Analyses/Partijen

Eline Roebers wereldkampioen!

Nederland heeft er weer een wereldkampioene bij! Eline Roebers pakte vandaag de titel bij het online WK in de categorie meisjes t/m 14 jaar. In de finale won ze 1.5-0.5 van de Hongaarse Zsoka Gaal, nadat ze eerder o.a. Machteld van Foreest had uitgeschakeld.

Eline Roebers tijdens het NK dames, foto gemaakt door Harry Gielen

Zestien speelsters begonnen afgelopen zaterdag aan het WK, dat gespeeld werd in matches van twee partijen met een tempo van 15 minuten per partij met tien seconden per zet erbij. Voor Nederland kwamen Eline Roebers en Machteld van Foreest uit in de categorie meisjes t/m 14 jaar. Beiden wonnen hun eerste match op zaterdag en speelden de dag erop om een plek in de halve finale. Nadat Eline de eerste partij had gewonnen kwam ze de tweede niet in de problemen en eindigde die in eeuwig schaak. De Amsterdamse won vervolgens ook van Laysa Latifah uit Indonesië en vanmiddag werd de finale gespeeld. Die was -allicht- erg spannend. In de eerste partij kwam onze landgenote iets minder uit de opening met het Hollands, maar toen het erom ging was ze alert.

Lees meer >

Arubaans Kampioenschap

In het laatste weekend van november en het eerste weekend van december werd het Arubaans kampioenschap gehouden. Als regerend Arubaans kampioen was ik erop gebrand om mijn titel te verdedigen, maar dat was nog niet zo makkelijk aangezien het kampioenschap door corona een halfjaar was uitgesteld en ik ondertussen door diezelfde corona niet meer op Aruba woonachtig ben. Bovendien is het in het onderwijs in Nederland niet zo makkelijk om een weekje vrij te nemen, dus ik ben zowel mijn werkgever (het KSH) als een aantal directe collega’s zeer erkentelijk.

De Arubaanse schaakbond heeft grote ambities. Er wordt geïnvesteerd in de toekomst. Zo is een beleidsplan voor een brede schaakontwikkeling op het eiland. Daarvoor hebben ze onder andere een Cubaanse IM in dienst die niet alleen training geeft aan de dames- en herenselectie voor de olympiade, maar ook aan scholieren en kader. En wordt er deelgenomen aan diverse Caribische toernooien voor met name de jeugd. Het kan jaren duren voordat de resultaten van dit soort investeringen op Aruba zelf te zien zijn, aangezien de talentvolle schakers meestal eerst in het buitenland gaan studeren. In Nederland lopen er diverse spelers rond die succesvol voor de titel zouden kunnen strijden. Een zo’n speler die zijn studentenleven ook heeft benut om goed te leren schaken is Jasel Lopez die het afgelopen jaar zelfs als eerste Arubaan ooit de IM-titel heeft bereikt. Hij is nu terug op Aruba en heeft veel plannen om het schaken op Aruba verder te helpen, maar deed niet mee aan het kampioenschap. Met een professionele aanpak zou Aruba komende zomer hoger moeten kunnen eindigen dan plaats 164 van de laatste olympiade.

Lees meer >

Judit Polgar, kandidaat voor het wereldkampioenschap

In de periode 2003-2005 bereikte Judit Polgar met 2735 haar hoogste rating en bezette ze de achtste plaats op de wereldranglijst. In het heel sterk bezette Corustoernooi van 2003 werd ze met 8 uit 13 ongeslagen tweede op een half punt van winnaar Anand, maar met een punt of meer dan een aantal schakers uit de wereldtop, zoals Shirov, Grischuk, Ivanchuk, Kramnik, Topalov en Karpov. Ik geef haar winstpartij tegen ex-wereldkampioen Karpov,

Lees meer >

Kwartfinale Skilling Open: Carlsen schakelt Giri uit

Het is Anish Giri niet gelukt de kwartfinale van de Skilling Open te overleven. Hij wist het Magnus Carlsen wel moeilijk te maken: de eerste minimatch (gisteren gespeeld) ging met 2.5-1.5 verloren, de tweede van vandaag eindigde in een 2-2- gelijkspel, waarbij in allebei de matches onze landgenoot kansen op meer liet liggen. Die wist hij dus niet te pakken. Carlsen plaatste zich daarom samen met Nakamura, Nepomniachtchi en So voor de halve finales.

