Aanstaande zaterdag en zondag mei organiseert SG KiNG het NK Online Bullet op Lichess. Bij het officiële NK Online Bullet speel je partijen van 1 minuut per persoon per partij, zonder increment. Je kunt je op zaterdag 9 mei in een van de qualifiers van een uur plaatsen voor de finale van zondag 10 mei. De eerste prijs is € 400! Trek dus je beste snelschaakopeningen uit de kast,
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
Lees meer >
Münninghoff in 2008 tijdens het NK voor journalisten in Wijk aan Zee. Foto: Bart Beijer
Alexander Münninghoff was een prachtmens. Hij had de gave om anderen blij te maken. Hij was een eminent journalist met een enorme staat van dienst, ook op schaakgebied, maar ook een sprankelende persoonlijkheid met een geweldig gevoel voor humor. Als je hem zag schoot je humeur al de lucht in. Van het jaarlijkse Nederlands Journalistenkampioenschap tijdens het Tata Schaaktoernooi in Wijk aan Zee was hij één van de grote inspiratoren. Pas als Alexander binnenkwam kon het beginnen. Hij begroette iedereen uitvoerig en al gauw schalde zijn aanstekelijke Stentorlach door de zaal. Vele jaren lang droeg hij bij de sluiting dan ook nog gloedvol een gedicht voor in het Russisch, waarna de stemming er meteen in zat.
In de jaren zeventig lazen wij in Schaakbulletin vol bewondering Münninghoff’s reportages over het Soviet-schaakleven en interviews met de topschakers die deze ontzagwekkende grootmacht voortbracht. Hij had een grote liefde voor dat land, maar was ook zeer kritisch. Later kwamen er van zijn hand een biografie van onze wereldkampioen Max Euwe en eentje van de wereldkampioen van het Leidseplein, Hein Donner, en onder meer een fraai vormgegeven boekje over drie matches van Donner. De Hein Donner-biografie heb ik in het afgelopen jaar naar het Engels mogen vertalen voor New In Chess. Een bloemrijk, zeer informatief en psychologisch diepgravend boek, en een pittige, maar ook buitengewoon interessante klus.
Lees meer >
Begonnen op een verloren avond met twee teams, en drie spelers, zagen we afgelopen zondagavond bijna 500 spelers actief in onze teamwedstrijden. Steeds meer clubs melden zich aan (en blijf dat vooral doen, iedereen kan meedoen!), en daarmee breiden ook de mogelijkheden zich uit om een ‘passende’ teambattle aan te bieden. Het was ook volle bak deze week in de ‘kleinere teams battle’. Daar is speciaal ruimte voor de ‘gewone’
Bij het grote publiek is Alexander Münninghoff, die op 28 april overleed, bekend vanwege zijn boek ‘De stamhouder’, over zijn eigen familie. Hij kreeg er in 2015 de Libris Geschiedenis Prijs voor. In 1983 won hij al de Prijs voor de Dagbladjournalistiek. Münninghoff, geboren in 1944, werkte van 1974 tot 2007 voor de Haagsche Courant. In dit artikel geef ik een overzicht van zijn werk in de schaakwereld.
Münninghoff in 2008 tijdens het NK voor journalisten in Wijk aan Zee. Foto: Bart Beijer
Münninghoff doorliep het gymnasium in Den Haag en studeerde Slavische taal- en letterkunde in Leiden en Amsterdam. Hij was voor zijn krant correspondent in Moskou, maar was bijvoorbeeld ook oorlogscorrespondent in het Midden-Oosten en in Zuid-Amerika. De redactie van het tijdschrift Schaakbulletin profiteerde vooral van zijn kennis van de Russische taal en samenleving. Hij schreef over schaken in de Russische pers en interviewde Russische schakers.
Lees meer >De Magnus Carlsen invitational is gewonnen door Magnus Carlsen. Nadat de eerste drie partijen van zijn finalematch tegen Hikaru Nakamura in een witoverwinning waren geëindigd wist hij de laatste partij met veel moeite remise te houden en zo de match met 2.5-1.5 te winnen. Daarmee won de nummer 1 op de rapidratinglijst naast de eer ook 70.000 dollar (maar geen ratingpunten).
