Schaakstukje
Offers
De koningin sprak in de troonrede over de belabberde economische staat waarin het land verkeert als gevolg van de bankencrisis. Op verschillende manieren zal er bezuinigd en hervormd moeten worden om het begrotingstekort volgend jaar binnen de perken te houden. De BTW zal per 1 oktober van 19 naar 21% verhoogd worden. De eigen bijdrage in de zorg gaat van 220 naar 350 euro per jaar. De AOW-leeftijd wordt geleidelijk verhoogd van 65 naar 67 jaar in 2023.
Lees meer >Persbericht: Wereldkampioen Carlsen doet mee aan Tata Steel Chess Tournament 2021
Wereldkampioen Magnus Carlsen is in januari weer van de partij als het Tata Steel Chess Tournament 2021 van start gaat. Het is het eerste fysieke toernooi waar Carlsen aan deelneemt sinds hij de dertig is gepasseerd. En het is pas het tweede grote internationale schaaktoernooi dat doorgang vindt sinds de uitbraak van het coronavirus.
De Noorse wereldkampioen voelt zich helemaal in zijn element in Wijk aan Zee. Hij maakt er in januari voor de 17e keer zijn opwachting.
Naast Carlsen doen nog vier spelers uit de top 10 van de wereld mee: Fabiano Caruana (de winnaar van dit jaar en nummer 2 van de wereld), Ian Nepomniachtchi (4), Maxime Vachier-Lagrave (5) en Shakhryar Mamedyarov (8). Vanzelfsprekend is Nederlands beste schaker, Anish Giri (11), weer van de partij. Ook Iraans supertalent Alireza Firouzja (18) doet weer mee aan ‘het Wimbledon van het schaken’. Het Tata Steel Chess Tournament 2021 vindt plaats in De Moriaan in Wijk aan Zee van 15 tot en met 31 januari 2021. Of er (een beperkt aantal) bezoekers in De Moriaan mogen komen kijken hangt af van de dan geldende coronamaatregelen. Alle partijen zijn online live te volgen.
De video van de bekendmaking van de deelnemers aan de Tata Steel Masters door Jeroen van den Berg en Anish Giri is te zien op www.tatasteelchess.com
Lees meer >Krantenrubriek 5 December 2020
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.
Lees meer >Telegraaf: Wonderkind Anna-Maja (20) casht met schaken
The Queen’s Gambit, een serie over een jonge schaakster die het schopt tot kampioene, is een hit op Netflix. Jeroen Holtrop gaat op bezoek bij de 20-jarige Anna-Maja Kazarian. Zij schaakt al haar hele leven en is al 25 keer Nederlands jeugdkampioen geworden.
Bekijk het video-interview met Anna-Maja hier.
Anna-Maja’s Twitch kanaal.
14 grootmeesters naar Wijk aan Zee voor ’Wimbledon of Chess’
Tata Steel Chess Tournament 2021 gaat door
De directie van Tata Steel heeft vandaag bekendgemaakt dat de 83e editie van het Tata Steel Chess Tournament in januari doorgang vindt. Door de coronacrisis zijn veel evenementen afgelast, zo ook in de schaakwereld. Na nauw overleg met de Koninklijke Nederlandse Schaakbond, NOC*NSF en de lokale en regionale overheid (waaronder de Veiligheidsregio Kennemerland) heeft Tata Steel vastgesteld dat het mogelijk is om een topsportevenement te organiseren met de 14 grootmeesters van de Tata Steel Masters in De Moriaan in Wijk aan Zee in januari. Dat gebeurt wel met de nodige strenge voorzorgsmaatregelen en vanzelfsprekend met inachtneming van alle dan geldende coronamaatregelen. De gezondheid van spelers, eventuele bezoekers en de staf en medewerkers staat voorop. Door de beperkingen rondom het coronavirus is het deze editie niet mogelijk om de Tata Steel Challengers of amateurtoernooien te organiseren. Ook Chess On Tour, waarbij de grootmeesters een dag in een andere stad spelen, moet een jaar pas op de plaats maken. Het Tata Steel Chess Tournament 2021 vindt plaats in De Moriaan in Wijk aan Zee van 15 tot en met 31 januari 2021.
“Ik ben bijzonder blij dat het Tata Steel Chess Tournament 2021 doorgaat”, aldus toernooidirecteur Jeroen van den Berg. “Er zijn sinds dit voorjaar wereldwijd zoveel schaakevenementen afgelast of omgezet in online rapidtoernooien dat spelers en schaakliefhebbers echt snakken naar grote toernooien die wél achter het bord worden gespeeld. Met het Tata Steel Chess Tournament 2021 worden ze in januari op hun wenken bediend. En het sterke deelnemersveld gaat ongetwijfeld voor boeiende partijen zorgen.”