De grootste kans liet Giri liggen in de eerste partij van de eerste match.

Wit dreigt op c7 te slaan met schaak, maar eigenlijk niet echt, want het is maar een schaakje zonder vervolg. Giri was er mogelijk toch bang voor want hij koos ervoor dames te ruilen met 27…Dxe3+. Een principiële fout, want de zwarte koning staat veiliger dan de witte. En ook concreet fout, want 27…Le2! wint voor zwart, b.v. 28. Tc2 Txg2 29. Txg2 Df1+ 30. Kd2 Dd1+ 31. Kc3 Dd3+ 32. Kb4 a5+ 33. Ka4 Db5+ 34. Ka3 Db4 mat.

Na twee remises leek er in de vierde partij ook niets aan de hand, maar toen gebeurde er iets raars.

Lees meer >

Giri plaatst zich nipt voor kwartfinales Skilling Open

Anish Giri heeft zich met enig geluk geplaatst voor de kwarfinale van de Skilling Open. Hij eindigde in de voorronde (een zestienkamp) van het online rapidtoernooi met vier andere spelers op de gedeeld zesde plaats. De tiebreakregels (met onderling resultaat als eerste) leverde hem een achtste plaats op, net genoeg voor plaatsing. In de kwartfinale mag hij het opnemen tegen de winnaar van de zestienkamp, Magnus Carlsen.

De Skilling Open is het eerste toernooi van de Champions Tour, een serie van maandelijkse toernooien t/m september 2021 (twaalf totaal dus). In de Skilling Open zullen de acht spelers uit de vijftienrondige voorronde verder gaan in knockout-formaat: twee matches van vier partijen. Ook de andere toernooien zullen dit formaat hanteren. Plaatsing voor de kwartfinale geeft nog een extra bonus, namelijk een uitnodiging voor het tweede toernooi in december.

Het toernooi wordt op Chess24 gehouden en er is een ruime keuze aan commentaarstreams, twaalf maar liefst. Hierbij moest ik wel denken aan de titel van een nummer van Bruce Springsteen, “57 Channels (And Nothin’ On). Gusti en Rustam is een goede combinatie, maar in het Duits. Leko is schaaktechnisch interessant, maar sinds een buurvrouw bij me klaagde over geluidsoverlast vanwege zijn doordringende stem durf ik hem niet meer aan te zetten. Bij David Howell en Jovanka Houska komen spelers na afloop digitaal langs, maar er zit ook een Noorse presentratrice bij die (bewust) steeds beginnersvragen stelt. Gelukkig eindigde Peter Svidler bijna onderaan, want die zie ik graag als commentator terug voor het volgende toernooi (of wellicht dit toernooi al).

Lees meer >

Benjamin Bok wint gedevalueerd NK Internet

Benjamin Bok heeft het NK Internet gewonnen door in de finale Erik van den Doel met 5-2 te verslaan (exclusief twee remises). Het toernooi werd helaas maar met twaalf in plaats van de bedoelde zestien spelers gehouden. Vier spelers trokken zich laat terug en werden niet vervangen.

