Rubrieken

In de schijnwerpers: Lise ten Holder

15 april 2021 8:00 3

Sinds enige tijd vervult Lise de functie van coördinator Schoolschaak en Opleidingen. Directeur Dharma Tjiam zegt over haar: “Lise is een energieke persoonlijkheid en heeft een stevige onderwijsachtergrond. Daar hebben we veel behoefte aan bij de uitbouw van het schoolschaak en onze opleidingen.” Ze is nu al een tijdje aan het werk. Tijd dus voor een gesprek over hoe ze tegen de schaakwereld aankijkt en welke rol ze daarin vervult.

Kun je zelf schaken?

Ik kan schaken, ja. Ik heb ooit leren schaken thuis als kind. We speelden dan op vakantie. Nu schaak ik met mijn oudste zoontje. En ik heb ook de cursus schaaktrainer 1 gedaan.

Je hebt schaaktrainer 1 bij Eddy Sibbing gedaan? Hoe was dat? Ben je geslaagd?
Het was heel leerzaam. Ik was heel benieuwd om te ervaren hoe dat gaat. Wie er in de cursus zitten en hoe Eddy het aanpakt. Ja, ik ben geslaagd!

Je komt niet uit de schaakwereld, klopt dat?

Dat klopt, ik heb 12 jaar gewerkt bij de IMC weekendschool in Amsterdam-Zuidoost. Ik heb ontwikkelings- en sociale psychologie gestudeerd aan de UVA. Toen ik eind twintig was ben ik bij die school terechtgekomen, eerst als coördinator van het onderwijsprogramma op zondag. Wij richtten ons daar voornamelijk op beroepen, bijvoorbeeld: we gaven op vijf zondagen les over het vak recht. Via mijn netwerk nodigden we voor deze lessen rechters, advocaten en mensen van de politie uit.

Ik heb daar heel erg veel geleerd. Elke zondag was er een andere docent. Iedere docent vraagt weer een andere coaching om het beste tot zijn recht te komen. Er zijn vaak grote verschillen. Deze docenten, afkomstig uit totaal verschillende vakgebieden, hebben hun eigen stijl van dingen over willen brengen. Het gaat er om dat je die docenten helpt het midden te vinden tussen hun eigen stijl en leiderschap en wat de groep vraagt. Er zijn talloze didactische tips en trucs die je mensen kunt meegeven. Maar uit dit repertoire moeten mensen zelf kiezen.

Lees meer >

schaakverhaal

13 april 2021 13:35 2

Levend schaak

‘Schuif es wat op’ riep de zwarte loper in het plastic schaakdoosje. ‘Het wordt hier zo langzamerhand wel erg krap. Hoe lang is het geleden dat we weer eens lekker de benen konden strekken op het schaakbord’. ’Een week geleden toch’ sprak de witte toren, ‘je geheugen wordt ook al minder maar wat mij betreft spelen we weer eens een lekkere pot, ik vind dit uitzicht maar niks.

Lees meer >

“Pat? Nee, nee, nee. Eeuwig schaak!” door Gerhard Eggink

9 april 2021 19:44 2

Het is de laatste jaren steeds gebruikelijker geworden om moeilijke situaties te “verduidelijken” door een schaakmetafoor in te zetten. In eerste instantie vond ik dat nog wel grappig (iedere aandacht voor het schaken is beter dan niets, en slechte aandacht is beter dan geen aandacht), maar het begint me nu steeds meer te ergeren. Lees de hele column in PDF.

Deze en andere columnisten van SV Promotie,

Lees meer >

Recensie: Mastering Chess Middlegames

9 april 2021 8:00 4

Inleiding
In deze recensie bespreek ik het boek Mastering Chess Middlegames – Lectures from the All-Russian School of Grandmasters van Alexander Panchencko. Alexander Panchenko (1953-2009) was een van de meest succesvolle schaaktrainers in de Sovjet-Unie en later in Rusland. Hij stond bekend als een zeer enthousiaste en toegewijde trainer die vele Russische talenten heeft geholpen in het zetten van hun stap naar meesterniveau. Naast succesvol trainer was hij zelf ook een sterke grootmeester.
Dit boek richt zich, zoals de titel al doet vermoeden, op het middenspel. Het geeft een overzicht van de belangrijkste lessen binnen het middenspel die onderdeel uitmaakten van Panchencko’s methodiek. Het materiaal is rechtstreeks afkomstig van de lessen die hij tussen 1981 en 1991 gaf op de beroemde Russische schaakacademie.

