Analyses/Partijen

Batavia deel 1: een goede start

Bataviatoernooi. Mijn vorige twee deelnames waren met wisselend succes: in 2013 stond ik na zeven ronden nog bovenaan, maar door de laatste twee ronden te verliezen liep ik de eerste plaats op een half punt mis (5.5 uit 9). In 2015 ging het veel beter en won ik met anderhalf punt voorsprong op Jorden van Foreest met 7 uit 9. De opgaande lijn werd dit jaar voortgezet, al was het met een vervlakking: 7,5 uit 9, wat volgens de archieven best hoog is. Zo lijkt het alsof ik in bloedvorm was, maar was dat ook zo? Mooi niet! De ene zet was goed, de andere een blunder, de andere gemiddeld, net als die van mijn tegenstanders, maar die van mij waren gemiddeld blijkbaar net iets beter. Er waren echter best wat partijen waar ik goed wegkwam.

Het toernooi begon slecht voor mij: 0,5 uit 3. Gelukkig zonder consequenties, want het was bij hand and brain, wat ter gelegenheid van de opening werd gespeeld. Dat is op zich erg leuk, maar ik had wel de pech de hoogste rating te hebben en daarom gekoppeld te worden met de enige huisschaker uit het gezelschap. Dat we niet veel punten zouden halen had ik wel verwacht, maar het is toch fijner om het toernooi alvast in de winning mood te beginnen. Anderzijds kon ik ook wel herinneren dat spelers in lotingsnummersnelschaaktoernooien het slecht deden en vervolgens in het echte toernooi de sterren van de hemel speelden, dat moest ik ook maar doen dan. Als lotingsnummer had ik overigens nummer 7 gekregen: dat leek ongunstig vanwege de extra zwartpartij (ik wist nog niet dat ik alles met zwart zou winnen) en verder zat ik achter Bosboom (die laatste zou eindigen) waardoor ik vaak tegen iemand moest die net gewonnen had. Anderzijds had ik wel weer wit tegen de andere grootmeesters.

Ik mocht meteen met zwart tegen de (gedeelde) nummer twee op rating, Miguoel Admiraal. De opening ging ok maar na de opening speelde ik het niet handig en ik moest oppassen voor mijn koning. Ik ging maar lang rokeren, ondanks dat ik op de damevleugel geen pionnen meer op de zevende rij had. Zo komen we in onderstaande stelling terecht.

Admiraal-Reinderman, foto gemaakt door Harry Gielen

De andere nummer twee op rating kreeg ik daarna, de Poolse grootmeester Tomasz Warakomski. Hij heeft een schakende zus die in Groningen met man en kind woont en hij kon het spelen van dit toernooi combineren met een kraambezoek. Het toernooi ging ook best goed voor hem, hij werd tweede met 6.5 punten (ondanks veel verloren stellingen) en achteraf bleek onze onderlinge confrontatie dus beslissend voor de toernooiwinst. Opnieuw speelde ik een lange partij, en opnieuw had ik eindspeltechniek nodig om te winnen.

Ik kijk vaak wielrennen en in interviews hoor je vaak dezelfde uitspraken terug. “The team did a great job” is  een standaarduitspraak na een willekeurige overwinning en wat je na een eerste overwinning vaak hoort is “De druk is er nu af.” Het is ook gewoon waar en het geldt ook bij schaken. Begin je matig aan een toernooi, dan moet je daarna partijen winnen om het goed te maken. Goede start? Een overwining is mooi, maar met remise heb je nog steeds een goede score. Dat was mijn uitgangspositie voor de zwartpartijen in ronde drie en vier en wellicht hielp deze luxepositie me ook om beide partijen te winnen.

Hugo ten Hertog wordt grootmeester in Lissabon

De afgelopen week valt er een heuglijk feit te vieren. Nederland heeft er weer een grootmeester bij in de persoon van Hugo ten Hertog uit Utrecht! In Lissabon scoorde hij zijn laatste GM-norm die nodig is om de titel vanaf het volgende Fide-congres in zijn ransel te mogen voeren. De 2500-Elogrens had hij daarvoor al gepasseerd. Schaaksite feliciteert Hugo met het prachtige resultaat!

