Tata Steel Chess Toernooi

Tata ronde 8: een optater voor de wereldkampioen!

Als jochie van 18 de wereldkampioen verslaan. Zou dat eerder gebeurd zijn? De 18-jarige Bobby Fischer won van Michail Tal, maar die was toen net een paar maanden zijn wereldtitel kwijt. Maar inderdaad, uniek is het niet, want Magnus Carlsen himself won in Linares 2009 als 18-jarige van toenmalig wereldkampioen Anand. Dus misschien is het toch minder uniek, maar meer research als hierboven beschreven heb ik niet gedaan. Een uitdaging voor de schaaksite-historici Weehuizen en Smout. Kom er maar in, heren!

In de schaduw van dat spektakel deden onze koplopende landgenoten het ook niet slecht. Met zwart werden er wereldtoppers op remise gehouden, waarmee de positie in de bovenste regionen werd gehandhaafd. Aan kop staan ze niet meer. Die eer valt te beurt aan Alireza Firouzja. Die is helemaal op stoom gekomen en won voor de derde dag op rij.

Andrey Esipenko – Magnus Carlsen

Sensatie! Het is niet zomaar een overwinning op de wereldkampioen, nee, het werd een veegpartij! De jonge Rus pakte de Najdorf (of Scheveninger, wat u wilt) van Carlsen stevig aan met het ongebruikelijke 8.g4. Gaat dat de nieuwe mode worden? Sterke computers spelen het ook, zo ontdekte ik. Zou Esipenko daarvan op de hoogte zijn geweest? Het interviewtje na afloop was wat teleurstellend, daar werden we niet veel wijzer van.

Maxime Vachier-Lagrave – Jorden van Foreest

Lees meer >

Nederlanders naar gedeelde koppositie


Was gisteren al een mooie ronde voor Nederland, vandaag was het nog beter: Nederland – Scandinavië 2-0! En omdat Giri de koploper versloeg (Grandelius) zijn er nu vier nieuwe leiders, waaronder onze beide landgenoten. Nou is met nog vier andere spelers (waaronder Carlsen) op een half punt achterstand het veld nog dicht bij elkaar en kan er in de laatste zes ronden nog veel gebeuren, maar we mogen in ieder geval hopen op een Nederlandse toernooioverwinning, al zijn Caruana en Carlsen nog steeds favoriet.

Giri kreeg van Grandelius een Najdorf voorgeschoteld en dat gaf hem de gelegenheid om in het interview na afloop uitgebreid te adverteren voor zijn Najdorfcursus op Chessable. Aan de opening lag het niet dat de Zweed verloor, maar hij had wel wat vlotter mogen spelen. Voor een paar belangrijke beslissingen had hij te weinig tijd en zo ging hij voor de eerste tijdcontrole al ten onder.

Lees meer >

Van Foreest boekt eerste overwinning

Een goede dag voor Nederland vandaag. Weliswaar kwam Anish Giri met zwart tegen Esipenko niet verder dan remise (zonder ooit ook echt kansen op meer gehad te hebben), maar Jorden van Foreest wist zijn goede start (tegen vijf van de sterkste spelers op papier evenzoveel remises) nog iets beter te maken door tegen de Spanjaard Anton zijn eerste overwinning te boeken. Dat betekent dat beide Nederlanders nu de tweede plek delen met 3.5 uit 6 en nog volop meedoen om de overwinning. Ook Carlsen staat op 3.5, maar die zal daar heel ontevreden mee zijn, zeker nadat hij vandaag een niet al te moeilijke winst miste.

Maar eerst Jorden. Als je eerder in het toernooi al tegen Caruana en Carlsen gespeeld hebt dan is David Anton een relatief makkelijke tegenstander. Anderzijds is het evengoed een sterke speler en hij had al eens van Jorden gewonnen. Vandaag speelde de Spanjaard echter niet op zijn sterkst: vooral 21…Ph5 was een misgreep en hij zette daarmee zijn eigen toren buitenspel. Jorden was na de partij niet helemaal zeker of hij het daarna helemaal correct had gespeeld, maar volgens mijn analyse speelde hij gewoon een goede partij. Het had echter nog iets meer dan gewoon een goede partij kunnen zijn.

