Analyses/Partijen

Van Foreesten consolideren, Benjamin Bok pakt laatste kans

Jorden van Foreest staat met nog één ronde nog steeds ongedeeld bovenaan. Doordat hij remise speelde tegen Erik van den Doel en naaste concurrent Lucas van Foreest remiseerde met Erwin l’Ami bleef zijn voorsprong een half punt. Benjamin Bok won van Jan Werle en heeft met een punt achterstand nog een theoretische kans op de titel.

Bij de dames wonnen Iozefina Paulet en Rosa Ratsma allebei en zij delen dus nog steeds de leiding. De rest van het veld staat op grote achterstand.

NK Algemeen

Geen snelle remises vandaag, maar wel een heel vreemd moment bij de partij L’Ami – Van Foreest.

In deze stelling volgde (als de notatie van het livebord klopt) 15.Pc3?? Da5??

Nog opmerkelijker, had u gisteren de partij Van Weersel-Ratsma nagespeeld? Daarin kwam dit voor:

21…Lxh2+ 22.Kxh2 Dxf1

Is Rosa beter dan Lucas? Je zou het bijna denken. Enfin, na deze gemiste kans kwam L’Ami wat beter te staan en na de tijdcontrole ontstond een toreneindspel met een pion meer voor hem. Waarschijnlijk was het echter wel steeds binnen de remisegrenzen (en indien niet, dan wist hij dat niet aan te tonen).

Jorden van Foreest wist niet te profiteren. Erik van den Doel speelde een damepionspel tegen hem, maar na de opening had zwart geen problemen. Na wat geruil kwam een eindspel met torens en ongelijke lopers op het bord dat iets beter was voor zwart vanwege een vrijpion op a3. Hij had mogelijk een eindspel van twee tegen nul kunnen krijgen, maar wel eentje die theoretisch remise is. In de partij kwam het op het bord met nog een f-pion voor wit, dus helemaal remise.

Lees meer >

Titelstrijd tussen Van Foreest en Van Foreest

Het Nederlands kampioenschap lijkt uit te draaien op een broedertwist. Als er geen gekke dingen gebeuren gaat het toernooi gewonnen worden door een Van Foreest, maar welke? Jorden (die van Erwin l’Ami won) heeft met 4 punten de beste papieren, Lucas (die Benjamin Bok versloeg) staat op een half punt achterstand. De rest van het veld heeft 2.5 punten of minder. Ook bij de dames draaien de laatste twee ronden uit op een tweestrijd: Rosa Ratsma versloeg Arlette van Weersel en achterhaalde daarmee Iozefina Paulet, die met remise goed wegkwam tegen Maaike Keetman. Ook hier staat de rest van het veld op 1.5 punten achterstand of meer.

NK Algemeen

Allereerst de snelle remise van de dag. Erik van den Doel en Sergei Tiviakov hadden er al na acht zetten genoeg van. Volgend jaar Sofiaregels op het NK?

Ivan Sokolov herstelde zich van zijn blunder van gisteren door met zwart Jan Werle te verslaan. De jurist deed het in de opening al onhandig door 11.e3 in plaats van 11.Pa4 te doen: gevolg was dat wit een pion verloor. Het loperpaar gaf hem compensatie, maar na 20.Ld5? raakte hij zowel loperpaar als compensatie kwijt. Het eindspel met een pion meer werd door Sokolov goed afgewerkt.

Benjamin Bok had drie korte remises op rij gespeeld, maar vandaag ging hij ervoor. In een Najdorf ging hij all in met 17…gxf5 en 18…e5. Helaas voor hem bleek Lucas van Foreest goede kaarten te hebben. Even later had Bok ervoor moeten kiezen om materiaal te verliezen in plaats van winnen. Zoals het ging telde de loper op h8 eigenlijk niet mee en ontstond uiteindelijk een gewonnen toreneindspel voor wit, dat ook daadwerkelijk gewonnen werd. Lucas op 3.5!