Op Schaaksite heeft u de redenen kunnen lezen waarom Roeland Pruijssers en Jorden van Foreest zich terugtrokken. Even een paar feiten op een rijtje:

  • Om onduidelijke redenen mochten in tegenstelling tot eerdere jaren dit jaar alle KNSB-leden meedoen, dus ook de Duitser Christian Braun (die zich donderdag plaatste). Dit stond ook in de aankondiging, al zal niet iedereen de betekenis van “Iedereen die lid is van de KNSB mag meedoen! ” meteen helemaal begrepen hebben.
  • Deelnemers waren verplicht om te streamen. Onduidelijk was waarom de KNSB dat ‘banteren’ noemde, aangezien de verplichting om te praten tijdens de partij er niet was of niet werd afgedwongen.
  • Het prijzengeld was dit jaar een stuk hoger dan normaal, 3950 euro voor de mensen, 1200 voor de vrouwen.
  • Zoals Jorden zelf al schreef: de timing van zijn terugtrekking was “allesbehalve optimaal”. Het was zodanig laat dat het onwaarschijnlijk was dat er een vervanger gevonden kon worden.
Lees meer >

Judit Polgar, jongste grootmeester ooit in 1991

Eind 1991 werd aan Judit Polgar op 15-jarige leeftijd de titel van grootmeester toegekend en daarmee verbeterde ze het record van Fischer uit 1958 met een maand. In de jaren ’90 klimt ze zelfs naar de top tien van de wereld. Ik laat vier karakteristieke partijen van Judit Polgar zien uit die periode tot en met het jaar 2000. Ze behield haar scherpe aanvallende stijl en was voor niemand bang.

Lees meer >

Firouzja verrassend uitgeschakeld in Speed Chess Championship, Wesley So wel door

De derde match van het Speed Chess Championship is gewonnen door Vladimir Fedosejev. Hij versloeg Alireza Firouzja in een uiterst spannende match met 15-14. Hiervoor moest er een beslissingsmatch van vier bulletpartijen worden gespeeld. Wesley So daarentegen had aanzienlijk minder moeite met het Oezbeekse talent Nodirbek Abdoesattorov; hij won met 18-10.

Voor degenen die het eerdere artikel niet hebben gelezen: de exacte indeling van de wedstrijden is hier terug te vinden.

Alireza Firouzja – Vladimir Fedosejev 14 – 15

Vladimir Fedosejev is een Russische schaker, en eentje met talent. Al jaren wordt hij naar de top toegeschreeuwd, maar die kloof heeft hij nooit echt kunnen overbruggen. Vooral in zijn jeugdjaren was hij een grote belofte, met een tweede plaats op het WK voor junioren (2011) en een derde plaats op het EK (2014) als grote hoogtepunten. Later, in 2017, won hij nog het Aeroflot Open. Daarna zijn zijn resultaten gestagneerd. Fedosejev is inmiddels 25, maar bevindt zich heden ten dage niet in het selecte gezelschap van grootmeesters met een rating van boven de 2700. In het snelschaken is Fedosejev sterk gebleven. In 2012 eindigde hij bij het Keres Memorial al gelijk met de gevreesde Shirov, terwijl hij in 2015 in het blitztoernooi van Dubai de eerste prijs wist te winnen. Aan het eind van 2017 veroverde hij het zilver bij het WK Rapid, achter de grootheid Anand. Fedosejevs sterke kant is het combinatoire schaak; het fijne positiespel lijkt hem minder goed te liggen.

Wat Alireza Firouzja allemaal wel niet heeft gepresteerd op deze leeftijd, is moeilijk samen te vatten. In een tijdsbestek van ruim een jaar klom hij op naar een positie waarvandaan de eerstvolgende stap die naar de absolute wereldtop is. In Norway Chess zat hij dit jaar op dat niveau; een tweede plaats achter Carlsen is een wereldtopper waardig. Online heeft Firouzja dit jaar wel moeilijkheden gekend, maar ook de Fransman Vachier-Lagrave heeft dergelijke problemen. Misschien maakt niet iedereen deze switch even soepel. Ook Firouzja heeft getoond een gevreesd snelschaker te zijn, sterker nog dan Fedosejev. Bovendien delen ze hun voorkeur voor het tactische schaak, al moet daarbij worden opgemerkt dat Firouzja als speler veel completer is.

