Schaaksite

Recensie: My Opponent’s Move: Identifying Threats, Mistakes and Misconceptions

12 maart 2024 17:12 Michel Hoetmer 0

Wat is de belangrijkste doelstelling van deze Chessable training? Het draait om fundamentele zaken. Ons basisniveau opkrikken. Spelers verliezen onnodig partijen omdat ze fouten maken of zelfs blunderen. Het is mij ook te vaak overkomen. Ik merkte bij mezelf dat het geen automatisme is om eerst goed te kijken wat de bedoelingen van mijn tegenstander zijn. Of, wat vaker gebeurde, dat ik te oppervlakkig was.

Schaken is een wreed spel. Het maakt niet uit hoeveel voordeel u heeft, maar als u even niet oplet, dan kunt u een partij verliezen. Waar het dus om draait is dat zodra uw tegenstander een zet heeft gedaan u uzelf eerst moet afvragen: wat is hij van plan? Of anders gezegd: dreigt hij iets? Dus niet gelijk denken: wat kan ik spelen? Dat is zeker niet het enige onderwerp van deze training. Er is uiteraard meer…

Recensie: calculation booster

17 mei 2022 15:44 Michel Hoetmer 0

U hoort geen nieuws wanneer ik u vertel dat correct calculeren of rekenen een van de belangrijkste basisvaardigheden voor schakers is. Het is dus een prima idee om deze vaardigheid regelmatig te trainen. Je kan natuurlijk een opgavenboek pakken of online puzzels oplossen. Zoiets is een uitstekende oefening. Schakers leren zo patronen te herkennen. Op die manier brengt u uw tactische vaardigheden en intuïtie op een hoger niveau.

Een andere manier om uw vaardigheden verder aan te scherpen is via een DVD. Chessbase is uitgever van een groot aantal DVD’s. Die DVD’s hebben in de loop der tijd een flinke ontwikkeling doorgemaakt. Ik herinner me nog de eerste exemplaren die ik heb gekocht. Het was vaak langdurig luisteren en kijken naar wat men presenteerde. Het is een tikkeltje passief. Men kan zich daarbij afvragen of het wel zo leerzaam is.

Tegenwoordig zijn de DVD’s interactief. Met andere woorden: de auteur zet u aan het werk. Dat is uiteraard een hele verbetering. Door actief na te denken over stellingen gaat de zaak leven. De leereffecten zijn daardoor een stuk groter. Verder lezen…

Recensie: Harold van der Heijden komt met grote update van zijn eindspelstudie database

6 december 2020 8:00 Herman Grooten 10

In het buitenland wordt gedacht dat Nederland een schaakland is. Dat is niet zo gek gezien de grote toernooien (zoals in Wijk aan Zee) die een grote uitstraling bij de rest van de wereld heeft. We kennen een  Nederlandse wereldkampioen (Max Euwe), we hebben een hemelbestormer gehad (Jan Timman, toen hij tweede van de wereld was) en we hebben momenteel een mondiale wereldtopper in de persoon van Anish Giri in onze gelederen. Ook op ander gebied blijken we een vooraanstaande rol te spelen, zoals in de wereld van de eindspelstudies.

Harold van der Heijden (foto privé-collectie)

De grote man is Harold van der Heijden die vele jaren geleden begonnen is met het invoeren van eindspelstudies die hij tegenkwam in boeken. Hij bedacht ook een code waarmee studies binnen een database makkelijker gevonden zouden kunnen worden. Toen zijn database begon te groeien, werd die steeds interessanter en daarom creëerde hij een website waar de nodige informatie gevonden kan worden over dit enorme project.

Daarnaast is hij hoofdredacteur van het beroemde internationale tijdschrift EG. Daarover kan informatie ingewonnen op de Nederlandse site voor eindspelstudiecomponisten, ARVES.

Van der Heijden is zelf ook FIDE-meester in de schaakcompositie (eindspelstudies), FIDE-rechter voor eindspelstudies, hij was woordvoerder van de subcommissie ‘eindspelstudie van de WFCC’, auteur van twee boeken over eindspelstudies en verzamelaar van boeken met eindspelstudies.

De nieuwe database, getiteld HHdbVI, die hij net heeft uitgebracht, bevat maar liefst 93.839 studies een astronomisch aantal. Het moet een ongelooflijk monnikenwerk geweest zijn en het is niet na te gaan hoeveel tijd het heeft gekost om deze allemaal in te brengen in een computerbestand. Harold kan niet nalaten om op te merken dat als iemand zich geroepen voelt om al deze studies na te gaan spelen en hij zich daarbij committeert om elke dag drie uur lang studies na te spelen in een tempo van 3 minuten per studie, dan zou het deze persoon vier jaar en vier maanden kosten om deze taak te volbrengen. ‘Vermoedelijk is hij dan net op tijd voor de volgende update!’

Laten we inhoudelijk eens kijken wat deze database voor de liefhebber en de clubschaker te bieden heeft. Daartoe moeten we even definiëren wat precies onder een eindspelstudie verstaan wordt. Een eindspelstudie is een compositie die wordt gepresenteerd als een opgave waarin altijd de stelregels zijn: wit speelt en wint of wit speelt en maakt remise. Een studie bevat een unieke oplossing, ofwel er is in principe maar één manier die leidt tot de winst of tot de remise. Hoewel een studie kan lijken op een actuele partij, wordt een eindspelstudie samengesteld door een componist. Een goede eindspelstudie moet een vermakelijke oplossing hebben met verrassende zetten, verborgen verdedigingen en liefst geniale tactische wendingen die schakers verbijsteren. Voor zowel beginners als grootmeesters van wereldklasse is het ook erg leuk om eindspelstudies te proberen en op te lossen, aangezien de moeilijkheidsgraad varieert van eenvoudig tot zeer moeilijk. Meer info op de Wikipedia-pagina.

