Boekenrubriek

Boris Spassky’s best games – recensie

Dit is helaas voorlopig mijn laatste recensie! Na aardig wat jaartjes (6!) met plezier stukken geschreven te hebben voor deze leuke site, moet ik helaas even een stap terug doen i.v.m. werk en gezin! Bedankt voor de positieve reacties op eerdere stukken! Gelukkig zijn er al heel wat nieuwe vrijwilligers die graag doorgaan met deze rubriek 😊

Door naar de recensie:

Als jeugdspeler heb ik nooit veel gehad met het doorspelen van bekende of thematische partijen, noch met het naspelen van partijen van bekende schakers. Een schaakidool had ik ook niet. Ik wist nog net dat Euwe de enige Nederlandse wereldkampioen was geweest, maar je had me nooit moeten vragen naar zijn stijl of ĂŒberhaupt een partij van hem. Een boekje over Ă©Ă©n van de Kasparov-Kapov matches herinnering ik me nog wel, maar meer de kaft dan de inhoud. Ik weet ook nog dat ik, samen met mijn vader overigens, een vrij beperkte blik had op het spel. We waren wellicht beiden beginners, maar de leus ‘1.d4 is remise’ herinner ik me nog goed. ‘Remise’, als in ‘je wilt niet winnen’. Want met 1.d4 was het onmogelijk om op winst te spelen, dat kon alleen met 1.e4. Uiteindelijk, toen ik voorbij de 2000-rating was gekomen, vond ik dat het voor mijn schaakontwikkeling misschien wel goed was om ook maar eens 1.d4 te gaan bestuderen. Ik speelde het een tijdje, won wonderbaarlijk ook nog wat potjes met die schuifopening, en stapte weer terug naar 1.e4.

En toen kwam corona. Ik weet niet hoe gemotiveerd jij/u was in die tijd om te trainen, maar bij mij zakte dat aanvankelijk nogal weg. Geen echte partijen meer kunnen spelen vond ik best een domper. Nu al die jeugdtalentjes oppoppen die tijdens corona 24/7 online geschaakt hebben, denk ik dat ik best wat meer had kunnen doen. Toch gebeurde er iets opvallends, voor mijn doen, tijdens corona. Ik vond Boris Spassky! Nouja, zijn partijen dan.

Lees meer >

Recensie: The Imparable Logic and Psychology in Chess – Boroljub Zlatanovic

“The Imparable Logic and Psychology in Chess” van Boroljub Zlatanovic, verschenen in juni 2024, biedt een vernieuwende kijk op schaken door niet te focussen op het openen, middenspel of eindspel, maar door het spel als geheel te benaderen. Zlatanovic, een Internationaal Meester en ervaren schaaktrainer uit ServiĂ«, richt zich in dit boek op het vergroten van het begrip van logica en psychologie in schaakposities. Hij benadrukt dat er tegenwoordig te veel nadruk ligt op geheugen en te weinig op logica,

Lees meer >

Forgotten Genius – The Life and Games of Grandmaster Dragoljub Velimirovic – Volume 2

Mijn achttiende recensie gaat over het tweede en laatste deel over Drasko Velimirovic: “Forgotten Genius: Dragoljub Velimirovic – Volume 2.” De schrijvers zijn, net als in volume 1, GM Georg Mohr (zie voor meer informatie over Georg Mohr mijn 14e recensie) en Drasko’s dochter Ana Velimirovic-Zorica. Zie voor de introductie omtrent Ana mijn vorige recensie.
 

Opbouw
Drasko Velimirovic, de Joegoslavische Tal. Dankzij Georg Mohr en dochter Ana,

Lees meer >

Recensie: Tournament Battleplan door Daniel Gormally

In deze recensie wordt het boek Tournament Battleplan besproken van Daniel Gormally, een Engelse grootmeester die al meerdere boeken heeft geschreven. Het is een recent boek uit maart 2024 en bespreekt precies wat de titel doet vermoeden: namelijk wat het beste plan is om een toernooi aan te pakken. Iets wat zeer informatief kan zijn voor iedereen die graag deelneemt aan toernooien, maar zich toch afvraagt hoe hij zich nou het beste kan voorbereiden en wat de belangrijke zaken zijn om je op te richten.

Lees meer >

Recensie: Turbo Charge your Tactics 1 en 2

Wellicht denkt u bij het lezen van de titel meteen: “O nee, al weer een boek met tactische opgaven. Daar staat mijn kast al vol van. Snel overslaan!” Dan stel ik voor dat u toch nog eventjes deze recensie leest. Wie weet komt u dan op andere gedachten. Het zijn inderdaad twee boeken boordevol tactische opgaven. Maar de auteurs volgen niet de gebaande paden. Wat is er dan zo anders aan deze boeken?

Het draait in deze boeken vooral om zetten die we niet zo snel zien: blinde vlekken. Blinde vlekken zijn zetten die zich om de een of andere reden makkelijk aan onze waarneming onttrekken. Laat ik maar meteen met een voorbeeld uit het boek in huis vallen. Zie onderstaande stelling afkomstig uit een partij van Mykhaylo Oleksiyenko tegen Volokitin (Kiev 1998).

Deze partij werd gespeeld in een kampioenschap onder de 12 jaar. De stelling is beslist de moeite waard om even goed te bestuderen. Wit is aan zet.

Lees meer >

Recensie: Chess Coach, The profound and Lasting Influence of Mark Dvoretsky – Compiled by Vladimir Barsky

Het kan volgens mij nooit kwaad om over de fameuze Russische schaaktrainer, Mark Dvoretsky, een boek samen te stellen. We kennen allemaal “Dvoretsky’s Endgame Manual” om nog niet te spreken over de vele andere leerzame schaakboeken die hij op zijn naam heeft staan (zie het plaatje met vele voorbeelden).

