Voorbeschouwing Tata Steel schaaktoernooi

16 januari 2025 20:49 1

Vrijdag 17 januari is de start van het 87e editie van het Tata Steel Tournament in Wijk aan Zee dat onder diverse namen (Hoogovens en Corus) al zo lang bestaat en daarmee een van de oudste toernooien ter wereld is. Naar verluidt is het evenement in Hastings (officieel het International Chess Congress, dat het afgelopen jaar maar liefst al voor de 98e keer werd gespeeld) het oudste schaaktoernooi ter wereld. De allure die Hastings lang geleden had, blijft de laatste decennia achter bij wat er in Wijk aan Zee is neergezet. Tata Steel wordt niet voor niets het “Wimbledon van het schaken” genoemd. Ofwel: dit toernooi winnen staat gelijk met een soort Grand Slam-titel in het tennis. Als we de deelnemers bekijken die in de hoofdgroep (de Masters) meedoen, mag toernooi­directeur Jeroen van den Berg weer heel tevreden zijn. Zoals het zelf altijd uitdrukt: “Het toernooi is een mix van absolute wereldtop en interessante, vaak jeugdige, talenten.” Uiteraard is ons land ook weer goed vertegenwoordigd met drie van onze topspelers: Anish Giri, Jorden van Foreest en Max Warmerdam. En ook de Challengers-groep mag er wezen. Daarover later meer.

Overzicht van de speelzaal (Foto Frans Peeters)

Lees meer >

Duitse grootmeester Robert Hübner overleden

5 januari 2025 21:08 22

Robert Hübner (1948 – 2025) Foto van Jos Sutmuller

Vandaag (5 januari 2025) is de Duitse grootmeester Robert Hübner overleden.

Een kort portret van één van Duitslands beste schaakgrootmeesters, vooral in de jaren 1970 en begin jaren 1980. Robert Hübner (geboren 6 november 1948) was behalve een topspeler schaak­grootmeester, ook een uitstekend analyticus die het beroep van papyroloog uitoefende. Hij sprak veel talen (eerlijk gezegd weet ik niet hoeveel) waarvan sommige vrij vloeiend. Ik heb ooit kort met hem in het Nederlands gesproken en het viel me nauwelijks op dat hij uit het buitenland kwam. Wel herinner ik me dat ik hem de vraag heb voorgelegd welke taal hij lastig vond en toen antwoordde hij dat het Fins en het Hongaars uitdagend voor hem waren.

Hoewel hij nooit een fulltime schaakprofessional zou worden, deed hij in totaal vier keer mee aan het Kandidatentoernooi. Eenmaal verloor hij van onze landgenoot Jan Timman, de andere keren eindigden op een wat merkwaardige wijze. In 1971 speelde hij zesmaal remise met Petrosian maar verloor de zevende partij. Omdat hij zichzelf niet in staat achtte om tegen deze “defensieve machine” een keer te winnen, geloofde hij het verder wel en trok hij zich terug. In 1980-1981 ontdeed hij zich op knappe wijze van de Hongaarse topspelers (respectievelijk Adorjan en Portisch) maar in de finale gaf hij zich na tien partijen tegen Kortchnoi ook gewonnen toen hij één punt achter was gekomen. Helemaal absurd was wat er gebeurde in de Kandidatentweekamp tegen Vassily Smyslov in 1983. Nadat de reguliere tweekamp in een gelijkspel was geëindigd en de vier opeenvolgende rapidpartijen ook geen beslissing hadden opgeleverd, besloot de wedstrijdleiding dat de roulette in een casino moest bepalen wie door zou mogen naar de volgende ronde. Naar verluidt was Hübner niet aanwezig op het moment dat het balletje rolde en Smyslov aanwees om door te mogen. Hij was al op weg naar huis…

Hübner was een strategisch zeer sterke speler, die ook op tactisch gebied zijn mannetje stond. In het Nimzo-Indisch bestaat de zogenaamde ‘Hübnervariant’, die ik zelf ook regelmatig op het bord heb gekregen. Een stereotiepe stelling ontstaat dan in het volgende diagram:

Lees meer >

Nieuwtje: digitale toernooiboeken op Schaaksite!

