Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 17: David Bronstein

4 januari 2018 22:38 16

Deze rubriek is gemaakt voor schaaksite.nl en is terug te vinden onder het kopje ‘Schaakhistorie’.  Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaakgeschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Paul Keres. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over David Bronstein (1924 – 2006).

Lees meer >

Gespot 89: Partij van het jaar 2017?

27 december 2017 14:32 3

 

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

Het is de tijd van het jaar dat de lijstjes verschijnen. Het beste, het mooiste, het grootste van het hele jaar enzovoort. Binnen het schaken kunnen we dat soort lijstje natuurlijk ook produceren, maar om een of andere reden, zie ik ze toch niet zoveel. Waarschijnlijk zijn schakers die zich vooral druk maken over hun eigen ratinggetallen, het een beetje zat om zich te moeten bekommeren om al dit soort nostalgische ‘flauwekul’.

Wel gonst er al een tijdje het gerucht dat op 4 november van dit jaar de beste, of beter misschien, de meest spectaculaire partij van het jaar gespeeld is. Terwijl in Europa het Europese Landenkampioenschap bezig was, werd in de Chinese clubcompetitie die de laatste jaren bijzonder sterk bezet is. We weten inmiddels hoe serieus we in Europa de Chinezen moeten nemen.

Liren Ding: partij van het jaar 2017? (foto Frans Peeters)

Dat was pakweg zo’n 40 jaar geleden heel anders. Toen hadden we in Europa het idee dat heel Azië een ondergeschoven kindje was ten opzichte van het schaken in ons werelddeel. De schok was dan ook groot toen onze landgenoot Jan Hein Donner in de Olympiade van 1978 plotseling in slechts 20 zetten van het bord werd gecombineerd door de hier totaal onbekende Chinees Whenze Liu. Na de partij sprak Donner de hilarische woorden: “Volgens mij ben ik na deze partij de Kieseritzky van de 20e eeuw geworden” (daarmee verwijzend naar de onsterfelijke partij Anderssen-Kieseritzky, 1851). Beide partijen heb ik in de viewer bijgesloten.

Tijden zijn veranderd want diverse Aziatische landen timmeren aan de weg. China boekt het meest progressie, maar ook India en Vietnam mogen bepaald niet onderschat worden. Terug naar de Chinese clubcompetitie. Twaalf teams komen (tussen april en december) bij elkaar om een dubbelrondige competitie af te werken. Spelers als Vassily Ivanchuk, Ernesto Inarkiev, Dmitry Jakovenko and Dmitry Andreikin, geven daar ook acte de présence. De ronden 16, 17 en 18 werden deze keer gespeeld in Tianjin in het noordoosten van China.

In de confrontatie tussen de steden Shaoxing en Hangzhou, werd de partij Bai – Ding gespeeld, die daarna de hele wereld over ging. Zo had ik hem al bijvoorbeeld al gespot op chess.com en chessbase.com. Inmiddels is bij mij ook de laatste aflevering van het fameuze New in Chess magazine op de mat gevallen.

De redactie heeft gelukkig niet stil gezeten en de winnaar van deze partij, Liren Ding, gevraagd om de partij te becommentariëren. Dat heeft de Chinese topspeler van dit moment meer dan voortreffelijk gedaan. Hij beschrijft niet alleen hoe het schaaktechnisch in elkaar stak, maar ook welk gevoel van opwinding hij voelde tijdens de partij.

Lees meer >

Veel remises aan de top in Groningen

26 december 2017 22:58 1

Het Schaakfestival Groningen is vijf ronden onderweg.

Sergey Tiviakov (foto Harry Gielen)

Het is de Tsjech Plat die met 4½ punten aan de leiding gaat met in zijn kielzog een vijftal grootmeesters dat hem op slechts een half punt volgt. Daaronder de Nederlanders Bok, Tiviakov en Pruijssers. De andere twee zijn de Israëliër Postny en de Rus Turov. Met nog een halfje minder zien we de Nederlandse IM’s Kuipers, Beerdsen en Schoppen alsmede de FM’s Maatman en Warmerdam in de achtervolging. In de top vielen deze twee ronden relatief veel remises, maar laten we hopen dat de spelers voor meer vuurwerk kunnen zorgen tegen de tijd dat de jaarwisseling gaat plaatsvinden.

Opvallend is wel dat de Groningse cracks, GM Sipke Ernst en de sterke IM Lucas van Foreest, nog even pas op de plaats hebben moeten maken. Zij liepen al in een vroeg stadium averij op, maar met 3 uit 5 zullen zij, naar verwachting, nog steeds een hartig woordje om de topposities gaan meespreken.

