Tata ronde 8: Giri nadert de top

Zo’n achtste ronde is een beetje lastig voor de deelnemers. Ze hebben er al een aantal ronden opzitten zonder rustdag. Vaak is het dan zo dat de spelers die niet lekker in het toernooi zitten er minder zin in hebben en het liefst zo snel mogelijk iets anders gaan doen. Gelukkig ontbrak het de spelers vandaag toch niet aan vechtlust. We lopen de partijen van de Nederlanders langs.

Photo by © Lennart Ootes – Tata Steel Chess Tournament 2022

Andrey Esipenko – Anish Giri – 0-1

Giri had gisteren een onverwachte ‘rustdag’. Zijn tegenstander Danil Dubov was in contact geweest met iemand die besmet was met corona. De wedstrijdleiding verzocht hem met een mondkapje op te spelen, maar daar had hij kennelijk geen trek in en hij liet verstek gaan. Dat is tamelijk ongebruikelijk in een toernooi als dit. Dubov is inmiddels getest en bleek negatief. Zodat hij vandaag weer gewoon van de partij was, zonder mondkapjesplicht.

Giri kon vandaag dus beter uitgerust aan zijn partij beginnen. Die speelde zich voor Giri lange tijd af in bekend vaarwater. Hij had al eens twee rapidpartijen tegen Nakamura gespeeld. Waarvan eentje gewonnen en de ander verloren. Overigens wel met wit en niet, zoals nu, met zwart.

Lees meer >

Tata ronde 2: slechte dag voor de Nederlanders

Voor velen is de partij tussen Magnus Carlsen en Anish Giri natuurlijk de kraker van de dag. Magnus was gisteren wat weifelend aan het toernooi begonnen. Hij heeft wel vaker een wat trage start. Maar vandaag ging hij er eens goed voor zitten en kwam hij met een ‘klein offer’.

© Lennart Ootes – Tata Steel Chess Tournament 2022

Ivan Sokolov zegt hierover in zijn nieuwe boek “Magnus Carlsen’s Middlegame Evolution”:

“Magnus gebruikt vaak wat we kunnen beschrijven als een ‘klein offer’. Soms doet hij dit omdat hij gelooft dat het de beste zet in een bepaalde stelling is, maar vaak heeft hij hiermee de bedoeling om de positie uit balans te brengen, of sterker – zijn tegenstander psychologisch uit balans te brengen.”

Lees meer >

Toernooiboek Tata Steel Chess Tournament 2021

Voor de Nederlandse schaakgemeenschap was het Tata Steel schaaktoernooi van vorig jaar een bijzondere editie van het ‘Wimbledon van het schaken’.

Voor het eerst sinds 1985 (Jan Timman) werd het toernooi gewonnen door een landgenoot. Er is nu een prachtig toernooiboek verschenen met uitgebreide analyses, rondeverslagen, prachtige foto’s en nog veel meer. Hier alvast een eerste indruk…

Beter schaken door beter te denken

Wit speelde 1. Td1 en zwart antwoordde 1. … Lh3. Waarom is Lh3 een blunder? Verder lezen…

Mastering Chess Logic

Voor een denksport is er in de schaakliteratuur opmerkelijk weinig aandacht voor het belangrijkste aspect van ons mooie spel: nadenken. De auteurs doen een poging om deze leemte op te vullen. De vraag is natuurlijk: zijn ze daarin geslaagd?

Om maar met de deur in huis te vallen: ik heb daarover wat gemengde gevoelens. Want ze beloven nogal wat. Op de achterflap lees ik:

“Waarom steken de grootste spelers aller tijden, zoals Magnus Carlsen, Bobby Fischer en Garry Kasparov met kop en schouders boven anderen uit? De basisaspecten van het schaken (calculatie, bestuderen van openingstheorie, en technische eindspelvaardigheid) zijn uiteraard van groot belang. Maar het mysterieuze deel van de schaakvaardigheid zit hem toch in het gedachtenproces.”

De auteurs verduidelijken het nog met de toelichting dat het daarbij in het bijzonder draait om hoe je bepaalde zetten beoordeelt, waarom je de voorkeur geeft aan de ene boven de andere zet en hoe je het gevoel voor het spelletje ontwikkelt. Dat is natuurlijk allemaal waar. Maar hoe ontwikkel je dat dan? Vervolgens komen de volgende vragen uitgebreid aan bod:

Lees meer >

Eindspel met toren tegen een pion

Waarom zou je eigenlijk aandacht moeten besteden aan eindspelletjes van Koning en toren tegen koning en pion? Dat lijkt op het eerste gezicht een kansloze zaak. En is het wel zo belangrijk om jezelf hierin te verdiepen?

Het antwoord: het is lang niet altijd kansloos. En de tweede vraag kunnen we met een volmondig ‘ja’ beantwoorden. Hoe zit dat?

De saaiste partij

Het zal u niet verbazen wanneer ik beweer dat elke WK-match hoogte- en dieptepunten kent. Sommige mensen zullen zeggen dat de dieptepunten in de huidige match met de twee blunders van Nepo al achter ons liggen. Maar in die partijen gebeurde er tenminste iets. Persoonlijk vond ik de tweede en de zesde partij de hoogtepunten van deze match. Het waren beiden bijzonder boeiende gevechten. Er viel wat te beleven. Maar vandaag?

Het was een partij die we snel zullen vergeten. Daarmee maken beide heren het mij wel heel erg makkelijk om er wat korte krabbels over te noteren en mezelf vervolgens vooral bezig te houden met randzaken.