 

Vladimir Barsky nam de handschoen op om vele verhalen en anekdotes van zijn tijdgenoten te verzamelen en die bij elkaar te zetten. Onder hen collega trainers en veel (oud-)pupillen. Op het gevaar af er enkele te vergeten noem ik enkele namen die bereid waren hun gedachten op papier te zetten: Alexander Nikitin (oud-trainer van Garry Kasparov), Boris Zlotnik, Evgeny Sveshnikov, Vladimir Tukmakov, Mikhail Sherevsky, Sergey Dolmatov, Arthur Yusupov, Alexey Dreev, Vishy Anand, Vadim Zviagintsev, Victor Bologan, Alexander Motylev, David Navarra, Jacob Aagaard en zelfs Magnus Carlsen.

De samenwerking met Arthur Yusupov (die in Duitsland een schaakschool heeft opgericht en zijn naam in het Duits heeft laten verbasteren tot Jussupow) is algemeen bekend. Jarenlang stonden zowel Yusupov en Dvoretsky op de lijst van het eerste team uit Apeldoorn (Schaakstad Apeldoorn tegenwoordig). Het was vooral te danken aan Karel van Delft (en sponsoren) om deze vooraanstaande spelers/trainers naar Apeldoorn te halen waar ze ingezet werden om de jeugd het nodige bij te brengen. Karel was ook niet te beroerd om af en toe een trainingssessie te organiseren waarin Dvoretsky een publiek met louter trainers kon toespreken. Het was voor mij een mooie gelegenheid om deze gelouterde trainer eens in levende lijve te ontmoeten.

Na zijn interessante uiteenzetting (waarvan ik me vooral de fraaie lopereindspelen herinner) kon ik hem even kort spreken. Ik heb toen even gesproken over de in Nederland gebruikte Stappenmethode van IM Cor van Wijgerden en Rob Brunia en wat hij daarvan vond. Van Wijgerden had Dvoretsky eerder al ontmoet en hem ooit gevraagd of hij spelers had begeleid/getraind met een wat meer basaal niveau dan degenen die hij meestal trainde en wat hij daar dan mee deed. Daarvan gaf hij aan dat hij nooit iemand onder een ratingniveau van minimaal 2250 onder zijn hoede had gehad en dus kon hij daar weinig over zeggen. Dit geeft natuurlijk aan dat hij – nadat hij al een paar jeugdwereldkampioenen had opgeleid – toen al het aureool had van de toptrainer die zich niet bemoeide met het traject waarin spelers van niveau nul omhoog komen. Toch opmerkelijk dat hij eigenlijk toegaf dat hij ‘werkelijk geen idee had’ wat er onder 2250 moest gebeuren


Lees meer >

Jan Esser: echt een schaker

Johannes (Jan) Esser (1877-1946) was één van de grondleggers van de plastische chirurgie en uitvinder van de nog steeds gebruikte Esser-inlay. Hij was miljonair, kasteelheer, speculant en had een gezin. Was huisarts, tandarts én wetenschapper. Esser had een grote kunstverzameling; als een van de eersten zag hij de waarde van Mondriaan, Witsen, Breitner en Sluijters. Hij was met hen bevriend. Ook was hij een van de eerste officiële Nederlandse schaakkampioenen: in 1913.

Lees meer >

Rook Endgames from Morphy to Carlsen

Het toreneindspel mag zich de laatste tijd op een warme belangstelling verheugen bij auteurs. Eerder dit jaar waren er twee leerboeken van Quality Chess en nu heeft Gambit een interessante duit in het zakje gedaan. Het roept natuurlijk wel een vraag op. Waarom zoveel aandacht voor toreneindspelen?

Dat laat zich tamelijk eenvoudig verklaren. De toren doet over het algemeen later aan het spel mee dan andere stukken. De kans is dus ook wat groter dat ze overleven tot aan het eindspel. Toreneindspelen komen relatief vaak voor. Het zijn bijzonder boeiende eindspelen met regelmatig fraaie tactische wendingen.

Een ander punt is dat men vaak beweert dat de ‘remisemarge’ tamelijk hoog is. Dat mag dan wel zo zijn, maar dat neemt niet weg dat een foutje zo is gemaakt en dat het al gauw een half of heel punt kan schelen. Dus is er alle reden om u te verdiepen in dergelijke eindspelen.

Lees meer >

Misdadige breinen

‘Ik ben niet zo’n groot kenner van misdaadliteratuur en ik kan me niet veel schaakthrillers of moordmysteries voor de geest halen die zich afspelen tijdens schaaktoernooien. Eentje, of eigenlijk twee, wil ik nog wel noemen. De Tsjechisch-Duitse voormalig wereldtopper Vlastimil Hort bracht al in 1989 Schwarzweisse ErzĂ€hlungen uit, een bundel met drie lange korte verhalen waarin ook twee moordmysteries staan die opgelost moeten worden door een FIDE-medewerker genaamd Jan Bodlacek.

Lees meer >

De Beste Zet dertig jaar

Erika Sziva en Johan van Mil richtten in 1994 Schaakboekenverzendhuis De Beste Zet op. Een tijdje na de dood van Van Mil werd Robert Klomp mede-eigenaar. Hier volgen enige herinneringen aan en ideeĂ«n over de Beste Zet die dit jaar dus een jubileum viert – en een mooie, lekker schrijvende pen aan de klanten geeft.

 

Johan

Van Mil (1959-2008) zei in de jaren nul eens tegen mij,

Lees meer >