Rubrieken

Schaken en tragiek

 

Schaken kan mensen veel brengen. Mij bijvoorbeeld brengt het veel. Ook toppers hebben zo hun verhouding met het spel.

Schaken kan ook ongeluk veroorzaken. Ene Shaikidow (rating rond de 1500) schreef enkele dagen terug op het forum van chess.com:

I’ve played chess for more than half of my life now. I used to be obsessed with it.

Lees meer >

Recensie: Playing the Nimzo-Indian door Renier Castellanos

Wie opgegroeid is in de jaren 80 of 90 van de vorige eeuw is beslist niet verwend: wij zijn opgegroeid met schaakboeken van zeer bedenkelijk niveau – maar er was niets anders. Natuurlijk waren er positieve uitzonderingen. Wat me zo te binnenschiet: de stappenmethode, Bronsteins Zürich 1953, Fischers My 60 memorable Games, Tals Life and Games. In de jaren waarin een grondig fundament voor het schaakbegrip gelegd moet worden, werden wij vanuit educatief perspectief bestookt met dogma’s (“speel niet met een randpion”, “openingsstudie is irrelevant tot 2300”, “open de stelling alleen als je het loperpaar hebt.”).

Lees meer >

Korte CV: Oele Dijkhuis

Mijn naam is Oele, 23 lentes jong. Ik woon momenteel in Rotterdam en vond schaken al op jonge leeftijd leuk en leerde het spel in Utrecht, nadat mijn broers mij waren voorgegaan. Als hoogtepunt ben ik op mijn vijftiende Nederlands kampioen geworden onder 16 jaar. Ik speelde veel toernooien in het buitenland; dat waren mijn leukste schaakervaringen. Met de Siciliaanse Draak pakte ik vaak punten en ook het Italiaans speel ik graag.

Lees meer >

Groningen ronde 3: niets dan narigheid [UPDATE]

In de derde ronde van het Schaakfestival Groningen mochten de acht koplopers tegen elkaar. Aan het begin van een toernooi denkt men nog niet aan normen, prijzengelden en ratingbehoud en willen de spelers winnen. En dat was te merken. Thomas Beerdsen offerde met zwart tegen Elias Ruzhansky een pion voor het loperpaar en Vitaliy Bernadskiy had daar met wit tegen Mykola Korchynskyi zelfs twee pionnen voor over.

Lees meer >

RD-winterpuzzel 2025

De avonden worden langer, de haard stoken we op, hoe gezellig kan het zijn om dan een schaakpuzzel op te lossen. Het oplossen van schaakproblemen is meestal ook bezig zijn met een puzzel. Voor schakers die graag stoeien met lopers en torens is het een uitdaging.

Maak zelf een schaakprobleem

De zes diagrammen moeten worden opgelost. De eerste drie problemen zijn tweezetten (wit begint en zet zwart mat op de volgende zet).

Lees meer >

Recensie: Ulf – the Attacker! door Thomas Engqvist

Inleiding

Als er één speler is die – met zijn bijzondere speelstijl – de aandacht verdient, is het wat mij betreft de Zweedse grootmeester Ulf Andersson. Hij behoorde een tijd tot de wereldtop met zijn zuiver strategische stijl en hij stond bekend op zijn fenomenale eindspeltechniek. Sommige mensen vonden dat zijn spel niet tot de verbeelding sprak maar dat ben ik grondig met hen oneens.

Inderdaad: het lijkt allemaal dat veel van zijn partijen rond het “=-teken” (ofwel in de tegenwoordige computertermen 0.00) hangen, maar bij het naspelen van veel partijen blijkt dat toch niet waar. Zo bediende Andersson bijna zijn gehele carrière tegen 1.e4 zich van het Siciliaans dat in de eerste plaats toch een vechtopening is. Voor mij was het altijd speciaal hoe tegen de gevaarlijkste aanvalsspelers ter wereld ook deze ondoorzichtige jungles overeind bleef en vaak ook nog won. Een belangrijke reden waarom ik zijn partijen met verhoogde interesse volgde was omdat hij graag het zogenaamde “egelsysteem” speelde. Ondanks een groot gebrek aan ruimte is opmerkelijk hoe groot de veerkracht is van deze speelwijze. Toen er een boek verscheen met de opmerkelijke titel “Ulf, the Attacker”, keek ik dan ook verwonderd op. Want eerlijk gezegd kende ik hem niet zo, maar grootmeester Thomas Engqist is er wat mij betreft volledig in geslaagd om deze kant in het spel van Ulf mooi te belichten. En eigenlijk durf ik nu te zeggen dat ik begrijp hoe Andersson zijn ontwikkeling naar de top heeft kunnen maken en vooral ook, hoe het komt dat hij tegen de grootste “hakkers” (om zo oneerbiedig te noemen) vaak met een vol punt aan de haal ging. Hij was tactisch ook een geweldenaar, kon goed rekenen en daarom ook zo goed verdedigen! Want in zijn jeugd had hij – als ik Engqist mag geloven – zich de stijl van Paul Morphy eigen gemaakt!