Anish Giri van de partij
Lees meer >Herman
Toen ik prof. dr. ir. van Bekkum vertelde dat ik met mijn studie scheikunde was gestopt keek hij me vriendelijk als altijd, maar onbegrijpend aan. Hoe kon ik, het mooiste vak dat er bestond ?
Gelukkig deelde ik een andere passie van hem: schaken.
Samen met Corrie Vreeken en Justus de Hooge stond hij aan de basis van de successen van Volmac Rotterdam.
Lees meer >Over periodes van rust
Het zijn rare tijden. Ik bedoel, als je vaak zegt dat het rare tijden zijn, wordt het een cliché. Maar het is aan de andere kant ook raar om niet te zeggen dat het rare tijden zijn. Rare tijden.
Wat ook raar is, is dat we zeeën van vrije tijd hebben gekregen maar dat er geen officiële schaakpartijen meer gespeeld worden. Je zou kunnen denken dat dat de tijd geeft om flink aan de schaakstudie te gaan – en ondertussen online interessante partijen te spelen. Voor mezelf echter geldt dat ik me op internet bij lange na niet zo kan motiveren om te presteren – laat staan dat ik me thuis kan opladen om te studeren. Ik heb mezelf dan ook even een sabbatical gegeven zolang er niet fysiek geschaakt wordt: geen of nauwelijks schaakstudie en slechts af en toe meedoen aan een van de vele online toernooien die nu georganiseerd worden.
Begin Corona kreeg ik echter een recensie-exemplaar van ‘The Modernized Sveshnikov’ in de bus. Thinkers Publishing mag openingen graag moderniseren (zie bijv. deze recensie), maar dat mag in dit geval ook wel: het was onderwerp van de theoretische discussie in de laatste WK-match. Tot voor kort was ik er echter niet aan toegekomen om dit boek goed te lezen. De Sveshnikov draait toch meer om concrete varianten dan om abstracte ideeën en dat betekent dat zo’n boek minder geschikt is om te bestuderen tijdens een periode van rust.
Lees meer >Het beste van de clubsites (8): beslissingsmatches
Aflevering acht alweer van deze rubriek. Geen idee op hoeveel we uit gaan komen, maar zolang er nog leuke dingen op clubsites staan die een groter publiek verdienen, gaat dit nog wel even door. Dank voor alle leuke reacties tot nu toe!
Dit wordt trouwens een wat moeizame aflevering, want op het thema ‘beslissingsmatches’ kwam niet heel veel binnen. Meestal kan wat slim gegoogle dan uitkomst bieden, wat dit keer ook tegenviel. Ik reken echter op leuke aanvullingen, en zie ze graag tegemoet in de comments! Of op de mail, dat is ook goed.
Goed. Beslissingsmatches. Het fenomeen dat een (club)kampioenschap nog niet beslist is aan het einde, omdat twee kandidaten het nog onderling uit moeten vechten. Toen ik de eerste tips binnenkreeg, zag ik dat er eigenlijk twee soorten zijn: (1) een match voor als de race ’too close to call’ is, (2) een match tussen de eerste twee of de winnaars van twee periodes. Dat laatste gebeurt vaak om te voorkomen dat de competitie als een nachtkaars uitgaat, een fenomeen dat we kennen uit het voetbal als play-offs.
De bedenker van de Nederlandse versie is trouwens ook een schaker; zou hij dit van het schaken hebben afgekeken? Vooruit, we brengen hem in beeld. En in dit artikel wat achtergronden.
Laten we met de eerste soort beginnen: er wordt een jaar druk gestreden, maar ergens in het voorjaar staan twee spelers nog steeds erg dicht bij elkaar. Het kan dan flauw zijn om de computer de knoop door te laten hakken. Zo kent mijn club SV Paul Keres het fenomeen beslissingsmatch al sinds de jaren ’70. Zie hier voor een match uit 1977, in de jaren ’90 is het nog een keer gebeurd, daarna duurde het tot 2012 tot er weer eentje nodig was. En toen besloten Gerben Veltkamp en Peter Lombaers om maar liefst acht partijen te spelen!
Dit gebeurde ten huize van Utrechtschaak-webmaster Xander Wemmers en werd door SGS-duizendpoot Henk van Lingen mooi vastgelegd op deze site. Ik heb nog geen clubmatch gevonden die uitgebreider is gedocumenteerd, maar laat me graag overtuigen van het tegendeel.
