Rubrieken

Babyboomer

Het was stil in huis die ochtend. Zelfs zijn anders zo matineuze hospita liet niet van zich horen.

Vermoedelijk had zij zich in het weekend tegoed gedaan aan de drankvoorraad van de afwezige studenten en sliep ze nu haar roes uit.

Hij liep de trap af en trok de voordeur behoedzaam achter zich dicht.

Lees meer >

ChessDojo, een YouTube-kanaal

Een YouTube-kanaal is natuurlijk nogal anders dan een dvd of boek, YouTube is immers gratis. De eigenaar van het YouTube-kanaal maakt de video’s in de hoop dat zoveel mogelijk mensen het filmpje zien. De kijkers kijken gratis, dat maakt het natuurlijk erg prettig voor de kijker. Alles is gegeven en “een gegeven YouTube-filmpje mag je niet in de bek kijken”. Nu word dit natuurlijk wel gedaan, als er iets niet goed is klikt men weg en kijkt een ander filmpje. Zo werkt YouTube, pijnlijk voor de makers, prettig voor de kijkers.

Het YouTube-kanaal waar ik het over wil hebben is ChessDojo. Het is een YouTube-kanaal gericht op verbetering en plezier in het schaken. Het kanaal wordt gerund door drie coaches: GM Jesse Kraai, IM Kostya Kavustiky en IM David Pruess. De rollen zijn als volgt verdeeld: GM Kraai doet alle diepe partijanalyses, Kostya doet van alles, hij is de oprichter van het kanaal en is dominant; David doet allerlei trainingen.

Voordat ik het over de filmpjes ga hebben, wil ik eerst even bij stilstaan dat ze een hele eigen gemeenschap hebben opgebouwd. In die gemeenschap organiseren ze schaaktoernooien, thematoernooien en privétrainingen. Zelf heb ik ook een paar keer aan deze toernooien meegedaan. Het zit vol met hele getalenteerde spelers die heel veel op Chessable zitten, wat er vaak in resulteerde dat ik er in de opening al snel aflag. In deze toernooien speelt iedereen erg serieus en er wordt (zover dat te controleren valt) niet vals gespeeld. Ook kun je trainingspartijen aanvragen mocht je daar behoefte aan hebben.

De meeste video’s verschijnen in series, de coaches hebben allemaal een of twee series waar ze dan wekelijks of maandelijks een videootje aan toevoegen. Populaire series zijn: Dojotalks (een talkshow waar de laatste nieuwtjes in de schaakwereld worden besproken), Ultimate Sensei (een paar clubschakers worden getraind door de coaches en dan zien wie het meest er aan heeft gehad, zelfde idee als de Voice of Holland). Daarnaast is er een boekenclub waarin boeken van hoofdstuk tot hoofdstuk besproken worden. Het laatste boek was Technical Decision Making in Chess van Boris Gelfand, een erg moeilijk boek. Leuk om te zien dat ook IM’s en GM’s er veel moeite mee hebben.

Er zijn ook boekrecensies, er is een openingslab (Kostya beantwoordt vragen over openingen) en er is Game Review, een serie waarin GM Jesse Kraai ingestuurde partijen analyseert. Jesse kan erg fijn analyseren, heeft een rustige stem en is erg positief. De partijen die geanalyseerd worden zijn van kijkers en studenten van Kraai. Ook onze partijen wil hij analyseren, dit wel tegen een kleine vergoeding anders blijft hij bezig natuurlijk, ook moet je je eigen notities meesturen.

Lees meer >

Documentaire over Paul Keres

Wijnand Engelkes postte een tip die een eigen bericht verdient:

“Een schitterende 55 minuten durende videodocumentaire over Keres: tinyurl.com/2ewdnzh3

Op een Estse site, maar volledig Engels ondertiteld.

Met zijn echtgenote Maria en vele collega-grootmeesters aan het woord over Keres, waaronder Botvinnik, Spassky, Tal, Gligoric, Korchnoi en natuurlijk Lodewijk Prins.”

Lees meer >

“13 schaakweetjes” door Rudi Matai

Ik presenteer u graag 13 “schaakweetjes”. Hopelijk kent u er enkele nog niet.

1. Zürich 1953
In 1953 vond in Zürich het Kandidatentoernooi plaats. De Sovjet-delegatie was één van de laatste die in Zürich aankwam. Als gevolg daarvan hadden ze weinig keuze uit de beschikbare hotels. Ze vonden er één in de rosse buurt. Het is onbekend of de Sovjet-spelers hierdoor werden afgeleid. Lees de hele weetjes-column in PDF.