Jan Timman schreef het voorwoord voor het boek over zijn goede vriend Ulf (foto Jos Sutmuller)

Voordat ik inhoudelijk inga op wat voor moois er in dit boek allemaal te vinden is, een korte beschrijving van de levensloop en carrière van de sympathieke Zweedse grootmeester:

Ulf Andersson is geboren op 27 juni 1951 in Västerås in Zweden en groeide op in Arboga, een dorp zo’n 200 kilometer ten westen van Stockholm. Hij begon pas op 10-jarige leeftijd met schaken, rijkelijk laat voor een speler die later decennia lang tot de wereldtop zou gaan behoren. Hij vond voetbal en ijshockey leuk in zijn jeugd en het schaken kreeg pas een wat prominenter plek in zijn leven toen hij op zijn dertiende lid van een schaakvereniging in Arboga.

 

Ulf studeerde in 1969 af aan de vakschool als industrieel monteur, nadat hij net had leren draaien en lassen. Toch heeft hij letterlijk daar zijn “draai” niet in gevonden omdat zijn schaak carrière een vlucht naar voren nam vanaf 1970 en hij eind jaren ’70 al bij de elite hoorde. Want vanaf 1979 toen hij nummer 25 was op de ratinglijst, klom hij op tot de 12de plak in 1981. Twee jaar later, in 1983 dus werd hij zelfs de nummer vier van de wereld, toen met een peakrating van 2640. Kom daar tegenwoordig nog maar eens om. Dan lijkt 2640 niet op de 2776 van Vincent Keymer dat de nummer vier van de wereld nu even in de liveratings heeft.

Lees meer >

Realtime je nieuwe rating met de Ratingcalculator

Je kent het wel: de laatste zet is gedaan, de uitslag is genoteerd en je loopt de speelzaal uit. De adrenaline stroomt nog door je lijf en er spookt vooral één vraag door je hoofd: “Wat doet dit met mijn rating?!”

Natuurlijk kun je wachten tot de officiële verwerking door de KNSB of FIDE in de volgende maand. Maar als je liever gelijk weet waar je aan toe bent, is er vanaf nu een eenvoudige oplossing: de Ratingcalculator.

Lees meer >

15 jaar geleden: Belevenissen van een arbiter: Klokken (II)

Dit verhaal van Jan van den Ende werd oorspronkelijk 22 december 2010 geplaatst.

Allereerst even een vooruitblik: Over een paar weken staat het spektakel in Wijk aan Zee weer voor de deur. Decennia lang heette dit het Hoogovenstoernooi. Tot een paar jaar geleden door de samenwerking met een Engels staalbedrijf de naam gewijzigd werd in het Corustoernooi, of zoals het officieel gepresenteerd werd: het Corus Chess Tournament. Denk je net een beetje gewend te zijn geraakt aan die naam, gaat het weer anders worden. Corus is afgelopen najaar overgenomen door het grote Indiase staalbedrijf Tata Steel. Dus nu een goede aankondiging: Van 14 tot en met 30 januari wordt het Tata Steel Chess Tournament gehouden volgens de bekende formule. Alleen de aankleding van de zaal zal een totale metamorfose ondergaan vanwege de overname. Alle ins en outs – inclusief dagverslagen op video – zijn te vinden op de website: www.tatasteelchess.com. En nog leuker: kom een dagje op bezoek. Je zult je absoluut niet vervelen.

Lees meer >

15 jaar geleden: Grootmeesters in commercials

Dit bericht van Alina l’Ami verscheen oorspronkelijk op 21 december 2010.

Schaken is zo’n onderdeel van onze cultuur geworden dat schaaktermen veelvuldig in metaforische zin worden gebruikt. Voorbeelden zijn patstelling, ‘global chessboard’, schaken op meerdere borden tegelijk, etc.

Het is daarom niet verrassend dat we deze motieven ook in advertenties terugzien.

Sommige mensen vinden dat schaken het aura heeft intelligent of slim (schakers weten beter).

Lees meer >

‘Toen Vladimir Kramnik zelf beschuldigd werd van valsspelen’

Ik deel graag de derde aflevering van de podcast Masters and Matches (Spotify | Apple) waarin ik samen met Arne Moll het beruchte Toiletgate-schandaal bespreek.

Dit gaat over de WK-match van 2006, toen Vladimir Kramnik beschuldigd werd van valsspelen door zijn tegenstander Veselin Topalov en diens manager Silvio Danailov omdat Kramnik ‘wel 50 keer per partij’ naar het toilet zou gaan.

Lees meer >