Overigens best verstandig, het inbouwen van zo’n escape. Wie het aan de computer overlaat kan rare toestanden meemaken, zoals de Utrechtse zustervereniging UCS De Rode Loper (ja mensen, hierna gaan we het land in) in 2003 ondervond. In het jubileumboek Van Heutink tot Heesen lezen we het volgende over de race tussen Jan Prins en Ernst v/d Vecht: “In eerste instantie wordt Jan tot kampioen uitgeroepen, dertig seconden later ziet de wedstrijdleider dat hij zich in alle hectiek en omringd door tientallen leden vergist heeft. Het is toch Ernst die bovenaan staat op zijn computerscherm. Nog altijd heb ik bewondering voor de sportieve en welhaast laconieke manier waarop Jan deze situatie opnam.”
Lees meer >Schaakstukje
Fischer leeft!
Wie de prachtige documentaire ‘Bobby Fischer against the world’ gezien heeft, herinnert zich ongetwijfeld het beeld van de jonge Bobby Fischer: een slungelige puber met bebop kapsel (kort Amerikaans), baggy trousers en houthakkershirt.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: HIJ WOONT BIJ MIJ IN DE STRAAT! De gelijkenis van mijn buurjongen met de jonge Fischer is verbluffend. Zelfs het eigenaardige sjokkende loopje ontbreekt niet.
Lees meer >WK 1935: Euwe neemt de leiding!
De strijd om het wereldkampioenschap van 1935 nadert zijn ontknoping!
Euwe wint deze week twee partijen en komt op een 14-12 voorsprong. Met name de 26e partij was fraai en kreeg de bijnaam ‘De Parel van Zandvoort’. Op een in 2001 uitgegeven postzegel staat de cruciale stelling uit deze partij afgebeeld.
Nog vier partijen te gaan!
www.maxeuwe.nl/index.php/activiteit/wk-1935/670-wereldkampioenschap-schaken-1935
Recensie: Harold van der Heijden komt met grote update van zijn eindspelstudie database
In het buitenland wordt gedacht dat Nederland een schaakland is. Dat is niet zo gek gezien de grote toernooien (zoals in Wijk aan Zee) die een grote uitstraling bij de rest van de wereld heeft. We kennen een Nederlandse wereldkampioen (Max Euwe), we hebben een hemelbestormer gehad (Jan Timman, toen hij tweede van de wereld was) en we hebben momenteel een mondiale wereldtopper in de persoon van Anish Giri in onze gelederen. Ook op ander gebied blijken we een vooraanstaande rol te spelen, zoals in de wereld van de eindspelstudies.
De grote man is Harold van der Heijden die vele jaren geleden begonnen is met het invoeren van eindspelstudies die hij tegenkwam in boeken. Hij bedacht ook een code waarmee studies binnen een database makkelijker gevonden zouden kunnen worden. Toen zijn database begon te groeien, werd die steeds interessanter en daarom creëerde hij een website waar de nodige informatie gevonden kan worden over dit enorme project.
Daarnaast is hij hoofdredacteur van het beroemde internationale tijdschrift EG. Daarover kan informatie ingewonnen op de Nederlandse site voor eindspelstudiecomponisten, ARVES.
Van der Heijden is zelf ook FIDE-meester in de schaakcompositie (eindspelstudies), FIDE-rechter voor eindspelstudies, hij was woordvoerder van de subcommissie ‘eindspelstudie van de WFCC’, auteur van twee boeken over eindspelstudies en verzamelaar van boeken met eindspelstudies.
De nieuwe database, getiteld HHdbVI, die hij net heeft uitgebracht, bevat maar liefst 93.839 studies een astronomisch aantal. Het moet een ongelooflijk monnikenwerk geweest zijn en het is niet na te gaan hoeveel tijd het heeft gekost om deze allemaal in te brengen in een computerbestand. Harold kan niet nalaten om op te merken dat als iemand zich geroepen voelt om al deze studies na te gaan spelen en hij zich daarbij committeert om elke dag drie uur lang studies na te spelen in een tempo van 3 minuten per studie, dan zou het deze persoon vier jaar en vier maanden kosten om deze taak te volbrengen. ‘Vermoedelijk is hij dan net op tijd voor de volgende update!’
