Caruana spekkoper in Kandidatentoernooi

De eerste cyclus in het Kandidatentoernooi in Berlijn zit er inmiddels op. En zonder rustdag tussen de twee cycli zijn we vandaag ook maar meteen begonnen met de tweede turnus.

Als grote overwinnaar kwam dit weekend de Amerikaan Fabiano Caruana tevoorschijn. Een van de meest cruciale partijen moest hij spelen in de zevende ronde waarin hij met zwart tegen Levon Aronian moest uitkomen. De situatie voorafgaand aan deze partij was duidelijk. Caruana stond samen met Shakhriyar Mamedyarov op +2, Aronian stond op -1. Als de Armeniër nog iets van zijn toernooi wilde maken, zou er in elk geval in deze partij gewonnen moeten worden. En voor deze geladen partij, haalde Aronian een vreselijk scherpe opzet van stal. Een bekend pionoffer in de opening liet hij volgen door nog een pionoffer.

Het gevolg was dat hij een volledig ontwikkeld stelling had, terwijl de zwarte stukken nog erg passief stonden opgesteld. Ook had zwart zich in de opening de ‘verzwakking’ …h7-h6 gepermitteerd en dat had kennelijk als een rode lap op een stier gewerkt. Want op zet 16 speelde hij het doldrieste g2-g4 voor zijn eigen koning. Ik had ondertussen de tip van Han Schut gevolgd dat de live-uitzendingen via de toernooisite inderdaad uitstekend in beeld werden gebracht. Dus zat ik op het puntje van mijn stoel toen Aronian al zijn pionnen voor zijn eigen koning naar voren gooide en hij met g4-g5 dat aanknopingspunt op h6 maar eens flink aan de tand ging voelen. Nu is Caruana ook een type schaker zoals Aronian. Die houdt ook wel van een origineel concept hier en daar en daarbij staan ze allebei bekend als uitstekende rekenaars. Wat is mooier als twee van dit soort genieën elkaar naar het leven staan. Op het schaakbord wel te verstaan.


Caruana verdedigde zich zeer consistent. Hij bracht zijn dame terug naar d8, ontwikkelde zijn loper van c8 naar c6 waar die ook tegen de witte koning gevaar begon te stichten en daarna speelde hij zijn koning snel naar h8, toen wit gxh6 had gespeeld. Dan kon de koning schuilen achter een witte pion.
De spanning was werkelijk om te snijden toen beide spelers lang in de denktank gingen. De twee commentatoren in de Engelse taal, IM Lawrence Trent en GM Judit Polgar, hadden de grootste lol om alle wendingen die er in deze totaal chaotische stelling gevonden konden worden. Vooral Judit was in haar element. Zij toverde de een na de andere schitterende truc tevoorschijn. Gezien het aantal tactische wendingen dat in het voordeel van wit eindigde, zou je bijna zeggen dat Aronian een makkelijke overwinning ging binnenhalen. De praktijk was heel anders. In werkelijkheid gaven de engines aan dat hij helemaal niet goed stond, sterker nog: dat Caruana zich allemaal prima had verdedigd en de zege op de schoen had. Maar ook voor Stockfish en zijn elektronische rivalen bleek de stelling soms te ingewikkeld. Het oordeel vloog heen en weer. Kortom: dit was dus zo’n typische Aronian-stelling, waarvan de Armeniër wel eens van gezegd had dat hij streefde naar stellingstypen waarin de engines het ook niet weten! Er was wel één factor waar vooral Aronian grote problemen mee ging krijgen: de klok…

Lees meer >

Twee koplopers in het Kandidatentoernooi

In het Kandidatentoernooi in Berlijn zijn er inmiddels zes ronden gespeeld. Na zes ronden hebben zich de Amerikaan Fabiano Caruana en de Azeri Shakhriyar Mamedyarov aan de kop van de ranglijst genesteld. Beide spelers zijn nog ongeslagen en hebben twee partijen weten te winnen. De Rus Kramnik, die zo goed begon, staat inmiddels weer op 50%. Die positie moet hij delen met de Chinees Liren Ding, die ook nog ongeslagen is, maar zes remises heeft geproduceerd en zijn landgenoot Alexander Grischuk. De Armeniër Levon Aronian, die zo’n succesvol jaar had, staat samen met de andere Amerikaan, Wesley So, op ‘min één’, terwijl de vorige uitdager van wereldkampioen Magnus Carlsen, de Rus Sergey Karjakin, zowaar helemaal onderaan staat met -2.