Voordat ik de partijen bespreek eerst even over het toernooi zelf. Carlsen was zelf heel tevreden over hoe het gegaan was (los van zijn eigen overwinning), de commentatoren waren ook enthousiast en ik ben het met ze eens: ik heb me zeer vermaakt met de partijen (en hun commentaar) de afgelopen twee weken. Dan is de vraag: was dit toernooi er bij gebrek aan beter of is het een blijvertje. Ik denk zelf het laatste. Er zijn wat nadelen aan online spelen: natuurlijk de mogelijkheid tot valsspelen (maar dat speelt bij een toptoernooi als dit niet zo) en mogelijke technische problemen (zoals in dit toernooi Firouzja die tegen Nakamura in gewonnen stelling door zijn vlag ging door een probleem bij chess24.com, met een halfje werd afgescheept na lange discussies en vervolgens met 0.5-3.5 verloor). Ook kunnen tijdsverschillen voor een niet helemaal gelijke strijd zorgen: de een speelt vroeg in de ochtend, de ander gewoon overdag, weer een ander ’s avonds laat. Maar er is (los van dat iedereen gewoon thuis kan spelen) ook nog een groot voordeel aan het formaat. De emoties! Bij een normale partij zie je die ook wel, maar houden spelers zich vaak in, want de tegenstander kijkt mee. Maar bij dit toernooi hoefde je heel vaak niet eens naar het bord te kijken om te zien dat er bij iemand iets was misgegaan. Hoofd schudden, handen omhoog gooien in wanhoop, maak een compilatie en je hebt een kijkcijferkanon op YouTube! (ik heb het maar meteen als idee gesuggereerd aan Chess24).
Carlsen en Nakamura hadden in de roundrobin ook tegen elkaar gespeeld en toen werd het vier keer 1-0 (en in de armageddonpartij nog een keer). Alsof ze bezig waren met een recordserie (misschien waren ze dat ook wel) eindigden de eerste drie partijen van de finale ook in 1-0. In de eerste partij leek er niets aan de hand voor Nakamura:
Zwart aan zet, weinig pionnen op het bord, actieve toren, moet toch remise te houden zijn. Maar Carlsen is in zijn element in dit soort eindspelen en wist van bijna niets iets te maken. Hij won een pion, het was nog steeds remise maar na een fout van Nakamura niet meer. In de tweede partij was het juist Carlsen die een grote fout in het eindspel maakte.
Hoe moet zwart terugslaan, met de e- of g-pion? Carlsen sloeg vrij vlotjes met de e-pion terug, mogelijk met de bedoeling om het paard op e6 te zetten. Probleem is dat het pionneneindspel dan voor zwart verloren is (en het paardeindspel dat ook bleek). Na 36…gxf5 had zwart nauwelijks meer slechter gestaan.
In de derde partij gaf Carlsen twee stukken voor toren en twee pionnen. Nadat (met onnodige medewerking) de zware stukken van zwart waren geruild stond het zo:
Frits Böttcher: wetenschapper, bestuurder en schaakliefhebber
In deze serie wil ik het rijke schaakleven beschrijven van Frits Böttcher aan de hand van het familiearchief en eigen onderzoek. Alvorens in te gaan op zijn boeiende schaakleven eerst een portret van deze markante en vooraanstaande Nederlander die in 1915 in Rotterdam werd geboren en op 93-jarige leeftijd in den Haag overleed. Grote bekendheid kreeg hij als lid en oprichter van de Club van Rome. De aanleiding voor deze serie was het volgende.
De KNSB-competitie bestaat dit jaar 100 jaar en mijn eerste twee bijdragen gingen over het landskampioenschap van Rotterdam (NRSV) in 1930/1931 waarmee de hegemonie van de Amsterdammers werd doorbroken. NRSV zou later fuseren met de Rotterdamse schoolschaakvereniging (HBS) Wilhelm Steinitz. Frits Böttcher was op 12-jarige leeftijd een van de leden van het eerste uur, samen met Pim en Karel Muhring, Ivo en Jaap Samkalden, Rocus van Yperen en Chris Vlagsma.
Prof. dr. C.J.F. Böttcher (1915 – 2008) postuum in het nieuws
Op zaterdag 22 februari verscheen er een groot artikel in de Volkskrant dat veel opzien baarde. De kop luidde: ‘De grote twijfelzwaaier of hoe Prof. dr. C.J.F. (Frits) Böttcher met steun van tientallen bedrijven de basis legde voor de klimaatscepsis in Nederland.’
Lees meer >
Hadden we gisteren al een intense halve finale tweekamp gezien in het Carlsen Invitatie toernooi dan mogen we stellen dat de tweede halve finale misschien wel net zo enerverend was als die tussen Nakamura en Caruana.
