Het kan dan flauw zijn om de computer de knoop door te laten hakken. Zo kent mijn club SV Paul Keres het fenomeen beslissingsmatch al sinds de jaren ’70. Zie hier voor een match uit 1977, in de jaren ’90 is het nog een keer gebeurd, daarna duurde het tot 2012 tot er weer eentje nodig was. En toen besloten Gerben Veltkamp en Peter Lombaers om maar liefst acht partijen te spelen!
De Paul Keres-beslissingsmatch (foto Henk van Lingen)
Dit gebeurde ten huize van Utrechtschaak-webmaster Xander Wemmers en werd door SGS-duizendpoot Henk van Lingen mooi vastgelegd op deze site. Ik heb nog geen clubmatch gevonden die uitgebreider is gedocumenteerd, maar laat me graag overtuigen van het tegendeel.
Overigens best verstandig, het inbouwen van zo’n escape. Wie het aan de computer overlaat kan rare toestanden meemaken, zoals de Utrechtse zustervereniging UCS De Rode Loper (ja mensen, hierna gaan we het land in) in 2003 ondervond. In het jubileumboek Van Heutink tot Heesen lezen we het volgende over de race tussen Jan Prins en Ernst v/d Vecht: “In eerste instantie wordt Jan tot kampioen uitgeroepen, dertig seconden later ziet de wedstrijdleider dat hij zich in alle hectiek en omringd door tientallen leden vergist heeft. Het is toch Ernst die bovenaan staat op zijn computerscherm. Nog altijd heb ik bewondering voor de sportieve en welhaast laconieke manier waarop Jan deze situatie opnam.”
Lees meer >
De Netflix-serie ‘The Queen’s Gambit’ blijft de gemoederen bezighouden.