Lees meer >

Recensie: Your Jungle Guide to Chess Tactics

Inleiding

Het is al lang geen geheim meer: patroonherkenning is onontbeerlijk om een zeer goede schaker te worden. Een grondige kennis van tactische motieven is een absolute voorwaarde om met succes van strategie gebruik te kunnen maken. De schaakliteratuur staat dan ook bol van ‘puzzelboeken’ over deze tactische patronen. Een ‘Jungle Guide’ voor de immense hoeveelheid schaakliteratuur die in zijn algemeenheid wordt geproduceerd, zou daarom ook wel eens welkom zijn. Met deze recensie poog ik daaraan een bijdrage te leveren.

Het kersverse boek Your Jungle Guide to Chess Tactics verraste mij meteen in de inleiding. Auteur Peter Prohaszka benoemt daar dat hij met dit boek een opvallende leegte in de schaakliteratuur opvult: “There are countless puzzle books avaible. However, its very surprising that there is virtually almost none that gives a comprehensive overview wit hall of the frequent tactical motifs and themes that occur in practice.” Hij voegt daar aan toe dat de voor hem bekende puzzelboeken vaak incompleet, niet-systematisch of (te) oud zijn met fouten in de analyse. Zijn ambitieuze doel is dan ook om deze leemte op te vullen met als publiek de ambitieuze schaker en actieve schaakcoaches. Ik zou de leegte die Prohaszka benoemt iets willen afzwakken en hem tegelijkertijd willen complimenteren met de uitstekende wijze waarop zijn doelstelling is geslaagd. Maar daarover later meer.

Lees meer >

Krantenrubriek weekend 27 februari 2021

Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.

Lees meer >

In de schijnwerpers: Harold van der Heijden

“Eindspelstudies zijn kunst. Wat mij betreft, betekent het dat een studie een ‘ziel’ moet hebben. Een studie moet niet louter bestaan uit een ijskoud mechanisch pad dat naar winst of remise leidt, maar moet altijd een verrassing of iets bijzonders bevatten. Het moet ook vloeiend verlopen.” Eindspelcomponist Harold van der Heijden citeert John Keats “a thing of beauty is a joy forever”. Schoonheid en verrassing dat is waarom het draait in de wereld van de eindspelcomponisten. Het metier is al eeuwenoud. En gelukkig: springlevend!

In een interview dat ik over hem las, haalt hij een prachtig voorval aan. Harold was uitgenodigd voor een algemene bijeenkomst waarop hij de kans kreeg om eindspelcomposities te promoten. De bijeenkomst werd bezocht door talloze jonge talenten, sterke spelers en zelfs enkele grootmeesters. Hij liet ze de volgende stelling zien (u vindt de complete oplossing verderop in dit artikel):

Harold heeft deze stelling zelf bedacht. De schoonheid schuilt naar mijn smaak in de relatieve eenvoud van de stelling. Maar de oplossing is bepaald niet eenvoudig. Iedereen begon te puzzelen, maar het duurde wel eventjes voordat ze de oplossing vonden. Enkele slimmeriken zeiden:

“1. Kh1 moet de oplossing zijn omdat het de minst waarschijnlijke zet in de stelling is.”

Maar niemand kwam er aanvankelijk écht goed uit. Totdat Artur Yusupov langs kwam en er naar keek. Na een seconde of tien merkte hij droog op: “Kh1 en Dg2 mat”.  Daarop gaf Harold de grootmeester een andere opgave. Die kon hij niet kraken. Harolds conclusie: het oplossen van eindspelstudies is voor iedere schaker een prima bezigheid. Zelf voeg ik er aan toe: het is ook een prima training om studies op te lossen.

Vele talenten en functies

Harold vindt zichzelf geen begenadigd schaker. Zijn rating schommelt iets boven de 1900. Hij speelde jarenlang in het 2e team van HMC. En won maar liefst twee keer de schoonheidsprijs van de club. Zou dat dan toch te maken hebben met waarin hij uitblinkt? Dat deed hij trouwens bij het verdedigen van de zwarte kleuren.

Overigens kunnen we nog wel even verdergaan met het opsommen van zijn functies en activiteiten. Hij was bestuurslid (wedstrijdleider intern), lid van de technische commissie en hij verzorgde de automatisering van dezelfde vereniging. Tegenwoordig woont hij in Deventer en is Harold nog wel lid van HMC, maar niet meer actief. Daarnaast heeft hij ook nog diverse redactionele verplichtingen in de wereld van de componisten. En daar blijft het nog lang niet bij.

Lees meer >

Hoe sterk waren de meesters uit de 19e eeuw?