Het waren nu Magnus Carlsen zelf en zijn tegenstander Liren Ding die er een waar spektakel van wisten te maken. Van de gebruikelijke commentatoren was Jan Gustafsson (een van de mensen achter Chess24) afwezig vandaag en dus mochten Peter Svidler, Lauwrence Trent en ook een groot gedeelte Alexander Grischuk de honneurs waarnemen. Svidler bediende het analysebord en daarom vlogen de varianten werkelijk in het rond. Het is duidelijk dat hij ook nog altijd het inzicht heeft van een absolute wereldtopper; hij doet alles zonder engine, maar hij zit er niet vaak naast met zijn oordeel en zijn varianten.
De tweekamp tussen Ding en Carlsen was op voorhand pikant. Stond Magnus er niet om bekend dat hij de laatste jaren vrijwel alle belangrijke tiebreaks had gewonnen? En had de Chinees daar niet op hardhandige wijze een einde aan gemaakt? Inmiddels heeft Carlsen zelfs al drie (of zijn er vier) minitweekampjes met rapidschaak van Ding verloren, ook dit toernooi nog. Die 3-1-nederlaag zal hem niet lekker hebben gezeten…
De eerste partij werd een beetje aftasten en hoewel Carlsen een klein voordeeltje leek te krijgen, kon Ding hem in bedwang houden. Wit had een goede loper, zwart een slechte, maar die goede loper kon het verschil niet maken vanwege het gesloten karakter van de stelling. Dus eindigde de wereldkampioen maar met een klein geintje:
Vandaag werd in het Carlsen Invitatie toernooi de eerste halve finale gespeeld tussen de twee Amerikanen, Fabiano Caruana en Hikaru Nakamura.
Caruana is de nummer twee van de wereld, Nakamura is één van de beste snelschakers ter wereld. Dat belooft op voorhand een mooie confrontatie te worden. En dat werd het ook!
Het werd een intense strijd in de rapidpartijen die in 2-2 eindigde. Daarna zouden twee vluggertjes met ieder 5 minuten (+ een paar seconden increment) op de klok volgen, alvorens een Armageddon-potje tot een beslissing moeten leiden.
In de eerste partij kwam, met Caruana achter de witte stukken, de Italiaanse opening op het bord. Hij bereikte vrij weinig en de partij eindigde in een remise.
De tweede partij leverde Nakamura in de Ruilvariant van het Slavisch voordeel op, totdat hij in een eindspel zomaar een kwaliteit verblunderde door een paardvork te overzien. Maar hij recht de rug, verschaft zichzelf (voldoende) tegenkansen en komt met een blauw oog weg.
De derde partij probeert Caruana opnieuw het Italiaans uit, maar hij komt niet beter te staan en probeert dan ijzer met handen te breken. Dat komt hem duur te staan. Het gaat op een gegeven moment zelfs van kwaad tot erger en hij hangt op een gegeven moment in de touwen.
De afgelopen maand werd duidelijk dat alle sportevenementen wereldwijd werden afgelast dan wel uitgesteld. Op schaakgebied zijn alle toernooien en wedstrijden waar spelers fysiek aanwezig zouden zijn geannuleerd. Ook de Nederlandse schaakbond ontkwam er niet aan en het ene na het andere evenement werd van de kalender geschrapt.
Interview van Stefan Kuipers met de kampioen bij de A-jeugd, FM Siem van Dael.
Maar de schaakbond bleek niet voor een gat gevangen. Er werd besloten dat de toernooien, in een wat aangepast formaat, doorgang zouden vinden. Zo werd op 10 april al het online jeugdkampioenschap in de E-categorie gehouden. Dat werd via het heel speelse Chesskid gespeeld. Alle kinderen kregen een speciaal account en konden ze met elkaar de strijd aangaan over zeven ronden.
Vandaag werden maar liefst alle toernooien voor de jeugd in de hogere categorieën gespeeld. Er was zelfs een behoorlijk prijzengeld in het vooruitzicht gesteld:
Prijzen
A jeugd € 100, € 75, € 50
AB meisjes € 100, € 75, € 50 + € 50, € 40, € 30 voor sterkste B meisjes indien buiten de top 3.
