Boekenrubriek

Recensie: Playing the Nimzo-Indian door Renier Castellanos

Wie opgegroeid is in de jaren 80 of 90 van de vorige eeuw is beslist niet verwend: wij zijn opgegroeid met schaakboeken van zeer bedenkelijk niveau – maar er was niets anders. Natuurlijk waren er positieve uitzonderingen. Wat me zo te binnenschiet: de stappenmethode, Bronsteins Zürich 1953, Fischers My 60 memorable Games, Tals Life and Games. In de jaren waarin een grondig fundament voor het schaakbegrip gelegd moet worden, werden wij vanuit educatief perspectief bestookt met dogma’s (“speel niet met een randpion”, “openingsstudie is irrelevant tot 2300”, “open de stelling alleen als je het loperpaar hebt.”).

Lees meer >

Korte CV: Oele Dijkhuis

Mijn naam is Oele, 23 lentes jong. Ik woon momenteel in Rotterdam en vond schaken al op jonge leeftijd leuk en leerde het spel in Utrecht, nadat mijn broers mij waren voorgegaan. Als hoogtepunt ben ik op mijn vijftiende Nederlands kampioen geworden onder 16 jaar. Ik speelde veel toernooien in het buitenland; dat waren mijn leukste schaakervaringen. Met de Siciliaanse Draak pakte ik vaak punten en ook het Italiaans speel ik graag.

Lees meer >

Recensie: Ulf – the Attacker! door Thomas Engqvist

Inleiding

Als er één speler is die – met zijn bijzondere speelstijl – de aandacht verdient, is het wat mij betreft de Zweedse grootmeester Ulf Andersson. Hij behoorde een tijd tot de wereldtop met zijn zuiver strategische stijl en hij stond bekend op zijn fenomenale eindspeltechniek. Sommige mensen vonden dat zijn spel niet tot de verbeelding sprak maar dat ben ik grondig met hen oneens.

Inderdaad: het lijkt allemaal dat veel van zijn partijen rond het “=-teken” (ofwel in de tegenwoordige computertermen 0.00) hangen, maar bij het naspelen van veel partijen blijkt dat toch niet waar. Zo bediende Andersson bijna zijn gehele carrière tegen 1.e4 zich van het Siciliaans dat in de eerste plaats toch een vechtopening is. Voor mij was het altijd speciaal hoe tegen de gevaarlijkste aanvalsspelers ter wereld ook deze ondoorzichtige jungles overeind bleef en vaak ook nog won. Een belangrijke reden waarom ik zijn partijen met verhoogde interesse volgde was omdat hij graag het zogenaamde “egelsysteem” speelde. Ondanks een groot gebrek aan ruimte is opmerkelijk hoe groot de veerkracht is van deze speelwijze. Toen er een boek verscheen met de opmerkelijke titel “Ulf, the Attacker”, keek ik dan ook verwonderd op. Want eerlijk gezegd kende ik hem niet zo, maar grootmeester Thomas Engqist is er wat mij betreft volledig in geslaagd om deze kant in het spel van Ulf mooi te belichten. En eigenlijk durf ik nu te zeggen dat ik begrijp hoe Andersson zijn ontwikkeling naar de top heeft kunnen maken en vooral ook, hoe het komt dat hij tegen de grootste “hakkers” (om zo oneerbiedig te noemen) vaak met een vol punt aan de haal ging. Hij was tactisch ook een geweldenaar, kon goed rekenen en daarom ook zo goed verdedigen! Want in zijn jeugd had hij – als ik Engqist mag geloven – zich de stijl van Paul Morphy eigen gemaakt!

Jan Timman schreef het voorwoord voor het boek over zijn goede vriend Ulf (foto Jos Sutmuller)

Voordat ik inhoudelijk inga op wat voor moois er in dit boek allemaal te vinden is, een korte beschrijving van de levensloop en carrière van de sympathieke Zweedse grootmeester:

Ulf Andersson is geboren op 27 juni 1951 in Västerås in Zweden en groeide op in Arboga, een dorp zo’n 200 kilometer ten westen van Stockholm. Hij begon pas op 10-jarige leeftijd met schaken, rijkelijk laat voor een speler die later decennia lang tot de wereldtop zou gaan behoren. Hij vond voetbal en ijshockey leuk in zijn jeugd en het schaken kreeg pas een wat prominenter plek in zijn leven toen hij op zijn dertiende lid van een schaakvereniging in Arboga.