Lees meer >

Gemiste kansen! Tata Steel ronde 5

Vandaag was een ‘zo-zo-ronde’. Typisch zo’n ronde die je in vrijwel alle toernooien wel een keer tegenkomt. Een aantal partijen waren redelijk saai. Wellicht was het duel, wat nooit écht tot ontbranding kwam, tussen de beide jonge kemphanen Firouzja en Van Foreest wel de meest teleurstellende gebeurtenis vandaag. Je verwacht vuurwerk en krijgt tamelijk doelloos geschuif van vooral de witspeler.

Wat er uitsprong deze ronde zijn de gemiste kansen. Giri kwam in een gecompliceerde partij na een diepe damemanoeuvre goed te staan. Helaas ging het toen mis. Wilde hij te snel een pionnetje pakken en had hij wat over het hoofd gezien? Enfin in plaats van 25. Lc3 zou 25. Te3 hem een voordelige stelling hebben gegeven met goede vooruitzichten op meer.

David en Tari bevochten elkaar in het beruchte eindspel van de Berlijnse verdediging. Wit kwam uitstekend te staan en stond waarschijnlijk ergens gewonnen. Maar hij liet het uit zijn handen glippen. Uiteindelijk mocht hij van geluk spreken met een halfje weg te komen nadat hij tamelijk opzichtig blunderde in het eindspel.

De partij tussen Grandelius en MVL is zo’n beetje het enige andere feit dat het vermelden waard is. MVL toch één van de grootste experts in de Najdorf grabbelde in de variant met Lg5 de ‘vergiftigde’ pion op b2 van het bord. Nou is die pion lang niet meer zo giftig als hij ooit was. Maar je moet de zetten zo’n beetje uit je hoofd kennen om deze variant goed te spelen. Op dat punt ging het blijkbaar mis. Grandlius profiteerde uiteindelijk. Daarmee onderstreepte de Zweed nog eens in prima vorm te zijn. In tegenstelling tot die andere Scandinaviër. Magnus heeft de goede vorm nog helemaal niet te pakken. Nou ja, kijkt u zelf maar.

Zo’n dag om snel te vergeten (Foto: Jurriaan Hoefsmit).

De eerste gemiste kans in Giri – Harikrishna

In deze partij kwamen de spelers al redelijk snel in min of meer onbekend vaarwater. Gelukkig is dat kennelijk nog steeds mogelijk in een opening als het aangenomen damegabiet. Giri ging met zijn dame op avontuur. Het leek er op dat de witte dame na deze escapade geen goede velden kon vinden. Maar Anish speelde het bijzonder ingenieus en bracht zijn meest waardevolle stuk veilig terug in zijn eigen stelling.

In eerste instantie vroeg ik mezelf wel af: wat doet die dame daar op f1? Maar daar zaten, zoals je van een topper mag verwachten, diepere bedoelingen achter. Zo diep zelfs dat, toen Giri eindelijk voordeel kon verkrijgen, misgreep en terstond remise aanbood. Waarschijnlijk omdat hij snel inzag dat zijn voordeel was vervlogen. Jammer!

Lees meer >

Remise tegen de wereldkampioen! Tata Steel ronde 4

De vierde ronde van het Tata Steel Chess Tournament vond vandaag, een dag voor de eerste rustdag, plaats. Met voor het Nederlandse publiek op voorhand één partij om naar uitkijken: Jorden van Foreest met wit tegen Magnus Carlsen. Anish Giri zat achter de zwarte stukken tegen de Pool Jan-Krzysztof Duda. Op voorhand ook geen gemakkelijke opgave voor onze man.

Alle partijen eindigden in remise maar zag het bepaald niet naar uit. Verschillende confrontaties werden tot op het bot afgekloven, weer andere besloten te vluchten in een zetherhaling omdat ze het niet meer vertrouwden. Een waar spektakelstuk was de partij tussen Tari en Farouzja waarin beide spelers verschillende keren de fout ingingen. Maar de opponent profiteerde op zijn beurt ook niet en omdat beide spelers wel door hadden dat  de problemen hun boven het hoofd waren gegroeid, besloten zij tot een puntendeling.

