Begrijp wat u doet: Het Dame-Indisch 2

2 november 2015 13:36 Herman Grooten 0

Opening: Het Dame-Indisch 2

Na de zetten 1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 ontstaat opnieuw de uitgangsstelling van het Dame-Indisch waarmee we in het eerste deel begonnen zijn. We hebben we nog een paar variantjes op de plank liggen die beginnen met: A) 4. a3. De vorige keer hebben we ons niet afgevraagd hoe het kan dat een dergelijk pionzetje gevaarlijk zou kunnen zijn voor zwart. Oud-wereldkampioen Tigran Petrosian bediende zich hiermee en later vormde Gary Kasparov het zelfs om tot een gevaarlijk aanvalssysteem.

Het idee is natuurlijk dat het paard op c3 zo belangrijk is omdat het de belangrijke centrumvelden e4 en d5 in beslag neemt, dat wit zich het tijdverlies kan permitteren. De aandachtige lezer die zich afvraagt waar C) 4. g3 blijft, moet nog even geduld hebben. Dat komt in deel 3 aan de orde.

A) 4. a3

Hoe kan een dergelijk pionzetje gevaarlijk zijn voor zwart? Dat is een legitieme vraag, want pionzetten in de opening zijn in feite geen ontwikkelingszetten. Het maakt alleen ontwikkeling van de stukken mogelijk. Toch bediende oud-wereldkampioen Tigran Petrosian zich van deze mogelijkheid en hij was er redelijk succesvol mee. Ik heb er zo’n vijftig partijen mee weten te vinden in mijn database. Toch valt het tijdverlies goed te motiveren. Wit beoogt het paard van b1 op c3 te zetten zonder dat het daar gepend kan worden. Dat paard neemt de belangrijke centrumvelden e4 en d5 in beslag en daarmee gaat wit de strijd om het centrum aan.

4…La6!?

Lees meer >

Juweeltjes 3: Pinter-Timman

1 november 2015 21:44 Herman Grooten 10

In deze rubriek nodigen we de bezoeker van Schaaksite graag uit om te genieten van de meest schitterende prestaties op het schaakbord, door alle eeuwen heen. De reden waarom voetballiefhebbers in vervoering raken als zij acties zien van Messi of Ronaldo moet bij ons schakers dezelfde zijn als wij de partijen naspelen die we hier willen tonen. En aarzelt u vooral niet om uw keus ook kenbaar te maken!

Het beoordelen van wat kunst is, is puur subjectief. Tenminste dat is naar mijn bescheiden mening het geval als ik naar schilderijen kijk. Waarschijnlijk zal ik aangezien worden voor een cultuurbarbaar als ik beweer dat ik de charme van een Mondriaan niet zo kan ontdekken.

Datzelfde zou je kunnen zeggen voor het keuzelijstje dat ik heb aangelegd van partijen die naar mijn mening van grote schoonheid zijn, maar waarin anderen wellicht zich zullen afvragen waar de schoonheid precies te zien valt.

Bij schoonheid zijn de meeste schakers geneigd om partijen van dit predicaat te voorzien als er van alles geofferd wordt, dat later met rente wordt teruggewonnen of eindigt in mat. Nou ben ik daar ook niet vies van, maar toch zijn sommige strategische prestaties in mijn ogen van een schitterende eenvoud, die ik die graag voor het voetlicht wil brengen. Een daarvan is de partij die ik hieronder bespreek tussen de Hongaarse grootmeester Jozsef Pinter tegen onze landgenoot Jan Timman.

Jan Timman in de tachtiger jaren: op weg naar de wereldtop (foto Jos Sutmuller)

Lees meer >

Drie winnaars, twee IM-normen in Haarlem!

25 oktober 2015 17:51 Herman Grooten 2

De ‘Haarlemse Meesters’ zijn ten einde. Het werd een bijzonder spannende middag waar van alles gebeurde, maar waarin uiteindelijk de champagneflessen ontkurkt mochten worden.

Wat was de situatie bij het ingaan van de negende en laatste ronde? Eén koploper, IM Manuel Bosboom met 5½ punten, gevolgd door twee achtervolgers met een halfje minder. Dat zijn FM Jaap de Jager en Barry Brink, die beide – met zwart nog wel – moeten winnen voor een IM-resultaat. De paring voor deze laatste ronde luidt:

Het wordt een boeiend schouwspel want vooral in de partijen van Jaap de Jager en natuurlijk bij Manuel Bosboom (zie foto Harry Gielen) gebeurt van alles.

