Rubrieken

Schaakrubriek Johan Hut d.d. 13 augustus 2011

Johan Hut is op 15 mei 2020 overleden. Uit waardering voor alles wat Johan  voor Schaaksite (en schakend Nederland) heeft gedaan laten wij de lezers voortaan op de zaterdag van zijn schaakrubriek(en) genieten.

Anton Rosmüller heeft lol in Vlissingen

In het Hogeschool Zeeland Toernooi in Vlissingen worden bijna alle ronden ’s avonds gespeeld, terwijl dat doorgaans bij zomertoernooien ’s middags is. De bedoeling hiervan is,

Lees meer >

Het keerpunt van Hans Ree

Het Nieuw Archief voor Wiskunde is het tijdschrift voor de leden van het Koninklijk Wiskundig Genootschap, de vakvereniging van Nederlandse wiskundigen in de breedste zin van het woord. Het genootschap is in 1778 opgericht onder het motto “Een onvermoeide arbeid komt alles te boven”, en is ‘s werelds oudste nationale wiskundevereniging. Daan Mulder schrijft mooie artikelen voor dit tijdschrift in zijn serie ‘Het keerpunt van …’. Het gaat over Nederlandse wiskundigen die een andere afslag in hun carrière namen.

Deze week herlas ik zijn interview uit december 2018 dat ging over Het keerpunt van Hans Ree en dit riep bij mij de herinnering op aan mijn ontmoeting met Hans Ree, nu al weer tien jaar geleden. Dit was ter gelegenheid van het verschijnen van Mijn Schaken. Een mooi boek met een bijzondere actie op onze site. Ik hoopte toen dat er rond de 75ste verjaardag van Hans weer een nieuw boek van hem zou zijn. Met iedere week een mooie schaakrubriek op onze site, en dit al ruim tien jaar lang, mogen we natuurlijk niet klagen.

Geniet van het interessante interview dat Daan Mulder had met Hans Ree. Beiden bedankt voor de spontane medewerking!

 

Daan Mulder

mulderdaan@live.nl

 

 

Het keerpunt van Hans Ree

‘Ik beschouw wiskunde wel als een hoger iets dan schaken, aanzienlijk hoger’

Lees meer >

Schaakrubrieken weekend 6 juni 2020

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.

Lees meer >

De eerste wereldkampioene schaken: Vera Menchik

Vera Menchik werd in 1906 geboren in Rusland als dochter van een Tsjechische vader, die een adellijke betrekking had. De familie vluchtte na de Bolsjewistische revolutie van 1917 naar Engeland, waar Vera samen met haar moeder en zuster in de buurt van Hastings bleef wonen. Het bleek dat ze een talent voor schaken had en ze won in 1927 in London het individuele damestoernooi dat samenviel met de Olympiade.

Lees meer >

De 18-jarige Frits Böttcher verslaat de wereldkampioen

Aflevering 3, lees ook aflevering 1 en 2.

Eerst een vraag

Voordat ik begin met dit artikel over de jonge student Frits Böttcher en zijn prestatie tegen wereldkampioen dr. Alexander Aljechin wil ik graag eerst een vraag voorleggen die mij al een tijdje bezighoudt :

Wie weet wie de eerste Nederlander was die een klassieke partij (geen simultaanpartij) speelde tegen Alexander Aljechin en in welk jaar dit was?

Aljechin in Nederland in oktober/november 1933

Wereldkampioen Alexander Aljechin had in 1933 het toernooi in Parijs gewonnen. Hij behaalde acht punten uit negen partijen. Dr. Tartakower werd tweede met zes punten. Het spel van Aljechin verraste steeds door grote originaliteit. Hij verliet zich niet op theoretische paden, hoewel hij de theorie goed kende, doch zocht steeds naar nieuwe wendingen. Na Parijs kwam hij naar Nederland om in oktober/november een serie lucratieve simultaans te spelen. Hij speelde o.m. in Maastricht, Heerlen, Heemstede, Bussum, Groningen, Amsterdam, Eindhoven, Utrecht, Den Haag en besloot zijn toer op 14 november in Rotterdam, waar hij te gast was van het Rotterdamsch Nieuwsblad. Aljechin was een echte broodschaker, hij leefde van het schaken.

Aljechin had hiermee een zwaar programma achter de rug. In slechts 17 dagen speelde hij 15 simultaans, 1 consultatie-simultaan en hield hij een voordracht in het Carlton-hotel welke door de AVRO werd uitgezonden. Ook een wereldkampioen raakt vermoeid en dat was soms af te lezen uit het aantal verliespartijen. Op de laatste dag in Rotterdam zelfs negen verliespartijen. In Amsterdam tegen de nieuwe Beursclub verloor Aljechin er zeven. Aljechin lag hier niet wakker van, je zou ook kunnen zeggen dat het spelpeil in Nederland zich in een stijgende lijn bevond. In totaal speelde Aljechin 624 partijen, waarvan 71 remise, 41 verloren en 512 gewonnen. Een score van bijna 90% en dat is uitstekend te noemen, ook een wereldkampioen kan niet alles winnen!