Jorden van Foreest (foto van de toernooisite, Jurriaan Hoefsmit)

Ogenschijnlijk een flauwe remise was die tussen Donchenko en Wojtaszek. Maar in het eindspel bleek dat er veel onder de oppervlakte zat. Zoveel zelfs dat ik niet zo diep had gekeken als eigenlijk had gemoeten. Maar gelukkig stelde collega Dimitri Reinderman mij een kritische vraag waar ik aanvankelijk het antwoord op schuldig moest blijken. Toen hij bleef volhouden, zag ik ineens wat hij bedoelde. Een variant waarin de zwartspeler eerder tot dame promoveert maar toch verliest! Speelt u dit maar eens op uw gemak na! Schaaksite is er in de eerste plaats voor de Nederlandse schakers. Dus daar gaan we:

 

Van Foreest – Carlsen

De partij tussen de jonge Groninger begon met een Spaanse opening waarin wit er niet in slaagde om voordeel te behalen. Maar in het nadeel was hij ook niet toen er na een hele afwikkeling louter zware stukken met voor wit een paard en voor zwart een loper over waren gebleven.

Weinig aan de hand zou je zeggen maar met het anti-positionele 20…bxa4 bracht Carlsen toch wat spanning in de partij. En zowaar: na opnieuw weer een grootscheepse afruil had hij zowaar een pionnetje buit weten te maken.

Lees meer >

Lachen of huilen? Tata Steel Masters ronde 3

Blijde gezichten bij de commentatoren, uitgebreide analyses en een genietend, internationaal publiek. Caruana speelde de sterren van de hemel, Vachier-Lagrave offerde zijn dame, en leider Grandelius kwam in moeilijkheden tegen een voorbeeldig spelende Harikrishna. Zo moet de derde ronde er zo rond vier, vijf uur voor de meeste mensen hebben uitgezien. Voor mij en de Nederlanders was het echter een druilerige dag. De partijen van Giri en Van Foreest brachten niet waarop was gehoopt. Beiden raakten in het nadeel.

Vandaag viel er weinig te lachen voor Grandelius. © Jurriaan Hoefsmit – Tata Steel Chess Tournament 2021 – Afkomstig van: www.facebook.com/tatasteelchess/photos/a.5267350803275860/5267339876610286%5B/caption%5D

 

Echter, in de avond was het tij werkelijk bijna overal gekeerd. Akkoord, Harikrishna maakte zijn partij af, maar dat was ook wel zo ongeveer het enige wat normaal ging. Carlsen maakte een iets beter eindspel niet af, Caruana liet Duda roemloos ontsnappen en het dameoffer van Vachier-Lagrave bleek vooral een defensieve bedoeling te hebben. Van Foreest ontsnapte na serieuze problemen en Donchenko leek zelfs nog even in het nadeel te komen tegen Giri. Laat op de speeldag maakte Antón Guijarro het feest compleet door een gelijkstaand eindspel tegen Alireza Firouzja te verliezen.

Partijen

Carlsen-Tari was een partij waarin Tari vanuit de Semi-Tarrasch op een net iets minder eindspel aanstuurde. Dat was een dappere keuze, op het roekeloze af. De jonge Noor verdedigde zich echter goed en Carlsen wist geen vorderingen te maken. Anders dan velen die het slachtoffer geworden zijn van Carlsens martelwerktuigen, hield Tari deze kwaliteitsverdediging de hele partij vol. Carlsen vocht door tot het pat, maar Tari’s barricades kraakten niet.

Lees meer >

De NOS roert de Netflix-serie ook aan bij Carlsen

Magnus Carlsen (foto Jurriaan Hoefsmit op de toernooisite)

Via de NOS-app komen we vandaag te weten wat Magnus Carlsen van de immens populaire Netflix-serie ‘The Queen’s Gambit’ vindt. De NOS:

“Wijk aan Zee is voor mij de perfecte omgeving. Ik kan me hier volledig focussen op het schaken.” Wereldkampioen Magnus Carlsen doet alweer voor de zeventiende keer mee aan het Tata Steel-toernooi in Nederland, dat afgelopen week begon, en het jaarlijkse uitstapje naar Wijk aan Zee verveelt nog niet. “Ik heb hier zulke goede herinneringen liggen en het is hier altijd zo heerlijk stil.”