20 december 2024 9:26 0

Schaaksite biedt vanaf vandaag iets bijzonders aan: het digitale toernooiboek!

Gepensioneerd IT-specialist Matthijs Dijkstra met hobby’s als schaken en IT is erin geslaagd een platform te lanceren gebaseerd op Wiki-technologie. Matthijs is zo vriendelijk geweest om gratis en voor niks van de grote toernooien of evenementen (zoals de onlangs gehouden WK-tweekamp) waar Schaaksite uitvoerig verslag heeft gedaan met de hulp van de door hem gecreëerde tools een digitaal toernooiboek in elkaar te sleutelen.

Lees meer >

Korte CV: Matthijs Dijkstra

20 december 2024 9:13 0

Schaaksite is altijd blij met nieuwe medewerkers. We stellen u Matthijs Dijkstra, die voor digitale toernooiboeken op Schaaksite gaat zorgen, graag aan u voor.

Het schaakspel heeft mij altijd geboeid. Wanneer mijn vader en mijn opa op een  zondagmiddag aan het schaken waren, dan keek ik als kind geboeid toe. Verkleurde boekjes van Max Euwe, die door mijn vader waren aangeschaft, las ik graag.

Als middelbare scholier werd ik lid van het Schaakgenootschap Rijswijk.

Lees meer >

Medewerkers van Schaaksite!

20 december 2024 9:00 4

Schaaksite heeft inmiddels aardig wat medewerkers die meehelpen om Schaaksite beter te maken. Hieronder een groot aantal vrijwilligers, waarvan sommigen er na geruime tijd mee zijn gestopt, maar toch soms nog iets publiceren. Ze kunnen het niet laten…!

Naast de boekenrubriek hebben we ook een team van mensen dat ons assisteert bij de verslagen die u op Schaaksite aantreft. Daarnaast zijn veel van hen recensent en kwijten zich goed van hun taak: ze zien het als hun opdracht om het boek van A tot Z door te nemen, soms zelfs met een engine analyses te checken. Deze benadering heeft veel uitstekende en doorwrochte boekrecensies opgeleverd zoals te vinden is onder onze “Boekenrubriek” Vanaf 2019 heeft Herman Grooten de coördinatie van deze rubriek overgenomen doe door Johan Hut (helaas veel te vroeg overleden) overgenomen. Sindsdien wordt ervoor gekozen om zoveel mogelijk op vrijdag een boekrecensie aan te bieden. Het heeft ertoe geleid dat we met een team van (inmiddels meer dan) tien enthousiaste mensen aan de slag werd gegaan. Zij kiezen zelf een boek uit dat zij daarna bespreken. Onder de recensenten is enig verloop (begrijpelijk omdat er soms veranderingen zijn in iemands leven), maar telkens is het gelukt om een vervanger te vinden voor iemand die ermee wilde stoppen. We zijn al deze vrijwilligers zeer erkentelijk voor hun prachtige recensies en we zijn ervan overtuigd dat we de bezoekers van Schaaksite hier een groot plezier mee doen.

Lees meer >

De Hollandse ziekte

17 december 2024 14:06 1

Een wat raadselachtig titel misschien, die ik in dit verslag verder zal toelichten. Maar het zal de oplettende insider wel opvallen dat het allemaal rondom de zet …f7-f5, in Stukkenjagers-kringen niet onbekend, zal gaan…

Op de druilerige en bewolkte zaterdag 14 december stond in Cinecitta de kraker om de toppositie in 3E tussen De Stukkenjagers 2 en medekoploper Sliedrecht op het programma. We hadden dan wel wat bordpunten meer, maar deze op voorhand onberekenbare tegenstander moest natuurlijk heel serieus genomen worden. Dat moet overigens bij elke ploeg in deze klasse, waarbij de meeste teams zeer aan elkaar gewaagd blijven.