Lees meer >

Begrijp wat u doet: De Aljechinverdediging

Hieronder treft u de volgende aflevering van de rubriek “Begrijp wat u doet”. In deze serie worden, speciaal voor clubschakers, achtergronden belicht van de ‘grote openingen’ zoals het Spaans, het Siciliaans, het Damegambiet, het Konings-Indisch enzovoort. De artikelen verschenen eerder in Schaakmagazine het blad van de KNSB, de Nederlandse schaakbond.
 

Alexander Aljechin

Toen het boek van Aaron Nimzowitsch, Mein System in 1925 verscheen, werd er gesproken van een regelrechte revolutie in het schaken. Nimzowitsch schopte tegen alle ‘heilige huisjes’ van de toenmalig heersende opvattingen hoe de opening en het middenspel moesten worden behandeld. Eén van zijn vondsten, het Nimzo-Indisch draagt nog altijd zijn naam.

De belangrijkste gedachte was dat in de opening het centrum niet per se vanaf zet één met een pion bezet hoefde te worden, zoals Dr. Siegbert Tarrasch iedereen had voorgehouden. Nimzowitsch vond dat het ook best met stukken mocht worden gecontroleerd om pas veel later met pionnen bestookt te kunnen worden. Die gedachte had ook wereldkampioen Alexander Aljechin opgevat toen hij zelfs al in 1921 op 1.e4 met de openingszet van het paard begon. Deze opening draagt sindsdien zijn naam.

1. e4 Pf6

Al op zet één een ongelooflijke provocatie. Zwart speelt geen pion naar voren, maar ontwikkelt zijn koningspaard.
2. e5
De meest principiële voortzetting, waarmee wit de handschoen opneemt. Een andere mogelijkheid is 2. Pc3.
2…Pd5
De witte centrumpion op e5 is naar voren gelokt en kan zo dadelijk aan de tand gevoeld worden met …d7-d6. Dat is de belangrijkste gedachte achter de zwarte opzet. Aljechin wilde de witte pionnen naar voren lokken om ze dan te gaan aantasten. Hij accepteert dat hij weinig ruimte krijgt maar wil straks de mogelijke gaten die wit laat vallen induiken met zijn stukken. Het excentrieke 2…Pe4 (zie analysediagram)

Lees meer >

Recensie: On the Origin of Good Moves

Willy Hendriks is terug. Na het succes van zijn eerste boek (Move First, Think Later), is Hendriks opnieuw in de pen geklommen. Het resultaat: een 432 pagina’s tellend boekwerk getiteld On the Origin of Good Moves. Hendriks neemt je mee door de geschiedenis van het schaakspel. De ondertitel, A Skeptic’s Guide to Getting Better at Chess, is veelzeggend. Voor de lezers van Move First, Think Later (in 2012 uitgeroepen tot boek van het jaar door de Engelse schaakbond) komt het ongetwijfeld niet als een verrassing dat de nodige heilige huisjes omver worden geschopt.

Hendriks is al meer dan 25 jaar actief als trainer, al legt hij zich de laatste jaren voornamelijk toe op het schrijven over schaken. Op dit moment is hij als speler en trainer verbonden aan de Arnhemse schaakacademie. Als filosoof van beroep kijkt Hendriks graag naar het grotere plaatje. Zijn voornaamste interessegebieden? Cognitieve psychologie, wetenschapsfilosofie en de geschiedenis van het schaakspel. Het was dus slechts een kwestie van tijd voordat On the Origin of Good Moves het levenslicht zou zien. Maar wat kun je nou eigenlijk verwachten?

Lees meer >

“Viktor Kupreichik, de man uit Minsk” door Hans Meijer

Van de schaker waar Hans over vertelt in zijn column heb ik weliswaar gehoord, maar partijen van hem ken ik niet. Dus ook ikzelf ga genieten van deze column.

“Kijk, daar loopt grootmeester Kupreichik!” hoorde ik Bernard Bannink enthousiast zeggen. Ik keek in de richting die Bernard met zijn ogen aanwees en vroeg mij af wie Kupreichik was. Later die dag zag ik, in de speelzaal van het Oberwart Open 2001, Kupreichik opnieuw. Een kleine gedrongen man die een overhemd aan had waarop een grote zwarte inktvlek zichtbaar was. Zijn vulpen lekte. In Oberwart zat er na afloop van het toernooi voor hem niet meer in dan een klein prijsje. Ik betwijfel of het genoeg was voor een nieuw overhemd. Een jaar later zou hij in Moskou de B-groep van het Aeroflot Open 2002 winnen. De geldprijs die daaraan verbonden was bedroeg tienduizend dollar. Dat was meer dan genoeg geld om in Minsk in Wit-Rusland, de stad waar hij vandaan kwam, enkele fraaie moderne overhemden van te kunnen kopen.

