Schaaksite

Boekrecensie – The Comfort Zone; Keys to Your Chess Success

8 november 2021 0:15 Koen Leenhouts 0

Daniel Gormally is een interessant figuur. In de schaakwereld verkreeg hij vooral enige bekendheid doordat hij op een van de Olympiades Levon Aronian een vuistslag gaf tijdens een feest, waarvoor Gormally later ook uitgebreid zijn excuses aanbood. De Engelsman is daarnaast natuurlijk een sterke schaker, sinds 2005 grootmeester en met een hoogste rating van 2573, en daarnaast is hij schrijver van een aantal boeken en van een vermakelijke blog.

Zijn laatste boek heet The Comfort Zone; Keys to Your Succes. De titel suggereert dat het een leerboek is, met concrete tips om een betere schaker te worden, maar dat is niet hoe ik het boek gelezen heb. Het is veeleer een amusante, ietwat chaotische vertelling over het leven van Gormally zelf waarbij hij zijn successen en mislukkingen op originele manier uit de doeken doet met af en toe een uitstapje naar bekende wereldtoppers en – leuk, vond ik – Engelse subtoppers uit Gormally’s sociale kring. Het leven dat hij beschrijft is hard. Zo kan hij aan een Brits kampioenschap enkel meedoen door in de week voor het toernooi te winnen bij het gokken op paardenrennen, waardoor hij zijn accommodatie tijdens het toernooi net kan betalen.

Recensie: Rakhmanov’s Secrets of Opening Preparation

De Russische grootmeester Aleksandr Rakhmanov (geboren 1989, FIDE-rating ongeveer 2650) probeert in zijn boek inzicht te geven in de wereld van openingsvoorbereiding. Er zijn massa’s schaakboeken verschenen over specifieke schaakopeningen, maar het aanbod dat enkel is toegewijd aan de manier waarop we openingen zouden moeten bestuderen is veel kleiner.

Inhoud

Rakhmanov probeert de wereld achter schijnbaar toevallig gespeelde zettenreeksen, die we op het bord van topspelers gespeeld zien worden, toegankelijk te maken. Aangezien er een grote geheimzinnigheid schuilgaat in de voorbereiding van topschakers, zal de auteur daarom (niet anders kunnen dan) uitgaan van een persoonlijke benadering.

In de inleiding doet Rakhmanov enkele bekentenissen, namelijk dat hij niet bepaald geniet van openingsvoorbereiding en dat het een noodzakelijk kwaad is op zijn niveau, alsook dat hij zijn eigen partijen niet diep genoeg analyseert. Hij komt daarbij eerlijk tegemoet aan de belofte die hij aan het begin doet, zelfs als hij daarbij zijn eigen gebreken onderschrijft. Hij legt uit welk type stellingen hem bevalt en gaat in op de redenen waarom hij bepaalde openingen speelt, wat de lezers stimuleert om over hun eigen openingskeuzes te laten nadenken.

Boekpresentatie Chess Buccaneer bij En Passant op 12 november 

1 november 2021 15:19 Richard Vedder 3

Er is een boek uit over het leven en de partijen van Manuel Bosboom! Chess Buccaneer, geschreven door Peter Boel en Merijn van Delft. Peter Boel kent Manuel al sinds zijn jeugdjaren. Allebei geboren in 1963, allebei vaak op dezelfde jeugdtoernooien aanwezig, maar al snel bleek dat Manuel de beste was. Of, zoals Peter dat zelf uitdrukt: “Manuel was een soort figuur die alles deed wat je zelf graag bij het schaken zou doen. “ Peter haalt herinneringen op uit zijn jonge jaren, verzamelde allerlei anekdotes bij diverse schakers en schreef zo het biografische gedeelte van het boek. 

Manuel Bosboom (foto Lennart Ootes)

Merijn van Delft kent Manuel vanuit de tijd dat ze teamgenoten waren bij Apeldoorn. In zijn boek Mastering Positional Sacrifices publiceerde hij al wat pronkstukken uit het oeuvre van de markante Zaandammer. Hieruit ontstond bij New in Chess het idee om een heel boek aan Manuel Bosboom te wijden. Merijn voorziet in het boek de partijen van deskundig commentaar. 