Sliedrecht is een team met de nodige ervaring, maar ook met veel jeugdig elan. Toevallig heb ik als schaaktrainer zo’n 10-12 jaar geleden mogen bijdragen aan de vorming van dit jeugdig talent. Er werden op privébasis trainingen georganiseerd waarbij een viertal spelers (Marijn den Hartog, de broers Mensing en Jorik Klein) op een aantal zondagen bij mij thuis (toen nog in Eindhoven) langskwamen. Wij hadden indertijd de zolder ingericht als instructielokaal en onze nog piepjonge zoon Tommy (2) hielp soms mee met het opstellen van de stukken op het demonstratiebord. Hij kon toen slechts bij de onderste twee rijen, maar die stukken stonden dan vast klaar! De nu 14-jarige middelbare-scholier is één van de steunpilaren geworden van dit Stukkenjagers 2. Want in no-time spelen had hij zijn tegenstander een kwaliteit afhandig gemaakt en ruim binnen de vier uur het punt binnen. Daarmee komt hij uit op de mooie score van 4 uit 4 (één wedstrijd gemist).

Omdat ik mijn handen vol had in mijn partij om die tot een goed einde te brengen, heb ik slechts sporadisch een aantal middenspelstellingen kunnen observeren. Daaruit kon ik in elk geval opmaken dat er veel strijd werd geboden en dat het bepaald geen walk-over zou gaan worden. Hoe anders zag de wereld er na zo’n 4,5 à  5 uur uit. De tussenstand was plotseling 6-0 (met 4-0 op de eerste vier borden) voor ons! Dat lijkt meer op een tennisuitslag of, om in de schaakwereld te blijven, op de eindstanden van de kandidatentweekampen van Fischer tegen Taimanov én Larsen  in 1970. Die zouden over 10 partijen gespeeld worden, maar na 6 partijen was het al gedaan…

Ging het allemaal regelmatig? Nou nee! Omdat ik het overzicht in de chronologie kwijt ben, bespreek ik alle partijen in de bordvolgorde.

(lees verder op de website van De Stukkenjagers)

Lees meer >

Recensie: De schaakrevolutie door Peter Doggers

15 december 2024 8:00 3

‘Achter dit ogenschijnlijk eenvoudige bordspel met 64 velden en 32 stukken schuilen directe verbindingen met vele facetten van het leven, afgezien van een ongelooflijke geschiedenis vol fascinerende verhalen en briljante persoonlijkheden. Lezers voor wie schaken nieuws is en dit boek in hun handen houden, hebben een unieke wereld te ontdekken die zowel fascineert als inspireert. Je hebt geen idee!’

– Auteur Peter Doggers aan het eind van de inleiding in zijn boek.

Daar is wat mij betreft geen woord teveel aan gezegd. Toen ik jong was (rond de 15, 16 jaar) en opgeslokt werd door het schaakspel, leerde ik veel mensen kennen, jong en oud van uiteenlopende pluimage. Mijn vader, zelf een bescheiden clubschaker, kreeg op een gegeven moment het idee om eens een gesponsorde jeugdtienkamp te houden in het lege huis naast ons, aangezien de buren net waren verhuisd. Mijn moeder zorgde ervoor dat alle jongelui eten en drinken kregen. Andere mensen die ons huis binnenliepen waren hogelijk verbaasd over de lachsalvo’s van dit groepje ongeregeld dat helemaal in een deuk lag om een schaakzet. Wat was er nou grappig aan “Pf8 schaak!” waardoor de hele groep niet meer bijkwam van het lachen?…ze hadden geen idee!

 

Inleiding

Voor ik wil ingaan op de inhoud van het boek, lijkt het mij leuk om te vertellen in welke hoedanigheid ik een paar keer met Peter Doggers te maken heb gehad. Als ik het goed heb, hebben we elkaar (misschien voor het eerst?) ontmoet in een soort vakantietoernooi in Sardinië waar ik samen met mijn vriendin Petra Schuurman aan deelnam. Veel later kwam ik in aanraking met ChessVibes, de geweldige website die Peter samen met een paar schaakvrienden had opgezet. Dit platform speelde onder andere een belangrijke rol bij de promotie van mijn eerste boek (Chess Strategy for Club Players) dat ik schreef voor New in Chess. Het boek was opgenomen in een short-list uitgeschreven door Chess Cafe.com waarin het meedong aan een internet-uitverkiezing voor de prijs “Book of the Year 2009”. Daarin stond ook een boek van de Spaans-Oekraïnse GM Viktor Moskalenko. De recensie van mijn boek – geschreven door Peters goede vriend Arne Moll (die ook ter sprake komt in De schaakrevolutie) – stak heel gunstig af bij het boek van Moskalenko (Revolutionize Your Chess), dat bepaald geen positieve beoordeling kreeg. Daarop reageerde Moskalenko zeer verontwaardigd en hij vroeg zich af of we in Nederland opnieuw de Tachtigjarige Oorlog tussen Spanje en Nederland aan het oprakelen waren… Niet verwonderlijk misschien dat mijn boek de prijs kreeg.