Foto: Harry Gielen

 

Lees meer >

Lucas van Foreest profiteert van blunder Sokolov

In de vierde ronde van het NK eindigde er maar één partij in een beslissing. In onderstaande stelling sloeg Ivan Sokolov op e5:

Nadat Lucas van Foreest terugsloeg (of misschien al eerder) kwam Sokolov erachter dat het geplande 32.Dxf4 mat in twee toelaat. Hij gaf meteen op en zal vast met grote stappen de zaal hebben verlaten.

Twee partijen (Bok-Jorden en Tiviakov-Werle) eindigden in een korte remise, hetzelfde resultaat kwam bij L’Ami-Van den Doel tot stand in een partij met wisselende kansen. Bij de dames wisten Iozefina Paulet en Rosa Ratsma weer te winnen en zij zijn de grootste kanshebbers om kampioen te worden.

NK Algemeen

Er zijn dit jaar relatief veel korte remises op het NK en de grootste boosdoener is Benjamin Bok. Hij won de eerste ronde, maar in de drie rondes erna heeft hij maar 52 zetten gespeeld. En wat hij in de opening deed kan ik niet goed verklaren. De Koningsindische opstelling van Jorden van Foreest kan geen grote verrassing geweest zijn, toch geeft het livebord vijf minuten bedenktijd bij zet drie en zelfs twintig bij zet zes. Daarna ontstond een gesloten Engelse stelling waarin wit op de damevleugel en zwart op de koningsvleugel ging spelen, maar net toen het spannend dreigde te worden stopte de partij.

De remise tussen Sergei Tiviakov en Jan Werle duurde 16 zetten. Tivi bereikte weinig tegen het Frans en vlak na de opening was het wit die moest opletten om niet slechter te komen staan. Een remiseaanbod is een geschikt middel daartoe.

Lees meer >

Van Wely en Schoppen bovenaan in Hilversum

Het veertiende HSG Open te Hilversum is gewonnen door twee spelers. Grootmeester Loek van Wely en kandidaat grootmeester Casper Schoppen. Op basis van de weerstandspunten kreeg Van Wely de titel uitgereikt maar op TPR was Schoppen de morele winnaar. De score van 5½ uit 6 mocht er ook wezen. Ook heel opmerkelijk was de zege in de B-groep van de slechts 11-jarige Arthur de Winter die ook 5½ uit 6 scoorde.

Voordat de laatste ronde in Hotel Lapershoek begon, stond dit tweetal al samen bovenaan, op de voet gevolgd door een zestal spelers met een halfje minder. Dit waren GM Twan Burg, IM Thomas Beerdsen, IM Eelke Wiersma, IM David Miedema, IM Lars Ootes en GM Friso Nijboer.

Loek van Wely (foto René Olthof)

Maar was de nummer één op rating gebleven? GM Erwin l’Ami (2648). Die had duidelijk zijn toernooi niet. Begonnen met een valse start door een nederlaag tegen Rieks Taals (2090) die misschien wel de partij van zijn leven speelde, kwam Erwin nog terug op 3 uit 4. Maar hij kwam toen in IM Eelke Wiersma een nieuwe man met de hamer tegen. Ook hier moest Erwin in het zand bijten en eindigde hij uiteindelijk op 4 uit 6; gevaarlijk dit soort weekendtoernooien met zulke hoge ratings!

Casper Schoppen (vooraan links) in zijn partij tegen Maaike Keetman (foto René Olthof)

Van Wely had ook zomaar ergens tegen een zeperd aan kunnen lopen, hoewel hij wel soeverein was begonnen. In ronde drie gebeurde er namelijk van alles aan zijn bord tegen IM Nico Zwirs. Van Wely had aanvankelijk volledige controle over de stelling en hij leek zijn pluspion makkelijk te kunnen verzilveren. Maar Zwirs had geen zin om zich zonder slag of stoot naar de slachtbank te laten leiden en hij offerde pardoes een stuk.