Hoe zat het nu werkelijk met de speelsterkte van de grote namen uit het verleden? Denk daarbij aan Steinitz, Chigorin en vele anderen die een heldenstatus hebben gekregen. Waren ze écht zo goed? Of overdrijft men hun kracht een beetje? Willy Hendriks doet hierover een boekje open in zijn prachtige werk “On the Origin of Good Moves”. Dit is niet bedoeld als een recensie. Waar het me nu om gaat is een eerste indruk van de speelsterkte van deze heren. Eigenlijk vallen deze reuzen een beetje van hun voetstuk. We kennen natuurlijk allemaal de volgende stelling waarin Steinitz een prachtige combinatie op het bord toverde. Verder lezen…

Lees meer >

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 24: Garry Kasparov

 

 

Deze rubriek is gemaakt voor schaaksite.nl en is terug te vinden onder het kopje ‘Schaakhistorie’.

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaakgeschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Anatoly Karpov. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over Garry Kasparov (Geboren in 1963).

 

 

Garry Kasparov met één van zijn grimassen (foto Jos Sutmuller)

In deze nieuwe aflevering spreken over het ‘wonderkind uit Baku’, Garry Kasparov. In 1984 werd hij de uitdager van wereldkampioen Karpov. Nadat deze turbulente WK-match in 1984 na bijna vier maanden met een voorsprong van 5-3 voor de titelhouder werd afgebroken, moesten de heren een jaar later op herhaling. Over de achtergronden van deze titelstrijd die door Campomanes, de voorzitter van de Fide, werd afgebroken is al veel gezegd en geschreven. Het komt er in het kort op neer dat de match ging om zes winstpartijen (zonder dat remises mee zouden tellen, precies zoals Fischer het had gewild!). Karpov kwam met 5-0 voor maar en leek op alle fronten de meerdere van zijn jonge uitdager. Die besloot toen om ‘Karpov als het ware tegen zichzelf te laten spelen’. Hij koos exact de openingsvarianten die zijn tegenstander tegen hem gebruikte en produceerde zo een hele lange reeks remises. Omdat hij duidelijk jonger en fysiek veel fitter was dan zijn rivaal, begonnen er scheurtjes in het spel van Karpov te komen. Dat vertaalde zich in drie nederlagen voor de regerende kampioen. Toen de tweekamp werd afgebroken, waren beide spelers woest. Karpov zei dat hij nog slechts één overwinning nodig had om de titel te behouden, Kasparov beweerde dat zijn tegenstander op instorten stond…

Maar een jaar later speelden beiden een nieuwe tweekamp die nu ging over 24 partijen waarbij de titelhouder voldoende had aan 12-12. Dit werd een zinderende tweekamp, die in Moskou gespeeld werd. Tegen het eind had Kasparov een voorsprong in handen tot Karpov de 22ste partij in zijn voordeel wist te beslissen en daarmee de achterstand verkleinde tot één punt. Na een remise in de 23ste partij moest Karpov dus in de laatste partij, waarin hij wit had, winnen om de titel te behouden. Dit werd één van de meest bijzondere partijen die ik ooit gezien heb, ook gezien de spanning die er op deze partij stond.

 

(foto Jos Sutmuller)

Karpov, Anatoly – Kasparov, Garry (24ste partij)

Deze partij werd een gevecht op het scherp van de snede. Ik herinner me heel goed dat ik voor mijn eigen club (de Eindhovense Schaakvereniging) in de hoogste klasse een teammatch speelde in Hilversum tegen HSG. In deze tijd was er nog geen internet maar wel hadden we tijdens deze wedstrijd de beschikking over een televisietoestel met Teletekst. In gelukkig werkte daar een schaker, die alle zetten, in vrijwel ‘realtime’ intypte. Dus stond er bij het toestel een schaakbord en daarop werden de zetten keurig door iemand bijgehouden. Op een gegeven moment was de spanning in deze partij tussen de twee grote ‘K’s’ zo voelbaar, dat steeds meer schakers om dit bord dromden en daarmee zelfs hun eigen partij in de steek lieten. Vooral het moment waarop Kasparov, die genoeg aan remise had, plotseling met een dubbel pionoffer de stelling opende, zorgde voor grote opwinding. Ondanks het hoge aantal Elopunten dat op deze dag aanwezig was, durfde niemand te voorspellen hoe deze partij zou aflopen. We voelden allemaal dat we getuige waren van één van de meest fascinerende en uiterst belangrijke schaakpartijen die ooit gespeeld was. Hier werd bepaald hoe onze schaakwereld er de komende tijd uit zou gaan zien…

Lees meer >

“STRAVA” voor schakers: nog even geduld!

Een korte update, speciaal voor wie het idee “STRAVA voor schakers” met interesse gevolgd of zelfs van harte gesteund heeft.

Voorlopig geen Nederlandse “STRAVA voor schakers”

Helaas! Het had er al kunnen zijn. Toch wordt het ook niet op korte termijn mogelijk om bij de KNSB resultaten van trainingspartijen in te voeren, te laten publiceren en te laten verwerken voor een KNSB training rating.

Lees meer >