De tussenstand aan kop (na 5 ronden) luidt:

# Name Score Fed. M/F Rating TPR W-We 1 2 3 4 5
1 GM Plat, Vojtech 4.5 CZE M 2567 2803 +1.25 1 1 1 1 ½
2 GM Turov, Maxim 4.0 RUS M 2618 2673 +0.39 1 1 ½ 1 ½
3 GM Bok, Benjamin 4.0 NED M 2601 2639 +0.29 1 ½ 1 1 ½
4 GM Tiviakov, Sergei 4.0 NED M 2583 2651 +0.47 1 1 ½ 1 ½
5 GM Postny, Evgeny 4.0 ISR M 2581 2563 +0.03 1 ½ 1 1 ½
6 GM Pruijssers, Roeland 4.0 NED M 2543 2534 +0.11 1 1 ½ 1 ½
7 GM Kryakvin, Dmitry 3.5 RUS M 2580 2511 -0.30 1 1 1 0 ½
8 GM Kislinsky, Alexey 3.5 CZE M 2513 2408 -0.52 0 1 1 ½ 1
9 IM Kuipers, Stefan 3.5 NED M 2440 2385 -0.17 1 ½ 1 0 1
10 IM Beerdsen, Thomas 3.5 NED M 2419 2391 -0.13 ½ ½ 1 ½ 1
Lees meer >

Combinaties uit Groningen

23 december 2017 22:26 0

In sportcentrum RUG&Hanze is afgelopen vrijdag het fameuze Schaakfestival Groningen weer van start gegaan.
Naast het Open toernooi wordt er een tweekamp tussen voormalig Europees jeugdkampioen Dennis de Vreugt en het Noordelijke jeugdtalent Eelke de Boer georganiseerd. Verder zijn er vierkampen, het Compacttoernooi, een studenttoernooi en de nodige nevenevenementen.

Overzicht in de speelzaal (foto Harry Gielen)

Voor vandaag (zaterdag 23 december) stond er een dubbele ronde gepland. Vanaf 10 uur deze ochtend zat iedereen al achter zijn bordje en vanaf vanmiddag 15 uur voor de derde ronde. Dat werd voor sommigen een flinke zit, vooral Lucas van Foreest – die al vrij snel een kwaliteit achter kwam – was rond 22 uur ’s avonds nog flink aan het ploeteren. Hoewel hij nog een heel eind kwam, lukte het hem toch niet om er een halfje uit te slepen.

Lees meer >

Stukkenjagers slaat toe tegen UVS

21 december 2017 23:37 Stefan en Jasper Beukema 0

De 5e ronde, dit keer uit tegen het Nijmeegse UVS. Na een pijnlijke nederlaag in de vorige ronde moest Stukkenjagers 1 zich zien te herpakken. Op papier was Stukkenjagers sterker, maar natuurlijk zegt dat nog niets over de uitslag. De speelomstandigheden waren niet optimaal, met een buitentemperatuur van slechts 2 graden en een verwarming die was uitgelaten! Misschien was het wel handig geweest die even aan te zetten. Op bord 5 besloot invaller Bram van den Berg om na 16 zetten een remise te pakken tegen Anton van Rijn. Hierbij nog wel een leuk moment met commentaar van Bram uit deze korte partij:

 

Van den Berg,Bram – Van Rijn,Anton [B07]

1. e4 d6 2. d4 Pf6 3. Pc3 g6 4. h3 a6 5. Le3 Lg7 6. f4 O-O 7. e5 Pfd7 8. Pe4 c5 9. c3 cxd4 10. cxd4 Pb6 11. Pc3 f6
Anton had hier 50min op de klok en dacht 30 minuten na om f6 te spelen, waarna we na wat slappe zetten tot een halfje besloten. In de analyse vroeg ik hem waar hij in hemelsnaam over had nagedacht en hij kwam met de volgende variant op de proppen , waarna ik in de analyse er steeds hard vanaf ging! Ik vroeg Anton dan ook waarom hij dit niet gespeeld had, hij gaf aan na 25 minuten denken tot de conclusie te komen dat het toch niet zijn type stelling is! 11…Le6 12. d5 Pxd5 13. Pxd5 Da5+ 14. Pc3 dxe5 15. Da4 Dc7
12. Pf3 d5 13. b3 Pc6 14. Le2 Le6 15. O-O Dd7 16. Tc1 1/2-1/2

 

Mark Haast besloot er met zwart tegen Lars Kurstjens – ondanks de koude omstandigheden – wel voor te gaan. Hij won vlak nadat Bram klaar was. We pikken in op het kritieke moment van de partij:

Lees meer >

Gespot 88: Wouter Spoelman en Q-training

19 december 2017 14:19 3

 

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen. Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

Deze week viel de laatste Schaakmagazine in de bus. Daarin trof ik een interessant interview van Gerjos Weelink aan met Wouter Spoelman.