Het toernooi heeft wereldwijd de aandacht. Tegenwoordig kan een dergelijk evenement vanuit de luie stoel via een of ander randapparaat eenvoudig gevolgd worden. Met een livestream wordt de zaal, de spelers en hun partijen mooi in beeld gebracht. Wat kan een schaakliefhebber zich nog meer wensen. Er zijn diverse platforms waar de partijen op de voet kunnen worden gevolgd. Een paar voorbeelden:

Chess24
Hier zijn veelal de grootmeesters Svidler en Gustafsson aanwezig. Vooral Svidler laat razendsnel fantastische varianten zien. In principe dient men een Premium Account te hebben om hiervoor in aanmerking te komen, maar voor zover ik weet zijn deze uitzendingen gratis.

 

Chess.com
Deze grote community biedt commentaar bij de partijen via “Chessbrah”. (www.twitch.tv/chessbrah) In elk geval grootmeester Yasser Seirawan samen met een andere GM bespreken samen vanuit hun eigen huis de partijen. Seirawan zit vol anekdotes, maar hij laat ook vooral zien wat voor een vernuftig positioneel inzicht hij nog altijd heeft. Deze uitzendingen verlopen via ‘Twitch’ en dat is gratis maar er wordt op wel op prijs gesteld om een donatie te doen.
Groot platform met zo’n 25 miljoen mensen die de hele dag aan het schaken zijn.

Lees meer >

Topper in 1B eindigt onbeslist

In Sas van Gent werd misschien wel de spannendste ronde gespeeld in de klasse 1B. Hier vond de strijd plaats tussen de koplopers HWP Sas van Gent en De Stukkenjagers. Elk jaar hebben De Stukkenjagers moeite met het strijden om de eerste plaats in deze poule. Vaak is het HWP Sas van Gent die aan het langste eind trekt. De Stukkenjagers waren dan ook gewaarschuwd. Omdat wij al wat bordpunten extra hadden gesprokkeld de afgelopen ronden, was het doel om alles in eigen hand te houden. Maar de dag begon heel anders. HWP Sas van Gent had een vliegende start: al na een paar uur spelen stond de thuisploeg Sas van Gent al met 3-0 voor. Hoe ging het team van De Stukkenjagers dit ooit goedmaken? 5-5 was de absolute vereiste om in de race te blijven en op alle andere borden zag ik dat de meeste stellingen nog in evenwicht waren.
Aan bord drie had Jasper Beukema met zwart een moeilijke partij tegen Thibaut Maenhout. Wit had de gehele partij meer ruimte, en het zwarte paard had weinig te zoeken op c8. Ook al was Jasper in de analyse nog optimistisch over zijn stelling, de witte druk werd zwart toch te veel.

Zelfs voordat Jasper klaar was, had ik al kansloos verloren na de opening tegen Helmut Cardon.

 

Cardon, Helmut – Bijlsma, Nick

Ik kende de theorie niet en wit maakte het effectief af: zie jij hoe wit wint?

 

Ook Mees van Osch kon het niet drooghouden tegen Koen Leenhouts aan bord 3. Na een middenspel met gelijke kansen, ontstond er een eindspel met paard tegen loper en dames, maar zwart leek de beste praktische kansen te hebben.

 

Van Osch, Mees – Leenhouts, Koen

In de partij werd na één blunder het effectief afgemaakt door Koen. Zie jij wel de juiste zet voor wit?

Lees meer >

Stefan Bekker open snelschaakkampioen Bennekom

BENNEKOM – Het open snelschaakkampioenschap van Bennekom is gewonnen door Stefan Bekker. De FIDE meester uit Veenendaal met de hoogste rating van alle deelnemers, had uiteindelijk de langste adem in de strijd met Hotze Tette Hofstra, de plaatselijke favoriet.

De hoofdgroep in volle actie. Rechts Stefan Bekker

Naast Bekker, Hofstra en Dick de Graaf uit Bunschoten-Spakenburg bevochten ook Martin Markering, Johan van den Brink en Noel Bovens zich een plaats in de hoofdgroep.