Het werd een vreselijk rommeltje en daar raakte de grootmeester zijn grip op de stelling volledig kwijt. Beide spelers waren ook enorm in tijdnood gekomen en het volle en halve punt ging vele malen over de tafel heen en weer. De stelling was duidelijk te moeilijk om met slechts luttele seconden op de klok te kunnen spelen. Ineens waren de rookwolken opgetrokken en stond er een dameeindspel op het bord met voor wit een verre vrijpion. Dat zou nog wel eens objectief gezien remise kunnen zijn, maar toen gaf de techniek van de grootmeester de doorslag. Met ijzeren hand voerde hij na een paar onnauwkeurigheden van zijn tegenstander de partij naar winst. Na deze drie overwinningen, wist Loek echter niet door de verdediging van Casper Schoppen heen te breken, die een eindspel met minuspion uitstekend verdedigde. Maar de IM’s Van de Griendt en Miedema werden wel door hem op voorbeeldige wijze opgerold.

Lees meer >

Magnus Carlsen wint met overmacht in Noorwegen

Norway Chess 2019 is met twee vingers in de neus gewonnen door Magnus Carlsen. Drie punten voorsprong had hij uiteindelijk op de nummer twees, Yamgi Yu en Levon Aronian. Het had zelfs nog meer kunnen zijn als hij de laatste ronde (toen toernooiwinst al binnen was) niet de armageddonpartij had verloren van nota bene Fabiano Caruana (die in de tiebreak vna de wk-match nog gewitwast werd). De grootste slachtoffer van het nieuwe systeem is Liren Ding: plus twee in de klassieke partijen, maar hij verloor op één na al zijn armageddonpartijen en eindigde daarom in het rechterkolommetje. Al zal het wel een troost zijn dat hij zijn ongeslagen reeks (ik weet niet van hoeveel partijen) vastgehouden heeft.

Zoals u ziet won Carlsen (afgezien van de laatste ronde) juist al zijn armageddons en voor de Noor was het systeem in eigen land dus erg voordelig. In ieder geval qua toernooiwinstkansen, want het zou best kunnen dat hij in de gewone partijen (al dan niet bewust) iets minder hard op winst speelde dan normaal, omdat hij best zin had om een vluggertje te spelen. Zijn plus twee in gewone partijen is natuurlijk niet slecht, maar net iets minder dan op grond van zijn rating verwacht mocht worden, en op grond van zijn vorm van dit jaar helemaal. Maar toernooiwinst is ook erg mooi!

In de achtste ronde speelde Carlsen een partij die uiteindelijk een vierpuntspartij bleek tegen de nummer twee van de eindstand, Yu. Een mooie technische partij waarvan de wereldkampioen vast genoot.

Lees meer >

Armageddon galore in Noorwegen

Hij heeft maar één reguliere partij gewonnen, toch staat Magnus Carlsen ruim aan kop bij Norway Chess. In een gewoon toernooi had hij de leiding gedeeld met Aronian en Ding, maar zoals u kunt zien ziet de stand er heel anders uit:

Carlsen hoeft zijn reguliere partijen niet te winnen, want hij wint alle tiebreaks. Dat wekt de vraag op: leidt het systeem tot meer remises? In de vierde, vijfde en zesde ronde viel er maar één beslissing. Maar zoals ik al eerder schreef, de armageddonpartijen zijn leuk om te volgen, ook al is soms pijnlijk om te zien welke fouten gemaakt worden. Daarvan hieronder een selectie, soms in de vorm van een opgave.

Carlsen- Mamedyarov, ronde 4. Waarheen met de koning?

Caruana-So, ronde 4. Wit staat gewonnen, maar hoe?

