Wie zondagavond na middernacht nog tv wil kijken, bijvoorbeeld in afwachting van de Olympische zwemfinales, kan rond middernacht kijken naar een documentaire over de Polgar-zussen.
Het gaat niet over hun periode als wereldtoppers, maar over hun jeugd. Centraal staat het experiment van hun vader, die al voor hun geboorte besloot dat ze topschakers (m/v?) zouden worden. Oud nieuws dus, misschien overbekend,
Lees meer >De Olympische Spelen in Rio zijn al begonnen en vandaag, vrijdag, vindt de officiële opening plaats. Grenzen worden verlegd of nèt niet. Records en reputaties sneuvelen. Sporters stijgen boven zich zelf uit of nèt niet. Oude sporthelden nemen afscheid en nieuwe sporthelden staan op.
Kunnen Dafne, Epke, Ranomi, Marianne, Tom en de vele anderen de hoge verwachtingen waarmaken? We zullen het zien.
Het sportboek Grenzen verleggen
In het boek Grenzen verleggen dat recent verscheen gaan de onderzoekers Rick Lahaye en Thomas Waanders op zoek naar de vraag waar de grens ligt van het menselijk potentieel bij inspanning. Onder het verleggen van grenzen verstaan zij: doorgaan waar iemand normaal gesproken door vermoeidheid, pijn of ongemak gestopt zou zijn.
Ze wilden de inzichten, die de gesprekken met de topsporters hen opleverden, koppelen aan de inzichten die de wetenschap hen biedt. Daarom hebben zij de antwoorden van de (ex-)topsporters voorgelegd aan wetenschappers die toonaangevend zijn binnen hun vakgebied.
Hoofdstuk 1 begint al met een uitsmijter:
‘Als je niet dood neervalt na het passeren van de eindstreep, dan had je sneller gekund.’ Als je deze uitspraak van de Zuid-Afrikaanse wetenschapper Timothy Noakes voorlegt aan gouden medaillewinnaars , zijn ze zichtbaar getriggerd. Bij de meesten verschijnt er een grote glimlach op het gezicht. ‘Ja dat geloof ik wel.’ Andere sporters zijn het hier niet mee eens. ‘Onzin! Als je extreem uitgeput bent, kun je absoluut niet harder.’
Rick en Thomas hebben hun bevindingen, na gesprekken met de sporters, uitgewerkt in meer dan tien thema’s. Ik heb er enkele uitgekozen.
Lees meer >
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
In deze rubriek nodigen we de bezoeker van Schaaksite graag uit om te genieten van de meest schitterende prestaties op het schaakbord, door alle eeuwen heen. De reden waarom voetballiefhebbers in vervoering raken als zij acties zien van Messi of Ronaldo moet bij ons schakers dezelfde zijn als wij de partijen naspelen die we hier willen tonen. En aarzelt u vooral niet om uw keus ook kenbaar te maken!
Miguel Najdorf
In mijn jeugd gaf mijn schoolvriend van twee jaar ouder, Huub van Dongen, mij bijles. Hij wilde graag dat het schoolschaakteam een rol van betekenis ging spelen. Daarom beval hij mij de Najdorfvariant van het Siciliaans aan. Die scherpe stellingen werden door ons tot in den treure geanalyseerd. We raakten allebei gefascineerd door de vele fraaie en onverwachte tactische wendingen die deze opening bood. En hoewel we ook soms flink klop kregen met deze variant, lieten we ons hierdoor niet ontmoedigen. Die wendingen gebruikten dan weer met wit in ons voordeel! Zoals later in onze carrière waar we soms bittere teleurstellingen te verwerken kregen, overheerste bij ons het gevoel voor de schoonheid van ons edele spel. Vooral bij Huub, die altijd op zoek was naar een heel bijzonder soort esthetiek, woog de voldoening van het doen van zo’n vondst zwaarder dan het resultaat. Helaas kwam hij veel te vroeg te overlijden. Lees hier mijn ‘In memoriam’ over hem.
Pas geleden werd het toernooi dat aan hem opgedragen werd, het Huub van Dongen Memorial, al weer voor de vijfde maal in zijn woonplaats gehouden. Het werd gewonnen door Manuel Bosboom, ook al zo’n creatieve geest die geroemd wordt om zijn geniale invallen.
Terug naar de Najdorfvariant waarvan we ooit een partij tegenkwamen die ons van de ene in de andere verbazing deed vallen. Hij was tussen een van de geniale geesten uit de ’60-er jaren, Albin Planinc en – hoe kan ook anders – Miguel Najdorf zelf. Hoewel de tweede nauwelijks een introductie nodig heeft, toch een korte persoonsbeschrijving.
