Schaaksite

Remise-verzoek na vlagval

Op het FIDE Grand Prix 2013 valt de vlag van Ivanchuk. Om redenen van sportiviteit vraagt de tegenstander de hoofdarbiter de uitslag ‘0-1’ te wijzigen in: remise. Kan dat?

Het noteren van een zet bij driemaal dezelfde stelling

Wat zou u beslissen?

In de laatste ronde van de KNSB-competitie 2012-2013 doet zich een claim voor wegens driemaal dezelfde stelling. De speler roept de tussenkomst in van de wedstrijdleider. Echter, hij vergeet daarbij eerst de zet te noteren die leidt tot driemaal dezelfde stelling. Dit verzuim is in strijd met de FIDE-regels. Echter, de vraag rijst wat de gevolgen zijn van dit verzuim.

Er zijn drie mogelijkheden:

1. De leer van de strikte toepassing van de FIDE-regels die inhoudt dat de wedstrijdleider de claim afwijst. Omdat de wedstrijdleider erop moet toezien dat zijn beslissing wordt uitgevoerd, kan de speler zijn verzuim niet herstellen. Een tweede claim is niet mogelijk.

2. De leer dat de wedstrijdleider het verzuim moet kwalificeren als een niet-ontvankelijkverklaring van de claim. De speler kan daarna zijn verzuim alsnog herstellen. Doet hij dat ontstaat een nieuwe situatie en kan de speler wel rechtsgeldig – voor de tweede maal – claimen.

3. De leer van het behoorlijk optreden van de wedstrijdleider. De wedtrijdleider stelt de claimende speler in de gelegenheid zijn verzuim te herstellen.

Mat en remise-overeenkomst

Aan wiens kant staat het recht als beide partijen gelijk hebben?

In de SGS-competitie heeft een speler nog maar 32 seconden bedenktijd, terwijl zijn tegenstander nog dertien minuten bedenktijd heeft. Weliswaar is de stelling voor hem gunstig, maar hij twijfelt of hij de matzet binnen de beperkte hoeveelheid tijd kan uitvoeren. Nadat hij 77. … Td6+ heeft gedaan biedt hij remise aan. De tegenstander aanvaardt dit aanbod. Kort daarna ontdekt de speler dat de schaakzet de matzet was. Hoe nu te beslissen? Wijkt de remise-overeenkomst voor de matzet? De wedstrijdleider verklaart de partij voor remise.

Deze zaak is een voorbeeld van een geval waarbij de correctie van het Voorwoord op artikel 5.1 (mat beëindigt de partij onmiddellijk) van toepassing is. Strikt vasthouden aan de toepassing van artikel 5.1 is in strijd met een of meer elementen van het Voorwoord. Het gaat om de motivering van de beslissing.

Valsspelen en geweld

In Cork, Ierland, speelt een zestienjarige speler vals met behulp van een computer. Zijn tegenstander ontdekt dit. In aanwezigheid van de arbiter neemt de tegenstander het recht in eigen handen en misdraagt zich. Twee zware overtredingen: valsspelen en het gebruik van geweld.

Voorts neem ik op een voorstel van de ACP en geef daarop mijn commentaar.

Uitvluggeren

Handelingsverlegenheid van een arbiter

Op het Southend Open 2013 in Engeland doet zich tussen twee grootmeesters een voorval voor van een remiseclaim op grond van artikel 10.2. Het voorval laat zien hoe verschillend gedacht kan worden over de FIDE-regels.

Overzicht van aantekeningen

1. Southend Easter Congress
2. De klacht van Gawain Jones
3. Overig commentaar van Jones
4. Enkele commentaren
5. De elementen van de remiseclaim
6. Vier type beslissingen
7. De herhaalde claim
8. Tot slot

Ivanchuk’s promotiezet

Heeft Carlsen ten onrechte verloren?

De opmerkelijkste partij die in Londen is gespeeld op het FIDE Kandidatentoernooi is die van Carlsen tegen Ivanchuk in de twaalfde ronde. Niet alleen omdat Carlsen die partij verloor en daardoor op de tweede plaats eindigde van de tussenstand, maar ook vanwege een kwestie van het schaakrecht.

Het gaat erom dat Ivanchuk, terwijl zijn vlag letterlijk op vallen stond, een promotiezet heeft uitgevoerd die in strijd is met de FIDE-regels. Op dat moment had Carlsen direct de klok van Ivanchuk in beweging moeten brengen met vermelding ‘je moet je zet in je eigen tijd afmaken’. Als zo was gehandeld, had Carlsen gewonnen. Ook rijst de vraag naar het gedrag van de toekijkende arbiter.

De hinderlijke, witte stip

Subjectieve en objectieve beoordeling van hinder

In Londen vindt van 14 maart tot 2 april 2013 plaats het FIDE Kandidatentoernooi. De prijzenpot bedraagt € 510.000. De winnaar wordt de uitdager van de huidige wereldkampioen, Viswanathan Anand. De hoofdsponsor is Socar, een staatsoliebedrijf van de Republiek Azerbeidzjan.

Wedstrijdvervalsing

Resolutie Europees Parlement ook van belang voor schaken

Op 14 maart 2013 heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen tegen wedstrijdvervalsing. Deze resolutie is ook van belang voor het schaken. Denk bijvoorbeeld aan de snelle remises.

Hierna geef ik eerst een voorbeeld van een geval van vermeende wedstrijdvervalsing, daarna het persbericht van het Europees Parlement over de Resolutie ‘Wedstrijdvervalsing’ en tot slot het voorstel van de Europese raad aan het Europees Parlement. De resolutie richt zich ook tot de FIDE en de KNSB, zie paragraaf 9 hierna.

De zettenteller

De gedragingen van de speler en de arbiter

Taganrog is de stad van de beroemde korte verhalen schrijver Anton Tsjechov. In die stad wordt een Schaakmemorial gehouden ten nagedachtenis van Vladimir Dvorkovich. Het bijzondere is tijdens dat memorial in twee partijen de klokken ‘merkwaardige dingen’ doen. Tsjechov had daar vast een verhaal over kunnen schrijven.

De ongeoorloofd uitgevoerde rokadezet

Bewijsnood

Sinds de late Middeleeuwen werd de rokadezet uitgevoerd door eerst de toren en dan de koning te verplaatsen. De rokade-zet was een koningssprong. In 1992 werden de FIDE-regels gewijzigd. Voorgeschreven werd eerst de koning te verplaatsen en dan de toren. Indien een speler eerst de toren verplaatst is dat een torenzet, en is het ongeoorloofd ook de koning te verplaatsen.

Op het Aeroflot schaakfestival rokeert oud-wereldkampioen Karpov door eerst de toren te verplaatsen. Het voorval is op video opgenomen.