In het geanimeerde gesprek dat ik deze week met Hugo voerde, passeerden diverse interessante onderwerpen de revue. Allereerst natuurlijk hoe het resultaat tot stand kwam in Lissabon. Hugo’s scoretabel:

Rd. Tab. Nº.Inic. Nome Elo FED Clube/Cidade Pts. Res.
1 11 118 SILVA Tiago 1855 POR A.Xat – Montemor-O-Novo 4,0 s 1
2 11 64 CM CAMBANDO José 2166 ANG Filiados Na Fpx 5,0 w 1
3 9 38 FM BAYRAMOV Zaur 2333 AZE Filiados Na Fpx 6,0 s ½
4 11 36 IM LEKIĆ Dušan 2343 MNE 4,0 w 1
5 8 26 IM ALSHAMEARY PUENTE Ismael 2385 ESP Amadora Xadrez 5,5 s 1
6 1 4 GM ALEKSEEV Evgeny 2623 RUS Cx Ferreira Do Alentejo 7,0 w ½
7 5 6 GM GHAMARIAN Tigran 2603 FRA Filiados Na Fpx 7,0 s ½
8 7 8 GM PETROV Nikita 2592 RUS Filiados Na Fpx 6,5 w ½
9 7 23 IM GOLUCH Piotr 2413 POL 6,0 s 1

Hugo ten Hertog in actie in Lissabon (foto toernooisite)

Ik vroeg hem hoe hij op het idee was gekomen om daar te gaan spelen en waarom hij bijvoorbeeld niet in Wijk aan Zee of in dit geval dichterbij, in Gibraltar was gaan spelen. Dat laatste toernooi kent de laatste jaren een loodzware bezetting met diverse wereldtoppers en we weten ook dat er een paar spelers van zijn eigen vereniging, Paul Keres uit Utrecht, daar jaarlijks acte de préséance geven. Het antwoord was simpel: als je je niet een half jaar van te voren opgeeft, kun je daar gewoon niet meer meedoen omdat het al vol zit. Hugo, die student politicologie in Nijmegen is, hoefde in deze periode geen hertentamens te doen en ging daarom maar eens kijken waar hij een leuk toernooi kon spelen. Dat was ook ingegeven door het feit dat hij het gevoel had dat het laatste jaar heel goed was verlopen. Hugo vertelde mij dat hij onder andere van gerenommeerde grootmeesters als Daniel Fridman en Christian Bauer had gewonnen in de Belgische competitie. Zodoende reisde hij dus af naar de Portugese hoofdstad om daar zijn geluk te beproeven.
“Eigenlijk was dit een soort Vlissingen”, zei Hugo. “De eerste paar ronden moet je een paar op papier zwakkere spelers eronder zien te houden en dan komen de kanonnen. Door deze grote verschillen in rating is het echter heel lastig om een norm te halen.” In Vlissingen 2017 versloeg hij in de laatste ronde Loek van Wely, kwam uit op 7 uit 9, maar zelfs dat was te weinig voor een GM-norm.

Er moet dus nog altijd een hoge score worden neergezet. Zo begon Ten Hertog met 4½ uit 5 om vervolgens te kijken of hij op de been kon blijven tegen achtereenvolgens GM Alekseev, GM Ghamarian en GM Petrov. Dat lukte met drie remises, maar toen moest hij met zwart nog wel winnen van IM Goluch. Toen hij dat voor elkaar kreeg, had hij inderdaad zijn norm én de titel binnen.

Lees meer >

Belevenissen in Bethune

Vanaf de tweede Kerstdag tot net voor de jaarwisseling werd voor de veertigste maal het Open toernooi van Bethune gehouden.

Rechts GM Degraeve (foto Hans de Lange)

Dit jaar besloot ik met mijn zoontje Tommy (9) naar dit toernooi af te reizen en het mooie toernooi Groningen, waar we vorig jaar aan deel hadden genomen, eventjes te laten voor wat het was. Bethune is een klein plaatsje in Frankrijk net over de grens met België. Je komt met de auto langs Gent en Lille alvorens je Bethune binnenrijdt.

Zoals te verwachten is, doen er naast de Fransen natuurlijk talloze Belgen mee en ook uit Nederland zagen we er een aantal neergestreken. Er werden in vijf dagen negen ronden Zwitsers afgewerkt om normen mogelijk te maken. De plaatselijke middenstand betaalt mee aan de kosten van het toernooi, maar daar krijgen ze ook wat terug. Het hele gebeuren was gehuisvest op de tweede verdieping van een ‘Centre Commercial’. Dat is heel andere koek dan wat wij gewend zijn in Nederland als het gaan om winkelcentra. Een supermarkt die op het oog vijf keer groter is dan onze Albert Heijn XL en verder in het centrum een heel aardig restaurant (Flunch) waar de meeste schakers hun avondmaal nuttigden voor alleszins schappelijke prijzen. Bovenin een zeer grote ‘feestzaal’ waar in een groot lokaal een analyseruimte was ingeruimd en via een lange gang kwam je dan in de speelzaal waar een A, B en C-toernooi waren georganiseerd.