Laten we inhoudelijk eens kijken wat deze database voor de liefhebber en de clubschaker te bieden heeft. Daartoe moeten we even definiëren wat precies onder een eindspelstudie verstaan wordt. Een eindspelstudie is een compositie die wordt gepresenteerd als een opgave waarin altijd de stelregels zijn: wit speelt en wint of wit speelt en maakt remise. Een studie bevat een unieke oplossing, ofwel er is in principe maar één manier die leidt tot de winst of tot de remise. Hoewel een studie kan lijken op een actuele partij, wordt een eindspelstudie samengesteld door een componist. Een goede eindspelstudie moet een vermakelijke oplossing hebben met verrassende zetten, verborgen verdedigingen en liefst geniale tactische wendingen die schakers verbijsteren. Voor zowel beginners als grootmeesters van wereldklasse is het ook erg leuk om eindspelstudies te proberen en op te lossen, aangezien de moeilijkheidsgraad varieert van eenvoudig tot zeer moeilijk. Meer info op de Wikipedia-pagina.
Lees meer >“Afslanken” door Manuel Nepveu
In deze donkere dagen heb ik mezelf op een lichtpuntje getrakteerd: ik heb Timman’s Triumphs aangeschaft. Timman weet, net als GM’s Donner en Ree voor hem, goed schaken te combineren met goed schrijven. Niets nieuws onder de zon voor de meeste lezers, maar ik wilde het toch even opmerken. Lees de hele column in PDF.
Deze, en andere columnisten van SV Promotie,
Lees meer >Boek over uitgever, schaker en schrijver Wim Andriessen ziet het daglicht
Drieënhalf jaar na zijn overlijden verschijnt Wim Andriessen – Meester in het schaken, grootmeester in het uitgeven.
Het boek beschrijft leven en werk van uitgever van schaakboeken – en tijdschriften, schaker en schrijver Wilhelm Fredrik (Wim) Andriessen (1938-2017), die in interviews regelmatig aangaf veel aan het schaken te danken hebben gehad. In de Nederlandse schaakwereld was Wim Andriessen een fenomeen. Bij zijn overlijden in mei 2017 besteedden alle grote landelijke dagbladen: o.a. de Telegraaf (Hans Bὅhm), de Volkskrant (Gert Ligterink) en NRC Handelsblad (Hans Ree), in hun wekelijkse schaakrubriek hier aandacht aan.
Uitgever
Volgens IM Gert Ligterink, voormalig Nederlands kampioen en Wims opvolger bij de Volkskrant, had hij drager van de Max Euwe-ring moeten worden. (De Euwe-ring is een onderscheiding voor iemand die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor het schaken in Nederland. Onder anderen Jan Timman, Hans Ree en Genna Sosonko ontvingen deze ring). Wim Andriessen verdiende deze ring ten volle als oprichter en uitgever van de twee mooiste schaaktijdschriften die Nederland heeft voortgebracht: het Nederlandse Schaakbulletin (1968-1984) en het Engelstalige, internationale New in Chess (1984 – tot heden), waaraan coryfeeën als Hein Donner en Jan Timman belangrijke bijdragen leverden. Hein Donner door zijn met zelfspot gelardeerde artikelen en Jan Timman met zijn ongeëvenaarde schaakanalyses van zijn eigen partijen en van collega-grootmeesters.
Journalist en schaker
Naast uitgever was Wim Andriessen schaakjournalist van de Volkskrant, waar hij ook de wekelijkse schaakrubriek verzorgde. Tevens was hij een sterk schaker, die in de jaren zestig, begin jaren zeventig behoorde tot de Nederlandse subtop. Hij plaatste zich onder andere voor het Nederlands Kampioenschap van 1971 waar hij de degens kruiste met schakers als Jan Timman, Hein Donner en Hans Ree. Hoe goed hij was, bleek toen hij in de jaren 1982, 1983 en 1984, na zijn verhuizing naar Alkmaar, drie keer achtereen met hoge scores afgetekend Alkmaars kampioen werd. Circa vijftig door hem gespeelde partijen tegen sterke spelers als Jan Timman, Hein Donner, Kick Langeweg, Bert Enklaar, Haije Kramer, zijn in het boek opgenomen.
Lees meer >Grote pret met je tegenstander een rad voor ogen draaien
Je kent vast wel het gelukzalige gevoel dat je hebt wanneer je een prachtige partij hebt gespeeld en deze, als een kers op de taart, hebt afgerond met een fraaie combinatie. Het is mij af en toe gelukt. Helaas meer af dan toe, maar vooruit. Ook ik heb een enkele keer in mijn leven een mooie partij gespeeld.
Het is me zelfs een keertje gelukt om in een serieuze rapidpartij van een grootmeester te winnen.
Lees meer >