Schaakhistorie

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 25: Crisis in de schaakwereld-1

Deze rubriek is gemaakt voor schaaksite.nl en is terug te vinden onder het kopje ‘Schaakhistorie’.
Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaakgeschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. Het is al weer even geleden, maar ik wil graag de draad weer oppakken. De laatste aflevering ging het over de opmars van Garry Kasparov (geboren in 1963) met het behalen van de wereldtitel in 1985 ten koste van Anatoly Karpov. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over de crisis die in de schaakwereld ontstond toen Kasparov samen met de Brit Nigel Short uit de Fide stapte.

Garry Kasparov 1987 tijdens het Swifttoernooi in Brussel (foto Jos Sutmuller)

Nadat Garry Kasparov de titel had veroverd op Anatoly Karpov in bleek de nieuwe wereldkampioen ook heel dominant in de periode (uiteindelijk zo’n 15 jaar) dat hij wereldkampioen was. De enige die enigszins tegen hem op kon was Karpov, die juist in de tien jaar ervoor vrijwel alle toernooien op zijn naam had geschreven. Nu werd het Kasparov die de dienst uitmaakte. De twee vochten vijf ongelooflijk spannende wereld­kampioenschaps­matches uit, in 1984 (controversieel beëindigd zonder resultaat met Karpov aan de leiding +5 -3 =40), in 1985 (waarin Kasparov de titel won, 13-11), in 1986 (nipt gewonnen door Kasparov, 12½-11½), in 1987 (gelijkspel 12-12, de titelhouder Kasparov behield de titel) en in 1990 (opnieuw nipt gewonnen door Kasparov, 12½-11½). In de vijf tweekampen speelden Kasparov en Karpov maar liefst 144 partijen tegen elkaar die eindigden in 104 remises, 21 overwinningen voor Kasparov en 19 overwinningen voor Karpov. Dit totaal geeft aan hoe dicht hun niveau bij elkaar lag.

Lees meer >

Schaakbord in Wenen

Wenen teert op vergane glorie. Onder de Habsburgers was het een voorname stad. De heren, dames verzamelden kunst en voorwerpen uit verre landen. Veel van dat fraais wordt tegenwoordig tentoongesteld in het Kunsthistorisches Museum. Dat je daar door de hele kunstgeschiedenis kunt lopen wist ik. Niet dat er ook een moeilijk te dateren schaakbord te zien zou zijn.

De bijgaande tekst vermeldt: Venetië (?), 1e helft 14e eeuw met latere aanpassingen.

Lees meer >

Partij verloren… 4 mei 2023 Dodenherdenking

Vandaag, 4 mei 2023, Dodenherdenking zag ik schaken tweemaal in het nieuws.

NOS, verborgen bestaan van een schaakcompetitie

NRC, Schaken als mentale ontsnapping aan de gruwelen van het kamp

en daar zag ik de naam van de schaakster Sophia Muijsson-Gazan en vond toen dit bericht:

Partij verloren …

over een bijzonder gedenkboek dat de KNSB in 1947 heeft uitgegeven,

Lees meer >

Hoe de razzia ook de Puttense Schaakvereniging raakte

De Puttense Schaakvereniging verloor acht leden tijdens de razzia van 1944 in het dorp. Huidig bestuurslid Erik van Cappellen bekeek het clubarchief.

Lees verder op trouw,nl (legaal inlog vermeden)

(getipt door Jan Willem Duijzer)

Nezhmetdinov: een wonderlijke biografie

Het is mij altijd opgevallen dat als ik zelfs bij wat sterkere schakers de naam Nezhmetdinov liet vallen, ze nog nooit van hem gehoord hadden. Overrompelde Chernikov met een verbluffend dameoffer en speelde een onsterfelijke partij tegen Poloegajevski. Vijf keer kampioen van Rusland (uniek) en zelfs één keer damkampioen van Rusland. Nog unieker (voor zover dat kan).
Maar er is meer. Op YouTube is een wonderlijke, zeg maar gerust zeer eigenaardige biografie van Nezhmetdinov te vinden. Dit alles bracht mij op het idee een verhaal over het boeiende leven van deze man te schrijven, met als uitgangspunt eigenlijk vooral deze biografie. Dit verhaal is februari vorig jaar gepubliceerd in het inmiddels alweer ter ziele gegane blad Skaakstikken. Omdat ik dacht dat het ook voor een breder schaakpubliek interessant zou zijn, bied ik u het hierbij aan.

Lees meer >

Niemendalletje met een fraaie voorgeschiedenis

Na twee enerverende partijen in de schaakmatch om het wereldkampioenschap kon je er op wachten dat er een wat minder spannende partij zou volgen. Nepo en Ding toverden bekende stellingstructuren uit het damegambiet op het bord. Gelukkig valt er over deze variant veel meer te vertellen dan deze ‘tussenpartij’. Zullen we eens een duik nemen in de bijzonder boeiende geschiedenis van de ruilvariant van het damegambiet? Verder lezen…

Lees meer >

Een half miljoen schaakboeken!

Laatst was ik in de Schaak- en Gowinkel het Paard. In deze spellenwinkel werkte ik van 2000 tot 2002. Ik verdiende er mijn brood en leerde met klanten, leidinggevenden en leveranciers omgaan. En natuurlijk leerde ik heel veel over spelletjes/denksporten.

In de twintig jaar na mijn tijd heeft schaken een steeds minder prominente plaats in de winkel gekregen. Er zijn nu zoveel nieuwe spellen die beter verkopen en misschien zijn ze wel leuker….

Lees meer >

Through the Mirror of Chess & Chessays

Mijn naam is Irena Burton en ik ben een van de oprichters van Ideas Roadshow, een multimedia initiatief met een focus op het maken van documentaires over allerlei interessante onderwerpen. Wij hebben net een 4-delige documentaire geproduceerd over de fascinerende geschiedenis van het schaken en de opmerkelijke invloed van schaken op cultuur, kunst, wetenschap, sport en zoveel meer. De documentaire heet THROUGH THE MIRROR OF CHESS: A CULTURAL EXPLORATION. We hebben gewerkt met een groot aantal experts en topschakers zoals Hou Yifan,

Lees meer >

Herinneringen aan Willi

Het is al weer bijna negen jaar geleden dat een markant schaker van – onder meer – de Venlose Schaakvereniging van zijn aardse bestaan afscheid nam.

Zijn tijd was op en het vlaggetje viel.[1]Ik heb het hier uiteraard over Willi. Schmitz welteverstaan uit Bracht, van euver de päöl. Willi had meerdere grote liefdes: schaken, biljarten en … dansen. Over dat laatste later meer.

Lees meer >

Staunton 150 jaar: een prachtboek

Na mijn stukje over 100 jaar schaken in Soest was te verwachten dat iemand zou willen overtoepen. En zo plofte het boek “Staunton 150 jaar; 1871-2021” op mijn deurmat. Govert Pellikaan, welbekend van de teambattles, vroeg mij om wel vriendelijk te zijn gezien de leeftijd van de auteur. En ik kan verklappen dat ik me nergens in hoefde te houden: wat een prachtboek!

Eerst het onderwerp van het boek: de Groningse vereniging Staunton zag in 1871 het levenslicht.

Lees meer >