Misschien ouderwets, maar anderzijds een hele verademing: geen liveborden en er worden ook geen partijen ingevoerd (voor zover ik weet), hoewel de organisatie alle notatiebiljetten wel verzamelt. De indeling werd gedaan met een computerprogramma dat mij niet bekend is, gezien de output die het gaf. Om normen binnen bereik te brengen, werd elk toernooi verdeeld in meerdere ratinggroepen en zo kon het gebeuren dat ik het in de eerste ronde al op tafel één tegen de op papier sterkste speler van het toernooi mocht opnemen: grootmeester Jean-Marc Degraeve.

 

Lees meer >

Liam Vrolijk wint Groningen met GM-norm

Vorig jaar deed Liam Vrolijk het al goed in Groningen met een gedeelde eerste plaats. Dit keer ging het nog iets beter: niet alleen won hij het toernooi (dankzij een goede tiebreak), hij haalde ook een grootmeesternorm (zijn tweede) met een overscore van een half punt! Andere normen werden er (zover mij bekend) niet gescoord. Succes was er wel voor de  Duitser Poetsch en de Armeniër Sargsyan die net als Liam 7 punten haalden (en dus een gedeeld eerste plaats), maar wel met minder SB en WP.

Vrolijk was van tevoren wel of niet een kanshebber op de overwinning, afhankelijk van hoe je het bekijkt. Op rating was hij slechtst tiende geplaatst, maar gezien zijn prestatie van vorig jaar is die van dit jaar geen grote verrassing. Blijkbaar ligt het toernooi van Groningen hem goed. Dat het in de kerstvakantie valt zal ook goed uitkomen, zeker nu hij in zijn eindexamenjaar zit. Even doorbikkelen, examen halen en dan één of twee jaar full-time schaken, de derde grootmeesternorm zal er dan wel komen.

Dit toernooi wierp trok hij in de eerste helft van het toernooi nog niet erg de aandacht. Overwinningen in de eerste twee ronden werden gevolgd door drie remises (o.a. tegen Sargsyan en Tiviakov), wat netjes is, maar niet spectaculair. Via twee overwinningen op IM’s (Zwirs en Lubbe) kwam hij op een gedeeld eerste plaats en toen ging het er echt om. Wit tegen de Georgische Braziliaan Alexandr Fier, die eerder koploper van het eerste uur Sipke Ernst had teruggeroepen. Winst zou niet alleen een concurrent uitschakelen, maar ook een GM-norm opleveren met nog een ronde te gaan. Als de partij iets anders was verlopen had ik geschreven dat terwijl wit vrolijk aanviel zwart fier standhield, maar de werkelijkheid was dat in een scherpe stelling Fier verschillende malen misgreep en Vrolijk daarom soepel won.

Lees meer >

Nijboer wint University Match, maar De Boer redt op valreep de eer

Zoals verwacht heeft Friso Nijboer de University Match in Groningen gewonnen. In de laatste twee partijen wist hij zijn voorsprong nog uit te breiden tot 3.5-0.5. Er dreigde zelfs een “whitewash” maar in de laatste partij wist tegenstander Eelke de Boer met zwart goed stand te houden en zo toch nog met een remise op het scorebord te komen.

Naast dat Friso een betere speler is, kwam zijn succes in deze match ook door een goede voorbereiding. Hij speelde nieuwe openingen of zijvarianten in hem bekende openingen en kreeg daar steeds goede stellingen mee. Nijboer 2.0 zou je het kunnen noemen. In het verleden was hij iemand van de mainlines, maar hij verklaarde in een interview dat hij daar een beetje spijt van heeft. Hij verwees naar een bekende vegetarisch etende grootmeester uit Amsterdam die vaak rommel speelt maar dat wel goed kent waardoor het voor de verraste tegenstander moeilijk wordt om daar goed op te reageren. Die praktische aanpak heeft voordelen, ziet hij nu. In februari zal Nijboer zijn volgende toernooi spelen (Batavia), ik ben benieuwd of de nieuwe aanpak weer net zo goed zal uitwerken als bij deze match.