Lees meer >

Schaaksite-academie biedt nieuwe cursussen aan! (*Update)

De Schaaksite-academie begint deze en de volgende week weer met nieuwe cursussen voor clubschakers nadat de vorige succesvol zijn afgerond. Er is nog plaats voor mensen die voor slechts een tientje per sessie van anderhalf uur les willen krijgen van grootmeester Dimitri Reinderman en internationaal meester Herman Grooten. De groepen A en B beginnen in principe aanstaande dinsdag.

Om u in de stemming te brengen hieronder een paar citaten uit mails van cursisten die de eerste cursus hebben gedaan:

Ik heb op dinsdagmiddagen de trainingen van Dimitri bijgewoond. Dimitri doet het op een uitermate plezierige wijze. Telkens een ander thema. Er is veel interactie en hij laat je zelf nadenken. Kortom: bijzonder leerzaam. Een echte aanrader! Ik kijk uit naar de volgende sessies – Michel Hoetmer

Bedankt Herman voor de lessenserie, inspirerend en goed uitgewerkt materiaal  – Pierre Remmel

Langs deze weg bedankt voor de plezierige lessen die je hebt gegeven. Ik ben al tijden een trouw  bezoeker van schaaksite en van jullie ( Herman en jij) verslagen/analyses van belangrijke toernooien en partijen. Jullie doen dat op een begrijpelijke, te volgen wijze. Ik heb waarschijnlijk de laagste rating van de afgesloten dinsdagmiddag groep, maar heb er toch veel van opgestoken. Daarom ben ik ook bij de volgende serie opnieuw van de partij  – Lieuwe Cnossen


Ik heb genoten van de les die Herman j.l. donderdagavond gaf. Voor mij precies het niveau wat ik graag zag komen – Ruud Fontijn

Ik doe ook mee aan de training van Dimitri. Erg leuk en leerzaam. Ook een kijkje in het brein van een grootmeester! – Pieter Priems

Dank voor de enthousiaste les, Herman, met veel oefenmateriaal. Het laten zien van een aantal grootmeester partijen was heel illustratief  en ook de quiz was heel leerzaam – Egbert Hulsman

 

Daarom staat inmiddels de volgende serie schaaklessen al weer in de steigers. GM Dimitri Reinderman en IM Herman Grooten verzorgen deze trainingen die bestaan uit vie of vijf sessies in juni van elk 1½ uur. De tijdstippen waarop de trainingen worden gegeven, worden in overleg met de deelnemers bepaald. Bij de trainingen wordt rekening gehouden met de sterkte van de deelnemers.

Screenshot van les 3 van Herman

Dankzij de mogelijkheden van het Internet kunnen we de kosten beperkt houden tot slechts 10 euro per sessie, waarbij we uitgaan van minimaal 10 deelnemers.

Er wordt gewerkt met het video-conferentieprogramma Teams van Microsoft. Het verdient sterke aanbeveling om de app van Teams te downloaden.

Groep A: Rating vanaf 1800, dinsdagmiddag (Dimitri)
Groep B: Rating vanaf 1800, dinsdagavond (Dimitri)
Groep C: Rating tussen 1500 en 1800, donderdag of vrijdag (Herman)

Lees meer >

De klassieke vergeetcurve is geen illusie

In dit artikel:

  • de vergeetcurve van H. Ebbinghaus (1850-1909)
  • de illusie van H. Ebbinghaus
  • de illusie van E.H. Adelson
  • de illusies van M.C. Escher (1898 -1972)
  • de Illusie van een topschaker bij een Corus-toernooi
  • de IJmuidense illusie (met een afscheidsvideo van Theo Henrar)
  • de illusie van Wijk aan Zee

De vergeetcurve van Hermann Ebbinghaus (1850-1909)

Als je pas nieuwe dingen hebt geleerd kun je het vlak daarna weergeven, maar naarmate de tijd verstrijkt lukt dit steeds minder. Hermann Ebbinghaus, professor in de leerpsychologie, ontdekte ook dat zijn vergeetcurve uiteindelijk afvlakte tot een constante. Toen al wist hij dat slim herhalen van de stof een belangrijk hulpmiddel was om beter te leren leren. Alles wat we onthouden en leren doorloopt drie stadia: codificatie, opslaan en terugroepen. Vergeten is het proces waardoor informatie in ons geheugen verloren gaat. Naarmate iets langer geleden is vergeten we meer en meer. Dat laat Ebbinghaus zien met zijn vergeetcurve.

Lees meer >