Het bijzondere van deze in 2015 verschenen editie is dat de befaamde lessen uit de Russische schaakschool nu ook in het Engels beschikbaar zijn. Hiermee kan de westerling (die geen Russisch spreekt) nu ook eindelijk zijn voordeel doen met deze rijke bron aan Russische schaakkennis. Hoewel het boek dus al enkele jaren geleden is verschenen blijven de lessen tijdloos en kan het geen kwaad het boek weer eens in de spotlight te zetten. Overigens is het goed om voor de kritische student op te merken dat alle stellingen in het boek zijn gecheckt met moderne engines.

Inhoud
De opbouw van het boek is thematisch. Eigenlijk alle klassieke middenspelthema’s komen wel aan bod. Van profylaxis (anticiperen op de dreigingen van je tegenstander) en de tegenaanval tot loper versus paard en het creëren van een voordeel. De volledige lijst van onderwerpen die aan bod komen en waar een speciaal hoofdstuk aan is gewijd:

Lees meer >

Krantenrubriek paasweekend April 2021

8 april 2021 15:24 37

Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.

Lees meer >

schaakstukje

6 april 2021 13:59 6

Wat is schaken?

Stel je koopt een schaakboek met daarin uitleg over de spelregels. Na enige oefening weet je de loop der stukken en anderszins. Je kunt schaken! Door veel te spelen en schaakstudie ontwikkel je je spel tot een voor jouw acceptabel niveau. Goed het kan altijd beter maar grootmeester zul je niet worden. De vraag is nu waarom speel je de ene keer veel beter dan de andere?

Lees meer >

De ochtenden

5 april 2021 16:22 Paul van der Sterren 3

Nu het weer lente wordt komen er, zoals ieder jaar, herinneringen bij me op aan eerdere lentes en dan met name aan bepaalde toernooien die ik in deze tijd van het jaar speelde, vroeger, toen ik nog jong en mooi en schaker was. Het sterkst is dit effect als ik een wandeling maak, in mijn eigen Amstelveense Middelpolder of gewoon ergens in een willekeurig stadsparkje waar het groen doorbreekt en de eerste bloesemgeuren en –kleuren zich aandienen.

Want wat heb ik op bankjes in parkjes gezeten tijdens die toernooien! Vooral in München 1990 en in Brussel 1993 deed ik, als mijn geheugen me niet al te zeer bedriegt, eigenlijk nauwelijks iets anders, althans tijdens de ochtenden wanneer ik wist dat er ‘s middags een loodzware tegenstander op me wachtte. Dan was er dat verpletterende besef, dat verschrikkelijk weten dat ik die partij wel eens zou kunnen verliezen en nee, dat was zo erg, zo absoluut onverdraaglijk erg, dat kón ik gewoon niet laten gebeuren. Het is alsof je weet dat je diezelfde avond dood kunt zijn – want een schaker die zijn partij verloren heeft is in zekere zin dood – maar je wilt niet, nee, je wilt absoluut niet. Niet sterven, niet verliezen. Het kan niet en het mag niet.

Lees verder op de website van Caissa-Amsterdam.

Lees meer >

Huttontoernooi 1989, de film (update)

3 april 2021 15:38 20

Het Huttontoernooi is een jaarlijks toernooi voor jeugdteams van regionale bonden dat al ruim zestig jaar wordt georganiseerd. Op 28 oktober 1989 organiseerde de NHSB het in Heemskerk. Onder de deelnemers latere grootmeesters als Loek van Wely, Harmen Jonkman, ikzelf, mogelijk Karel van der Weide en een latere wereldkampioen bridge. De OSBO won met een half punt voorsprong op de NHSB. Berend van Maassen maakte een film van het toernooi en die beelden heeft hij gisteren op YouTube gezet. Met behulp van wat generatiegenoten op Facebook heb ik een lijstje gemaakt van de schakers die we denken te herkennen. Wie herkent er nog meer?

Op het einde van de eerste deel is er een bommelding. Tijdens de tijdelijke ontruiming werden er natuurlijk veel grappen mee gemaakt, maar één iemand (die anoniem wenst te blijven, maar hij heeft een paarse trui in het filmpje, is nu IM en zijn broer schrijft regelmatig op Schaaksite) had de pech dat er net een stille naast hem stond. En hop, mee naar het bureau moest ie. Hij was nog wel op tijd terug om zijn partij verder te spelen (maar, zie het filmpje).