Het titanengevecht tussen Hotze Tette Hofstra (links) en latere winnaar Stefan Bekker

Bekker, oud-speler van Wageningen, moest in de finaleronde alleen remise toestaan aan Johan van den Brink. Ook Hofstra, die in de voorronde nog sterker was dan Bekker, moest zijn meerdere erkennen. Als derde eindigde Dick de Graaf. Deze sterke speler van meesterklasser En Passant moest in de finaleronde alleen buigen voor Bekker en Hofstra.

Lees meer >

Schakers Groningen nipt over de knie bij BSV Bennekom

BENNEKOM – In de landelijke derde klasse A heeft het schaakteam van BSV Bennekom zaterdag een nipte 4,5-3,5 zege geboekt op Groninger Combinatie 3. En die twee matchpunten kwamen moeizaam tot stand. Wel hield BSV Bennekom door de winst aansluiting bij de top. ,,In theorie kan het nog een mooi slot worden’’, denkt teamcaptain Rini Kreeft.

Het strijdtoneel afgelopen zaterdag in Denksportcentrum De Commanderij.

BSV Bennekom miste op het laatste moment Rembrandt Bruil wegens griep. Noël Bovens werd de vervanger. En het team onderging daardoor toch weer een verandering. Ed de Beule kwam op bord 4 en Noël Bovens op bord 8.

 

Martijn Bakker (blauwe trui) laat zien hoe Benno van der Veen het beter had kunnen doen.

Domper

Het begin was sterk. Martijn Bakker overspeelde zijn tegenspeler Russell Spears vanuit de opening. Binnen twee uur was de Groninger er af. En weer met de zwarte stukken. Domper op de feestvreugde was het verlies van Martijn Pauw. Zijn sterke tegenstander Robbert de Boer leek in de opening de zwarte stukken en pionnen van Pauw te ontregelen. En blijkbaar ging het in het middenspel ook ergens fout. Pauw kon opgeven.

 

 

Hotze Tette Hofstra (links) vooraf in gesprek met Henk Bosveld.

Volgende klap was het verlies van Noël Bovens. En ook nog tegen het jeugdig talent Loek van de Hagen. Deze bestookte twee keer de stelling van Bovens  met de zwarte paarden.. En met gedurfd en creatief spel werd hij weggetikt. Het betekende 1-2 achter voor BSV Bennekom.  En het werd er niet beter op. Kopman Hotze Tette Hofstra kwam tegen Henk Bosveld beter uit de opening. Over en weer verdwenen ook pionnen. Bosveld kwam er beter mee voor de dag. Hofstra loodste die stelling gelukkig wel vakkundig naar remise.

 

 

Lees meer >

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 19: Mikhael Tal

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaak¬geschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Vassily Smyslov. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over Mikhail Tal (1936 – 1992).

In een van de vorige afleveringen van deze serie over de schaakgeschiedenis hebben we het gehad over de Rus Mikhael Botwinnik (1911 – 1995) die, nadat hij de wereldtitel had veroverd, deze driemaal kwijtraakte aan een landgenoot.

Mikhail Tal (foto Jos Sutmuller)

Dat was in 1960 tegen de briljante en onberekenbare Mikhael Tal (1936 – 1992). Maar voor de tweede maal in zijn carrière bleek de verslagen wereldkampioen de meester van de voorbereiding want in de revanchematch slaagde hij er opnieuw in om zijn eigen zwaktes te lokaliseren en die van de tegenstander bloot te leggen. Voor de derde maal in zijn carrière werd Botwinnik tot wereldkampioen gekroond.
Ondertussen had Tal wel geschiedenis geschreven door als 24-jarige volkomen onverwacht wereldkampioen te worden. De “Tovenaar van Riga” zoals zijn bijnaam was, bleek een meester te zijn in het combinatiespel en door op het scherp van de snede te spelen bracht hij Botwinnik aan het wankelen. De correctheid van de offers werd achteraf wel eens ter discussie gesteld, maar tijdens een praktische partij bleek het voor veel spelers (te) moeilijk om adequaat te reageren op zijn wervelende aanvalsspel.
Heel fameus is het volgende dubieuze paardoffer dat hij bracht tegen Botwinnik, maar waarmee hij de solide wereldkampioen aan het wankelen bracht en de partij zelfs wist te winnen. Het geeft aan dat het Tal niet aan de nodige moed ontbrak om in zo’n belangrijke match op het scherp van de snede durfde te spelen.

