Columns

Briljant en verblind (2)

Twijfel is het begin van wijsheid (Descartes)

‘Het volgende deel van ‘Briljant en verblind’ gaat over een enigszins vergelijkbaar tragisch geval, een schaakgenie van onze tijd dat zich in propagandistische dienst stelde van een agressieve mogendheid.’

Zo eindigde mijn artikel over Klaus Junge, Briljant en verblind.

Om dat artikel over Junge voor te bereiden maakte ik een afspraak met Dirk Goes. Jaren geleden schreef hij een mooi stuk over diezelfde Junge. En wellicht zou hij me kunnen helpen aan informatie over Sergey Karjakin, naar mijn idee de hedendaagse tegenhanger van Klaus Junge. De afspraak vond plaats in het Max Euwe Centrum (MEC). Veel stak ik daar echter niet op over Karjakin, wel ontstond daar het besef dat ik mogelijk op het verkeerde spoor zat.
 

Foto Stefan64

Lees meer >

Hoe stop je een vrijpion?

Zie jij hoe wit wint in deze stelling? Ik kwam hem tegen op een van de vele puzzelsites, en moet heel eerlijk zeggen… ik zag het niet. Natuurlijk je kunt slaan op e6, maar dan komt 1…, h3 en hoe houd je die vrijpion dan tegen? Dat vind ik altijd heel lastig, vrijpionnen stoppen, en ik stond op het punt om het op te geven.

Dat ik de oplossing uiteindelijk toch vond,

Lees meer >

Briljant en verblind

Woede is de kortste weg naar waanzin (Seneca)

April 1945, het waren de laatste weken van de Tweede Wereldoorlog. Het Duitse verdedigingsleger in het westen, Heeresgruppe B, was in het Ruhrgebied door het Amerikaanse leger ingesloten en in tweeën gedeeld. De Amerikanen eisten op 15 april de overgave van generaal-veldmaarschalk Walter Model, maar hij weigerde en verklaarde dat hij zich niet kón overgeven omdat hij de eed van trouw aan Hitler had afgelegd.

In plaats daarvan ontbond hij het leger en liet zijn mannen weten dat ze de keuze hadden tussen vlucht en overgave. Zelf spiegelde hij zich aan de legeraanvoerders van de antieke oudheid die in het zicht van de nederlaag zelfmoord pleegden. Op 21 april schoot hij zich door het hoofd.

Het enige dat de nazi’s nog restte, was een felle verdediging van een paar steden. De zevende tankdivisie van de Britten rukte op richting Hamburg en Bremen. Hitler had intussen bevolen dat Hamburg tot de laatste man verdedigd moest worden. De aanval op Hamburg begon op 18 april 1945. Maar eerst moest het verzet gebroken worden in enige omliggende plaatsen en plaatsjes. Het dorpje Welle was daar één van. De bevolking had er al meer dan genoeg van en liet witte lakens, ten teken van overgave, uit de ramen hangen. Een fanatieke Wehrmacht-eenheid van zo’n tien man dacht daar anders over. Slechts uitgerust met Panzerfausten probeerden ze de Britten op de Lünenburgerheide tegen te houden. Wat er precies gebeurde op die 17e april is niet helemaal duidelijk.

Er is een bron die zegt dat de aanvoerder van de Duitsers, een jonge luitenant, zich naar voren wierp onder de uitroep “Sieg Heil” en daarop werd neergemaaid. Volgens een andere bron zou hij met zijn handen omhoog zijn neergeschoten. Dorpelingen vonden op het ontzielde lichaam papieren met aantekeningen bij ingewikkelde mathematische berekeningen en problemen. Ze verklaarden later dat ze de indruk hadden dat de luitenant de oorlog alsnog wilde winnen.

Lees meer >

Hard nadenken levert volgens onderzoek stress, frustratie en ergernis op

Vanochtend werden we opgeschrikt door een alarmerende kop op nieuwsplatform nu.nl: “Hard nadenken levert volgens onderzoek stress, frustratie en ergernis op”.

Uit dit onderzoek blijkt dat hoe meer mentale inspanning de deelnemers leverden, hoe meer onaangename gevoelens ze ervoeren. Het is een ware tijdbom onder de denksporten.

Mijn eerste gedachte was: “Maar hoe zit het dan met schaken? Waarom schaken wij eigenlijk?” Ook daarvoor geven de onderzoekers een ‘verklaring’:

Dat mensen toch vrijwillig voor mentale inspanning kiezen,

Lees meer >

Een spel zonder betekenis

“Dit kun je echt niet zeggen!” riep de interviewer – maar Fabiano Caruana zei het toch. Schaken heeft volgens hem geen maatschappelijk nut. Het is een bordspel waar we tientallen jaren aan besteden. Maar als je tegen de dertig loopt, begin je je af te vragen wat je met je leven aan het doen bent. “Dit heeft geen enkele betekenis.”

Schokkend natuurlijk, vooral uit de mond van de mondiale nr.

Lees meer >

Frits Roessel

Vier keer heeft hij meegedaan aan het jeugdkampioenschap van Nederland. Drie maal was hij jeugdkampioen en één keer werd hij tweede achter Joop van Oosterom, de latere mecenas van de schaakwereld.

De eerste Open Kampioen van Nederland ook, en van de drie keer dat hij meedeed aan het kampioenschap van Nederland (1957, 1958 en 1961) werd hij tweemaal (gedeeld) tweede.

Als je Chessbase raadpleegt,

Lees meer >

Schaakcolumn voor schoonvader (gegeven!)

Enige tijd geleden vroeg ik hier op Schaaksite.nl of iemand een schaakcolumn wilde schrijven over een partij die ik met mijn schoonvader had gespeeld. Het ging om deze correspondentie partij. Mijn schoonvader en ik spelen absoluut geen bijzonder niveau, maar delen wel echte liefde voor het schaken. Hij las trouw de Volkskrant columns en zette de puzzel op en kon er dan dagen op studeren.

Lees meer >

Een schaaktocht door Spanje

Op 25 december 2023, de eerste kerstdag, landde mijn KLM vliegtuig op vliegveld Barajas van Madrid. Mijn zoon Eric wachtte mij daar op. Wij hadden er een auto gehuurd waarmee we die dag naar het dorpje Frigiliana aan de zuidkust van Spanje reden. Het startpunt van onze schaaktocht door Spanje. Lees de hele column in PDF.

Deze en andere columnisten van SV Promotie,

Lees meer >

Blunder!

Het is een verrijking van het schaakspel dat we engines – een geaccepteerd Nederlands woord? – hebben die van alles en nog wat voor ons kunnen doen. Ze helpen ons de onpeilbare diepten van ons spel een beetje minder onpeilbaar te maken en ons te verrassen. Na uw verloren partij, bij de gemeenschappelijke analyse met uw tegenstander komt u erachter waar de fout zat – denkt u. Neehee – thuis vertelt uw elektronische hulpje dat de zet in kwestie weliswaar niet optimaal was, maar dat de echte fout pas verderop werd gemaakt. Verrassend en leerzaam, nopend tot voorzichtigheid bij het (ver)oordelen.

Lees meer >

Schakers en de Europese verkiezingen

Schakers weten dat een zet die een verandering van de dynamiek op het schaakbord brengt niet per se een verbetering oplevert en meer dan eens het tegendeel bewerkstelligt. De voorspelde ruk naar rechts bij de Europese verkiezingen geeft aan dat er nog altijd te weinig mensen schaken.