Zijn opening in de derde partij was overigens geen verrassing meer, want het werd net als de eerste partij de hoofdvariant van de Caro-Kann. Eelke was dit keer dus wel voorbereid en speelde het zonder c4. Maar ook zonder g4, ondanks dat die gebruikelijk is als zwart kort rokeert. Sowieso speelde hij het wat raar met stukken die steeds aan de rand gezet werden. In eerste instantie profiteerde Friso, maar na een fout (vergezeld met een remise-aanbod) kon Eelke gelijke stelling krijgen. Vergezeld van het weigeren ervan kwam een slechte zet en zwart kreeg een gunstig toreneindspel wat soepel uitgetikt werd.

Lees meer >

Friso dominant in match der boeren

Zoals elk jaar wordt bij het schaakfestival in Groningen een match gehouden tussen een Groningse jeugdspeler en een gearriveerde grootmeester. Dit jaar is rekening gehouden met de tijdgeest en gaat de match van vier partijen tussen Amsterdammer Friso Nijboer (2462) en Groninger Eelke de Boer (2332). Op papier zou dit een spannende match kunnen zijn waarbij de door Elo voorspelde uitslag 2.7-1.3 zou zijn, maar het verschil is al groter dan dat: Nijboer staat met 2-0 voor.

Als u het jeugdschaak volgt zou u kunnen weten dat de zestienjarige Eelke de Boer twee keer virtueel Europees jeugdkampioen is geweest (maar beide keren de titel in de laatste twee ronden verspeelde). Het is niet de eerste keer dat hij in Groningen een match speelt tegen een Amsterdamse grootmeester: twee jaar geleden was Dennis de Vreugt met 2.5-1.5 nipt te sterk voor hem. Nijboer blijkt echter goed voorbereid in een beide partijen kwam de Amsterdammer met voordeel uit de opening, zowel op het bord als op de klok. In de eerste partij gaf hij zijn tegenstander nog kansen op remise maar vandaag speelde de grootmeester een partij uit één stuk en de 2-0 voorsprong is ook terecht.

Lees meer >

Giri snel uitgeschakeld bij Fide GP Jeruzalem

Anish Giri is al in de eerste ronde van de Fide GP Jeruzalem uitgeschakeld. Nadat de reguliere partijen van zijn match tegen de Chinees Wei Yi in remise waren geëindigd, verloor hij de rapidtiebreak met 1.5-0.5.  Gevolg is dat onze landgenoot in de totaalstand van de Grand Prix ergens onderaan eindigt, maar zijn ratingplaats voor het kandidatentoernooi komt niet in gevaar. Grischuk is inmiddels zeker van een plek in de top twee van dit klassement en mag zich hierdoor ook opmaken voor het kandidatentoernooi.

Lees meer >

Ding Liren wint Grand Chess Tour

De finale van de Grand Chess Tour (en daarmee ook de GCT zelf) is gewonnen door de Chinees Ding Liren. In Londen versloeg hij Maxime Vachier-Lagrave met 16-12. Wereldkampioen Magnus Carlsen eindigde als derde door Levon Aronian met 17-11 te verslaan. Carlsen had eerder in de halve finale van MVL verloren.

Voor ik het over de prestatie van Liren ga hebben, eerst de match van Carlsen. Het resultaat ziet er normaal uit: Carlsen won de reguliere partijen met 9-3 (oftewel 1.5-0.5) en speelde met rapid en snelschaken gelijk. In een van de klassieke partijen stond hij echter verloren, en slechts door slechte techniek van Aronian wist hij er nog remise van te maken. Een uitermate belangrijk resultaat voor Carlsen: niet alleen omdat hij er uiteindelijk de match mee won, maar vooral omdat hij zo zijn ongeslagen streak in stand houdt (op weg naar het record van Tiviakov) en omdat hij in 2019 geen (klassieke) partij verloren heeft! Ik denk dat hij tot Tata Steel niet meer speelt en daar staat dan dus ook best wel wat voor hem op het spel.

