Wat we in kort bestek voorbij zien trekken is ‘niet normaal’. Eerst Carlsen – Niemann. Dan Carlsen die na 1 zet opgeeft. Hij lijkt een trend te hebben gezet. Op een recent internet-toernooi van chess.com heeft Mamedov met wit na 1.e4 g5 opgegeven, kennelijk omdat hij een gebrek aan respect ervoer. Vervolgens passeert in hetzelfde toernooi een partij Nakamura – Carlsen die met 1. a3 g5 begint. En dan gisteren het tafereeltje Sevian –
Lees meer >
Gisteren ging er een schok door mij heen, toen ik kennis nam van de (voor mij) plotselinge dood van grootmeester Konstantin Landa. Hij blijkt na een lang ziekbed (waarin hij vocht tegen kanker) op slechts 50-jarige leeftijd te zijn overleden. Ik heb vier maal tegen hem mogen spelen en was vooral onder de indruk van de zeer plezierige analysesessies na afloop. Daarin toonde hij zich niet alleen een heel vriendelijk man, maar was hij ook bereid om te zoeken naar ‘de waarheid’ in de stelling, iets dat ik zelf graag ook nastreef. In één partij kreeg ik met wit een pak slaag nadat ik de opening totaal verkeerd had behandeld. Deze les zal mij nog lang heugen!
Konstantin Landa (foto Harry Gielen)
Een andere partij eindigde na lange strijd in remise nadat we allebei de nodige kansen niet hadden gegrepen. Het lukte mij zowaar om hem in een marathonzitting in het Franse Cappelle la Grande te overmeesteren, maar dat weerhield hem er niet van om later toch in de prijzen te vallen. De laatste keer verloor ik kansloos van hem in Vlissingen, een toernooi dat hij ook wist te winnen.
Konstantin Landa werd in 1972 geboren in het West-Siberische Omsk. Daar werd zijn schaaktalent snel ontdekt en mede daarom werd hij uitgenodigd bij de beroemde schaakscholen van Svesnikov en Botwinnik. Nadat hij in 1995 grootmeester was geworden, besloot hij om in 1999 te emigreren naar Duitsland. Daardoor kreeg zijn schaakcarrière een nieuwe impuls omdat hij vanuit Duitsland veel makkelijker kon deelnemen aan de vele open toernooien die er in Europa gehouden werden. Ook speelde hij Bundeslig en voor zover ik weet heeft hij ook bij de Groninger Combinatie gespeeld. Zijn hoogste rating haalde hij in oktober 2008 toen hij op 35-jarige leeftijd met maar liefst 2678 op de 32ste plek op de ratinglijst kwam te staan.
Niettemin koos hij er toch niet voor om als schaakprofessional door het leven te gaan. In de jaren negentig studeerde hij af aan de universiteit met een diploma in computerwetenschappen en werkte hij als IT-expert bij een bank en andere bedrijven. In 2001 werd hij Microsoft Certified Engineer in netwerkcommunicatie. Dat nam niet weg dat hij zijn passie voor het schaken behield.
Behalve dat hij als schaker actief bleef, legde hij zich ook toe op de coaching. Zo was hij de trainer van onder andere Arkadij Naiditsch, Alexandra Kosteniuk, Evgeny Alekseev, Daniele Vocaturo, Alexandra Goryachkina. Van laatstgenoemde was hij de secondant tijdens het Women’s Candidates tournament in Kazan, dat zij in briljante stijl won en de WK-match die zij speelde tegen Ju Wenjun.
Ook als coach van het Iraanse nationale team en de vrouwenteams van Azerbeidzjan en Kazachstan maakte hij furore. Het boek “The Complete Manual of Positional Chess” dat hij samen met Konstantin Sakaev in 2017 uitbracht, blijkt nog altijd mooi studiemateriaal voor clubschakers.