Inmiddels is Manuel al bijna toe aan zijn derde lustrum als schaker bij schaakclub En Passant en het leek ons een aardig idee om in ons denksportcentrum een avond te organiseren rondom dit boek. Het zal gebeuren op vrijdagavond 12 november vanaf 20:30 uur. Voor leden van En Passant, maar ook andere belangstellenden zijn van harte welkom. 

Het programma ziet er, met een dikke disclaimer want wij bij En Passant zijn altijd zeer bedreven in het in de soep laten lopen of op het laatste moment aanpassen van planningen, als volgt uit… 

Van 20:30-20:45 zullen Peter Boel en Merijn van Delft iets vertellen over het boek. 

Van 20:45-21:30 zal Manuel op het demonstratiebord een of twee van zijn meesterwerken laten zien en becommentariëren. 

Leren leren van computers met Matthew Sadler – The Silicon Road to Chess Improvement.

29 oktober 2021 18:48 Ariton Debrliev 6

“01101000 01100001 01101100 01101100 01101111” – Hier staat in binair, de taal van de computers: “hallo”.

Voordat ik het boek bespreek gaan wij even terug in de tijd. Als je al bekend met computerschaak en TCEC, sla dit gerust over. Toen ik vier jaar geleden weer geïnteresseerd raakte in schaken, was Stockfish 8 niet alleen de meestgebruikte engine, maar ook de sterkste engine. Een ander groot voordeel was dat het gratis en open source is, dat wil zeggen dat je er zelf ook aan kunt knutselen. Schaakengines bundelen algoritmes die een schaakstelling kunnen evalueren.

Matthew Sadler, naast Natasha Regan met wie hij het bekroonde boek “Game Changer” schreef (foto Lennart Ootes)

Vier jaar geleden waren dit door mensen geprogrammeerde instellingen. Dat wil zeggen, een mens beslist welke stelling beter is: een toren is beter dan een paard en meer ruimte is beter dan minder. Vervolgens wordt er een brute-force methode gebruikt. Dit is een methode waarbij de engine alle mogelijke zetten nagaat om te kijken of de stelling verbetert of verslechtert. De engine doet dit voor beide kleuren om zo te concluderen wat de evaluatie van de stelling is als beide kanten de beste zetten spelen (bijvoorbeeld: +1). De brute-force methode maakt ook gebruik van algoritmes om te beslissen welke zet het beter kan evalueren om zo de slechte zetten niet verder te berekenen, waardoor het meer capaciteit kan gebruiken voor de ‘goede zetten’. Stel, het ziet dat wit in drie zetten een toren verliest, dan worden de opeenvolgende zetten van die reeks minder intensief berekend. Hier kunnen soms echter blinde vlekken vallen, bijvoorbeeld als wit veertien zetten na het verlies van de toren misschien een winnende stelling kan hebben.

“One program to rule them all” was de titel van de abstract in het in Science gepubliceerde artikel van Deepmind, een onderdeel van Google, in 2018. Met de kracht van kunstmatige intelligentie wisten zij een nieuw soort schaakengine te creëren: AlphaZero. Het grote verschil hier is dat zij niet aan AlphaZero vertelden wat goede of slechte zetten waren. AlphaZero kende alleen de spelregels en speelde vervolgens 44 miljoen partijen tegen zichzelf. Elke keer wanneer het een partij verloor leerde AlphaZero dat de zetten die het speelde slecht waren. Stockfish was in die tijd een schaakgod in mijn ogen en ik wist dat de beste schaakspelers geen kans hadden tegen de Stockfish die draaide op mijn mobiele telefoon. Toen kwam AlphaZero… AlphaZero speelde twee wedstrijden tegen Stockfish. In de eerste wedstrijd won het 25 partijen met wit, 3 met zwart, en speelde het 72 partijen remise. In de tweede wedstrijd won het 290 partijen, 886 remise en verloor het maar 24 keer. Dit choqueerde mij: het voelde alsof er een opperschaakgod kwam en mijn schaakgod compleet vernederde.