Wouter Spoelman (foto Frans Peeters)

De inmiddels 27-jarige Spoelman was al jeugdspeler al heel talentvol. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat hij als 9-jarige Kampioen van Nederland had, zonder dat hij al te veel ervaring had. Twee jaar later had hij zijn sporen verdiend door bij de jeugd t/m 12 jaar heel hoog te eindigen. Hij had de pech dat zijn 8 uit 9 niet genoeg was voor de titel. De enige nederlaag leed hij tegen Vincent Rothuis (die 8½ uit 9 haalde). Derde werd Egbert Clevers (7½) en vierde Twan Burg. De laatste op gepaste afstand, maar dat hij ook een talent was, zagen we aan andere opmerkelijke resultaten.

De SBSN (Stichting Bevordering Schaken Nederland) die onder auspiciën van Allard Hoogland – de huidige manager van New in Chess – stond, had mij via Cor van Wijgerden benaderd om met deze spelers een viertal te vormen die dan een aantal jaar door mij getraind zouden gaan worden. Cor had net zes jaar het fameuze Lost Boysproject achter de rug en hij liet deze rol aan mij over. Eén van hen, Egbert Clevers, haakte na een jaartje af en hij werd vervangen door Ali Bitalzadeh, die weliswaar een jaar ouder was dan de anderen, maar ook duidelijk heel gemotiveerd. Dit viertal had nog geen naam en werd in “Q-training” gedoopt, gezien het feit dat het hier ging om vier grote talenten. Nu, na zoveel jaren, kunnen we stellen dat het project zeer succesvol is geweest. Spoelman en Burg werden grootmeester, Rothuis en Bitalzadeh beide IM. Clevers is een zeer sterke KNSB-speler geworden.

Lees meer >

Van den Doel winnaar Albert Heijn Schaaktoernooi

11 december 2017 14:40 0

BENNEKOM –  Tot in de laatste ronde was het spannend wie het door schaakclub BSV Bennekom in denksportcentrum De Commanderij georganiseerde Albert Heijn Bennekom Schaaktoernooi zou winnen. Het werd uiteindelijk de Leidse grootmeester Erik van den Doel.

Winnaar Erik van den Doel (links) riep Hotze Tette Hofstra een halt toe

Van den Doel en zijn Apeldoornse collega grootmeester Roeland Pruijssers stonden bij het ingaan van ronde zeven elk op 5,5 punten. Onderling kwamen zij in ronde vijf  tot remise. En in de slotronde kwamen beiden tegen hun tegenstander tot een zelfde resultaat. Omdat Van den Doel betere weerstandpunten had, werd hij winnaar. Het prijzengeld, 550 euro, werd wel gedeeld.

Aanloop Het schakersvolk is niet voor een kleintje vervaard. Dat bleek zaterdag overduidelijk in de aanloop naar deze editie van het Albert Heijn Bennekom Schaaktoernooi. 93 inschrijvingen waren er binnengekomen bij toernooidirecteur Rini Kreeft. Volle bak beloofde dat dus in het denksportcentrum. En zij kwamen uit alle windstreken, inclusief de vijf internationale grootmeesters. Wie dacht dat een beetje sneeuw en gladheid het volk zou tegenhouden, heeft het mis. Sommige kwamen iets later en dus werd de start een half uurtje vertraagd, maar slechts twee spelers lieten echt verstek gaan. En internationaal arbiter Huub Blom leidde alles in goede banen. ,,Op twee kleine incidentjes na, die prima werden opgelost, verliep alles uitstekend”, wist Blom.

Lees meer >

Gespot 87: Schaken is soms een wrede sport

10 december 2017 22:21 8

 

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.

 

Afgelopen zaterdag, 9 december 2017, hield de KNSB in Utrecht, op het stedelijk Gymnasium (thuishonk van schaakvereniging Paul Keres) een grote themadag voor gediplomeerde schaaktrainers, wedstrijdleiders, kadermensen en andere geïnteresseerden. Parallel hieraan werd ook de bondsraad gehouden.

Ik was ook benaderd om een drietal workshops te verzorgen. Eén daarvan had ik de titel ‘Gaat het om de knikkers of om het spel?’ meegegeven. Zoals de toehoorder al snel te weten kwam, stond de vraag centraal hoe we de motivatie in het spel hoog kunnen houden. En lukt dat dan ook nadat je vreselijk geblunderd hebt? Ik kon het niet laten om de deelnemers een citaat van Donner voor te lezen dat ging over de volgende partij.

Links Jan Hein Donner en rechts Boris Ivkov (bron foto’s onbekend)

Lees meer >

Eindelijk een beslissing!