Dan Ding Liren (zoals hij bij dit toernooi genoemd werd, op Wikipedia is het Liren Ding). Hij staat stevig op de derde plaats van de wereldranglijst (zoals u op 2700chess kunt zien) en hij zal een van de favorieten bij het kandidatentoernooi zijn. In de halve finale tegen Aronian won hij overtuigend en ook tegen MVL ging het soepel. Winst en remise in klassiek, winst en remise in rapid, tussenstand 15-5 en toen mocht hij alles bij het snelschaken verliezen (wat hij ook bijna deed). Beide winstpartijen waren met wit en vooral de eerste was een mooie positionele partij. In een Symmetrisch Engelse partij deed MVL iets onnauwkeurigs, sloeg daarna met tegenzin een paard op d5 en dat was genoeg voor Ding om te winnen.

Het beslissende offer in tweevoud

Lees meer >

Mijn NK Rapid: spektakel en gemiste kansen (2)

In mijn vorige verslag kon u lezen dat ik met 1 uit 3 begonnen was, maar ik mijzelf daarbij wel wat te kort had gedaan. En dan moest ik nog tegen de titelverdediger en twee veelvoudig Nederlands kampioenen…. het vervolg ging echter een stuk beter, met o.a. een partij met vier dames!

Tegen Jan Timman kwam ik met zwart comfortabel uit de opening, maar het ging pas echt mis voor hem toen hij een ernstige verzwakking van zijn koningsstelling toeliet. Ik verdubbelde op de halfopen f-lijn, paard en dame erbij, mataanval, sterker nog, het was op een gegeven moment geforceerd mat in drie. Ik dacht echter dat alles won, wat op zich wel zo was, maar nadat ik een boel zetten een dame offerde was dat toch echt niet meer zo en kon hij eeuwig schaak houden. We misten toen allebei nog wat kansen en zo kwam de volgende stelling op het bord:

Vier dames, waaronder drie gepromoveerde! Ik sta wel een toren voor en winst was daarom niet moeilijk meer.

Jetz geht los, of zo leek het even, want tegen Jorden van Foreest kreeg ik met wit de volgende stelling.

Lees meer >

Vachier Lagrave en Liren Ding spelen finale in Londen Classic

In Londen vinden momenteel de finales van de Grand Tour 2019 plaats. Dit groots opgezette evenement, onder de naam ‘London Chess Classic’ worden, behalve deze finales ook de nodige evenementen georganiseerd die de moeite waard zijn. Als u een kijkje neemt op de toernooisite ziet u vanzelf hoe de organisatoren geld noch moeite hebben gespaard om het schaakspel onder de aandacht te brengen. In dit verslag beperk ik mij tot de twee halve finales die vandaag werden afgerond.

Om te beginnen mag het prijzenfonds van $350.000 als een mooie beloning van een intensief schaakjaar worden gezien. De deelnemers, Magnus Carlsen Maxime Vachier Lagrave, Ding Liren en Levon Aronian nemen het in tweekampen tegen elkaar op. Voordat we inhoudelijk op deze confrontaties ingaan, is het nuttig om uit te leggen hoe de tijdverdeling in de verschillende disciplines zou zijn als ook de puntentelling.

Bij de partijen volgens het klassieke tempo kregen de spelers 130 minuten voor de hele partij plus 30 seconden ‘delay’(vertraging) per zet vanaf zet 1. Voor de rapid- en de blitzpartijen kregen de spelers respectievelijk 25 minuten + 10 seconden delay en 5 + 3 voor de vluggertjes. De score bij de eerste discipline was 6 punten voor een overwinning, 3 punten voor een gelijkspel en 0 punten voor een verlies. Bij het rapid gold 4 punten voor een overwinning, het vluggeren zou 2 punten per winst opleveren.

Carlsen en Vachier Lagrave vochten een geweldig spannende tweekamp uit, de andere twee waren eigenlijk na de twee rapidpartijen al klaar. In de reguliere partijen had Aronian, die aangaf dat hij kampte met een jetlag van India, de partijen allebei op remise weten te houden. Maar in de twee rapidpartijen sloeg Ding hard toe. In twee uitmuntend gespeelde aanvalspartijen, sloeg hij eerst met wit en daarna met zwart door de koningsstellingen van Aronian. De Armeniër zou nu alle vluggertjes moeten winnen om gelijk te maken. Maar die illusie was na één blitzpartij al verdwenen. De remise betekende dat Ding al in de finale zat. Ze moesten nog wel voor het publiek de andere partijen afwerken. Daar won Ding er eerst twee, voordat Aronian toch nog de eretreffer kon maken.

Lees meer >