De schaaksport heeft mede dankzij de Netflix-serie The Queen’s Gambit de laatste tijd behoorlijk aan populariteit gewonnen en ook de Noorse grootmeester kan de serie waarderen. “Er zijn al vaker televisieshows en films gemaakt over schaken, maar daarin werd altijd erg slecht geschaakt. Deze serie is daarentegen heel mooi in beeld gebracht en de schaakscènes zijn prachtig. Er zaten partijen in die ik niet kende.”

(lees hier de rest van het artikel)

Lees meer >

Tata ronde 2: Scandinavië boven!

Half januari! We mogen weer naar Wijk aan Zee! Dat heerlijke gevoel na die rotonde als je de weg oprijdt met die schaakstukken die aan de lantaarnpalen staan vastgebonden. Het schaakmekka is weer geopend! Met moeite slaag ik erin een plekje te vinden op de parkeerplaats naast de Moriaan. In de Moriaan is het als vanouds beredruk op zondagmiddag en tussen de drommen door zoek ik mijn plekje waar ik mijn laatste potje in de weekendvierkamp mag spelen.

Helaas… dit is geen fragment uit een artikel van Julius Bosma, het was een stukje wensdenken mijnerzijds. Uw verslaggever zit gewoon thuis achter de laptop. Database en engine bij de hand. Achter mij een boekenkast vol schaakboeken, wie weet komen ze van pas. En wie weet levert het commentaar via de website wat op. Dat viel gisteren een tikje tegen. Als verrassing heeft de organisatie Daniel Naroditsky gestrikt als commentator. Een jaar of tien geleden nog een jochie dat op typisch Amerikaanse wijze over het paard getild werd omdat hij als veertienjarige een boek had geschreven. Het regende vervolgens plagiaatbeschuldigingen en toen hij in Hoogeveen ook nog schaakles kreeg van mijn broer was er niet veel waardering meer over. Met dat in het achterhoofd viel hij me eigenlijk nog wel mee. Aan enthousiasme geen gebrek, hij deed stemimitaties van Gary Kasparov en Fabiano Caruana, maar ik miste wel de anekdotes waarmee commentatoren als Leko en Seirawan altijd hun verslagen opleuken. Hij deed zijn relaas vanuit de VS. Pittig, want het was daar nog ochtend. De koffiebehoefte was groot. Schaaktechnisch had hij niet veel steun aan zijn host, de bij dit soort toernooien blijkbaar onvermijdelijke Fiona Steil-Antoni.

Maar goed, er is op dit gebied ook keus. Via Chess24 kunt u commentaar krijgen van Jan Gustafsson, Peter Leko en Tania Sachdev. Dat is op zich geweldig, veel meer inhoud, maar mooie Tania moet er niet steeds doorheen kwekken. Een vreselijk geluid. Dat gezegd hebbende… schaaktechnisch is het wel wat inhoudrijker dan dat van Fiona. En ach, morgen is het weer een gewone werkdag. Dan volgen we het hele gebeuren weer zonder commentaar. Dat is ook prima. Het belangrijkste is dat er lekker geschaakt wordt!

“Voor een verslag zullen we ons voornamelijk richten op de Nederlandse deelnemers en hun partijen.” Aldus de redactie van schaaksite. Tref ik het even! Uitgerekend als ik aan de beurt ben spelen de twee Nederlanders tegen elkaar…

Jorden van Foreest – Anish Giri

Lees meer >

1e Ronde Tata Steel Chess

Eindelijk was het vandaag zover: weer schaken met échte stukken en borden! Dat was lang geleden. De heren hadden er zin in en maakten er een mooie eerste ronde van. Helaas konden we dat niet direct zeggen van de techniek. Op dat vlak waren er wat aanloopproblemen. Aanvankelijk was de website onbereikbaar. Waarschijnlijk waren er meer online toeschouwers dan verwacht. Het duurde even voordat het euvel was opgelost.

Helaas was dat niet het enige probleem. Ook de zetten van een aantal partijen kwamen niet door bij Chess24 en PlayChess. Na zo’n drie kwartier kwam alles weer op z’n pootjes terecht en konden de online toeschouwers zich helemaal op het schaken concentreren.