Lees meer >

Ding toont weinig ambitie in de 10de partij

7 december 2024 15:21 2

Vandaag stond de tiende partij van de WK-tweekamp tussen de Chinees Ding en de Indiër Gukesh op het programma. Op voorhand leek mij dat Ding met wit een poging zou wagen om zijn tegenstander uit het zadel te tillen, maar al snel bleek dat de openingsbehandeling niet erg ambitieus was. Het werd – net als in de zesde partij – een Londensysteem (wit speelt dan d2-d4, Pg1-f3 en Lc1-f4). Dit systeem staat over het algemeen bekend als erg solide, maar het loopt niet over van spektakel. Vroeger was er een speler op mijn vereniging die een ongelooflijke hekel aan verliezen had en dit ook in vrijwel al zijn partijen speelde.

De spelers zitten klaar voor de partij, nog 2 minuten te gaan… (screenshot livestream)

Ik vroeg hem wel eens waarom hij zo graag deze speelwijze van stal haalde. Zijn antwoord was onthutsend: ‘dit is een langzaam naar voren schuivende vesting!’ Dus eigenlijk zegt hij dat het onmogelijk is om hiermee te verliezen als je normale zetten speelt. Dat zou best eens kunnen, maar erg veel plezier beleefde hij er toch niet aan, want later stopte hij met schaken, hoewel dat ook andere oorzaken had…
Terwijl ik de commentaren aan het volgen was, vergeleek ik de openingszetten ook met partijen uit de Megadatabase van Chessbase.

Lees meer >

Verslaggeving WK-tweekamp Ding Liren – Gukesh Dommarajau

25 november 2024 16:38 0

Schaaksite volgt de WK-tweekamp tussen wereldkampioen Ding Liren (China) en zijn uitdager, Gukesh Dommaraju (India) op de voet. Onze verslaggevers Michaël van Liempt (MvL), Frits Fritschy (FF), Frank van Tellingen (FvT), Michel Hoetmer (MH), Richard Vedder (RV), Sam Baselmans (SB) en Bram Klapwijk (BK) alsmede Dimitri Reinderman (DR) en Herman Grooten (HG), houden u op de wedstrijddagen op de hoogte. De partijen beginnen om 10:00 uur Nederlandse tijd (en 17:00 uur in Singapore).

 

[1 – MvL] [2 – FF] [3 – FvT] [rustdag] [4 – MH] [5 – SB] [6 – RV] [rustdag] [7 – FF] [8 – FvT] [9 – MvL] [rustdag] [10 – HG] [11 – RV] [12 – BK] [rustdag] [13 -DR] [14 – DR] Lees meer >

WK-tweekamp begint maandag 25 november!

24 november 2024 12:48 13

Morgen begint de WK-match tussen de Chinese titelhouder Ding Liren en zijn Indiase uitdager Dommaraju Gukesh, pas 18 jaar. De tweekamp vindt plaats in Singapore dat dat eigenlijk een stad- en eilandstaat is in Zuidoost-Azië. Het hoofdeiland, Singapore of ‘’Pulau Ujong’’ en de 62 overige eilanden worden van Indonesië gescheiden door de Straat van Singapore en van Maleisië door de Straat van Johore. Deze oorspronkelijk Engelse kolonie vormt nu de gastheer van de komende krachtmeting die over 14 partijen zal gaan.

Gisteren vond de openingsceremonie en de loting plaats en daar kwam uit dat Gukesh in de eerste partij wit zal hebben.

Ding en Gukesh bij de bijzondere openingsceremonie (foto Emelianova | © Fide)

Lees meer >