In onze tijd is er veel sprake van onveiligheid. Op straat kan elke onbekende een gevaar zijn. Je leest het dagelijks in de krant. De huizen van topvoetballers in Engeland worden regelmatig leeggehaald als hun wedstrijden bezig zijn. Lees de hele column in PDF.
Deze en andere columnisten van SV Promotie, schreven samen meer dan 1000 columns. U leest ze op onze site.
Tibor Károlyi (*1961) is een Hongaarse internationaal meester, auteur en schaaktrainer, die onder andere Peter Leko en Judit Polgar tot zijn oud-leerlingen mag rekenen.
De aanleiding tot het schrijven van het boek vormt, zoals de auteur zegt in het voorwoord, het 50-jarig jubileum van de beroemde WK-match tussen Bobby Fischer en Boris Spassky die in 1972 werd gespeeld op IJsland. Geen enkel wereldkampioenschap schaken heeft ooit zo veel media-aandacht gekregen en het is de vraag of dat ooit overtroffen gaat worden, aangezien dit evenement zich voltrok in de context van de Koude Oorlog, waarbij Fischer voor de Verenigde Staten uitkwam en Spassky voor de Sovjet-Unie. De enorme hoeveelheid berichtgeving vanuit verschillende perspectieven heeft ertoe geleid dat bronnen elkaar regelmatig tegenspreken, wat het schrijven van het boek des te uitdagender en interessanter heeft gemaakt.
Dit jaar markeert tevens het zesde lustrum van de revanchematch van 1992 tussen beide spelers, waaraan ongeveer een derde van de inhoud van het boek aan is gewijd. Dit maakt de titel van het boek enigszins misleidend omdat deze tweede match symbolisch van aard was terwijl de spelers in 1972 daadwerkelijk om de wereldtitel streden. De auteur erkent dat het niet zijn plan was om te veel aandacht te besteden aan de revanchematch, maar vanwege de belangstelling die deze partijen wekten alsook het belang van Fischers terugkeer na een pauze van twintig jaar leidde ertoe dat ook de tweede match een volwaardige plek heeft gekregen naast de daadwerkelijke match van de eeuw.
Opbouw
Het boek bestaat uit drie delen, die elk in meerdere hoofdstukken zijn onderverdeeld. Het eerste deel, World Championship Preparation, behandelt de voorbereidingen van beide spelers en de prelude tot de eerste match. Het middelste en grootste deel, The Match of the Century, behandelt het wereldkampioenschap van 1972 en het laatste deel, The Rematch, gaat over de revanchematch van 1992. Beide delen die over de matches gaan hebben elk een inleiding en een epiloog, en per hoofdstuk worden steeds enkele partijen behandeld.
Fragment
Hoewel alle partijen al uitgebreid geanalyseerd zijn, slaagt de auteur er toch in om nieuwe inzichten te bieden. Een voorbeeld is de volgende woelige stelling uit de dertiende partij van de eerste match, waarin het feit dat de beste schakers van dat moment zo veel onnauwkeurigheden maakten wel aangeeft wel aan hoe complex de partij is. In het eindspel heeft Fischer, ondanks de ongelijke lopers, uitstekende winstkansen gekregen omdat de vrije a-pion veel sterker is dan de witte d-pion.
Jaren geleden zei een vriend tegen me dat verminderd zicht op wat echt en wat onecht is de grootste bedreiging voor de samenleving vormt. Meer dan ooit moet ik hem gelijk geven. Valsspelen is van alle tijden, maar het wordt door nieuwe technologieën in rap tempo geavanceerder en ontmaskering steeds moeilijker.
Dat bedreigt de samenleving als geheel, maar zeker ook een kleine wereld als de schaakwereld.
Lees meer >
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
Lees meer >Broodje aap.