B jeugd € 50, € 40, € 30
C jeugd € 50, € 40, € 30
C meisjes € 50, € 40, € 30
Lees meer >
Aan niets in het Tijdschrift van den Koninklijken Nederlandschen Schaakbond van april 1940 is te merken dat de Tweede Wereldoorlog in ons land op het punt van beginnen staat. De vaste verslagen, de vaste rubrieken, de vaste vormgeving: het is business as usual. Schakend Nederland kan probleemloos aan de competitie 1940-1941 beginnen, zo lijkt het.
In het tijdschrift wordt in de rubriek ‘Nieuws uit de Onderbonden’ bij de Stichtsch-Gooische Schaakbond geschreven: ,,Zoo is de noodcompetitie dan ten einde. Hopen wij dat iets dergelijks nooit meer noodig moge zijn.’’ Dit citaat geeft aan dat er wel iets aan de hand is, maar je krijgt de indruk dat het bestuur van de Nederlandsche Schaakbond denkt dat de geschiedenis zich zal herhalen en dat ons land net als tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal zijn blijven.
Ruim een maand later ziet de wereld er heel anders uit. Door de Duitse inval is er geen meinummer van het tijdschrift verschenen en wordt dat gecombineerd met het juninummer. Op de voorpagina richt het KNSB-bestuur zich tot ‘alle schakers’. Allereerst wordt stilgestaan bij de slachtoffers van het eerste oorlogsgeweld, waarna snel de blik naar voren is gericht. ,,Wij weten wel dat in sommige onderbonden een verslapping dreigt en dat Rotterdam langen tijd noodig zal hebben om zich te herstellen en opnieuw te groepeeren. Hoe goed bedoeld ook kan een vrijstelling van een of twee maanden contributie hier niet de redding brengen.’’ Ook hoopt het bestuur dat kleine verenigingen – omdat er minder leden zijn – gaan fuseren, zodat er meer sterke clubs komen.
Lees meer >Voor Anish Giri is de Magnus Carlsen Invitational toch nog goed geëindigd. In de laatste reguliere ronde wist hij Caruana te verslaan. De Amerikaan plaatste zich wel voor de halve finale waarin hij morgen zal uitkomen tegen landgenoot Nakamura. Een dag later wordt de andere halve finale gespeeld tussen Carlsen en Liren Ding.
Omdat het de laatste ronde was werden dit keer alle matches tegelijk gespeeld, onder andere om het minder waarschijnlijk te maken dat een speler verliest om een betere paring in de halve finale te krijgen. Toch speelden verschillende spelers alsof ze niet wilden winnen. Zo speelde Carlsen o.a. 1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 h5 en zo mogelijk nog dubieuzer 1.e4 e5 2.f4 (volgens Leela zijn er 17 zetten beter dan 2.f4, merkte Gustafsson op). Het had in zoverre succes dat de wereldkampioen (nummer 1 voor vandaag) met 3-1 verloor van Ding (nummer 4 voor vandaag), maar nou moet hij toch tegen de Chinees (tegen wie hij vaak problemen heeft in rapidschaak). Nakamura miste een paar simpele combinaties tegen MVL maar won uiteindelijk toch na verlenging. En Caruana? Die speelde ook niet op zijn best tegen Giri.
De toren moet zo snel mogelijk voor de pion, maar Caruana dacht nog tijd te hebben om h5 op te halen met 38.Tc5? Zwart kreeg zijn pion op a2 met zijn toren erachter en de rest was een kwestie van techniek.
Veld c5 bleek sowieso ongelukkig voor de Amerikaan, want een partij later gebeurde dit.
Lees meer >
Na het succes van afgelopen weekenden (afgelopen weekend zo’n 65 deelnemers!) biedt Pascal Losekoot (www.schaaktraining.nl) komend weekend voor de zesde keer gratis online schaaktrainingen aan: zaterdag om 11 uur en 13 uur en zondag om 14:00 uur. Onder meer over kwaliteitsoffers en wereldkampioen Capablanca. Deelname is gratis maar vooraf aanmelden is wel nodig.
Over het laten glippen van de winst gevolgd door onnodig verlies
Bij het lezen van het boek van Gerben van Manen “Hoe Grünfeld zijn been verloor” (2018), werd ik op blz. 112,113 getriggerd door het slot van de partij Van Manen-Vlam (Charlois-Philidor, 1979) en het daarbij vermelde commentaar.
Stelling
Wit: Kf2, Ld2, pi a4, b5, e3, f4, g3, h2.
Zwart: Kc4,
