Rubrieken

Stalen zenuwen (boekbespreking)

20 juli 2016 17:25 0

Dit is het tweede artikel in de serie. Voor de inleiding ‘Met Stalen zenuwen Grenzen verleggen’ klik hier.

Hoe topsporters presteren onder druk (en wat jij daarvan kunt leren)

Over de auteur

Ger Post is docent cognitieve neurowetenschappen aan de UvA en hij schrijft als journalist over psychologie en hersenonderzoek.

Het boek gaat over momenten waarop er veel op het spel staat. Of het nu een gouden medaille is op de Olympische Spelen, een belangrijke toets of een sollicitatiegesprek. Het zijn de momenten waarop sommigen zich positief weten te onderscheiden, terwijl anderen door het ijs zakken. Het verschil tussen nét wel en nét niet.

In zijn voorwoord citeert hij de Denker des Vaderlands, wijlen René Gude:

‘In alle hoeken van de samenleving staan scoreborden te knipperen. Peilingen en rankings tuimelen over elkaar heen.  Kwantificering van levensdoelen en status maakt vergelijking en competitie mogelijk. De waarde van een baan is af te meten aan het salaris dat ermee verdiend wordt. De Cito-scores bepalen de toekomst van de leerling. Ranking in citatielijsten bepaalt het lot van de wetenschapper en de peiling beslist over het wel en wee van de politicus.’

‘Onze samenleving gaat steeds meer op een sportveld lijken en we gaan steeds meer als sporter denken. Termen als ‘winnaarsmentaliteit’, ‘excelleren’ en ‘de lat hoog leggen’ zijn buiten de sport volledig ingeburgerd en geven richting aan ons denken en doen.’

Het boek bestaat uit twee delen. Deel 1 gaat over hoe sporters onder druk bezwijken en boven zichzelf uitstijgen en deel 2 gaat over de weg naar stalen zenuwen.

Lees meer >

Schaakrubrieken weekend 9 juli 2016

13 juli 2016 23:07 0

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.

Lees meer >

Back in de USSR (Column van Schaakvereniging Promotie)

11 juli 2016 20:14 0

De Unie van de Socialistische Sovjet Republieken, de USSR, heeft van 1922 tot 1991 bestaan. In ‘Schaken in Stijl’ (2002) van Ruurd Kunnen lezen we dat de USSR, vanaf het veroveren van de wereldtitel door Michail Botwinnik in 1948, de schaaksport domineerde. De vraag drong zich bij mij op hoe het sinds 1991 met de dominantie van de ‘USSR’ schakers en schaaksters gesteld is. Lees verder (pdf) .

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 10: Aaron Nimzowitsch

8 juli 2016 12:03 5

afbeelding-gesch00-logo2

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het ons gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin we de schaakgeschiedenis voor het voetlicht willen brengen. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Siegbert Tarrasch. Wie Tarrasch zegt, zegt onmiddellijk Aaron Nimzowitsch (1886 – 1935).

 

Oorspronkelijk geboren in Riga, bewees hij reeds op jonge leeftijd een begaafd schaker te zijn. Omdat hij graag naar de universiteit ging, kwam hij naar Duitsland, waar hij rechten ging studeren. Nimzowitsch bleek een rebel van de zuiverste soort te zijn. Hij zette zich af tegen de gevestigde orde,  vooral tegen de klassieke stijl waarvan hij Tarrasch als de personificatie zag. Tegen het dogmatische dat Tarrasch voorstond, zette Nimzowitsch zich fel af.

afbeelding-gesch10a-nimzowitsch

 

Aanvankelijk kon de voormalige Let zijn revolutionaire ideeën niet kwijt. Zijn debuut maakte hij in 1904 in het Coburger reservetoernooi, maar hij moest tot 1910 wachten op zijn eerste grote succes. Dat was in Hamburg, waar hij derde werd achter Schlechter en Duras, maar vóór Spielmann, Marshall en de latere wereldkampioen Aljechin. Vooral zijn stijl baarde enorm opzien, want deze weersprak toen de algemeen als correct beschouwde principes van het positiespel. Zijn collega’s keken soms vol afgrijzen naar zijn bizarre ideeën die pas veel later erkenning zouden krijgen.

Het kwam er eigenlijk op neer dat Nimzowitsch een verfrissende en oorspronkelijke kijk op het spel had, die wel degelijk gebaseerd was op de leer van Steinitz. Nimzowitsch wilde echter laten zien dat de leer van de grondlegger van het positiespel veel verder ging in de moderne strategie en veel gecompliceerder was geworden dan de dogmatici aangaven. Zo ontwikkelde hij een theorie over het ‘überdecken’ van een sterk punt in de eigen stelling. In de volgende fragment en partij worden zijn ideeën hierover geïllustreerd.

Lees meer >

Schaakrubrieken weekend 2 juli 2016

6 juli 2016 17:21 1

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.

Lees meer >

Begrijp wat u doet: Tabiya’s

4 juli 2016 16:12 0

logo_begrijpwatudoet

Het bestuderen van openingen wordt in Nederland volop gedaan. Zeker in deze tijd, waarop informatie voor het grijpen ligt, is het niet moeilijk om veel tijd te besteden aan het opzetten van een ope­nings­re­pertoire. Als een partij verloren gaat, is het eenvoudig om de opening daarvan de schuld te ge­ven. Toch levert deze tijdsbesteding in veel gevallen m.i. weinig rendement op. Varianten naspelen uit boeken (of uit het hoofd leren) is geen garantie voor succes. Als de tegenstander afwijkt, moet er ineens geschaakt worden…

 

In zijn boek Queen Indian Defense, Kasparovsystem (uit 1991) wijst grootmeester Mikhail Gurevich ons de weg.