Ik ben eruit. Nam ik het in mijn vorige stukje nog op voor Hans Niemann, nu moet ook ik ernstig twijfelen aan zijn integriteit. Dat komt door een tv-fragment dat ik gister zag. Hierbij speelde een aap het spelletje Pong (eerste computerspelletje waarbij een balletje door een staafje teruggekaatst moet worden). De aap speelde met een hersenimplantaat en miste niet een keer. Puur op hersenkracht met dank aan visionair Elon Musk.
Lees meer >“… Steeds vervallener worden de kuuroorden en de badplaatsen waar de schakers ’s winters hun toernooien spelen, steeds smeriger de lokalen waar zij bijeenkomen. Het drukst bezochte schakerstrefpunt in New York is tegenwoordig een gelegenheid die terecht bekendstaat als The Fleahouse. Urine stroomt er langs de trap…” Dit fraais komt uit een column die Hans Ree….lees de hele column in PDF.
Deze en andere columnisten van SV Promotie,
Lees meer >
Inleiding
Mijn tiende recensie behandelt het boek: The Passed Pawn – Power of the Passer van Efstratios Grivas (1966). Zie voor de introductie van Grivas in mijn vorige recensie want die gaat ook over een boek van hem. Wat wel het weten waard is, is dat Grivas dit boek opdraagt aan zijn beste vriend ooit, FM Antonios Vragoteris (1964-2021), die in de zomer van 2021 overleden is. Dit is Grivas’ eerste boek dat hij na de dood van zijn vriend heeft kunnen schrijven. Ook dit boek van Grivas heb ik van kaft tot kaft gelezen. Alle 103 partijen met alle analyses zijn in huize De Hert op het bord gekomen!
Opbouw
Een voor mij heel bijzondere opbouw. Ik ging er voetstoots vanuit dat alle voorbeelden over het eindspel zouden zijn. Wat heb je toch aan een vrijpion in het middenspel? Nou, dat blijkt wel degelijk van belang en Efstratios besteedt dan ook het eerste deel van zijn boek aan wat hij noemt de Middlegame Handling, de eerste 81 bladzijden. Daar ga ik expres niets over zeggen! Ik vermoed dat u net zo nieuwsgierig bent als ik en ik ga niet de krenten uit de pap pikken; koopt u daarvoor toch zelf dit prachtige boek! Over het tweede deel, uiteraard: Endgame Handling, wil ik wel een en ander zeggen. Mij is altijd geleerd: de kandidaat-vrijpion voorop. Laten we zeggen: wit heeft pionnen op a4 en b4, zwart heeft een pion op a6. Beginnen met 1.b5, dan wordt er geruild, 1…axb5 2.axb5, en dan ben ik blij. Nee dus, niet altijd! Dit is voor iemand van mijn niveau erg leerzaam! Het voorbeeld komt uit een van Grivas’ eigen partijen. Zoals in mijn vorige recensie te lezen valt, meent Grivas dat er bij het schrijven van een boek, eigen materiaal getoond moet worden. Tussen haakjes: dit boek telt 24 partijen (van de 103) van Grivas zelf. Terug naar die 1.b5-zet, deze komt uit partij 49: Grivas – Panagopoulos (Athene 1981). En juist nu wint: 1.a5! Deze techniek is die van de verborgen vrijpion. Waarom is dit dan geen schaaktechnisch fragment? Nee, voor het schaaktechnisch fragment wil ik putten uit hoofdstuk 11 over de verbonden vrijpionnen. Dat is me toch een zootje ongeregeld, de meest fantastische partijen. Een van die partijen is Timofeev – Khismatullin (Moskou 2009). Daar zie je vier vrijpionnen op een rij opboksen tegen twee torens, oké wit heeft er een paard bij, maar toch. Toch is ook dit niet mijn schaaktechnisch fragment. Daarvoor wil ik graag een duik nemen in de tijd. De partij voor het schaaktechnisch fragment is die van McDonnell tegen De Labourdonnais (Londen 1834). Over vrijpionnen gesproken!
Lees meer >
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
Lees meer >
