Schaakpuzzel: een kwestie van goed kijken
Wit’s laatste zet was 42. Db3-e3. Wat is nu de beste zet voor zwart?
Lees meer >Recensie: Countering the Queen’s Gambit
Openingsboeken zijn er in allerlei soorten en maten. Zoals elke schaker heb ik er heel wat in mijn bibliotheekje staan. Maar er zitten exemplaren bij de ik nauwelijks heb bestudeerd. De reden?
Er zijn openingsboeken die boordevol staan met vrijwel uitsluitend varianten en bitter weinig toelichting. Na een paar bladzijden is de gemiddelde lezer al verdwaald in een woud aan varianten. Het nodigt zeker niet uit tot lezen. Andere boeken beginnen met ongebruikelijke varianten. Het lijkt me een vreemde kronkel om op die manier te beginnen.
Als er één ding is wat een auteur moet zien te bereiken is om de lezers bij zijn lurven te pakken en hem enthousiast maken om verder te lezen. Dan begin je dus met wat er toe doet. Dus maak je een vliegende start met de hoofdvarianten en de achterliggende principes en ideeën. Je valt de lezer op zo’n moment nog niet lastig met de één of ander obscure variant die je nooit op het bord krijgt.
Zo bekeken ben ik al een stuk enthousiaster over dit boek. De auteur neemt de lezer inderdaad bij de hand en laat hem op een bijzonder vriendelijke (en instructieve) manier kennis maken met het (geweigerde) damegambiet. Het boek bestaat uit vier delen en daarin elf hoofdstukken. Wat mag de lezer verwachten?
Lees meer >Lezing Jan Timman in het Max Euwe Centrum
Foto: Bart Stam
Vorige week woensdag gaf Jan Timman zijn jaarlijkse lezing in het Max Euwe Centrum (MEC). Het was de perfecte locatie voor deze lezing omdat Max Euwe en zijn kwaliteiten als schaker centraal stonden in het verhaal van Timman.
Men twijfelt nogal eens aan de kwaliteiten van Nederlands enige wereldkampioen schaken. Vaak verwijst men dan naar de hoeveelheden alcohol die Aljechin tijdens de match zou hebben genuttigd.
Jan Timman haalde aan dat er inderdaad in de match enkele partijen waren die deze twijfels versterkten. Maar dat doet onrecht aan de prestatie van Max Euwe, die wel degelijk tot de wereldtop behoorde. Gedurende het jaar waarin hij de wereldtitel veroverde was hij ook de nummer één van de schaakwereld.
Boek over Euwe en zijn beste partijen
Jan Timman is bijzonder actief met het schrijven van boeken. Op dit moment werkt hij aan een boek over Max Euwe met daarin zijn 80 beste partijen. Het boek behandelt diverse periodes van het leven van Max Euwe en beslaat een periode vanaf zijn jonge jaren tot en met zijn partijen van na de Tweede Wereldoorlog.
Een van de beste prestaties van Max Euwe was zijn tweede – bijna gedeelde eerste – plaats in het naoorlogse toptoernooi in Groningen (1946). Uiteindelijk werd hij daar met 14 uit 9 tweede achter Botwinnik die het toernooi op zijn naam schreef met 14½ punten. Max Euwe bleef daarmee sterke schakers zoals Smyslow, Najdorf, Szabó. Boleslavski en Flohr voor. De laatste partij in het boek is die tegen Gennadi Sosonko in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Het boek verschijnt ergens in 2023.
Lees meer >Schaakpuzzel
Deze stelling ontstond na 14e zet van zwart in de partij tussen Lajos Portisch en Garry Kasparov (Skelleftea 1989 9e ronde). Zwart heeft zojuist 14. … Pxc3 gespeeld.
Stelling na 14. … Pxc3
Wat is nu de beste voortzetting voor wit?
Lees meer >Beter schaken door beter te denken (3): trainen met behulp van de computer
Een van de meest effectieve manieren om beter te leren schaken is partijen spelen en deze partijen naderhand aan een grondige analyse onderwerpen.
Haal je de partij dan door de computer en kijk je waar het apparaat mee komt? Of zijn er ook andere manieren om helderheid te verschaffen en er van te leren? Kortom: wat is een goede aanpak?
Training Ivan Sokolov over behandeling van middenspel door Magnus Carlsen
Ivan Sokolov en Eddy Sibbing (foto Harry Gielen)
Het Max Euwe Centrum is ook weer open! In februari stond er een training van Ivan Sokolov op het programma. Maar dat kon toen, om bekende redenen, niet doorgaan. Afgelopen woensdag was het eindelijk zover.
Ivan Sokolov is de auteur van diverse fraaie boeken en enkele dvd’s over het middenspel. Eind vorig jaar kwam een nieuw boek van hem uit:
‘Magnus Carlsen’s Middlegame Evolution’.
Het boek en de speelwijze van de wereldkampioen stond centraal in deze boeiende training.
U herinnert zich vast nog wel de partij van Magnus Carlsen tegen Anish Giri in het laatste Tata Steel Chess-toernooi. Daarin offerde Magnus al vroeg een pion en later nog een kwaliteit.