 

Ulf studeerde in 1969 af aan de vakschool als industrieel monteur, nadat hij net had leren draaien en lassen. Toch heeft hij letterlijk daar zijn “draai” niet in gevonden omdat zijn schaak carrière een vlucht naar voren nam vanaf 1970 en hij eind jaren ’70 al bij de elite hoorde. Want vanaf 1979 toen hij nummer 25 was op de ratinglijst, klom hij op tot de 12de plak in 1981. Twee jaar later, in 1983 dus werd hij zelfs de nummer vier van de wereld, toen met een peakrating van 2640. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om. Dan lijkt 2640 niet op de 2776 van Vincent Keymer dat de nummer vier van de wereld nu even in de liveratings heeft.

Lees meer >

Recensie: Botvinnik’s Best Games

Inleiding

Waarom zou je oude partijen van iemand als Botvinnik bestuderen? Voor de wat meer historisch aangelegde schaker, die zijn begrip van openingen en middenspel graag verdiept aan de hand van modelpartijen, is dat geen moeilijke vraag. Toch merkte ik bij mezelf dat het vaak niet lukte om een partijverzameling systematisch door te werken. Het kost veel tijd om een partij echt goed te bestuderen, en soms bekruipt je onvermijdelijk het gevoel: waarom zou ik zo’n oude partij nog analyseren?

Lees meer >

Korte CV: Joeri Piet

Foto privé collectie

Van mijn tiende tot en met mijn twaalfde levensjaar heb ik geschaakt bij de schaakjeugd in het Noord-Hollandse Assendelft. Daarna heb ik het schaken weer opgepakt op mijn 25e in Amsterdam. Inmiddels meer dan 25 jaar verder schaak ik op mijn 51e nog steeds met veel plezier, maar nu in Amersfoort.

Qua openingen heb ik van alles gespeeld en iedere keer als ik mezelf voorneem “Nu is het voorgoed 1.e4”, ga ik toch weer wat anders spelen. Dat is een van de redenen dat het spelletje voor mij leuk blijft en naast het lezen en studeren speel ik natuurlijk ook gewoon graag een potje schaak.

Qua schaaksites vind ik Schaaksite.nl veruit de leukste site om schaaknieuwtjes vandaan te halen en ik hoop met mijn recensies hier dan ook een bijdrage aan te kunnen leveren.

Lees meer >

Petrosian Year by Year Volume 1: 1942-1962

De Engelse uitgeverij Elk and Ruby onderscheidt zich met haar uitgaven met een schaak­historisch karakter, soms ook over hier minder bekende Sovjet schakers. Het onderwerp van te bespreken boek is beroemd: Tigran Petrosian (1929-1984), wereldkampioen van 1963-1969. Daarnaast won hij vier keer het Sovjet kampioenschap en behaalde in 129 Olympiade partijen 78 winsten, 50 remises en slechts één verlies (tegen Hübner). In 2018 schreef Herman Grooten voor Schaaksite een artikel over hem.

Lees meer >

Medewerkers van Schaaksite!

Schaaksite heeft inmiddels aardig wat medewerkers die meehelpen om Schaaksite beter te maken. Hieronder een groot aantal vrijwilligers, waarvan sommigen er na geruime tijd mee zijn gestopt, maar toch soms nog iets publiceren. Ze kunnen het niet laten…!

Naast de boekenrubriek hebben we ook een team van mensen dat ons assisteert bij de verslagen die u op Schaaksite aantreft. Daarnaast zijn veel van hen recensent en kwijten zich goed van hun taak: ze zien het als hun opdracht om het boek van A tot Z door te nemen, soms zelfs met een engine analyses te checken. Deze benadering heeft veel uitstekende en doorwrochte boekrecensies opgeleverd zoals te vinden is onder onze “Boekenrubriek” Vanaf 2019 heeft Herman Grooten de coördinatie van deze rubriek overgenomen van de helaas veel te vroeg overleden Johan Hut. Sindsdien wordt ervoor gekozen om zoveel mogelijk op vrijdag een boekrecensie aan te bieden. Het heeft ertoe geleid dat we met een team van (inmiddels meer dan) tien enthousiaste mensen aan de slag zijn gegaan. Zij kiezen zelf een boek uit dat zij daarna bespreken. Onder de recensenten is enig verloop (begrijpelijk omdat er soms veranderingen zijn in iemands leven), maar telkens is het gelukt om een vervanger te vinden voor iemand die ermee wilde stoppen. We zijn al deze vrijwilligers zeer erkentelijk voor hun prachtige recensies en we zijn ervan overtuigd dat we de bezoekers van Schaaksite hier een groot plezier mee doen.