21…Pf4?!
Deze stelling is talloze keren afgedrukt. Tal gooit er pardoes een paard tegenaan. Nog wel tegen de wereldkampioen, die bekend stond als een uiterst solide speler. Maar de complicaties van dit offer werden Botwinnik, die ook niet al te veel tijd meer had, snel te veel.

Lees meer >

Een Braziliaan ‘fier’ aan de leiding

 

De jubileumeditie van het bekende Amsterdamse schaakcafé Batavia, het ‘10de dMP Batavia Amsterdam Chess Tournament’ kent een mooie bezetting. Naast de grootmeesters Ivan Sokolov (!), Friso Nijboer is ook de Braziliaan Alexandr Fier van de partij. Nadat Fier eerder al het snelschaaktoernooi, voorafgaand aan deze tienkamp overtuigend op zijn naam had gezet, schoot hij met 2 uit 2 uit de startblokken.

Manuel Bosboom (foto Lennart Ootes)

Pas in de derde ronde moest hij een halfje afgeven aan de Nederlandse IM, Manuel Bosboom, die op zijn beurt de sterren van de hemel speelde door in de eerste ronde op fraaie wijze met zwart van ratingfavoriet Ivan Sokolov te winnen. Naast deze drie GM’s worden de Nederlandse IM’s Thomas Beerdsen, Robby Kevlishvili en de hierboven al genoemde Manuel Bosboom in de gelegenheid gesteld om een grootmeesterresultaat te halen. Ook FM Liam Vrolijk (die binnenkort tot IM zal worden benoemd) mag zich verheugen op deze kans.

Alexandr Fier (foto Lennart Ootes)

Een toernooi waar Bosboom aan deelneemt, is per definitie niet saai. De columnist van de Volkskrant, Gert Ligterink, schreef ooit iets in de trant van “als er ergens een partij van Bosboom verschijnt, ga ik op het puntje van mijn stoel zitten om die partij na te spelen”.
Dan moet de Groningse meester in zijn nopjes geweest zijn toen hij de partij in de eerste ronde van Bosboom tegen Sokolov aan het naspelen was. De man uit Zaandam offerde er in zijn vertrouwde Konings-Indiër weer lustig op los. Eerst een pionnetje op de damevleugel om in ruil daarvoor de zwartveldige witte loper tegen een zwart paard te kunnen ruilen. Het gevolg was dat hij met geweld de zwarte velden openbrak met …d6-d5 om de monsterlijke zwartveldige loper via veld c5 tegen de witte koning in te zetten. Toen Sokolov met Pc3-a4 dit monster op c5 aan de tand wilde voelen, gooide Bosboom er een kwaliteit tegenaan met …Ta8xa4 om hoe dan ook die geweldenaar op c5 te kunnen handhaven. Het leidde tot een geweldige koningsaanval die in stijl afgerond had kunnen worden, maar zoals de Zaandammer het nu deed, bleek het ook ruim voldoende voor de winst. Sokolov zal zich hetzelfde gevoeld hebben als de Hongaar Peter Leko (voormalig topspeler) toen die ook kennis maakte met het spierballenschaak van deze kunstenaar.

Over de fantasierijke offers van Bosboom heb ik ooit het verhaal “Manuel Bosboom en het dame-offer” over geschreven.

Lees meer >

BSV Bennekom worstelt met moeilijke eindspelen

BENNEKOM – Ook dit schaakseizoen komt Internationaal Meester Herman Grooten weer op bezoek bij BSV Bennekom. Doel: de leden wijze lessen geven.

Berucht

Vorig seizoen werden de kwaliteiten geofferd, overigens zonder dat dit ten koste van de kwaliteit van de lessen ging. Ditmaal ging het in de eerste sessie afgelopen maandag om stellingen, waar de torens juist op het bord bleven. Oftewel: de beruchte toreneindspelen.