Firouzja was dus toch wel de grote favoriet voor een plaats in de tweede ronde. Des te verrassender was het dat hij eigenlijk nooit goed in de match kwam. Fedosejev toonde zich die dag de betere speler, en het zag eruit alsof het een wonder was dat de naar Frankrijk gevluchte Iraniër niet op een veel grotere achterstand kwam na de openingsfase. Firouzja speelde niet groots, maar bleek erg taai. Op de achtergrond domineert Anish Giri het toernooi. Hij roerde zich al in de match van Carlsen, maar in deze match was hij commentator op ChessTV, de commentaarbox van chess.com.

Het ‘mayday’ kondigde zich al aan in de eerste twee partijen van de match:

Lees meer >

Judit Polgar, opkomst van een groot talent

Judit Polgar in Madrid 1994. Fotograaf onbekend.

In de eerste helft van 1989 kwam een tiener op 12-jarige leeftijd met stip de top 100 honderd van de wereld binnen. Het was Judit Polgar, die een op die leeftijd nog nooit vertoonde sprong maakte naar plaats 55. Ze was de jongste van drie zussen, die door hun vader met strakke hand tot schaaksters van wereldformaat werden opgeleid. De oudste zus Zsuzsa Polgar werd grootmeester in 1991 en was wereldkampioene bij de vrouwen van 1996-1999. Ze had nog een piek in haar carrière in 2004/2005. De middelste zus Zsofia Polgar werd damesgrootmeester en meester bij de mannen, maar speelde na haar huwelijk in 1999 niet veel meer.

Judit Polgar speelde in tegenstelling tot haar zusters bij voorkeur in mannentoernooien. Haar eerste optreden in Nederland was in het open OHRA B-toernooi in augustus 1989 in Amsterdam. Ze begon met een overwinning op Hans Ree en daarna bond ze nog een aantal grootmeesters aan haar zegekar. Ze boekte zes overwinningen en leed drie nederlagen. Haar scherpe speelstijl liet geen remises toe. Het was sensationeel dat een 13-jarig meisje zo’n sterk schaak liet zien en de kranten stonden er vol van.

Lees meer >

Problemen oplossen door zetten te elimineren

Een van de lastigste onderdelen van het schaakspel is calculeren. Daarbij draait het er niet alleen om dat u de zetten in uw geestesoog ziet, maar ook de juiste zetten kiest. Voor eindspelen is er een handige methode. In het eindspel zijn de mogelijkheden over het algemeen beperkter dan in het middenspel. Uiteraard is het belangrijk om eerst een idee te vormen over wat er in een stelling aan de hand is. Bekijk de kenmerken van de stelling en bepaal of een van beide partijen in het voordeel is. Zo ja? Waarom?

Soms liggen de antwoorden als het ware voor het oprapen, maar er zijn ook stellingen waarin het niet meteen duidelijk is welke kandidaatzetten u tot uw beschikking heeft. Is dat het geval? Zoek dan eerst naar zetten die niet werken. U hoeft daaraan geen aandacht meer te besteden. Daarmee is snel duidelijk op welke zetten u uw aandacht moet richten.

 

Pionnenrace

De eerste stelling is een studie van Jan Timman uit The Art of the Endgame. Wit is aan zet. Het is niet zo moeilijk om te bedenken dat zwart in het voordeel is. De zwarte koning heeft een dominante positie ten opzichte van zijn witte collega. Erger: zwart kan zonder enige moeite de f-pion veroveren. Wit vecht dus om lijfsbehoud. Wat moet hij doen?

Wij passen de methode van eliminatie toe. Daarbij verwerpen wij dus de zetten die niet werken meteen en kijken naar zetten die mogelijk een oplossing bieden. In deze stelling hebben koningszetten geen zin. Het is eenvoudig in te zien dat zwart de witte f-pion ophaalt. Daarna is wit kansloos omdat het veel te lang duurt om de zwarte a-pion te veroveren en de witte a-pion te laten promoveren. Resteren twee zetten met de a-pion. U voelt vast wel aan dat 1. a3 te langzaam is. Dus zit er niets anders op dan 1. a4! te spelen. Maar hoe gaat het dan verder?

Lees meer >