Lees meer >

Korte CV: Josephine Damen

Josephine Damen (foto Harry Gielen)

In groep 4 van de basisschool kreeg ik voor het eerst schaakles. Ik had nog nooit eerder van ‘schaken’ gehoord, maar al snel kwam ik erachter dat dit het spel was dat gespeeld kon worden op de achterkant van ons dambord. Ik volgde het voorbeeld van mijn klasgenoten en sloot me aan bij de Nijmeegse schaakvereniging Strijdt met Beleid. Met mijn clubgenoten reisde ik af naar mijn eerste IJSCO-toernooi in Millingen aan de Rijn, waar ik met een score van 0 uit 7 pijnlijk kennis maakte met het competitie-element dat toch wel een grote rol speelt in de schaaksport.

Gedreven door aan de ene kant de gezelligheid en aan de andere kant een licht verlangen naar revanche schreef ik me in voor meer toernooien. Zo kwam ik erachter dat dat ‘schaken’ toch best wel een leuk spel is. En nu, elf jaar later, speel ik gelukkig nog steeds met hetzelfde plezier. Ik doe al een aantal jaar mee met het NJSK en in 2024 mocht ik deelnemen aan het NK vrouwen in Utrecht. Hier lag ik er helaas wel in de eerste ronde uit, maar ja, dat laat slechts ruimte voor verbetering ;).

In de toernooien die ik de afgelopen 11 jaar heb gespeeld heb ik helaas gemerkt dat de genderdiversiteit in de schaakwereld niet al te groot is. Ik hoop dat hier snel verandering in zal komen en om vrouwenschaak te bevorderen organiseer ik, samen met Arjan Schoonen, een meidenschaakclub in Lent. Verder geef ik les op basisschool ’t Slingertouw in Eindhoven. Ik hoop natuurlijk dat ik mijn leerlingen net zo enthousiast kan maken voor het schaakspel als ik was toen ik in groep 4 voor het eerst les kreeg.

Toen ik hier op de Schaaksite een oproep zag naar nieuwe boekrecensenten leek het me meteen erg leuk om te doen. Ik hou van schrijven en lezen en bovendien wordt het weer eens hoog tijd dat ik in de schaakboeken duik. Ik heb erg veel zin om recensies te gaan schrijven ik hoop natuurlijk dat jullie ook veel plezier zullen hebben in het lezen ervan😊.

Lees meer >

Korte CV: Martin van der Hidde

Martin van der Hidde (foto privécollectie)

Als 12 jarige leerde ik de regels van het schaakspel, en werd ik deze magische wereld ingetrokken. Na het verslinden van Hans Bouwmeesters “Inleiding tot het Schaakspel” werd ik lid bij de Schaakvereniging Maassluis. Ondertussen meer dan 50 jaar geleden. (Ik heb dit jaar de magische leeftijd van 64 bereikt.) Al snel hielp ik bij de jeugd, werd teamleider, secretaris, webmaster, schreef artikeltjes voor clubbladen… Nog steeds geef ik schaakles aan de jeugd, ondertussen gediplomeerd.

Enfin schaken was en is een groot deel van mijn vrijetijdsbesteding. Na de coronatijd bleek ik opeens een half huis vol met schaakklokken, boeken en spellen te hebben. Waarschuwing: Hierover heb ik reeds geschreven en ga ik nog meer schrijven. Oh en laat ik mijn twee schaaktafels niet vergeten. In huis kom ik dus niet om het schaken heen. Buitenshuis speel ik nu bij Maassluis (intern en RSB), Fianchetto (KNSB) en mag sinds een aantal jaren aanschuiven bij een seniorenclub in Vlaardingen, de Bijenkorf.

Hoewel de jaren gaan tellen heb ik nog steeds de ambitie de 2000 Elo kaap te ronden. Maar de liefde en lol voor het spel staat voorop.

Naast het schaken, doe ik vrijwilligerswerk o.a. in het dierenasiel. Ook ben ik graag in de natuur. Op de fiets en te voet. Koken is een hobby, liefst opeten in goed gezelschap. Verder fotografeer ik veel, maar alles met de camera van de mobiel.

Lees meer >

Korte CV: Sjoerd Kelder

Sjoerd Kelder (foto privécollectie)

Ik ben Sjoerd (1981), afkomstig uit Hoorn en in het dagelijks leven werkzaam in de automotive.

Mijn vader leerde mij als kind al schaken maar ik werd pas echt verslingerd aan het schaakspel tijdens mijn studietijd.

Inmiddels schaak ik zo’n 20 jaar bij een club. Naast de praktische kant van het schaken ben ik geïnteresseerd in schaakgeschiedenis.

Ik hoop bij het recenseren daar ook aandacht aan te kunnen besteden.

Lees meer >