Lees meer >

Carlsen leidt in vernieuwd Norway Chess

Norway Chess, traditioneel een van de sterkste toernooien van het jaar, heeft dit jaar een vernieuwde opzet waarbij als de reguliere partij in remise eindigt er een snelschaakpartij wordt gespeeld om de helft van de punten. Dit betekent dat we in plaats van de gebruikelijke 1-0 en 1/2-1/2 we uitslagen zien als 2-0 en 1.5-0.5. Voor Magnus Carlsen, wereldkampioen in klassiek schaak en in snelschaken, is deze opzet bepaald niet nadelig en hij leidt dan ook na drie ronden. Toch wordt het toernooi niet gedomineerd door de snelschaakspecialisten. De nummer één van de wereld, Maxime Vachier-Lagrave, staat namelijk samen met tiebreakspecialist Alexander Grischuk onderaan…

De nieuwe opzet houdt in dat er eerst een klassieke partij wordt gespeeld, waarbij de spelers twee uur voor de hele partij krijgen, met tien seconden per zet vanaf zet 40. Winst in deze partij levert twee punten op. In het geval van remise krijgen beide spelers een half punt en wordt er (na een korte pauze) een armageddonpartij gespeelt waarbij wit tien minuten krijgt, zwart zeven minuten met vanaf zet 60 drie seconden per zet. Wint wit, dan krijgt die een extra punt, anders gaat het punt naar zwart.

Eerder dit jaar werd in het Bataviatoernooi een opzet gehanteerd waarbij er voor in plaats van na de partij gesnelschaakt werd. De voor- en nadelen hiervan heb ik hier besproken. De opzet van Norway Chess vind ik logischer, maar het risico is dat spelers dan juist op remise gaan spelen in het klassieke schaak. Zo eindigden in de eerste ronde alle partijen remise. In de tweede ronde maakten Grischuk en So het nog bonter: remise binnen zeven minuten! De witspeler verklaarde zich niet lekker te voelen. Een groot voordeel van het systeem vind ik dat ik het erg leuk vind om zo’n snelschaakpartij live te volgen, zeker met commentaar van sterke spelers erbij. De gewone partijen zijn op zich ook leuk om te volgen, maar een uitzending van vier a vijf uur is wel erg lang.  Er zijn natuurlijk snelschaaktoernooien met sterke spelers, maar dan zijn er vaak veel partijen tegelijk. Hier heb je steeds één partij met een groot belang. Dat laatste is ook een nadeel: het is heel goed mogelijk dat in de laatste ronde een armageddonpartij om 50.000 euro beslist (verschil tussen eerste en derde plaats) en dat het dan in gooi- en smijtwerk eindigt. Zie het filmpje van chess.com van de partij tussen  Aronian en Grischuk, die de eerste in verloren stelling op tijd won met zetten als Kc41/2 en een omvallende zwarte koning.

Na dit mazzeltje leek Aronian door te stomen. Alleen nog even de goede vrijpion opspelen met wit tegen Carlsen. Welke zou u spelen, g- of h?

Lees meer >

Hugo ten Hertog wint ‘eigen’ weekendtoernooi Utrecht

Het open Kampioenschap van Utrecht is gewonnen door Hugo ten Hertog. Net als Max Warmerdam en Twan Burg haalde hij vijf punten, maar met de hoogste TPR en de meeste SB- en weerstandspunten waren al zijn tiebreaks het beste. In het veld met vier grootmeesters waren de drie Nederlanders duidelijk het beste: Twan had o.a. GM Miezis verslagen, Max had IM Lars Ootes en GM Arnaudov aan de zegekar gebonden, terwijl Hugo weliswaar remises afstond aan Twan (laatste ronde) en GM Lalic, maar wel een vol punt scoorde tegen Max.