Lees meer >Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
De Engelse opening (kortweg Het Engels) mag zich de laatste jaren verheugen in een toenemende belangstelling onder de topspelers. Als de wereldkampioen het gaat spelen, volgen er snel meer spelers. In ons land hebben we onze wereldkampioenskandidaat Anish Giri die ook regelmatig het Engels op het bord brengt.
1. c4
Het begin van de Engelse opening. Uiteraard kan het spel altijd nog terecht komen in een andere opening, maar de laatste jaren zien we in de wereldtop dat zwart met
1…e5
kiest voor het Siciliaans met verwisselde kleuren. Dat lijkt eigenlijk vreemd omdat het Siciliaans met zwart tegen 1. e4 een goede reputatie heeft. Dat het met een tempo meer dan nog beter zou zijn, blijkt niet waar te zijn. Sterker nog: als zwart niet te veel wil, kan hij vaak vrij comfortabel stelling krijgen.
Het symmetrisch Engels. 1…c5 Omdat dit zo afwijkend is van de varianten na 1… e5 behandelen we dit in de volgende aflevering.
A) Hier is de zogenaamde Grünfeldmethode met ..d5 is niet onbelangrijk. 3. cxd5 Pxd5 (zie analysediagram)
analysediagram
Boeken van en over Jan Timman zijn er vele, toch was ik enigszins verrast toen er een boek over hem verscheen van een Hongaarse meester. Wat zou dit voor een boek zijn? Het bleek een boek met een originele invalshoek, dat een goede aanvulling is op wat er eerder over en door Timman is geschreven.
De schrijver
Tibor Károlyi (geboren in 1961) is niet meer heel actief als wedstrijdschaker, maar ik kende twee belangrijke boeken van hem.
In 2004 verscheen ‘Judit Polgar, The Princess of Chess’. Er waren al heel wat boeken over de Polgar zussen, die vooral gingen over hun jeugd, hun opmerkelijke opvoeding en hun opmars. Károlyi was de eerste die een gedegen boek schreef over Judit Polgar als wereldtopper.
In 2007 verscheen ‘Endgame Virtuoso Anatoly Karpov’. Er zijn vele boeken over Karpov, maar een apart boek over zijn eindspelen was nieuw. Károlyi schreef het boek samen met Nick Aplin.
Op de website van New in Chess zie ik dat hij meer boeken over Karpov heeft geschreven en ook over Tal en Topalov.
De serie
Károlyi heeft nu zes boeken geschreven over voormalige wereldtoppers:
Lees meer >Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
Dit is het tweede artikel in de serie. Voor de inleiding ‘Met Stalen zenuwen Grenzen verleggen’ klik hier.
Hoe topsporters presteren onder druk (en wat jij daarvan kunt leren)
Over de auteur
Ger Post is docent cognitieve neurowetenschappen aan de UvA en hij schrijft als journalist over psychologie en hersenonderzoek.
Het boek gaat over momenten waarop er veel op het spel staat. Of het nu een gouden medaille is op de Olympische Spelen, een belangrijke toets of een sollicitatiegesprek. Het zijn de momenten waarop sommigen zich positief weten te onderscheiden, terwijl anderen door het ijs zakken. Het verschil tussen nét wel en nét niet.
In zijn voorwoord citeert hij de Denker des Vaderlands, wijlen René Gude:
‘In alle hoeken van de samenleving staan scoreborden te knipperen. Peilingen en rankings tuimelen over elkaar heen. Kwantificering van levensdoelen en status maakt vergelijking en competitie mogelijk. De waarde van een baan is af te meten aan het salaris dat ermee verdiend wordt. De Cito-scores bepalen de toekomst van de leerling. Ranking in citatielijsten bepaalt het lot van de wetenschapper en de peiling beslist over het wel en wee van de politicus.’
‘Onze samenleving gaat steeds meer op een sportveld lijken en we gaan steeds meer als sporter denken. Termen als ‘winnaarsmentaliteit’, ‘excelleren’ en ‘de lat hoog leggen’ zijn buiten de sport volledig ingeburgerd en geven richting aan ons denken en doen.’
Het boek bestaat uit twee delen. Deel 1 gaat over hoe sporters onder druk bezwijken en boven zichzelf uitstijgen en deel 2 gaat over de weg naar stalen zenuwen.
Lees meer >Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