Barry Brink toont zijn meesterschap in spe. Hij komt met zwart comfortabel het middenspel in en na verloop van tijd heeft hij een belangrijke pion veroverd. Maar kan hij deze pluspion in een dubbeltoreneindspel naar winst voeren? In elk geval wel zoals het gaat in de partij, want tegenstander Martin Molinari verzuimt om een stel torens te ruilen. Met voor ieder twee torens blijkt het eindspel simpel en instructief gewonnen. Brink dus een IM-norm.

Ondertussen leek de partij tussen Rooze en De Jager een soort achtbaan waar van alles gebeurde. Een stukoffer van Rooze werd min of meer weerlegd, maar even later keerden de kansen weer. De Jager besloot om een dame tegen een toren en een stuk te geven, maar toen ontstond er een wedloop waarin de bewegelijke dame beter bleek te zijn dan de zwarte toren en loper. Ook in deze fase gebeurde er van alles en het eindigde in een abrupt slot. Plotseling stond er 0-1 bij het livebord, toen weer 1-0 en later werd dat weer veranderd in 0-1. Het werd nog gekker want de Stockfish bij de livetransmission gaf groot voordeel voor zwart te zien, terwijl diezelfde Stockfish op mijn computerscherm 0.00 aangaf. In elk geval kwam het punt bij De Jager terecht en daarmee scoorde hij een meesternorm.

Wat er tenslotte in de partij Van der Lende – Bosboom gebeurde valt met geen pen te beschrijven. Enfin, kijkt u zelf maar in de viewer, ik heb de partij niet durven analyseren maar heb hem wel toegevoegd evenals de twee hierboven gememoreerde partijen. Die zijn uiteraard wel van aantekeningen voorzien.

Lees meer >

Abhijeet Gupta wint de Open groep in Hoogeveen

24 oktober 2015 19:43 Herman Grooten 3

De op papier sterkste speler, Abhijeet Gupta uit India, heeft in Hoogeveen het Open toernooi op zijn naam geschreven. Bij het ingaan van de laatste ronde stonden er vier man bovenaan met 6 uit 8. De loting wees uit dat de landgenoten tegen elkaar moesten, daar waar we liever een Nederlands-India-confrontatie hadden gezien.

Gupta nam het met wit op tegen Das Neeloptal terwijl Jan Werle de witte stukken mocht hanteren tegen Benjamin Bok.

Abhijeet Gupta: bliksemoverwinning in de laatste ronde (foto Harry Gielen)

Al spoedig werd duidelijk dat de Nederlanders niets hadden aan een remise. Gupta sneed met groot gemak door de stelling van zijn landgenoot heen. In een Catalaanse opening liet de zwartspeler zich wel heel gemakkelijk naar de slachtbank leiden. In twintig zetten was het pleit al beslecht. En dat terwijl de partij tussen Werle en Bok lange tijd gelijk stond. Pas in het verre paardeindspel miste de Veldhovenaar een winstkans, hoewel wit volgens mij bij goed spel ook remise kan maken.

Lees meer >

Jan Werle alleen aan kop

22 oktober 2015 8:01 Herman Grooten 0

Grootmeester Jan Werle heeft in Hoogeveen vrij verrassend de leiding genomen met 5 uit 6. Na zijn nederlaag tegen Erwin l’Ami in de derde ronde, heeft hij alles gewonnen.

Jan Werle: alleen aan kop (foto Frans Peeters)

Vandaag wacht hem de vuurproef als hij het met zwart moet opnemen tegen de op papier sterkste speler, de Indiër Gupta. Het is overigens dringen geblazen want maar liefst negen achtervolgers met een halfje minder hebben de jacht op hem geopend. Daaronder ook drie Nederlandse grootmeesters: Erwin l’Ami, Benjamin Bok en Sipke Ernst. De twee laatstgenoemden spelen tegen elkaar.

Werle versloeg de Indiër Sengupta, die tot dan toe sterk meedraaide in de top van het klassement. Het spreekwoord ‘zonder geluk vaart niemand wel’, was een beetje van toepassing op de partij. Zwart kwam comfortabel uit de opening en na een wat onhandig damezetje van wit had zwart zomaar het initiatief naar zich toe kunnen trekken. In plaats daarvan begon de Indiër wat te aarzelen. Dat leidde ertoe dat Werle zich heel geschikt kon hergroeperen, waarna hij zelf ineens een tactisch grapje in de stelling had gevlochten. De Sengupta liep met open ogen in de val en hij moest er na een aantal zetten achter komen dat hij inderdaad vreselijk gefopt was.