Zo’n randzaak is het commentaar. Tot nu toe heb ik over het algemeen Anish Giri en Judith Polgar gevolgd op chess24.com. Je kunt duidelijk zien dat ze weten waar ze het over hebben. Een iconisch moment was in de vorige partij waarin Giri direct zag dat 27. c5 een blunder van formaat was. Zijn reactie was prachtig.

Niki Riga (by FIDE)

Trouwens: de gekke bekken die Magnus trok waren ook grappig om te zien. Ik kreeg het idee dat hij zijn ogen niet kon geloven toen Nepo 27. c5 op het bord toverde.

Het deed me een beetje denken aan de gelaatsuitdrukkingen van Garry Kasparov. Die waren ook onvergetelijk. Zie dan eens hoe schijnbaar ongeïnteresseerd Nepo naar verre horizonten staart.

Veel te braaf

Nu we het toch over Kasparov zijn concurrenten en voorgangers hebben: wat zijn die jongens van tegenwoordig toch ontzettend braaf. In de goede ouwe tijd hadden we allerlei incidenten die de schaakwereld kleur gaven.

Ik noem er slechts een paar: spelers die wegliepen en daardoor hun partij verloren, magiërs in het publiek, incidenten met yoghurt en natuurlijk niet te vergeten: toilet-gate. Maar deze jongens zijn watjes vergeleken met Kasparov, Fischer en Kortchnoi de verschrikkelijke.

Maar ik dwaal af. Terug naar de presentatoren. Over het algemeen ben ik dus best te spreken over het presentatieduo Giri-Polgar. Maar ik heb toch nog wel een puntje. Zo’n dingetje waaraan veel topschakers zich schuldig maken. Wat dan?

Ze zijn met enige regelmaat veel te snel met varianten te tonen. Het gaat regelmatig in een razend tempo en dan is het niet bij te houden. Jammer! Want niet elke toeschouwer heeft een rating van 2500+ en zal net zo als ik af en toe naar adem happen en denken “Kan het allemaal ietsje langzamer?”  

Lees meer >

Carsen-Nepo 2: boeiend gevecht

Bram Klapwijk schreef over de eerste partij tussen beide kemphanen “Het was Carlsen die met de eerste verrassing kwam”. In de tweede partij was het niet anders. Het lijkt er tot nu toe op dat Magnus en zijn team zich prima hebben voorbereid op deze match. Ook nu was het de wereldkampioen die aanvankelijk het initiatief naar zich toe trok. Qua voorbereiding is de tussenstand 2-0 in het voordeel van de wereldkampioen. Helaas voor hem heeft zich dat niet in een overwinning uitbetaald.

Magnus opende met d4 en Nepo reageerde wellicht ietsje anders dan verwacht. Er kwam geen Grünfeld op het bord maar een Catalaan. Nepo nam de pion op c4 van het bord. Dat is op zich niks bijzonders. Zo speelt men het al sinds de Catalaan het levenslicht zag in 1929 in Barcelona. Na het nemen van de pion zijn er ruwweg twee mogelijkheden:

  • Zwart koestert zijn extra pion met b5 en zegt met zoveel woorden “probeer hem maar eens terug te krijgen!”
  • Zwart bekommert zich niet om dit cadeautje en probeert zich snel te ontwikkelen en richt zich op de bevrijdende opstoot c7-c5.

Nepo koos voor de eerste mogelijkheid. Hij ging aan de pion hangen. Het nadeel is dat zwart achter loopt met de ontwikkeling van zijn stukken. Maar een pion is een pion. En wit heeft dus iets te bewijzen. Aanvankelijk verliep het prima voor Magnus. Het was al snel duidelijk dat Nepo uit zijn voorbereiding was en relatief veel tijd investeerde. Zeker na het verrassende 8. Pe5. Veel gebruikelijker is 8. a4.

Lees meer >

Beter schaken door beter te denken

Deze stelling verscheen op het bord in de partij tussen Velimir Ivic en Lucas van Foreest na de 31e zet van zwart. Ivic speelde daarvoor 31. Le4-b1 en Lucas antwoordde na iets meer dan twee minuten nadenken 31. … De7-e6. Wat is nu de beste zet voor wit? Verder lezen…

Your Jungle Guide To Unbalancing Your Opponents

Wellicht vraagt u zich af: wie zijn Dorsa en Borna Derakhshani? Broer en zus komen oorspronkelijk uit Iran. Maar na een conflict met de Iraanse schaakbond zijn ze naar het buitenland vertrokken.

Dorsa, een getalenteerde internationaal meester en damesgrootmeester, is uiteindelijk in St. Louis terechtgekomen. Ze is daar als trainer verbonden aan de St. Louis Chess Club. Ze is de jongste officiële Fide Trainer. Haar jongere broer Borna (FM) heeft zich in Engeland gevestigd.

Onderwerpen

Het boek behandelt diverse aspecten van het schaakspel. De inhoud is opgedeeld in 4 delen en 11 hoofdstukken. De auteurs behandelen daarin de volgende onderwerpen:

  • opening (valstrikken, voorbereiding en pionnen roven)
  • middenspel (offers, veiligheid van de koning, water in wijn veranderen, pakken wat je pakken kan)
  • eindspel (trucjes, je tegenstander murw spelen, alert blijven)
  • psychologie van het schaken.

Kortom: een grote diversiteit aan onderwerpen. Daar hebben we meteen de kracht en ook wel een beetje de zwakte van het boek te pakken. Ik krijg bijvoorbeeld het gevoel dat de hoofdstukken over valstrikken en ook de eindspeltrucjes er enigszins bekaaid afkomen. De auteurs hadden deze onderwerpen vollediger kunnen uitwerken. Laat ik meteen met enkele voorbeelden komen. Zie onderstaand diagram.

Lees meer >