Magnus confronteerde zijn tegenstander met telkens lastige vraagstukken. Ivan schrijft hierover in zijn boek:
“Magnus maakt regelmatig gebruik van wat we omschrijven als een klein offer (meestal een pion) om zodoende diverse doelen te bereiken. Soms doet hij dit omdat hij vindt dat het de beste zet in een bepaalde stelling is, maar vaak is het doel van zo’n klein offer om de balans in de stelling te verstoren en de tegenstander een beetje van zijn stuk te brengen.”
Lees meer >Boekrecensie – Bishop Versus Knight – The Eternal Battle with the Other Pieces – volume 2
Dit boek is onderdeel van een interessant tweeluik over de eeuwige strijd tussen loper en paard. In deel 1 kwam de strijd tussen loper en paard zonder andere stukken aan bod. Dit deel handelt over dezelfde strijd maar dan met torens en dames. Jasper Dekker schreef een uitgebreide recensie over het eerste deel.
Het is een interessante invalshoek. Wellicht mis ik iets, maar ik heb geen boeken over dit specifieke onderwerp in mijn bezit. Wel enkele boeken over afzonderlijke stukken, zoals de loper of torens.
Aandacht besteden aan deze ‘eeuwige strijd’ is natuurlijk bijzonder nuttig. Het geeft spelers een goed inzicht in welke stukken hij beter wel en welke beter niet moet ruilen in bepaalde stellingen. Deze boeken dragen ook bij aan een dieper begrip van eindspelen en hoe je ze aanpakt. Dergelijke boeken hebben nog een ander voordeel: ze zijn ’tijdloos’. In tegenstelling tot bijvoorbeeld openingsboeken waar de ‘mode’ regelmatig overheerst.
Indeling
Het boek bestaat uit twee delen. Deel 1 handelt over eindspelen met loper en paard met de torens op het bord. Dat deel is dan weer gesplitst in hoofdstuk 1: superieure loper en hoofdstuk 2: superieur paard.
Het tweede deel is een stuk korter en kent een soortgelijke splitsing in twee hoofdstukken waarin telkens het paard of de loper de boventoon voert. Kortom: een zeer heldere indeling. Daarnaast is het verschil in lengte tussen beide delen vast verklaarbaar uit het feit dat torens nou eenmaal vaker overblijven in eindspelen omdat ze relatief laat aan het spel deelnemen.
Verschillende karakters
Ik verklap geen nieuws als ik zeg dat lopers in open stellingen met materiaal aan beide zijden van het bord vaak beter tot hun recht komen. Paarden doen het over het algemeen beter in gesloten stellingen. Maar dat is, zo blijkt uit dit boek, bepaald geen wet van Meden en Perzen. De complexiteit neemt uiteraard nog verder toe met andere stukken op het bord, een voorbeeld (ik heb de oorspronkelijk Engelse tekst integraal overgenomen):
Lees meer >Wat zelfs toppers (soms) verkeerd doen in eindspelen
Deze stelling ontstond na 52e zet van wit in de partij van Gligoric tegen Fischer (kandidatentoernooi 1959). Hoe houdt zwart remise? Antwoord…
Tata ronde 8: Giri nadert de top
Zo’n achtste ronde is een beetje lastig voor de deelnemers. Ze hebben er al een aantal ronden opzitten zonder rustdag. Vaak is het dan zo dat de spelers die niet lekker in het toernooi zitten er minder zin in hebben en het liefst zo snel mogelijk iets anders gaan doen. Gelukkig ontbrak het de spelers vandaag toch niet aan vechtlust. We lopen de partijen van de Nederlanders langs.
Photo by © Lennart Ootes – Tata Steel Chess Tournament 2022
Andrey Esipenko – Anish Giri – 0-1
Giri had gisteren een onverwachte ‘rustdag’. Zijn tegenstander Danil Dubov was in contact geweest met iemand die besmet was met corona. De wedstrijdleiding verzocht hem met een mondkapje op te spelen, maar daar had hij kennelijk geen trek in en hij liet verstek gaan. Dat is tamelijk ongebruikelijk in een toernooi als dit. Dubov is inmiddels getest en bleek negatief. Zodat hij vandaag weer gewoon van de partij was, zonder mondkapjesplicht.
Giri kon vandaag dus beter uitgerust aan zijn partij beginnen. Die speelde zich voor Giri lange tijd af in bekend vaarwater. Hij had al eens twee rapidpartijen tegen Nakamura gespeeld. Waarvan eentje gewonnen en de ander verloren. Overigens wel met wit en niet, zoals nu, met zwart.
Lees meer >Tata ronde 2: slechte dag voor de Nederlanders
Voor velen is de partij tussen Magnus Carlsen en Anish Giri natuurlijk de kraker van de dag. Magnus was gisteren wat weifelend aan het toernooi begonnen. Hij heeft wel vaker een wat trage start. Maar vandaag ging hij er eens goed voor zitten en kwam hij met een ‘klein offer’.
© Lennart Ootes – Tata Steel Chess Tournament 2022
Ivan Sokolov zegt hierover in zijn nieuwe boek “Magnus Carlsen’s Middlegame Evolution”:
“Magnus gebruikt vaak wat we kunnen beschrijven als een ‘klein offer’. Soms doet hij dit omdat hij gelooft dat het de beste zet in een bepaalde stelling is, maar vaak heeft hij hiermee de bedoeling om de positie uit balans te brengen, of sterker – zijn tegenstander psychologisch uit balans te brengen.”
Lees meer >