Lees meer >

Actuele puzzels 13: Haarlemse Meesters

21 oktober 2015 8:51 Herman Grooten 2

In deze rubriek proberen we u op een wat alternatieve manier kennis te laten nemen van een actueel toernooi of interessant evenement. We struinen het internet af op zoek naar mooie, bijzondere of leerzame zetten of concepten. Omdat we graag willen dat u de grijze cellen ook in conditie houdt, bieden we deze aan in de vorm van opgaven.

De Haarlemse Meesters spelen een beetje in de schaduw van het toernooi in Hoogeveen. Maar dat hoeft niet te zeggen dat er minder gebeurt daar…

Op de website staat het volgende te lezen:

“Tienmaal organiseerde HWP Haarlem het BDO Chess Tournament. Met het wegvallen van de hoofdsponsor leek het toernooi niet voortgezet te kunnen worden, maar ondanks een bescheidener budget wordt een doorstart gemaakt onder de naam HWP Haarlemse Meesters!”

Het is prijzenswaardig dat Schaakvereniging Het Witte Paard het initiatief heeft genomen om dit prachtige toernooi te continueren. Dat zal zonder de hoofdsponsor BDO niet gemakkelijk worden, maar desalniettemin is men erin geslaagd om dezelfde formule te handhaven.

Na vier ronden staat Manuel Bosboom uit de Zaanstreek bovenaan. Er moet gezegd worden dat het hem bepaald niet tegenzat. Nadat hij in de eerste ronde de hoogstgeplaatste speler, IM Klekowski uit Polen, had verslagen, zat het hem heel erg mee in zijn partij Barry Brink. Iets te frivool spel van de Zaankanter werd aanvankelijk goed bestreden. Maar Bosboom had een onverwachte wending in de stelling gevlochten die door Brink – vermoedelijk in opperste tijdnood – niet werd opgemerkt.

De tussenstand na 4 ronden:

Lees meer >

L'Ami handhaaft zich tussen de Indiërs

19 oktober 2015 19:12 Herman Grooten 1

In Hoogeveen zijn in de open groep in drie dagen vier ronden afgewerkt. Vandaag moesten de deelnemers diep gaan met een dubbele ronde. Dat heeft geleid tot vier koplopers die allevier slechts één halfje hebben hoeven in te leveren.

Naast de drie Indiërs Sengupta, Vishnu en Debashis heeft onze landgenoot Erwin l’Ami (zie foto Harry Gielen) zich onder het leidende kopgroepje begeven. Vandaag won hij eerst het duel tegen zijn generatiegenoot Jan Werle. Daarna kwam hij remise overeen met Sengupta. De op papier sterkste speler, de Indiër Gupta liep in de tweede ronde al averij op omdat hij van het bord werd gezet door zijn landgenoot Ankit. Inmiddels heeft Gupta wel de achtervolging ingezet want hij won vandaag tweemaal.

In zijn kielzog bevindt zich ook de Nederlandse grootmeesters Benjamin Bok (die vandaag twee halfjes moest inleveren), Sipke Ernst, Jan Werle en Roeland Pruijssers.

Vermeldenswaardig is de partij die IM Migchiel de Jong speelde tegen GM Sengupta. De Jong liet zich na de opening in op complicaties die voor hem gunstig uitpakten. Met prachtig spel werd de grootmeester naar de slachtbank geleid en op een gegeven moment stond hij huizenhoog gewonnen:

Wit kan in deze stelling telkens c8D spelen en met twee stukken meer moet hij gewonnen staan. Maar omdat hij nog maar een pion over heeft en hij misschien geen zin had in een eindspel waarin hij met paard en loper moet matzetten, begint hij een paardmanoeuvre om te verhinderen dat zwart de toren kan offeren tegen de pion. Hoe het daarna afliep, treft u in het analyseblok aan!

Lees meer >

Actuele puzzels 12: Alexander Grischuk onttroont Magnus Carlsen als blitzkoning

15 oktober 2015 9:38 Herman Grooten 1

In deze rubriek proberen we u op een wat alternatieve manier kennis te laten nemen van een actueel toernooi of interessant evenement. We struinen het internet af op zoek naar mooie, bijzondere of leerzame zetten of concepten. Omdat we graag willen dat u de grijze cellen ook in conditie houdt, bieden we deze aan in de vorm van opgaven.

Zoals eerder deze week in Berlijn plaatsvond, is naast het wereldkampioenschap rapid de laatste twee dagen het Wereldkampioenschap Snelschaken gehouden. Dit toernooi kende een wat andere bezetting dan eerder bij het WK rapid. Nog meer deelnemers meldden zich aan de start, waaronder onze landgenoten Benjamin Bok, Sipke Ernst en Jorden van Foreest.