Wie de zegelijst bekijkt van het OKU zal opvallen dat het bijna altijd grootmeesters zijn die winnen. De laatste nog niet-GM die won was Erwin l’Ami in 2001, de laatste nooit-GM was Evgeny Ragozin in 1998. De kans dat Ten Hertog GM wordt is groot, maar het had nog niet de hoogste prioriteit bij hem. “Eerst het OKU winnen, de GM-titel komt dan later wel een keer.” En nu dus gelukt! Dan komt de GM-titel vast ook wel een keer. Het is trouwens ook vrij bijzonder dat een speler van de organiserende vereniging Paul Keres het toernooi wint. De laatste die dat voor Hugo deed is Anton Rosmüller (ook de eerste, zie reactie JJJ), maar dat is wel een tijdje geleden, in 1976…

Foto: Edith van Putten

Hugo won het toernooi met een aloude weekendtoernooistrategie: remises tegen de GM’s (Burg en Lalic), winnen van de rest. Voor dat laatste moest hij behoorlijk wat moeite doen: Joris Kokje en Julian ten Overdam versla je niet zomaar. En dan was er ook nog Max Warmerdam, die zijn eerste vier partijen gewonnen had. Die moest dus verslagen worden en dat lukte, waarmee de rest van de dag vrijaf genomen kon worden (na een korte remise in de laatste ronde). Het was een partij met een thema: een passieve loper op h2 die diverse malen terug in het spel gebracht kon worden, maar het gebeurde maar niet. In de slotstelling deed de loper nog steeds niets.

Uit de andere partijen nog een leuke stelling. Hoe staat het na 31.Te7?

Lees meer >

Ian Nepomniatchi wint eerste GP

De finale van de Grand Prix in Moskou tussen de twee Russen, Ian Nepomniatchi en Alexander Grischuk, leverde in de twee reguliere partijen geen winnaar op. Dus moesten de heren in een tiebreak gaan uitmaken wie zich de winnaar van dit Knock-outtoernooi mocht noemen.

Nadat de eerste partij in remise was geëindigd, sloeg ‘Nepo’ hard toe in de tweede partij. Hij slaagde erin zijn tegenstander met de nodige problemen op te zadelen en toen er een zwart paard aan de rand van het bord verdwaalde, wist hij dwars door het centrum een tegenstoot te plaatsen. Die werd de zwartspeler, die zoals te doen gebruikelijk, in tijdnood zat, al snel te veel. De uitslag werd dus:

1 2 tiebreak 1 tiebreak 2
Nepomniatchi, Ian ½ ½ ½ 1
Grischuk, Alexander ½ ½ ½ 0

De trotse winnaar toont zijn trofee (foto Niki Riga op World Chess)

Lees meer >

Russische finale in Fide GP Moskou

De finale in de Fide Grand Prix Moskou gaat tussen twee Russen, Alexander Grischuk en Ian Nepomniachtchi. Zij zullen maandag, dinsdag en eventueel woensdag strijden om wie het toernooi wint en de meeste punten pakt voor het GP-klassement, waarin de hoogste twee eindigers zich plaatsen voor het kandidatentoernooi. Grischuk versloeg in zijn halve finale Nakamura in twee reguliere partijen met 1.5-0.5; Nepomniachtchi had vier tiebreakpartijen nodig om Wojtaszek te  verslaan.

Grischuk  heeft in het verleden in knockouttoernooien wel eens de strategie gebruikt om in de reguliere partijen voor remise te gaan, om vervolgens toe te slaan in partijen met versneld tempo. Tegen Nakamura zou dat niet zo’n goede strategie zijn, daarom was het verstandig dat hij in de partijen met klassieke bedenktijd won. In zijn zwartpartij kreeg hij al voordeel, maar hij durfde er toen nog niet vol voor te gaan. In zijn witpartij kreeg hij in een stelling met een pion minder (maar wel compensatie) de optie om een zetherhaling te accepteren. Hij ging voor de winst, de compensatie werd groter, de pion won hij terug en de ‘compensatie’ bleef. A la Alpha Zero zette hij een pion op h6 die tot in het verre eindspel vervelend voor zwart bleef. Hij won een pion, nog een pion en de buit was binnen.

Lees meer >