Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.
Hierbij een overzicht van alle artikelen, die tot dusver zijn verschenen.
Lees meer >
Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.
Dit is het zesde artikel dat gaat over het Amerikaanse genie Paul Morphy.
Tot de echte schaaklegendes hoort de Amerikaan Paul Morphy (1837-1884). Geboren in New Orleans, bleek hij een uitzonderlijk talent voor het schaakspel te hebben, gezien de resultaten die hij reeds als jonge speler wist te boeken.
Toen in 1857 te New York het eerste officiële schaaktoernooi werd gespeeld, wist Morphy zijn naaste concurrenten Stanley en Paulsen voor te blijven. De jonge Amerikaan had net als zijn generatiegenoten een grote voorliefde voor de combinatiekunst, maar koppelde die aan een groot strategisch inzicht. Als een van de eersten had hij ingezien dat het er in de openingsfase op aan kwam om consequent met iedere zet een stuk te ontwikkelen, alvorens tot de aanval over te gaan. Had hij eenmaal een aantal stukken in het spel gebracht, aarzelde hij niet om materiële offers te brengen in ruil voor vlijmscherpe koningsaanvallen. De heldere stijl van Morphy ontlokte de latere wereldkampioen (en landgenoot) Bobby Fischer de uitspraak dat Morphy de grootste speler aller tijden was. Dat lijkt teveel eer, maar zijn prestaties waren in die tijd onovertroffen. Toen Morphy in 1858 naar Europa kwam, speelde hij veel tweekampen die hij allemaal won. De belangrijkste vond plaats in Parijs toen hij Anderssen met maar liefst 7-2 wist te verslaan. Fenomenaal waren de prestaties die Morphy in blindsimultaans leverde. Een van de mooiste partijen van de legendarische Amerikaan, die het schaakspel echter spoedig de rug toekeerde is de volgende:
Lees meer >Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.
Dit is het vijfde artikel waarin misschien wel de meest onsterfelijke partij aan bod zal komen.
Het vierde artikel ging over Howard Staunton (1810 – 1874). De schaakwereld mag hem danken voor het feit dat hij er in 1851 in slaagde om in Londen het eerste grote internationale toernooi aller tijden te realiseren. Het werd een knock-outtoernooi dat nog zonder klok gespeeld werd. Winnaar werd Adolf Anderssen (1818-1879) die met prachtig aanvalsspel de meeste partijen naar zijn hand wist te zetten.
Behalve het feit dat hij een grote periode vrij succesvol was, heeft hij ook een belangrijke rol gespeeld bij het ontwikkelen en bedenken van schaakproblemen.
Anderssen was een gambietspeler pur sang, die een offertje links en rechts niet schuwde. Zijn belangrijkste doel was het bestoken, opjagen of uitroken van de vijandelijke koning.
Dit was in feite het begin van de zgn. romantische periode, die gekenmerkt wordt door frivole offercombinaties. De correctheid was soms ver te zoeken, maar het gold in die tijd als oneervol om een offer te weigeren. Tegenwoordig weten we dat een combinatie soms weerlegd kan worden door het eerste offer aan te nemen en een volgend te weigeren.
Gelukkig was dat in 1851 niet het geval. Het werd zelfs als oneervol beschouwd om een offer te weigeren. Het stelde Anderssen in staat zijn onsterfelijke partij tegen Kieseritsky te spelen.
Lees meer >Aan het secretariaat van het Tata Steel Schaaktoernooi (*)
Aan de persdienst van het Tata Steel Schaaktoernooi (*)
(*) voorheen het Corustoernooi, oorspronkelijk het Hoogoventoernooi
Geachte bestuurderen , organisatoren , voorlichters , en andere medewerkers ,
Vandaag heb ik eindelijk notatieboekjes, programmaboekjes, en andere parafernalia teruggevonden van de Hoogoventoernooien waaraan ik als amateur heb deelgenomen. Het heeft mij al tijden bevreemd en geërgerd dat de oorspronkelijke naam vrijwel alom wordt geciteerd als Hoogovenstoernooi, met een extra letter, de tussen-s of misschien de meervoud-s.
Een van de mogelijke bronnen van dit abuis, en naar ik vermoed een van de sterkste, invloedrijkste, en zwaarstwegende, is het officiële gedenkboek van JONGSMA, L. en MUNNINGHOFF, A. (1998, Alkmaar: New in Chess), per vergissing verschenen onder de titel "60 jaar Hoogovens Schaaktoernooi 1938-1998" .
Lees meer >
Eind december 2014 verscheen de laatste aflevering in deze serie. Zij hadden toen besloten ook van deze serie een boekje uit te geven. Daarnaast wilden ze ervaring opdoen met het uitgeven van dit boekje als e-book. Het boekje is opgedragen aan hun vier kleinkinderen. Lees meer…In september 2012 stelden wij Ine en Mathieu Kloproggge aan jullie voor. Ine en Mathieu hadden twee boeken geschreven.