Arkell’s Endings – GingerGM

21 november 2020 16:00 Gerben van Pel 0

Deze dvd gaat over een manier van spelen, niet alleen over het eindspel. Keith Arkell heeft een hele eigen manier van spelen bedacht. Hij heeft een hiërarchie van pionnen, hoe verder de pionnen van het centrum af zijn hoe minder belangrijk ze worden. Dit is algemeen bekend, een pion kan vanuit het centrum immers belangrijkere velden bestrijken dan op de flanken. Maar voor Keith is dit niet alleen een gegeven, nee, Keith past daar zijn hele spel op aan.

Keiths droompartij
Ik zal een poging doen Keiths droompartij te beschrijven. Keith speelt zwart.

Keiths favoriete opening is de Caro-Kann, om zijn d- en c-pionnen te ruilen voor wits d- en e-pionnen. Nu heeft Keith een centrumpion en wit niet. Menig schaker zou dit niet eens opmerken maar Keith droomt van zulke posities. Nu schuift hij zijn pion naar e6 om een veilige haven te hebben voor zijn koning en de halfopen e-lijn te blokkeren. Daarna moeten alleen nog de dames eraf en dan kan de pret beginnen. Na de dame-ruil krijgt Keith een remise aanbod van een bijna in slaap gedommelde witspeler maar Keith slaat af. Keith wil niet stoppen met spelen, het spel is voor hem net begonnen. Hij begint aan de aanval! Een minderheidsaanval maar toch een aanval. Als deze aanval geslaagd is, concludeert Keith dat wit een zwakte heeft. Ja, die ene pion die staat nu geïsoleerd. Nu begint het allerleukste voor Keith, het touwtrekken. Keith valt met man en macht de pion aan, wit verdedigt de pion. Daarna doet Keith nog een stuk of 30 kleine stellingverbeterende zetjes en gooit zijn koning naar voren. De tegenstander is inmiddels zo gefrustreerd dat hij met een ondoordachte zet een zwakte in zijn eigen kamp creëert. Fantastisch denkt Keith, twee zwaktes! Keith strompelt er met zijn koning direct op af. Wit moet beide zwaktes dekken maar zijn koning moet door de lijn van de toren lopen hierdoor kan hij niet beide pionnen dekken, hij laat er één gaan. Het is volbracht Keith, heeft na zo’n 6 uur spelen in 120 zetten een pion gewonnen! Keith wint de partij na nog eens 45 zetten. De witspeler stopt met schaken.

Toch maar de Grand Old Opening?

7 november 2020 20:08 Ardi Pierik 8

Geen moeilijkheden na de opening, een veilige stelling, echte tegenkansen en gemakkelijk te leren. Ziedaar het wensenlijstje van een gewone clubspeler bij het kiezen van een opening met zwart. Al heel veel auteurs hebben geprobeerd om dit schaap met de vijf poten te vinden, maar eigenlijk elke opening heeft wel een nadeel. Internationaal Meester Andrew Martin is een warm pleitbezorger van het Geweigerd Damegambiet. Volgens de Chessbase-site wil hij aantonen dat ‘het Geweigerd Damegambiet veel meer is dan een passief systeem’. Maakt Martin waar wat hij belooft?

Voor de gewone clubschaker

De DVD (The Queen’s Gambit Declined, ChessBase 2012) is gericht op spelers onder 2200, in het bijzonder op spelers tussen de 1400 en de 1800. Hij beslaat grofweg drie delen. Het eerste deel is de Cambridge Springs-variant, het tweede bevat Martins ontzenuwing van 5. Lf4 en het derde gaat over de ruilvariant van het Geweigerd Damegambiet. De zetvolgorde die hij bepleit. is 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Pf6, gevolgd door 4… Pbd7. Dit dient om deel 1 en 2 goed op elkaar aan te laten sluiten. Elke belangrijke variant staat netjes in een apart filmpje.

Toch is de indeling van de DVD niet altijd even logisch. Hoewel de indelingen van de Cambridge Springs (zeven partijen) en de ruilvariant (twaalf partijen, erg veel!) niets te wensen overlaten, is het gedeelte over Lf4 (drie partijen) een vreemd aandoend aanhangsel. 

 [FEN "r1bqkb1r/pppn1ppp/4pn2/3p4/2PP1B2/2N2N2/PP2PPPP/R2QKB1R b KQkq - 0 1"] 

Martin beveelt hier 5…dxc4! aan. Zijn motivatie voor dit opgeven van het centrum is dat zwart van het veld d5 gebruik kan maken om de witte loper aan te vallen en te ruilen (6. e4 wordt beantwoord met 6…Lb4 en pion e4 staat ongedekt). Het blijkt dus dat Lf4 bij deze zettenvolgorde van zwart een forse onnauwkeurigheid is. Het bespreken van bovenstaande stelling is zeker nuttig, maar gewoon een losse partij was daarvoor beter geweest. In de tweede partij van dit deel komt de zet Lf4 namelijk in het geheel niet voor! Dat is toch wel een zeldzame slordigheid van een gerenommeerde DVD-producent als ChessBase. De derde partij gaat over Lf4 in de ruilvariant, maar dat systeem is zo anders dan de stelling hierboven dat het logischer was geweest om deze partij bij de ruilvariant-partijen te voegen.