5 december 2017 22:25 2

Het blijft remises regenen in het negende Londen Classic. Nadat in de eerste twee ronden alles in een puntendeling was geëindigd, kwamen daar in de derde ronde opnieuw vijf remises bij. Dat had zomaar anders kunnen zijn als de Rus Karjakin het remise-aanbod van Aronian niet aangenomen had maar in plaats daarvan had weten te profiteren van de enorme blunder die de Armeniër had begaan.

Dat gebeurde niet maar ook de vierde ronde slaagden de spelers er – ondanks hun goede wil – niet in om het evenwicht te verbreken. Tenminste in vier van de vijf partijen.

Naar verluidt heeft men het in het perscentrum in Londen over de ‘remisedood’ van ons schaakspel. Als de spelers zo sterk zijn als hier het geval is, wordt het evenwicht niet of nauwelijks verbroken. Men heeft daar ook van gesproken in de tijd van Capablanca. Het was de Cubaanse wereldkampioen zelf die suggesties deed om iets aan de spelregels te veranderen, omdat volgens hem het spel een langzame remisedood zou sterven. Gelukkig bleek ons eeuwenoude spel tegen dit alles bestand. Zelfs Bobby Fischer, die de perfectie zelve nastreefde, deed aanbevelingen om bijvoorbeeld de beginstelling aan te passen. Maar ook in onze tijd, waarin Magnus Carlsen zo succesvol is, zien we bij de meeste toptoernooien relatief veel partijen in een beslissing eindigen. Dat het in Londen even anders is, daar zouden deze criticasters zich geen zorgen over hoeven te maken. Het schaakspel leeft meer dan ooit tevoren, we worden verwend met livestreams, interviews, uitvoerige analyses.

En gelukkig kwam daar in de vierde ronde eindelijk een partij tot een beslissing. In een scherpe Siciliaan slaagde de Amerikaan Caruana erin om met zwart zijn Russische tegenstander Karjakin te overmeesteren. Karjakin verkeek zich op een scherpe afwikkeling in het centrum waarin Caruana aan het eind een fraaie tussenzet had gepland. Ineens was alle muziek uit de stelling bij wit en stond zwart niet alleen materiaal voor maar ook het centrum. Daar wist de zwartspeler wel raad mee. Op een kleine aarzeling na, speelde hij vrijwel allemaal krachtzetten en daarmee kwam dan toch eindelijk de eerste partij tot een zege. Heel zuur voor de man, die na de derde ronde zomaar op plus één had kunnen staan. Die staat nu na vier ronden op min één.

Ondanks het feit dat alle partijen in de derde ronde in remise eindigden, viel er toch het nodige te genieten. Ik heb een aantal partijen, waarin wat aardigs te zien was, van wat licht commentaar voorzien.

De uitslagen uit de ronden drie en vier:

Het is duidelijk dat Caruana nu alleen aan kop gaat en dat Karjakin alleen onderaan staat.

Lees meer >

Veel zetherhalingen in Londen Classic

3 december 2017 21:29 3

Het negende Londen Classic is vrijdag van start gegaan. De eerste ronde werd gespeeld in het hoofdkwartier van Google in “Pancras Square”. Zaterdag werd er niet gespeeld omdat het hele circus verhuisd werd naar het meer vertrouwde “Olympia Conference Centre” in Kensington.

 

De eerste zet aan het bord van Carlsen en Caruana werd verricht door Demis Hassabis, de medeoprichter “DeepMind”, een dochteronderneming van Google. Hassabis behoort tot de vleugel van de Kunstmatige Intelligentie binnen Google. Hij koos overigens voor 1.c4, een zet die door Carlsen werd teruggenomen en vervangen door 1.d4. Belangrijke gast, ook aanwezig in Londen, was oud-wereldkampioen Gary Kasparov. Hij assisteerde later grootmeester Daniel King en IM Laurence Trent bij de commentaarsessies in de livestream (zie foto Lennart Ootes rechts).

De eerste twee ronden vielen zwaar tegen. Alle partijen eindigden in remise en dat komt tegenwoordig toch minder vaak voor. Je zou kunnen zeggen dat de spelers, die al zoveel partijen tegen elkaar spelen in een jaar tijd, elkaars huiswerk gingen testen. En als dan bleek dat als men vond dat de tegenstander inderdaad goed gestudeerd had er zo snel mogelijk naar remise mocht worden afgestevend. De eerste de beste gelegenheid dat zich dan een zetherhaling voordeed, werd door alle combattanten aangegrepen om het halve punt veilig te stellen. Omdat de spelers zich in deze moderne tijd moeten verantwoorden in een interview na afloop, kan zo’n zetherhaling natuurlijk een mooi excuus zijn. Stel je voor: grootmeester Maurice Ashley, die de meeste interviews doet, vraagt aan jou:

Lees meer >