Het werd een bijzonder spannende race waarin verschillende kandidaten met elkaar van stuivertje wisselden om de koppositie. Zo stond na 15 ronden de Fransman Vachier-Lagrave bovenaan. In de achttiende ronde kwamen echter drie heren langszij: Yuri Vovk (Oekraïne), Vladimir Kramnik en Alexander Grischuk allemaal met 13½ punt. Magnus Carlsen stond daar slechts een halfje achter.

De negentiende ronde kwam Carlsen niet verder dan remise tegen Vovk, terwijl de naar voren geschoven Ivanchuk van Vachier-Lagrave won. Grischuk en Kramnik deelden het punt en kwamen zo met zijn tweeën bovenaan. In de voorlaatste (20ste) ronde ging Carlsen zowaar onderuit tegen Ivanchuk en pakten Kramnik en Grischuk een vol punt. Kramnik versloeg Vovk en Grischuk versloeg met zwart Tomashevsky. Alles kwam dus aan op de laatste ronde. Daar sloeg Grischuk zijn slag. Hij klopte, opnieuw met zwart, Gelfand en zag ondertussen dat Kramnik tegen Ivanchuk niet verder kwam dan remise. Carlsen won nog wel van Tomashevsky maar hij kon Grischuk niet meer van de titel afhouden. De Noor werd slechts zesde terwijl de Rus met 15½ de wereldtitel blitz greep.

De eindstand aan de kop van de ranglijst werd uiteindelijk:

Lees meer >

Actuele puzzels 11: Magnus Carlsen behoudt wereldtitel rapid

13 oktober 2015 8:11 Herman Grooten 0

In deze rubriek proberen we u op een wat alternatieve manier kennis te laten nemen van een actueel toernooi of interessant evenement. We struinen het internet af op zoek naar mooie, bijzondere of leerzame zetten of concepten. Omdat we graag willen dat u de grijze cellen ook in conditie houdt, bieden we deze aan in de vorm van opgaven.

In Berlijn is de afgelopen drie dagen het Wereldkampioenschap Rapid gehouden. Het toernooi was bijzonder sterk bezet, ondanks de afwezigheid van drie belangrijke Amerikanen (Nakamura, Caruana en So), die momenteel deelnemen aan de ‘Millionaire Open’ in Las Vegas.

Wereldkampioen in drie disciplines, Magnus Carlsen, is naar Berlijn gekomen om zijn tweede wereldtitel met versneld tempo te verdedigen. Dat deed hij met verve. In 15 ronden Zwitsers bleef hij ongeslagen en scoorde een zeer respectabele 11½ punten. Daarmee bleef hij het trio Ian Nepomniatchi (Rusland), Teimour Radjabov (Azerbeidzjan) en Leinier Dominguez Perez (Cuba) een vol punt voor. De enige Nederlander in het gezelschap, Loek van Wely, kon helaas geen rol van betekenis spelen. Hij eindigde op 7 punten.

De eindstand aan de kop van de ranglijst werd uiteindelijk:

Lees meer >

Ditmaal blundert Svidler!

3 oktober 2015 19:40 Herman Grooten 3

Net als gisteren werd er een absurde partij gespeeld in de finale van de Fide wereldbeker. Peter Svidler, die met 2-0 voorstaat en dus genoeg had aan een half puntje in deze tweekamp over vier partijen, liet een verschrikkelijke blunder uit zijn vingers komen. In een stelling waarin Sergey Karjakin op buigen of barsten moest spelen, stond Svidler nagenoeg gewonnen.

Maar nadat hij zich eerst de kaas van het brood had laten eten, permitteerde hij zich een afschuwelijke fout. Hij had kennelijk een soort ‘röntgenwerking’ van de zwarte dame op h4 naar e1 overzien en dat noopte hem tot opgave. Wat zal hij zich voor zijn hoofd hebben geslagen!

Nu zal hij morgen nog flink aan de bak moeten, tegen een Karjakin die eigenlijk al in de touwen hing, maar nu met frisse moed de laatste partij uit deze korte tweekamp zal ingaan. Mocht Karjakin inderdaad winnen, dan wordt er maandag een barrage met versneld tempo gespeeld. Het is de vraag of Svidler – die eigenlijk gedacht zal hebben dat hij er al was na zijn onverwachte zege in de tweede partij – zich dan genoeg kan opladen. Zover is het echter nog lang niet. Eerst de partij van zondag maar even afwachten om te zien of Karjakin met wit hem inderdaad het leven zuur kan maken.

Lees meer >