We herkennen: 1:00 Henk Michels; 9:50 Sybolt Strating 9:57 Richard Duijn, ik tegen Michel Abbink, Jesper Smeenk? tegen Ivo Stork, Ornett Stork tegen Arnoud Jansen/Erik van Esterik? ; 10:17 Sjonnie Strothotte; 10:46 Mark Vermeer; 11:08 Gert-Michiel de Niet? en Frenk van Harreveld aan het vluggeren; 11:23 Raoul van Ketel; 13:53 Jan Sinnige; 14:00 Berend van Maassen;  14:05 Roel de L; 14:36 Piet Hania, Jan-Peter Bogers; 15:01 Job Bueno de Mesquita † ; 15:42 Marcel Beulen; 16:07 Raoul van de Oudeweetering; 16:15 Jeroen Bosch en Frieda Arnold; 16:23 16:23 Sylvia de Vries tegen Petra Egbers; 16:51 Jan-Willem van de Griendt; 16:57 Bas van der Lijn 17:10 Erik Janssen en ik; 17:02 Partij Migchiel de Jong – DR 17:15 Sylvia de Vries en Renate Limbach † ; 17:24 Mark Irwin; 17:26 Hiddo Zuiderweg; 17:30 Jan-Willem van Prooijen; 17:34 Maarten Strijbos; 17:37 Léon van Tol; 18:18 Jeroen Bosch 19:05 Poulien Knipscheer; 19:12 Martijn Engelberts;

Lees meer >

“Positie Omtzigt, functie elders…” door Rudi Matai

2 april 2021 20:26 5

O, wat valt er weer veel te beleven in politiek Den Haag. U heeft het natuurlijk meegekregen waarde lezer. In het schimmige schaakspel dat formatie heet, werden blunders zonder weerga begaan door onze minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kasja Ollongren (D66), tevens één van onze vicepremiers. Lees de hele column in PDF.

Deze en andere columnisten van SV Promotie, schreven samen meer dan 1000 columns.

Lees meer >

Selected games by Peter Romanovsky

2 april 2021 13:05 8

Stel je voor: je maakt twee wereldoorlogen mee, je stad wordt meermaals belegerd, je hebt jaren amper te eten, je verliest praktisch al je familie door voorgaande punten en je hart is al zwak sinds je jonge jaren. Zou je nog zin hebben in schaken? Zou je überhaupt nog zin hebben in het leven, is misschien nog een betere vraag. In een tijd van luxe en voorspoed is het lastig voor te stellen wat Peter Arseniyevich Romanovsky allemaal heeft doorstaan, maar dit boek licht het tipje van de sluier op. Een kijkje in het leven van een Russisch nationaal kampioen, die gestreden heeft met Aljechin, Euwe, Botwinnik en nog meer grootheden van de vorige eeuw. Een man die ondanks een ongelooflijk zwaar leven in de Russische schaakwereld uit wist te groeien tot een grootheid en de basis legde voor de Russische schaakschool die vele wereldkampioenen voortbracht.

Dit unieke boek heeft alles wat je in een boek wilt zien. Het is eigenlijk een verzameling van meerdere boeken in een, geschreven door verschillende auteurs. Het eerste deel is een 170-pagina lange biografie, geschreven door Sergei Tkachenko over het leven van Peter Romanovsky. Het tweede deel is een autobiografie van Peter Romonovsky zelf. Dit deel behandelt voornamelijk het schaakaspect van Romanovsky’s leven en de ontwikkelingen die hij doormaakte. In totaal bevat dit 21 partijen en fragmenten. Het derde en laatste deel is zijn boek ‘Selected games’. In dit deel behandelt Romanovsky 51 partijen met als hoofdthema ‘de aanval’. Alle in totaal 72 beschreven partijen en fragmenten uit het 2e en 3e deel bevatten heel veel uitleg, wat het doornemen van deze partijen leuk en leerzaam maakt. Daarover later meer.

Voordat het eerste deel verder wordt uitgewerkt, hierbij eerst de stelling die Peter Romanovsky’s schaakstijl voorgoed veranderde. Hij speelde op 16-jarige leeftijd een oefenmatch van 10 partijen tegen zijn oudere broer, Alexander, die al een gerenommeerd schaker was. Hoe wint zwart in deze stelling? Het antwoord vind je verderop.

Lees meer >