Meester Herman Grooten kreeg bij BSV Bennekom te maken met een volle klas

Een gevleugelde uitspraak is dat toreneindspelen altijd remise zijn, maar dat beeld werd door Herman Grooten vakkundig genuanceerd. Na eerst weer wat pittige opgaven te hebben voorgeschoteld, werden een aantal belangwekkende thema’s uitgelegd. En dat aan de hand van studies, die al eeuwen oud zijn.

Philidor

Lees meer >

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 18: Vassily Smyslov

Deze rubriek is gemaakt voor schaaksite.nl en is terug te vinden onder het kopje ‘Schaakhistorie’.

 

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaak­geschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over David Bronstein. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over Vassily Smyslov (1921 – 2010).

 

In een eerdere aflevering van deze serie over de schaakgeschiedenis hebben we het gehad over de Rus Mikhael Botwinnik (1911 – 1995) die, nadat hij de wereldtitel had veroverd, deze driemaal kwijtraakte aan een landgenoot.

Vassily Smyslov tijdens het Interpolistoernooi 1992 (foto Jos Sutmuller)

Nadat Botwinnik met grote moeite zijn titel tegen Bronstein had weten te behouden, overkwam hem twee jaar later hetzelfde tegen Vassily Smyslov (geboren in 1921). Opnieuw eindigde de tweekamp onbeslist. In 1957 lukte het Smyslov wel om het grootste succes in zijn leven te behalen. Hij slaagde er in deze match in om de onverslaanbaar geachte Botwinnik maar liefst zes maal te kloppen tegenover drie verliespartijen. Omdat de wereldkampioen recht had op een revanchetweekamp die binnen een jaar gespeeld werd, was Smyslov zijn titel al binnen het jaar weer kwijt.

Naar verluidt had hij deze derde onderlinge confrontatie te lichtzinnig opgevat. Desalniettemin had Smyslov, die bekend staat als misschien wel de meest sympathieke wereldkampioen aller tijden, zijn naam gevestigd. De Moskoviet was een veelzijdig man, die zich niet alleen op het schaken heeft toegelegd. Zo is bekend dat hij een meer dan respectabele operazanger is. Dat bracht het organisatiecomité van het Interpolisschaaktoernooi ertoe om een plaat met hem op te nemen toen hij ooit in Tilburg aan het toernooi deelnam.

Zijn speelstijl is op een strategische leest geschoeid, maar gelardeerd met de meest onverwachte en fraaie tactische wendingen. Door zijn heldere en logische stijl zijn de partijen van hem goed te begrijpen. Als je partijen van Smyslov naspeelt, denk je dat het schaken heel gemakkelijk is. Van hem is ook de uitspraak afkomstig: “Chess is a simple game”. Daar bedoelt hij uiteraard mee dat je het spel niet moeilijker moet maken dan het is en het vooral voor je zelf begrijpelijk moet houden. Ik heb in 1992 de eer gehad om een korte tweekamp van twee partijen tegen deze geweldenaar te mogen spelen. In mijn artikel ‘Smyslov, innemende persoonlijkheid” ga ik in op de partijen uit deze minimatch. Het lukt mij om een verloren toreneindspel in remise te laten eindigen. En dat terwijl Smyslov erom bekend stond een groot eindspelkenner te zijn. Zijn boek met Löwenfisch over toreneindspelen is wereldberoemd. Uiteraard mag niet onvermeld blijven dat Smyslov in de eerste partij een lopereindspel op formidabele wijze had weten te winnen en dus genoeg had aan remise om een ronde verder te komen.

Lees meer >

Stukkenjagers wint topper tegen DSC Delft

De zesde ronde alweer. Met het topduel tussen de koplopers Stukkenjagers en DSC Delft op het programma.  Vorige ronde hadden we ons al herpakt en nu moesten we laten zien dat we weer op volle toeren draaien. Waarbij winst belangrijk was om in het spoor van de andere titelkandidaat HWP Sas van Gent te blijven. Op bord 10 speelde Lars Vereggen tegen Erik Biemans. Na een vreemde opening leek Lars er beter uit te komen, maar toch was het niet duidelijk. Gaandeweg kwam de koning van de tegenstander echter op tocht te staan. Er kwam een witte dame binnenvallen. Lars wist dit voordeel goed uit te bouwen en noteerde een vol punt. Hieronder een fragment:

 

Vereggen,Lars – Biemans,Erik

Lees meer >