47foto_queensindian

Hij laat zien hoe hij zelf (als voormalig Sovjet-Unie-grootmeester) een opening bestudeerde. Voordat concrete varianten aan bod komen, wil hij eerst weten wat er in het middenspel aan de hand is. Eerst moet er begrip worden gekweekt. Gurevich geeft aan dat van elke karak­te­ri­s­tie­ke stelling de plannen moeten worden geïnventariseerd. Deze worden bekeken aan de hand van ‘model­­partijen’. In feite is hij op zoek naar strategische concepten die een speler kunnen helpen om zijn begrip te vergroten. Kennis van middenspelstructuren is de opmaat voor goede openingszetten. Gurevich hanteert het Arabische woord ‘Tabiya’ dat letterlijk ‘normale manier’ betekent. Ik heb op het internet de nodige ‘vertalingen of betekenissen’ van dit woord gevonden, maar als ik Gurevich goed lees, begrijp ik dat hij een bepaalde variant kenschetst door een typische pionnenstructuur. Hij splitst varianten niet uit, zoals veel openingsboeken gedaan wordt, uit een soort boom, maar selecteert ze op hun kenmerkende pionnenstructuur. Niet elke opening leent zich hier goed voor, maar vooral bij de strategische openingen, werkt dit heel verhelderend! Omdat we net een trilogie over het Dame-Indisch hebben afgerond, ligt het voor de hand om deze werkwijze toe te passen op deze opening. Voor het gemak heb ik de verschillende tabiya’s een naampje gegeven.

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. a3

Lees meer >

Schaken op Kamp

4 juli 2016 14:29 0

Hoi!schaken op kamp coverfoto

Sinds kort ben ik met een groep enthousiaste trainers begonnen met het organiseren van schaakkampen. Dit willen we als stertraining gaan doen en als zomerkamp.

De filosofie hierachter is dat ambitieuze kinderen die in korte tijd heel hard vooruit willen gaan hier een boost kunnen krijgen. Zo zullen ze ook voor de club meer gaan winnen! Naast training geven we ook ieder kind een onvergetelijke schaakbelevenis, zo behouden we ze op lange termijn voor de sport.

Om deze kampen een succes te maken heb ik jullie hulp hard nodig.

Van 2 t/m 5 augustus 2016 is er het eerste Zomerschaakkamp in de regio Nijmegen. Vier dagen lang schaakplezier en bovendien de mogelijkheid om een stappenexamen te doen. De ideale mogelijkheid om snel vooruit te gaan en na de vakantie van alle concurrentjes te winnen. Uiterste aanmelddatum is 19 juli.

Het zomerkamp is toegankelijk voor alle schaakniveaus, ook beginners. Leeftijd van 8 tot 14 jaar, iedereen daarbuiten in overleg. De locatie is Scouting Beuningen ’76, een mooie locatie met veel gras en een kampvuurmogelijkheid. Het kamp is inclusief eten, drinken en overnachting. Iedere deelnemer ontvangt een jaarabonnement chessity (of €25 korting), een stappenboekje en een leuk aandenken.

Lees meer >

Wat wil de schaakmóeder?

4 juli 2016 11:18 0

“De schaakvader gaat het maar om één ding: dat zijn kind de partij wint. Het liefst langs de weg die de trainer onderwezen heeft, maar als het incorrect is of dankzij een blunder van de tegenstander, dan maalt hij daar niet om. En of de zege tot stand komt door middel van langdurige positionele en strategische manoeuvres waarbij alle vlakken van het speelveld subtiel worden verkend, dan wel via het betere rechttoe-rechtaan werk van een woeste koningsaanval – ook dat zal hem een biet zijn. Zolang het maar leidt tot de allesbevrijdende glorieuze climax aan het eind: de matzet!

Doorgaans is één winstpartij niet genoeg voor hem, na een korte adempauze maakt hij zich op voor de volgende, en daarna wéér – onverzadigbaar als hij zijn kan. Er zijn er bij wie het vormen aanneemt van een obsessie die zelfs het dagelijkse leven beheerst. Onderzoek heeft uitgewezen dat de zwaarste gevallen elke zeven seconden denken aan dat ene.” …

Hoe het met hem zit is wel duidelijk. Maar wat te zeggen van háar, de schaakmóeder?

Bovenstaande regels vormen het begin van het verhaal Wat wil de schaakmóeder? Een nieuw schaakvaderverhaal. Tezamen met meer nieuwe verhalen en een selectie van het blog schaakvaderverhalen zal het deel uitmaken van een bundel schaakvaderverhalen. Natuurlijk over schaken maar ook met uitstapjes naar politiek, geschiedenis, voetbal en popmuziek – altijd met een knipoog geschreven.

Lees meer >

Op een andere dag, door Theo Mooijman (de column van SV Promotie)

3 juli 2016 11:06 0

De KNSB zoekt leden. En daar staat de bond niet alleen in. Iedereen zoekt leden. Het is overal het zelfde liedje. Of het nu een koor is of een biljartclub. Elke sport- of culturele vereniging die zich niet mag verheugen in grote belangstelling van de jeugdigen kalft af. Zelfs de ouderenbonden hebben te maken met teruggang in het aantal leden, terwijl de doelgroep in aantal juist stijgt.
Er is op verschillende manieren tegen deze ontwikkelingen aan te kijken.

Lees meer >

Schaakrubrieken weekend 25 juni 2016

29 juni 2016 21:56 0

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.

Lees meer >