Anish Giri – Aryan Tari

Giri moest het opnemen tegen Tari. Op papier is dat de zwakste deelnemer van het toernooi. Maar juist deze ‘zwakke’ deelnemers maken het TATA Steel toernooi zo interessant. Want je moet er wel van winnen. Er kwam een variant van de Berlijnse verdediging op het bord waarin zwart al heel snel een stuk offerde voor twee pionnen. Dit offer was al eerder voorgekomen. Onder andere in een rapidpartij tussen Nakamura en Carlsen. Daarin kwam de Amerikaan verloren te staan, omdat hij zijn loper en paard op een ongelukkige plek parkeerde. Overigens won Naka die partij alsnog. Giri deed het aanzienlijk beter. Hij blokkeerde het initiatief van zwart op de koningsvleugel en brak uiteindelijk door via de damevleugel. Tegen het slot verkeerde zwart in een situatie van, zoals Peter Leko op Chess24 zei, “positionele zugzwang”. Kortom: een prima partij.

Fabiano Caruana – Jorden van Foreest

Jorden toonde totaal geen ontzag voor de nummer twee van de wereld en ging er stevig tegenaan. Het leverde een uitermate boeiende partij op. Gevoelsmatig leek het me bijzonder vervelend voor wit om tegen de agressieve zwarte stukken te vechten. Maar dat was toch ook een beetje optisch bedrog. De partij verkeerde lange tijd min of meer in evenwicht. Maar in het toreneindspel had het toch nog fout kunnen aflopen voor Jorden. Gelukkig voor hem miste wit op de 41e zet een goede kans. In plaats van f5 zou Ta8 zwart heel wat meer problemen hebben bezorgd.

Magnus Carlsen – Alireza Firouzja

Kennelijk was Magnus er alles aan gelegen om zijn talentvolle tegenstander te grazen te nemen. Aanvankelijk ging de strijd redelijk gelijk op. Maar Magnus nam geen genoegen met een ‘redelijk gelijke stelling’ en offerde uiteindelijk twee pionnen. Op een zeker moment had hij, objectief bezien, voor een afwikkeling naar een gelijk eindspel moeten kiezen. Maar hij bleef risico’s nemen. Uiteindelijk bezweek Firouzja in tijdnood onder de druk. Een knap staaltje pokerspel van de wereldkampioen!

Lees meer >

Tata Steel indeling is bekend

In Wijk aan Zee werd vandaag de openingsceremonie gehouden van het Tata Steel Masters. Het toptoernooi gaat morgen van start met veertien grootmeesters, maar helaas moesten twee spelers bij de opening verstek laten gaan. Wereldkampioen Magnus Carlsen moest nog van een tropische bestemming uit Madagaskar komen en de Duitser Donchenko is op het laatste moment toegevoegd omdat de Russische smaakmaker van de laatste tijd, Dubov helaas niet kan komen vanwege een coronabesmetting in zijn omgeving.

Overzicht van de opening, waarin de paring in beeld wordt gebracht.

Ceremoniemeester Tex de Wit, die deze opening op de van hem bekende humoristische wijze leidde, liet zien hoe dit ook zoveel mogelijk coronaproof gedaan kon worden. Voor alle deelnemers was van te voren een filmpje opgenomen waarbij een bijzonder persoon een of meerdere vragen stelde in een kort videootje dat zo’n 15 seconden duurde.

Zo had de organisatie bedacht dat bijvoorbeeld ex-wereldkampioen Anand een paar vragen voor Carlsen zou bedenken en een andere ex-wereldkampioen, Kramnik had iets in petto voor de nummer twee van de wereld: Caruana. Al met al was deze opening zeer vermakelijk en het leverde de volgende lotingsnummers op (zie snapshot hiernaast).

Het hele speelschema ziet er als volgt uit: tatasteelchess.com/playing-schedule/

Het toernooi kan verder prima gevolgd worden via de toernooisite en Schaaksite zal elke dag verslag doen van een speelronde. We hopen op een mooi toernooi en het is een huzarenstukje dat de organisatie het voor elkaar heeft gekregen om dit ‘over-the-board’-toernooi middenin de corona-pandemie te organiseren!

Lees meer >