Lees meer >Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.
Dit vierde artikel handelt over Howard Staunton (1810 – 1874).
Na de legendarische tweekamp tussen La Bourdonnais en Macdonnell die door de Engelsman werd verloren, nam de Brit Staunton revanche. Hij versloeg in het hol van de leeuw, het Café de la Régence de Franse meester Saint-Amant. Nadat hij in Londen was gaan wonen, werd hij uitgever van het blad ‘The Chessplayer’s Cronicle’. In 1848 zorgde hij voor een baanbrekende verandering binnen het schaken waarin hij een nieuwe uitvoering van de schaakstukken introduceerde, die tot op de dag van vandaag bekend staat als stukken van het ‘Stauntonformaat’. Het werd een nieuwe standaard die gebruikt wordt voor het wedstrijdschaak.
Ook stond Staunton aan de wieg van het eerste officiële schaaktoernooi dat in 1851 in Londen werd gehouden; Staunton was de belangrijkste initiatiefnemer en organisator hiervan.
Aan het schaakbord werd de Brit een bekendheid die publiceerde over de opening die begint met 1. c2-c4 en mede door zijn bijdragen bekend is geworden als de Engelse opening. Het gambiet om het Hollands te bestrijden, heeft zijn naam meegekregen.
Lees meer >
Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.
Dit derde deel handelt over de legendarische tweekamp tussen De Labourdonnais en Macdonnell.
Dit is het derde deel uit een serie die gaat over de schaakgeschiedenis. Dit derde artikel handelt over Na de dood van Philidor, de eerste (officieuze) wereldkampioen, waren het vooral Fransen en Engelsen die zich op het schaakspel stortten. Terwijl in Parijs Deschapelles zich aanvankelijk aandiende als beste speler, zorgden in Londen Sarratt, Lewis en Walker ervoor dat het schaakspel in de publieke belangstelling kwam te staan. Een ontmoeting tussen beide schaaklanden kon niet lang uitblijven. De Franse eer werd hooggehouden door Louis de Labourdonnais (die Deschappel had weten te verslaan), terwijl in Engeland Alexander Mcdonnell algemeen werd beschouwd als de belangrijkste vertegenwoordiger van het meestergilde. In de zomer van 1834 reisde De la Bourdonnais naar Londen om een tweekamp te spelen met Mcdonnell die tot ver in de herfst duurde. Beide spelers zaten zwijgend tegenover elkaar (ze konden elkaar niet verstaan) en volgens sommige bronnen werden er niet minder dan 85 partijen tussen beide spelers gespeeld. De tweekamp werd overtuigend door de Fransman gewonnen, die in maar liefst 44 partijen wist te zegevieren tegen 28 van de Engelsman. Hieronder een karakteristiek partijtje.
Lees meer >Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen.
Dit tweede artikel handelt over de eerste (officieuze) wereldkampioen, François André Philidor.
Philidor werd geboren in 1726 en bleek over uitzonderlijke muzikale talenten te beschikken. Als elfjarige componeerde hij al zijn eerste muziekstuk. Al vrij snel ontdekte men ook zijn aanleg voor het schaakspel. In Parijs kreeg hij schaakles van M. Légal, die echter binnen korte tijd door zijn eigen leerling werd overvleugeld.
Al gauw werd hij gezien als een van de sterkste spelers van Frankrijk, vooral toen hij in 1746 een match won van de Engelse meester Sir Abraham Janssens, die als de sterkste schaker van Engeland werd gezien. Toen hij de zeer begaafde Philipp Stamma met 8,5-1,5 versloeg werd hij algemeen als beste speler ter wereld beschouwd.
Philidor schreef in Nederland zijn beroemde leerboek “L’Analyze du Jeu des Échecs”.
Een van zijn uitgangspunten werd zeer bekend. Philidor ging uit van het principe dat het gebruik van de pionnen in het schaakspel van cruciaal belang is. “Pionnen zijn de ziel van het schaakspel”, schreef hij. Ook zijn onderzoekingen in het eindspel zijn tot op de dag van vandaag zeer waardevol. Er is zelfs een eindspelstelling die zijn naam heeft meegekregen.
Lees meer >
Lezer Gerrit Prakken stuurde ons deze foto op. Hij is waarschijnlijk vlak voor de oorlog genomen. Een van de spelers was toen lid van Uitgeester Schaakvereniging Lasker. Hij vermoedt dat de simultaangever Jacques Davidson is, maar weet het niet zeker. Weet iemand van de lezers de simultaangever wel met zekerheid te herkennen?
